Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Özgür Gündem ana davasında dört kişiye hapis cezası; Şebnem Korur Fincancı’ya 7.080 TL para cezası; Van’da tutuklanan gazeteciler “örgüt üyeliği” ile suçlandı; Yargıtay, HDP’li Gergerlioğlu’na verilen cezayı onadı
Yargıtay, HDP Milletvekili Gergerlioğlu’na verilen cezayı onadı
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu'na “örgüt propagandası” suçundan verilen 2 yıl 6 ay hapis cezasını onadı.
Gergerlioğlu, milletvekili seçilmeden önce yargılandığı Kocaeli 2. Ağır Ceza Mahkemesince 21 Şubat 2018'de "PKK/KCK propagandası yapmak" suçundan hapse mahkûm edilmişti.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin gerekçesinde şunlar kaydedildi: “Sanığın, 20 Ağustos 2016 tarihli paylaşımında, örgüt mensuplarının silahlı fotoğrafının görsel olarak kullandığı, örgütün cebir ve şiddet içeren eylemlerini meşru gösteren ve teşvik eden ifadeler içerdiği anlaşılmıştır. Sanığın, PKK silahlı terör örgütünce yayımlanan bir açıklamanın yer aldığı habere link vermesi, böylece açıklamanın sahiplenilmesi, PKK'nın meşru gösterilmeye çalışılması şeklindeki eyleminin bağlamı ve mahiyeti itibarıyla örgütün siyasi veya sosyal etkinliğini artırmak, sesinin kitlelere duyurulmasını sağlamak, örgütün başa çıkılması imkansız bir güç olduğu ve amacına ulaşabileceği kanaatini toplum üzerinde oluşturmak, halkın örgüte sempatisini artırmak ve aktif desteğini sağlamak amacı taşıdığı belirlenmiştir. Bu hususlar nazara alındığında sanığın savunmasına itibar edilmeyip cezalandırılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.”
Ahmet Altan’ın “hakaret” suçlamasıyla yargılandığı dava ertelendi
Ahmet Altan’ın “Darbe hazırlığı ya da Kemalizmi kapatmak” başlıklı yazısı nedeniyle “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 18 Şubat 2021 tarihinde Anadolu 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Altan, kapatılan Taraf gazetesinde Mart 2008’de yayımlanan yazısında dönemin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya’ya “görevinden dolayı hakaret ettiği” iddiasıyla tutuksuz yargılanıyor.
Altan’ın “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı başka bir davada İstanbul 32. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen mahkûmiyet kararı nedeniyle yeniden açılan davanın duruşmasına Altan’ın avukatı Figen Albuga Çalıkuşu mazeret bildirerek katılmadı.
Mahkeme, 32. Asliye Ceza Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak dosyanın Yargıtay’dan dönüp dönmediğinin sorulmasına karar vererek davayı 8 Haziran’a erteledi.
Ahmet Şık’a Odatv davası nedeniyle tazminat ödenecek
“Odatv davası” kapsamında 13 ay tutuklu kalan ve beraat eden Ahmet Şık'ın gözaltı ve tutukluğu nedeniyle açtığı tazminat davası karara bağlandı. İstanbul 21. Ağır Ceza Mahkemesi, Ahmet Şık'a 9 bin 398 TL maddi, 15 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
İsminaz Temel ve Havva Cuştan’ın yargılandığı dava ertelendi
Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü İsminaz Temel ve muhabir Havva Cuştan'ın da aralarında bulunduğu 23 kişinin “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 11. duruşması 18 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
P24 tarafından izlenen duruşmada Temel’in avukatı Ömer Çakırgöz hazır bulundu. Çakırgöz bir kez daha müvekkiline uygulanan yurtdışına çıkış yasağının kaldırılmasını talep etti. Sanıklara uygulanan adli kontrol tedbirlerinin devamına karar veren İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi, davayı 25 Mayıs’a erteledi.
Çiğdem Toker’e açılan tazminat davası Eylül ayına ertelendi
Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker’e 28 Ocak 2019 tarihli “İBB'den Vakıflara Hizmet Raporu” başlıklı yazısı nedeniyle 80 bin TL manevi tazminat talebiyle T3 Vakfı tarafından açılan davanın görülmesine 18 Şubat 2021 tarihinde devam edilecekti. Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesi hâkiminin izinli olması nedeniyle duruşma görülmeden 23 Eylül’e ertelendi.
AYM’den gazeteci Beyza Kural için ihlâl kararı
Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, Kasım 2015’te haber takibi sırasında ters kelepçe ile gözaltına alınan Bianet muhabiri Beyza Kural’ın basın ve ifade özgürlükleri ile insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ihlâl edildiğine karar verdi.
2016 yılında yapılan başvuruyu 12 Ocak 2021 tarihinde karara bağlayan AYM, Kural’a 15 bin TL tazminat ödenmesine karar verdi.
