Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Selahattin Kaygusuz “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklandı; “Altanlar davası”nda dosya mütalaa için savcılığa gönderildi; Fırat Bulut için “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçlamasından ceza istendi; Bülent Kılıç’ın duruşmasında tanık polis “olayı görmeden tutanağı imzaladığını” söyledi
Gazeteci Selahattin Kaygusuz “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklandı
Bir açık tanığın ifadeleri sonrası Batman'da 20 Ekim’de yapılan ev baskınında gözaltına alınan gazeteci Selahattin Kaygusuz, dört gündür tutulduğu Diyarbakır Emniyet Müdürlüğündeki işlemlerin ardından 24 Ekim’de adliyeye getirildi.
Savcılıktaki ifade işlemleri ardından Kaygusuz, tutuklanma talebiyle Sulh Ceza Hakimliğine gönderildi.
Sulh Ceza Hakimliği'nde ifadesi alınan Kaygusuz, “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla tutuklandı.
Ev baskınıyla gözaltına alınan gazeteci Nafiye Bal serbest bırakıldı
Bir açık tanığın ifadeleri gerekçe gösterilerek 25 Nisan'da 21 ilde başlatılan soruşturma kapsamında 23 Ekim günü evine yapılan baskınla gözaltına alınan Xwebûn gazetesi editörü Nafiye Bal, emniyetteki ifade işlemlerinin tamamlanmasıyla 24 Ekim’de Diyarbakır Adliyesine çıkarıldı. Savcılık ifadelerinin ardından adli kontrol tedbiri istemiyle Sulh Ceza Hakimliğine sevk edilen Bal, adli kontrol şartı ve yurt dışı yasağı tedbiriyle serbest bırakıldı.
Bal'a emniyette, örgüt ile bağlantısının olup olmadığı, kullanmış olduğu kod isim, örgütle planladığı bir eylem olup olmadığı, gerçekleştirdikleri eylemler ve faaliyetler hakkında kimlerden talimat aldıkları soruları soruldu. Bal, sorulan sorulara “Örgüt ile ilgili herhangi bir ilişki ve irtibatım yoktur. Kullanmış olduğum bir kod isim yoktur. Örgüt adına herhangi bir eylem gerçekleştirmediğim için kimseden de talimat almadım. Örgüt içerisinde herhangi birini tanımıyorum” yanıtlarını verdi.
Gazeteci Oktay Candemir hakkında soruşturma
Van‘da geçtiğimiz günlerde yapılan ev baskınlarının ardından çekilen görüntülerin İçişleri Bakanı tarafından paylaşılmasını sosyal medya hesabından eleştiren gazeteci Oktay Candemir‘e Van Cumhuriyet Savcılığı tarafından soruşturma açıldı.
Candemir, 24 Ekim günü ifade verdikten sonra serbest bırakıldı.
Candemir, paylaşılan görüntülere ilişkin sosyal medya hesabından, “Suçlu olup olmadığına mahkeme karar verecek, belki de Savcılık aşamasında serbest kalacak kişinin evine kapılar kırılarak operasyon yapılıyor. O korkunç anlar kişinin adresi ve yüzü afişe edilerek; çok büyük maharetmiş gibi bu görüntülerle servis ediliyor…!” diye yazmıştı.
Gazeteci Beritan Canözer için savcı ilk duruşmada ceza istedi
JinNews muhabiri Beritan Canözer hakkında “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla açılan dava 25 Ekim 2023 günü Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesinde başladı.
Duruşmada Canözer ve avukatı hazır bulundu.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı Canözer’in atılı suçtan cezalandırılmasını istedi.
Mahkeme esasa ilişkin savunmalarını hazırlamaları için Canözer ve avukatına süre vererek davayı 8 Aralık 2023 tarihine erteledi.
Savcı, gazeteci Fırat Bulut için “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçlamasından ceza istedi
Gazeteci Fırat Bulut hakkında Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta yaşanan depremlerle ilgili yapmış olduğu sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) suçlamasıyla açılan davanın ikinci duruşması 24 Ekim 2023 günü Elbistan 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yurt dışında bulunan Bulut duruşmaya katılmadı.
Savcı, esas hakkındaki mütalaasını açıklayarak Bulut için ceza istedi.
Mahkeme davayı 12 Aralık 2023 gününe erteledi.
