Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Diyarbakır merkezli soruşturmada 20 gazeteci gözaltına alındı; Dicle Müftüoğlu dört günlük gözaltı süresinin ardından adli kontrolle serbest bırakıldı; Gazeteci Zübeyde Sarı’ya dava açıldı
Diyarbakır merkezli soruşturmada 20 gazeteci gözaltına alındı
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında 20'si gazeteci 21 kişi 8 Haziran 2022 günü sabah saatlerinde gözaltına alındı. Gazetecilerin evlerine baskın yapan polis, dijital materyallere de el koydu.
Eş zamanlı olarak JinNews haber ajansının Diyarbakır Yenişehir’deki bürosunda yapılan polis baskınında ise bilgisayar ve hard diskler ile kimi kitap ve dergilere el konuldu.
Operasyon kapsamında Gebze’de gözaltına alınan prodüksiyon şirketi çalışanı Feynaz Koçuk da Diyarbakır TEM Şubeye götürüldü.
Gazetecilerin dört günlük gözaltı süresinin 10 Haziran günü savcılık kararıyla iki gün daha uzatıldığı öğrenildi.
Gazetecilere yönelik gözaltı kararı “operasyonun devam ettiği” gerekçesiyle avukatlarla paylaşılmazken avukatların dosyaya erişimine de savcı tarafından kısıtlılık getirildi. Gözaltı nedenini haberlerden öğrendiklerini söyleyen avukat Resul Temur, “Savcı tüm çabamıza rağmen gözaltı kararını göstermedi. Biz müvekkillerimize yöneltilen suçlamayı TRT Haber’den öğrendik” dedi.
Söz konusu haberde gazetecilerin gözaltı nedeni, Belçika’da yayın yapan Sterk TV ve İngiltere’de yayın yapan Medya Haber TV isimli televizyon kanallarına program hazırlamak suretiyle terör örgütü propagandası yapmak olarak açıklandı.
Haberin detayına buradan ulaşabilirsiniz.
Dicle Müftüoğlu serbest bırakıldı
DFG Eş Başkanı ve Mezopotamya Ajansı editörü Dicle Müftüoğlu, 6 Haziran 2022 günü adli kontrol tedbiriyle serbest bırakıldı.
Van Cumhuriyet Başsavcılığı, Müftüoğlu hakkında, tutuklu gazeteciler Ziya Ataman ve Nedim Türfent’e para yatırdığı için “örgüte finansman sağlamak” (6415 Sayılı Kanun madde 4) iddiasıyla soruşturma başlatmıştı. Müftüoğlu, soruşturma kapsamında 3 Haziran günü ifade vermek için gittiği Diyarbakır İl Emniyet Müdürlüğünde gözaltına alınmıştı.
Müftüoğlu, dört günlük gözaltı süresinin ardından 6 Haziran günü Diyarbakır Adliyesine götürüldü. Diyarbakır Adliyesi Talimat Bürosu Savcılığından SEGBİS ile Van Cumhuriyet Savcılığına bağlanarak ifadesini veren Müftüoğlu, Nöbetçi Van Sulh Ceza Hakimliğine sevk edildi.
Müftüoğlu hâkimlik sorgusunda, Yazı İşleri Müdürü olarak çalıştığı DİHA’da Nedim Türfent ve Ziya Ataman’ın muhabir olduğunu daha sonra tutuklandıklarını hatırlatarak, gazeteci arkadaşlarına dayanışma amacıyla para yatırdığını söyledi. Müftüoğlu’nun avukatı Resul Temur da yatırılan paranın finansman olarak değerlendirilemeyeceğini, tutuklu gazetecilerle dayanışma amacıyla yatırıldığını kaydetti.
Hâkimlik Müftüoğlu’nu adli kontrol tedbiriyle serbest bıraktı.
Gazeteci Zübeyde Sarı’ya dava açıldı
Gazeteci Zübeyde Sarı hakkında haber içerikli sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” (TCK 216/1) suçlamasıyla dava açıldı.
