Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
İstinaf, Bülent Şık’a Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan yazı dizisi nedeniyle verilen cezayı bozdu; BirGün editörü Eren Tutel’e “kamu görevlisine hakaret” davası açıldı; kayyum protestosunu takip ederken gözaltına alınan beş gazeteciye açılan dava başladı
İstinaf, Bülent Şık’a verilen hapis cezasını bozdu
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Ceza Dairesi, Sağlık Bakanlığının kanserojen kimyasalları tespit etmeyi amaçlayan projesine ilişkin bulguları açıkladığı gerekçesiyle 1 yıl 3 ay hapse mahkûm edilen ihraç akademisyen Bülent Şık'la ilgili kararı bozdu. İstinaf kararında, açıklanan bilgilerin sır ve gizlilik niteliği olmadığı vurgulandı.
Çalışmada elde edilen bulguları Nisan 2018’de Cumhuriyet gazetesi için kaleme aldığı yazı dizisinde kamuoyuna açıklayan Bülent Şık, İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesince yargılandığı davanın 26 Eylül 2019 tarihinde görülen karar duruşmasında “Göreve ilişkin sırrı açıklama” (TCK 258) suçlamasıyla 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Şık’ın “yasaklanan gizli bilgileri temin” (TCK 334) ve “yasaklanan gizli bilgileri açıklama” (TCK 336) suçlarından beraatine karar veren mahkeme, Şık’a verilen cezayı ertelememişti.
Canan Kaftancıoğlu’na 56 bin TL tazminat cezası
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’na sosyal medya paylaşımları nedeniyle açılan davada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a 56 bin TL tazminat ödemesine karar verildi.
Davanın karar duruşması 29 Nisan 2021 tarihinde Büyükçekmece 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme, Kaftancıoğlu’nun “hakaret içerikli paylaşımlar yaptığına” hükmederek Kaftancıoğlu’ndan 56 bin TL manevi tazminat alınarak Erdoğan’a verilmesini kararlaştırdı.
RTÜK’ten KRT ve TELE1’e idari para cezası
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), KRT'de yayımlanan “Şimdiki Zaman” ve TELE1’de yayımlanan “Ankara Rüzgarı” adlı programlara katılan bazı konukların siyasi yorumlarını gerekçe göstererek bu kanallara idari para cezası verdi.
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay’ın KRT’de konuk olduğu yayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, yargı kurumlarına ve AKP’ye yönelik ifadelerinin “eleştiri sınırlarını aşan, aşağılayıcı ve küçük düşürücü nitelikte” olduğuna kanaat getiren RTÜK, kanala idari para cezası verdi.
RTÜK, TELE1’e ise siyasetçi Rifat Serdaroğlu’nun AKP’ye yönelik “bir terör örgütünden bahseder bir üslupla” sarf ettiği sözlerinin siyasi partinin “toplum nezdindeki itibarını zedeleyici niteliğe sahip olduğu ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı” gerekçesiyle idari para cezası verilmesini kararlaştırdı.
Gazeteci Mustafa Hoş ifadeye çağrıldı
Gazeteci Mustafa Hoş, Neo Türkiye'nin Panzehiri Hafızadır isimli kitabında 1990’lı yıllarda işlenen Mehmet Mert Bayraktar cinayeti hakkında yer verdiği bilgiler nedeniyle ifadeye çağrıldığını duyurdu.
Hoş’a gönderilen çağrıda, TSK için insansız hava araçları yapan Özdemir Bayraktar’ın yeğeni olan Mehmet Mert Bayraktar’ın öldürülmesi olayı hakkında kitapta yer verilen ifadelerin “müşteki Özdemir Bayraktar ile ailesini zan altında bıraktığı” öne sürüldü.
Gezi davasında ayrılan dosyalar birleşti
Yurt dışında bulunmaları nedeniyle dosyaları ayrılan yedi “Gezi davası” sanığının yargılandığı davanın görülmesine 28 Nisan 2021 tarihinde İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edildi.
P24 tarafından izlenen duruşmada mahkeme, Can Dündar, Memet Ali Alabora, Ayşe Pınar Alabora, Gökçe Yılmaz, Handan Meltem Arıkan, Hanzade Hikmet Germiyanoğlu ve İnanç Ekmekçi hakkındaki dosyanın, haklarındaki beraat kararları istinaf mahkemesince Ocak ayında bozulan ve aralarında tutuklu iş insanı Osman Kavala’nın da bulunduğu dokuz diğer sanık hakkındaki dosya ile birleştirilmesine karar verdi.
Gezi davasının görülmesine 21 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edilecek.
BirGün editörü Eren Tutel’e “kamu görevlisine hakaret” davası açıldı
BirGün gazetesinin spor editörü Eren Tutel’e Türkiye Wushu Federasyonu (TWF) hakkındaki haberleri nedeniyle “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla dava açıldı.