Bulut, deprem bölgesi Malatya’dan döndüğü 10 Mart 2023 tarihinde Ankara Esenboğa Havalimanı’nda gözaltına alınmış ve iki gün gözaltında kalmıştı.
Gazeteci İsmail Arı için savcı ceza istedi
BirGün gazetesi muhabiri İsmail Arı'nın, Emlak Konut'un Bodrum'da deniz manzaralı arazi için düzenlediği ihaleyi Eski Sanayi ve Teknoloji Bakanı ve AKP Bursa Milletvekili Mustafa Varank'ın kuzeninin aldığını yazdığı, “Deniz manzaralı araziyi Varank’ın ‘kuzeni’ kaptı” başlıklı haberi gerekçe gösterilerek “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması 24 Ekim 2023 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Gazeteci Arı'nın katılmadığı duruşmada Varank'ın avukatı hazır bulundu.
Esasa ilişkin mütalaasını açıklayan savcı, Arı’nın cezalandırılmasını istedi.
Varank’ın avukatının savcının esas hakkındaki mütalaasına katıldığını belirtmesinin ardından mahkeme, davayı 28 Kasım 2023 tarihine erteledi.
Gazeteci Hayri Demir’in davasında gizli tanığın dinlenmesine karar verildi
Gazeteci Hayri Demir’in Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Ceza Dairesinin bozma kararı sonrası “örgüt üyeliği” (TCK 314) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamalarıyla yeniden yargılandığı davanın ikinci duruşması 25 Ekim 2023 günü Ankara 15. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmada, Demir ve avukatı hazır bulundu.
İstinaf mahkemesinin bozma ilamına karşı beyanda bulunan Demir, karara gerekçe yapılan yazılarının 2014 yılına ait olduğunu ve Basın Kanunu kapsamında dava açılma süresinin aşıldığını söyledi. Söz konusu haber içeriklerine soruşturma ve kovuşturma aşamasında da yer verilmediğini anımsatan Demir, haberlerde kişisel bir yorum olmadığını, dolayısıyla atılı suçlamaya gerekçe yapılamayacağını belirtti.
Demir’in avukatı da haber içeriklerinin dosyada mevcut olmadığını söyledi.
Beyanların ardından ara kararını açıklayan mahkeme, dosyaya eklenen soruşturma ile ilgili Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na yazı yazılarak, devam eden bu soruşturmanın karara bağlanarak, mahkemeye gönderilmesine karar verdi. Ayrıca soruşturma kapsamında aleyhte beyanlarda bulunan gizli tanığın bir sonraki celse dinlenilmek üzere hazır edilmesine hükmedildi.
Dava 24 Ocak 2024’e ertelendi.
Suriye iç savaşını 2015 yılında yerinden takip eden Demir hakkında, Suriye’de çektiği fotoğraf ve video içeriklerinin bulunduğu hafıza kartlarının evinden çalındıktan sonra Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne ulaştırılması üzerine Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Soruşturma Bürosunca soruşturma başlatılmıştı.
Dava, 21 Aralık 2022 günü görülen duruşmada karara bağlanmıştı. Demir’e “örgüt üyeliği” suçlamasından beraat kararı verilmişti. Ancak, bir belgesel içeriğiyle ilgili haber ve bir şarkıya ait klip “örgüt propagandası yapmak” suçlamasına gerekçe yapılarak 1 yıl 21 ay 22 gün hapis cezası verilmişti.
Kararın istinaf edildiği Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Ceza Dairesi, 14 Mart 2023’te “örgüt üyeliği” suçundan verilen beraat kararını, Demir hakkında 2023 yılında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “örgüt üyeliği” suçlamasıyla başlatılan soruşturmanın, incelemeye konu olan dosya ile birleştirilerek görülmesinde hukuki gereklilik bulunduğunu belirterek bozmuştu. Aynı şekilde “örgüt propagandası” suçlamasıyla verilen hapis cezası da “zincirleme suç hükümleri uygulanarak yarı oranında artırıma gidilmesi” kararıyla bozulmuştu.
AFP muhabiri Bülent Kılıç’ın duruşmasında tanık polis “olayı görmeden tutanağı imzaladığını” söyledi
2021 yılındaki Onur Yürüyüşü’nü takip ederken darp edilerek gözaltına alınan AFP foto muhabiri Bülent Kılıç hakkında “görevi yaptırmamak için direnmek” ve “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamalarıyla açılan dava 26 Ekim 2023 günü İstanbul 19. Asliye Ceza Mahkemesinde başladı.