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede, Sarı’nın sosyal medya paylaşımları ile Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünün araştırma raporu delil olarak gösterildi. İddianamede, Sarı’nın “halkın bir kesimi olan Kürt etnik kökenli insanları diğer bir kesim olan Türk etnik kökenli insanlara karşı kışkırttığı” öne sürülerek cezalandırılması talep edildi.
İddianame Bakırköy 24. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Davanın ilk duruşması 16 Haziran 2022 tarihinde görülecek.
Mehmet Altan dosyasında HSK da anayasayı uygulamadı
Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), Anayasa Mahkemesi (AYM) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına rağmen akademisyen ve yazar Mehmet Altan’ın tahliyesine karar vermeyen 4 yargıç hakkındaki suç duyuruları için “işleme koymama” kararı verdi.
Altan’ın avukatı Figen Albuga Çalıkuşu, AYM ve AİHM kararlarına rağmen Altan hakkında tahliye kararı vermeyen 4 yargıcın suç işlediklerini belirterek, 2018’den itibaren düzenli olarak HSK’ya başvurdu. HSK 1. Bölüm, 24 Kasım 2020’de, suç duyuruları için “işleme koymama” kararı aldı. Yüksek yargı kararlarını yok sayan 4 yargıcın anayasaya aykırı davrandığını anımsatan Çalıkuşu, HSK’nın kararına karşı, “yeniden inceleyin” başvurusu yaptı. HSK bu kez de 8 Mart 2021’de herhangi bir gerekçe sunmaksızın, incelemeye yer olmadığı kararını tekrarladı.
“Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek,” “terör örgütü üyeliği” ve “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamalarıyla 22 Eylül 2016’da tutuklanan ve AYM ve AİHM kararlarına rağmen 5 buçuk ay daha tutuklu kalan Altan yeniden yargılama sonucunda hakkındaki tüm suçlamalardan beraat etmişti. Altan’ın avukatı Çalıkuşu yüksek yargı kararlarına rağmen tahliye vermeyen, dönemin İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Kemal Selçuk Yalçın ve üye hâkim Mehmet Akif Ayaz ile dönemin İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Orkun Dağ ve üye hâkim Seval Alaçam hakkında HSK’ya suç duyurusunda bulunmuştu.
Gazeteci Cihan Ölmez’in davası Kasım ayına ertelendi
Gazeteci Cihan Ölmez’in, sosyal medya paylaşımları ve 2015-2016 yılları arasında Şırnak’ın Cizre ilçesinde uygulanan sokağa çıkma yasaklarına ilişkin basına verdiği demeçler gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 7 Haziran 2022 günü Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme, Ölmez hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek davayı 22 Kasım 2022’ye erteledi.
Davanın 7 Aralık 2021 tarihinde görülen duruşmasında mahkeme, yurt dışında olan Ölmez hakkında yakalama kararı çıkarmıştı.
İzel Sezer’e soruşturma açıldı
Gazeteci İzel Sezer hakkında, 29 Mart 2022 tarihinde ilerihaber.org’da yayımlanan bir haberi nedeniyle soruşturma başlatıldı.
Soruşturmaya konu edilen “Bakımevindeki işkence sonrası görevden almalar” başlıklı haberde Sezer, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Pendik Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi’nde otizmli bir kişinin defalarca darp edilmesine dair iddiaların gündeme gelmesinin ardından Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Orhan Koç ve Genel Müdür Yardımcısı Önal İnaltekin'in görevden alındığını yazmıştı.
Sezer, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri eski Genel Müdür Yardımcısı İnaltekin’in şikâyeti üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamasıyla başlatılan soruşturma kapsamında ifadeye çağırıldı.
Cumhuriyet gazetesinin eski çalışanlarının davası ertelendi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın şikâyeti üzerine Cumhuriyet gazetesinin eski çalışanları Hazal Ocak, Serkan Ozan, Olcay Büyüktaş Akça ve Ozan Yurtoğlu hakkında “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamalarıyla açılan davanın üçüncü duruşması 7 Haziran 2022 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, Ocak, Ozan ve Yurtoğlu ile taraf avukatları hazır bulundu.