Sanatçı Yılmaz Çelik’in yargılandığı dava Haziran ayına ertelendi
Aralık 2019’da verdiği konserin ardından tutuklanan ve yaklaşık 4 ay sonra tahliye edilen müzisyen Yılmaz Çelik’in “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 18 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
Tunceli 2. Ağır Ceza Mahkemesi, tanıkların dinlenmesine karar vererek davayı 1 Haziran’a erteledi.
Veysi Altay ve Dicle Anter yeniden hâkim karşısına çıktı
Yönetmen Veysi Altay’ın “Nû Jîn” adlı belgeselinin 2015’te Batman Belediyesi Yılmaz Güney Sinemasındaki gösterimi nedeniyle Altay ve o dönem sinemanın müdürü olan Dicle Anter’e “örgüt propagandası” suçlamasıyla açılan davanın yeniden görülmesine 18 Şubat 2021 tarihinde devam edildi.
Belgeselin afişinin suç unsuru olarak gösterildiği davada Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi, Altay'ın 2 yıl 6 ay, Anter’in 2 yıl 1 ay hapisle cezalandırılmalarına karar vermiş, karar istinaf mahkemesince 2020 yılında bozulmuştu.
Yeniden görülen davanın duruşmasında Altay ve Anter’in avukatı Mehmet Bağatır, müvekkillerine uygulanan yurtdışına çıkış yasağının kaldırılmasını talep etti. Talebi reddeden mahkeme, dosyadaki eksikliklerin giderilmesi için davayı 3 Haziran’a erteledi.
Gazeteci Murat Güreş’e haksız tutukluluk nedeniyle 1.600 TL tazminat
Gazeteci Murat Güreş’in yayımladığı bir haber nedeniyle “gizliliği ihlâl” suçlamasıyla yargılanıp Şubat 2020’de beraat ettiği dava kapsamındaki tutukluluğu nedeniyle açtığı dava, 17 Şubat 2021 tarihinde görüldü. Gaziantep 10. Ağır Ceza Mahkemesi, Güreş’e dava kapsamında 14 gün cezaevinde haksız tutulması nedeniyle 1600 TL tazminat ödenmesine hükmetti. Güreş, açtığı tazminat davasında verilen kararı sosyal medya hesabından duyurdu.
Metin Akpınar ve Müjdat Gezen için ceza talep edildi
Sinema ve tiyatro sanatçıları Metin Akpınar ve Müjdat Gezen’in Aralık 2018’de katıldıkları bir televizyon programındaki sözleri nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandıkları davanın ikinci duruşması 17 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
Mütalaasını açıklayan duruşma savcısı, Akpınar ve Gezen’e atılı suçtan hapis cezası verilmesini talep etti. Anadolu 8. Asliye Ceza Mahkemesi, mütalaaya karşı beyanların hazırlanması için davayı 1 Mart’a erteledi.
Şebnem Korur Fincancı’ya 7.080 TL para cezası
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı ve Evrensel gazetesi yazarı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı’nın Gezi eylemleri sırasında bir Twitter paylaşımında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a “hakaret ettiği” iddiasıyla yargılandığı davanın karar duruşması 16 Şubat 2021 tarihinde Anadolu 42. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Fincancı ve avukatlarının hazır bulunduğu duruşma sonunda hükmünü açıklayan mahkeme, Fincancı’ya “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla 7 bin 80 TL para cezası verdi.
Fatih Gönül ilk duruşmada tahliye edildi
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) eski çalışanı Fatih Gönül‘ün tutuklu yargılandığı davanın ilk duruşması 16 Şubat 2021 tarihinde Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşmaya tutuklu bulunduğu Edirne F Tipi Kapalı Cezaevi’nden SEGBİS ile katılan Gönül, “Üniversitede futbol etkinlikleri düzenleyerek örgüte eleman kazandırdığı” yönündeki iddiaları reddetti. Gönül’ün avukatı Atiye Arıkan da müvekkiline yönelik suçlamaların asılsız olduğunu belirterek tahliye talebinde bulundu.
Ara kararını açıklayan mahkeme, Gönül’ün yurtdışı yasağı ve imza şartı ile tahliye edilmesine karar vererek davayı 27 Mayıs’a erteledi.
İsmail Çoban’ın yeniden yargılandığı davada mütalaa verildi
KHK ile kapatılan Kürtçe gazete Azadiya Welat’ın eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İsmail Çoban’ın, gazetenin çeşitli sayılarında “basın yolu ile örgüt propagandası yapıldığı” suçlamasıyla yeniden yargılandığı davaya 16 Şubat 2021 tarihinde devam edildi.
Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yeniden görülen davada esas hakkında mütalaasını sunan savcı, Çoban'ın “örgüt propagandası” suçundan cezalandırılmasını talep etti. Avukat Resul Tamur'un süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 4 Mayıs’a erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Gazeteci Barış Barıştıran için “propaganda” suçundan ceza talep edildi
KHK ile kapatılan Gün TV'nin 2016'da DTK olağanüstü kongresini canlı yayınlanması nedeniyle kanalın eski sorumlu müdürü Barış Barıştıran'ın “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı davaya 16 Şubat 2021 tarihinde Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi'nde devam edildi.
P24 tarafından izlenen yedinci duruşmada yurtdışında ikamet eden Barış Barıştıran’ı avukatı Resul Tamur temsil etti. Mütalaasını sunan savcı, Barıştıran’ın ve DTK kongresinde yaptığı konuşma nedeniyle yargılanan Mustafa Çukur'un “örgüt propagandası” suçundan cezalandırılmalarını talep etti.
Mütalaaya karşı savunmaların hazırlanması için süre veren mahkeme, davayı 16 Mart’a erteledi.
Dördü tutuklu beş gazeteci hakkında iddianame düzenlendi
Van’da yaptıkları haberler nedeniyle Ekim ayında tutuklanan Mezopotamya Ajansı (MA) muhabirleri Adnan Bilen ve Cemil Uğur, JinNews muhabiri Şehriban Abi ve gazeteci Nazan Sala ile aynı soruşturma kapsamında gözaltına alınıp serbest bırakılan MA muhabiri Zeynep Durgut hakkında iddianame hazırlandı.
Van Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan 14 sayfalık iddianamede gazetecilere hazırladıkları haberler ve haber kaynaklarıyla görüşmeleri gerekçe gösterilerek “örgüt üyeliği” suçlaması yöneltildi. Tutuklu gazetecilerden Nazan Sala’ya ayrıca “örgüt propagandası” suçlaması yöneltildi. İddianamede, gazetecilerin çalıştığı haber ajansları ve gazetelerin “devlet aleyhine provokatif içerikli yayınlar” yaptıkları ileri sürüldü.
İddianamenin tam metnine bu bağlantıdan erişilebilir.
İddianame Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Davanın ilk duruşması 2 Nisan’da görülecek.
Ali Sönmez Kayar’ın yargılandığı davada tanık dinlenecek
Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Ali Sönmez Kayar’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın dokuzuncu duruşması 16 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi, dosyadaki gizli tanıkların ifadelerinin alınmasına karar vererek davayı 6 Mayıs'a erteledi.
“Özgür Gündem baskını davası” Nisan ayına ertelendi
Kapatılan Özgür Gündem gazetesine 2016 yılında düzenlenen polis baskınında darp edilerek gözaltına alınan 22 kişi hakkında “kamu görevlisine hakaret” ve “kamu görevlisinin görevini yapmasını engellemek” suçlamasıyla açılan davanın sekizinci duruşması 16 Şubat 2021 tarihinde İstanbul 5. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşmaya tutuksuz yargılanan gazeteciler katılmazken, avukatlar hazır bulundu. Savunmaların ardından mahkeme heyeti davayı 22 Nisan’a erteledi.
Özgür Gündem davasında dört kişiye hapis cezası
2016 yılında kapatılan Özgür Gündem gazetesinin eski editör, yazar ve yayın danışma kurulu üyelerinin yargılandığı ana davada dosyaları ayrılan Eren Keskin, Zana (Bilir) Kaya, İnan Kızılkaya ve Kemal Sancılı’nın karar duruşması 15 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
Doyaların ayrılmasının ardından görülen dördüncü duruşmanın sonunda hükmünü açıklayan İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi, avukat ve insan hakları savunucusu Eren Keskin ile gazetenin eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya ve imtiyaz sahibi Kemal Sancılı’ya “örgüt üyeliği” suçlamasıyla 6 yıl 3’er ay hapis cezası verdi. Eski Eş Genel Yayın Yönetmeni Zana (Bilir) Kaya’ya ise “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla 2 yıl 1 ay hapis cezası verildi.
İlgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Sancılı ve Kızılkaya hakkında soruşturma
Ana davada karar duruşmasının görüldüğü gün, Özgür Gündem gazetesine ait olmayan bir sosyal medya hesabından yapılan paylaşımlar gerekçesiyle Sancılı ve Kızılkaya hakkında soruşturma açıldığı ve iki isim hakkında gözaltı kararı çıkarıldığı ortaya çıktı.
Duruşmanın ardından hakkında gözaltı kararı olduğu belirtilerek savcılığa çıkarılan Kızılkaya, ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Sancılı ise soruşturmadan haberdar olmasıyla 16 Şubat’ta avukatı Sercan Korkmaz ile birlikte İstanbul Adliyesi’ne gitti. Gazetenin resmi veya gayri resmi bir sosyal medya hesabının bulunmadığını belirten Sancılı, savcılık ifadesinin ardından hakkındaki gözaltı kararı kaldırılarak serbest bırakıldı.
En az 82 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
19 Şubat 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 82 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.