Kılıç ve avukatı duruşmada hazır bulundu.
Savunmasını yapan Kılıç, polislerin kendisine işkence yaptığını, “müşteki” sıfatıyla dosyada yer alan iki polis tarafından dövüldüğünü söyledi.
Kılıç hakkında dava açılmasına neden olan tespit tutanağında imzası olan ve tanık olarak dinlenen polislerden bir tanesi, olayı görmediği halde tutanağa imza attığını kaydetti.
Kılıç’ın avukatı, “Bu tutanağın ne kadar sorunlu olduğu tutanağa imza atan polisin, ‘olayı görmedim, grup olarak imza atmamız istendi, attık’ demesiyle ortaya çıktı” diyerek davanın hukuken sonuçlarının ortadan kalktığını söyledi.
Mahkeme, Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürünün dinlenmesi talebini reddederken, gazeteci tarafından kaydedilen olay görüntüsünün istenmesine karar vererek davayı 15 Şubat 2024’e erteledi.
“Örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılanan 11 gazetecinin davası Ocak ayına ertelendi
Ankara’da 7 ay tutuklu kaldıktan sonra 16 Mayıs’ta tahliye edilen Mezopotamya Ajansı (MA) Yazı İşleri Müdürü Diren Yurtsever, MA muhabirleri Berivan Altan, Ceylan Şahinli, Deniz Nazlım, Emrullah Acar, Hakan Yalçın, Selman Gözelyuz ve Zemo Ağgöz, JinNews muhabirleri Habibe Eren ve Öznur Değer ile bir süre MA Ankara bürosunda stajyer olarak çalışan Mehmet Günhan hakkında “örgüt üyeliği” (TCK 314) iddiasıyla açılan davanın üçüncü duruşması 26 Ekim 2023 tarihinde Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya Deniz Nazlım ve Hakan Yalçın ile avukatları katıldı.
Bulunduğu Kandıra Cezaevi’nden Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile ilk defa duruşmaya katılan açık tanık, MA ve JinNews’un “örgüt” ile bir ilişkilerinin olup olmadığını bilmediğini söyledi. Yargılanan gazetecileri tanımadığını, örgüte katılanların “kod isimleri” olduğunu, bu nedenle gazetecileri gerçek isimleriyle tanıyamayacağını belirtti.
Gazetecilerin gözaltına alındığı 25 Ekim 2022’den beri polis tarafından el konulan ve verilmeyen fotoğraf makinası ve bilgisayarları mahkemeye hatırlatan savunma, malzemelerin derhal verilmesi için ara karar oluşturulmasını istedi.
Gazetecilerin dijital materyallerinin hükümle birlikte verilmesine dair karar kuran mahkeme, açık tanığın gazetecilerle ilgili teşhis yapması için Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne yazı yazılmasına karar vererek duruşmayı 18 Ocak 2024 tarihine erteledi.
Yeniden görülen “Altanlar davası”nda dosya mütalaa için savcılığa gönderildi
Haklarında verilen hükümler Yargıtay tarafından bozulan Ahmet Altan, Nazlı Ilıcak, Fevzi Yazıcı ve Yakup Şimşek’in yeniden yargılandıkları davanın ikinci duruşması 26 Ekim 2023 günü İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Ilıcak, Yazıcı, Şimşek ve avukatları ile Ahmet Altan’ın avukatı duruşmada hazır bulundu.
Yazıcı, “Polisin flash belleğime koyduğu bir mektup var. Önceki yargılamada mahkeme bilirkişi raporu almadı. Biz kendi imkânımızla aldık. Mahkemenin bilirkişi raporu almasını talep ediyoruz” dedi.
Mahkeme, sanıkların yurt dışı yasağının devamına ve savunmanın bilirkişi raporu talebinin reddine hükmederek, dosyanın esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için savcılığa gönderilmesine karar verdi.
Dava 14 Şubat 2024 tarihine ertelendi.