Duruşma savcısı, 8 Şubat 2022 tarihinde sunmuş olduğu mütalaasını tekrar ederek, sanıkların “zincirleme aleni hakaret” (TCK 125/2, 125/4) suçundan cezalandırılmalarını istedi. Katılan Bilal Erdoğan’ın avukatı da mütalaa doğrultusunda sanıkların cezalandırılmasını talep etti.
Gazeteciler Ozan, Yurtoğlu ve Ocak daha önceki savunmalarını tekrar ederek beraat talebinde bulundular. Sanıkların avukatı Damla Çaltepe de haberde hakaret unsurunun olmadığını belirterek, müvekkillerinin beraatını istedi.
Mahkeme, dosyadaki eksikliklerin tamamlanması için davayı 8 Kasım 2022 tarihine erteledi.
Cumhuriyet gazetesinin 31 Ocak 2021 tarihli nüshasında ve 4 Şubat 2021 tarihinde gazetenin internet sitesinde yayımlanan “Bilal Erdoğan’ın şanslı arkadaşı” ve “Arkadaş ihale zengini” başlıklı haberleri nedeniyle Hazal Ocak hakkında soruşturma başlatılmıştı. Bilal Erdoğan’ın şikâyeti üzerine başlatılan soruşturma kapsamında ifade veren Ocak, haberin başlığı ve fotoğraflarının kendi tarafından belirlenmediği ve yayımlanmadığını söylemişti. Savcılık bunun üzerine, gazetenin sorumlu müdürü Olcay Büyüktaş Akça, sorumlu müdürün bağlı olduğu yetkili Serkan Ozan ile internet haber sitesi sorumlu müdürü Ozan Yurtoğlu’nun da cezai anlamda sorumlu olduğu gerekçesiyle dört gazeteci hakkında iddianame düzenlemişti. İddianamede, “arkadaşın önü böyle açılmış”, “rakipleri şanssız”, “Bilal Erdoğan’ın şanslı arkadaşı”, “arkadaş ihale zengini” şeklinde ibareler kullanılması ve arkadaşlığı olmayan kişiler ile ilişkilendirilmesi suretiyle Erdoğan’a hakaret edildiği iddia edilmişti.
Canan Kaya hâkim karşısına çıktı
Medya Koridoru İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Canan Kaya’ya, Demirören Medya Grubu’nun “ticari itibarının zedelendiği ve kişilik haklarının ihlal edildiği” iddiasıyla açılan tazminat davasının ilk duruşması 7 Haziran 2022 günü İstanbul 18. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
Duruşmada Kaya ve avukatı Erselan Aktan ile Demirören Medya Grubu avukatları hazır bulundu. Demirören Medya Grubu avukatları, dava dilekçesini tekrar ederek, davanın kabulünü istedi.
Kaya’nın avukatı Aktan, dava konusu haberin gazetecilik etiğine ve hukuka uygun şekilde düzenlendiğini belirterek davanın reddini talep etti. Aktan ayrıca, müvekkilinin yazdığı haberden dolayı davacı tarafça yapılan suç duyurusunun sonucunun da beklenmesini istedi.
Tarafların delil dilekçesinde belirttiği delillerin toplanması için ilgili yerlere müzekkere yazılmasına ve Kaya’nın sosyal ekonomik durum araştırması için de Emniyet Müdürlüğüne yazılan müzekkerenin akıbetinin sorulmasına karar veren mahkeme davayı 1 Kasım 2022 tarihine erteledi.
Demirören Medya Grubu, Kaya’ya 26 Kasım 2021 tarihinde yazdığı “Demirören yolun sonuna yaklaşıyor: Ziraat Bankası ‘kayyumları’ ne istedi? Tarihleriyle açıklıyoruz!” başlıklı haberi nedeniyle 20 bin TL’lik manevi tazminat davası açmıştı.