Türkiye Wushu Federasyonu Başkanvekili Abdurrahman Akyüz ve kızı Elif Akyüz’ün şikayetinin ardından açılan davanın ilk duruşması 30 Eylül 2021 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek.
Eylemlerde ses ve görüntü alınması Emniyet genelgesiyle yasaklandı
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 27 Nisan 2021 tarihinde yayımlanan bir genelgeyle eylemlerde ses ve görüntü kaydı yasaklandı. Genelgede, kayıt yapan yurttaşların engellenmesi ve haklarında işlem yapılması istendi.
Genelgede, kararın gerekçesi olarak yurttaşların ve görevli polislerin eylemler sırasında alınan ses ve görüntü kayıtlarının sosyal medyada paylaşılmasının, “özel hayatın gizliliğinin ihlâli” ve “kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesi” anlamına geldiği savunuldu.
Kayyum protestosunu takip ederken gözaltına alınan gazetecilere açılan dava başladı
Mardin, Diyarbakır ve Van büyükşehir belediyelerine kayyum atanmasına karşı 20 Ağustos 2019 tarihinde Mardin’de düzenlenen protestoları takip ederken gözaltına alınan beş gazeteci hakkında açılan davanın ilk duruşması 27 Nisan 2021 tarihinde Mardin 1. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Gözaltına alındıktan bir hafta sonra serbest bırakılan gazeteciler Ahmet Kanbal, Mehmet Şah Oruç, Rojda Aydın, Nurcan Yalçın ve Halime Parlak ile Mehmet Ete, Hamza Ete ve Selim Şimdi isimli yurttaşlar hakkında düzenlenen iddianamede sekiz sanığa “2911 Sayılı Kanuna Muhalefet” suçlaması yöneltiliyor.
Duruşmada avukatlar, yargılanan gazeteciler hakkında beraat kararı verilmesini talep etti. Duruşma savcısı, gazetecilerin ibraz ettiği tanıtım kartlarının 2019 yılı öncesine ait olduğunu öne sürerek talebin reddini istedi. Mahkeme, savcılığın talebi doğrultusunda talebin reddine karar verdi.
Savunmaların ardından ara kararını açıklayan mahkeme, davayı 13 Ekim 2021 tarihine erteledi.
Basın açıklaması takip eden gazeteciler gözaltına alındı; Kobani davasını izlemek isteyen gazeteciler engellendi
1 Mayıs kutlamalarına getirilen yasak hakkında 27 Nisan 2021 tarihinde İstanbul’un Avcılar ilçesinde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis, göstericilerle birlikte Mezopotamya Ajansı muhabiri Muhammed Enes Sezgin, JinNews muhabiri Sena Dolar ve Kızılbayrak muhabiri Kardelen Yoğungan’ı gözaltına aldı. Gözaltına alınan 33 kişi aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
26 Nisan 2021 tarihinde Ankara’da görülen Kobani davası duruşmasını takip etmek isteyen Mezopotamya Ajansı muhabirleri Diren Yurtsever ve Selman Güzelyüz’ün duruşmayı izlemeleri polis tarafından engellendi. Gazetecileri cezaevi önünden zorla uzaklaştıran polisin muhabirlere fiziksel şiddet uyguladığı ve “Müdürümüzden emir aldık, Mezopotamya Ajansını burada bulundurmayacağız” dediği öğrenildi.
Aynı tarihte Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul il binası önünde Kobani davası ile ilgili yapılmak istenen basın açıklamasını takip eden Mezopotamya Ajansı muhabiri Muhammed Enes Sezgin ve Artı TV kameramanı Bilal Meyveci polis tarafından gözaltına alındı. Gözaltı sırasında Meyveci'nin kamerasının kırıldığı öğrenildi. Gazeteciler ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Yargıtay, Demirtaş’a “propaganda” suçlamasıyla verilen cezayı onadı
Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’a 17 Mart 2013 tarihinde İstanbul’da düzenlenen Newroz kutlamasındaki konuşması gerekçesiyle İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla verilen 4 yıl 8 aylık ceza, Yargıtay tarafından onandı. Kararın, 26 Nisan’da verildiği öğrenildi.
Gazeteci Durket Süren’in yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Durket Süren'in Twitter paylaşımları ve Azadiya Welat ve Özgür Gündem gazetelerinin yasaklı sayılarının satışını yaptığı gerekçesiyle “örgüte yardım” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması 26 Nisan 2021 tarihinde Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Süren’in el konulan dijital materyallerine ilişkin inceleme raporunun beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 20 Eylül 2021’e erteledi.
En az 68 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
30 Nisan 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 68 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.