Gazeteciler Pınar Gayıp ve Mehmet Acettin’in TCK 301’den yargılandıkları dava Şubat ayına ertelendi
Etkin Haber (ETHA) editörü Pınar Gayıp ve Yazı İşleri Müdürü Mehmet Acettin’in, sitede farklı tarihlerde yayımlanan haberler gerekçe gösterilerek “Türkiye Cumhuriyeti devletini aşağılamak” (TCK 301) iddiasıyla yargılandıkları dava 24 Ekim 2023 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde devam etti.
Mahkeme, esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için dosyanın savcıya gönderilmesine hükmetti.
Dava 8 Şubat 2024 tarihine ertelendi.
Yönetmen Çayan Demirel ve gazeteci Ertuğrul Mavioğlu’nun “örgüt propagandası” davası Aralık ayına ertelendi
Yönetmen Çayan Demirel ve gazeteci Ertuğrul Mavioğlu’nun “örgüt propagandası” (TMK 7/2) iddiasıyla yeniden yargılandıkları davanın altıncı duruşması 26 Ekim 2023 günü Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Vareste tutulan Demirel ile Mavioğlu’nun katılmadığı duruşmaya, Mavioğlu’nun avukatı Rozerin Seda Kip katıldı. Demirel’in avukatı Meral Hanbayat ise duruşmaya SEGBİS ile bağlandı.
Savcı mütalaasını tekrar ederek Demirel ve Mavioğlu için ceza istedi.
Mahkeme, savunmaya süre vererek 14 Aralık 2023 tarihine erteledi.
Duruşmaya geç kalan gazeteci Hakkı Boltan hakkında “zorla getirme” kararı
Gazeteci Hakkı Boltan’ın “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamalarıyla yeniden yargılandığı davanın ikinci duruşması 26 Ekim 2023 günü Diyarbakır 12. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yetkili hakim izinli olduğu için yerine geçici olarak görevlendirilen hakim, duruşmaya geç kalan Boltan hakkında "duruşmaya katılmadığı" gerekçesiyle zorla getirme kararı verdi.
Dava 5 Mart 2024 tarihine ertelendi.
Gazeteci Can Dündar’ın davası Mart ayına ertelendi
Gazeteci Can Dündar’ın “devletin güvenliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin etmek” (TCK 328) ve “gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadıyla açıklamak” (TCK 330) suçlamalarıyla yargılandığı davanın yedinci duruşması 25 Ekim 2023 günü İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya katılan olmadı.
Mahkeme yurt dışında yaşayan Dündar hakkında çıkarılan yakalama kararının infazının beklenmesine hükmederek, davayı 26 Mart 2024 tarihine erteledi.
Gazeteciler Can Dündar ve İnan Kızılkaya’nın “hakaret” suçlamasıyla yargılandıkları dava Nisan ayına ertelendi
Gazeteciler Can Dündar ve İnan Kızılkaya’nın bir haber gerekçe gösterilerek “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamasıyla yargılandıkları davanın 22. duruşması 26 Ekim 2023 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Taraflar ve avukatları duruşmaya katılmadı.
Mahkeme Dündar hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine karar vererek davayı 18 Nisan 2024 tarihine erteledi.
Dönemin İstanbul 1. Sulh Ceza Hâkimi Bekir Altun’un şikayeti üzerine savcı Murat İnam tarafından hazırlanan iddianamede Dündar ve Kızılkaya’ya yöneltilen suçlamaya, Dündar’ın Özgür Gündem’de nöbetçi genel yayın yönetmenliği yaptığı sırada gazetenin 22 Haziran 2016 tarihli sayısında yer alan “Saray rejiminin en kullanışlı hâkimi” başlıklı haber delil olarak gösteriliyor.
Gazeteciler Ozan Kaplanoğlu, Hatice Nur Derya ve Burhan Gökay Küpeli’nin “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” davası Kasım ayına ertelendi
Bursa Muhalif gazetesinin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ozan Kaplanoğlu, Bursa Muhalif gazetesi editörü Hatice Nur Derya, kameraman Burhan Gökay Küpeli’nin “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” iddiasıyla yargılandığı davanın 27 Ekim 2023 tarihli duruşması Bursa 8. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Bir sanık yönünden savunmasının alınması için talimat yazılmasına karar veren mahkeme, davayı 24 Kasım 2023 tarihine erteledi.
En az 44 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
27 Ekim 2023 itibarıyla, gazeteci Selahattin Kaygusuz’un 24 Ekim’de tutuklanmasının ardından, Türkiye’de en az 44 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.