“KCK basın davası” Kasım ayına ertelendi
Toplam 46 gazeteci ve basın çalışanının “örgüt üyeliği” (TCK 314), “örgüt yöneticiliği” (TCK 220) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamalarıyla yargılandığı ve 2012 yılından beri devam eden “KCK basın davasının” 25. duruşması 9 Haziran 2022 tarihinde İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada bir kısım sanık avukatları hazır bulundu.
Rawin Sterk’in avukatı Sercan Korkmaz, KCK Basın dosyasının soruşturma savcısı Bilal Bayraktar’ın dosyalarda yapmış olduğu usulsüzlükler sebebiyle Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından soruşturulduğunu anımsattı. Korkmaz, “Savcı Bayraktar bu yargılama dosyasında da birçok usulsüz işleme imza attı. Bu nedenle hakkında yürütülen soruşturma dosyasının akıbetinin sorulmasını talep ediyoruz” dedi.
Talebi kabul eden mahkeme davayı 1 Kasım 2022 tarihine erteledi.
Barış Pehlivan tehdit edildiğini açıkladı
Cumhuriyet gazetesi yazarı Barış Pehlivan, uyuşturucu ticareti yapan bir suç örgütü üyesinin adli kontrolle serbest bırakıldığını yazdığı yazısında ismi geçen Fırat Delibaş’a “yakın olduğunu söyleyen” kişiler tarafından tehdit edildiğini açıkladı.
Tehdidi sosyal medya üzerinden duyuran Pehlivan, “Cumhuriyet’teki köşemde, adının haberlerde geçtiğini yazdığım için Fırat Delibaş’a yakın olduğunu söyleyen kişiler tarafından ciddi tehditler alıyorum. Yazım aşağıda, kamuoyuna duyurulur…” dedi.
Pehlivan, 8 Haziran 2022 tarihinde yayımlanan “Soylu ses çıkaracak mı?” başlıklı yazısında, uyuşturucu ticareti yaptığı gerekçesiyle tutuklanan L'Actone Holding patronu Ali Osman Akat’ın tahliye sürecini yazmış ve bunun ilk olmadığına dikkat çekmişti. Geçtiğimiz hafta haber sitelerine “Suç örgütü lideri Fırat Delibaş’ın ikinci adamı M.D. yakalandı” başlığıyla yansıyan olaya vurgu yapan Pehlivan, M.D'nin yakalandıktan sonra adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığını hatırlatmıştı.
Erişim engelleri
Etkin Haber Ajansı’na (ETHA) ait https://www.etha40.com internet sitesine Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 6 Haziran 2022 tarihli kararı ile “milli güvenlik ve kamu güvenliğinin korunması” gerekçesiyle erişim engeli getirildi.
Mayıs 2022'de Meclis’e sunulan “Çevre Kanunu Teklifi”nde, kıyılara kurulacak mapa ve şamandıralarla ilgili ihale yetkisinin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesinde kurulan Çevre Ajansı Başkanlığı’na verilmesine ilişkin haberlere erişim yasağı getirildi. İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hakimliği, CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba’nın konuyla ilgili yaptığı basın toplantısına ait haberlerin yer aldığı 66 internet sitesi sayfasına erişimin engellenmesi kararı aldı.
İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hakimliği, “17-25 Aralık Operasyonu” ve dönemin 4 bakanının da şüphelileri arasında olduğu yolsuzluk ve rüşvet soruşturmaları sürecinde yapılan birçok haber ve köşe yazısının “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle silinmelerine karar verdi.
Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı hakkındaki haberler İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından, Adalet Bakan Yardımcılığı’na atanan hâkim Akın Gürlek ile ilgili haberler de Manisa 2. Sulh Ceza Hakimliği tarafından “kişilik haklarının ihlal edildiği” gerekçesiyle erişime engellendi.
En az 52 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
10 Haziran 2022 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 52 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.