Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Furkan Karabay hakkında Mustafa Doğan İnal’ın şikâyeti üstüne başlayan dava reddedildi; Sultan Eylem Keleş için AYM’den “hak ihlali” kararı; Taraf yazarı Namık Çınar hakkında verilen ceza istinafça bozuldu; yeniden görülen Hrant Dink davasında savcı 9 sanık için müebbet hapis istedi
HAGB uygulanan Sultan Eylem Keleş için AYM’den “hak ihlali” kararı
Anayasa Mahkemesi, gazeteci Sultan Eylem Keleş'in "Cumhurbaşkanına hakaret" (TCK 299) iddiasıyla yargılandığı davada verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararına ilişkin “hak ihlali” hükmünde bulundu.
İzmir 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görülen davanın 10 Mart 2022 tarihli celsesinde mahkeme, iki sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek yargılanan Keleş'e 1 yıl 2 ay 17 gün hapis cezası vermiş ve hükmün açıklanmasını geri bırakmıştı.
Bunun ardından karar AYM'ye taşınmıştı. AYM, 30 Nisan 2024 tarihli kararında, başvurunun, "açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden bulunmadığı" gerekçesiyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddiaların kabul edilebilir olduğuna karar verdi. Yüksek mahkeme, incelediği başvurunun devamında da HAGB kararlarıyla gerçekleştirilen müdahalelerin, Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkını ihlal ettiğine hükmetti.
Taraf yazarı Namık Çınar hakkında verilen ceza istinafça bozuldu
Kapatılan Taraf gazetesi yazarı Namık Çınar hakkında, Hakan Dursun Cengiz’in şikâyeti üstüne açılan manevi tazminat davası sonucu İzmir 4. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen ceza, istinaf mahkemesince bozuldu.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi, 7 Mayıs 2024 tarihli oybirliğiyle aldığı kararında davanın esastan reddine ve İzmir 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin kararının kaldırılmasına hükmetti.
Çınar, gazetede 8 Mart 2010 tarihinde yayımlanan “Deniz Baykal Kimdir” başlıklı yazısı nedeniyle yargılanmış ve para cezası almıştı.
Aziz Oruç “hakaret” suçlamasıyla ifade verdi
Gazeteci Aziz Oruç, 30 Mayıs 2024 günü “hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla karakolda ifade verdi.
Oruç, 2022 yılında Mezopotamya Ajansı’nın sosyal medya paylaşımları gerekçe göstrerilerek hakkında şikâyet olduğunun söylendiğini ancak o tarihte kendisinin Diyarbakır Cezaevinde olduğunu belirtti.
Yeniden görülen Hrant Dink davasında savcı 9 sanık için müebbet hapis istedi
Hrant Dink cinayetiyle ilgili kamu görevlilerinin “tasarlayarak kasten öldürme” (TCK 82) ve “Anayasayı ihlal” (TCK 309) suçlamalarından yeniden yargılandığı davanın dördüncü duruşması 31 Mayıs 2024 günü İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya tutuklu sanıklar Veysel Şahin, Okan Şimşek ve Gazi Günay bağlı bulundukları cezaevinden getirilirken bazı sanıklar Sesli ve Görüntülü Bilişim Sistemleri (SEGBİS) yöntemiyle katıldı.
Savcı, esas hakkındaki mütalaasını açıklayarak dokuza sanık için “kasten öldürme” ve Anayasayı ihlal” suçlamalarından müebbet hapis, 3 sanık için ise beraat istedi.
Savcı ayrıca 1 sanık için "tasarlayarak kasten öldürmeye yardım" ve "Anayasayı ihlal"suçlamalarından, 1 sanık için de "tasarlayarak kasten öldürmeye yardım" suçlamasından ceza istedi.
Dava 16-17 Temmuz 2024 tarihine ertelendi.
Savcı ilk duruşmada gazeteci Melisa Gülbaş için ceza istedi
Gazeteci Melisa Gülbaş hakkında yaptığı haber gerekçe gösterilerek Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Dr. Mehmet Turan'ın şikâyeti üzerine “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) iddiasıyla açılan davanın ilk duruşması 30 Eylül 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmada Gülbaş ve avukatı Dicle Demir hazır bulundu.
Savunmasına başlayan Gülbaş, "Haberi yapmaya karar vermem, Prof. Dr. Tuna Tuğcu'nun tweet dizisini görmemle başladı. Kendisine yazdım ve sorularımı yazılı olarak cevapladı. Haberde de görüldüğü üzere, haber onun söyledikleri üzerine kurulu. Mehmet Turan ile ilgili yazılanları iddia olarak verdim, kimseyi hedef gösterme niyetim yok" dedi.
Savcı, esas hakkındaki mütalaasını açıklayarak Gülbaş'ın atılı suçtan cezalandırılmasını talep etti.
Mahkeme, savcının esas hakkındaki mütalaaya karşı savunma yapılması için Gülbaş ve avukatına süre vererek duruşmayı 14 Kasım 2024 gününe erteledi.
Gülbaş, 18 Aralık 2023’te Gerçek Gündem haber sitesinde yayımlanan “Boğaziçi yönetiminden bilime saldırı: Bize hiçbir laboratuvar ekipmanını koyacak yer bile vermediler” başlıklı haberi nedeniyle yargılanıyor.
“Özgür Gündem dayanışma” davası Ekim ayına ertelendi
2016 yılında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılması öncesinde Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma amacıyla düzenlenen Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, hak savunucusu ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı ve gazeteci Ahmet Nesin’in “suç işlemeye tahrik,” (TCK 214) “suçu ve suçluyu övmek” (TCK 215) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamalarıyla yeniden yargılandıkları davanın 10. duruşması 29 Mayıs 2024 günü İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmada, Erol Önderoğlu'nun avukatı Abbas Yalçın ve Şebnem Korur Fincancı'nın avukatı Berfin Karaşah hazır bulundu.
Mahkeme, Nesin'in savunmasının alınması için yurt dışına yazılan talimat cevabının dönüşünün beklenilmesine karar vererek, davayı 15 Ekim 2024 gününe erteledi.
Beşi polis 12 kişinin yargılandığı Dink davası Haziran ayına ertelendi
Hrant Dink cinayeti sanıklarından beşi polis 12 kişinin “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs,” (TCK 309) “örgüt üyeliği” (TCK 314) ve “örgüt adına suç işlemek” (TCK 220/6) suçlamalarıyla yeniden yargılandıkları davanın 29 Mayıs 2024 tarihli duruşması İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Cinayetin tetikçisi Ogün Samast duruşmaya Trabzon’dan SEGBİS üzerinden katıldı.
Dink Ailesi avukatlarından Hülya Deveci ve Sebu Aslangil da duruşmada yer aldı.
Mahkeme, eksik tanıkların dinlenmesine hükmetti.
Dava 12 Haziran 2024 gününe ertelendi.
Furkan Karabay hakkında Mustafa Doğan İnal’ın şikâyeti üstüne başlayan dava reddedildi
Gazeteci Furkan Karabay'a, sosyal medya paylaşımı nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın şikâyeti üstüne açılan 250 bin TL değerindeki manevi tazminat davasının ikinci duruşması 28 Mayıs 2024 günü İstanbul 32. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
Karabay’ın katılmadığı duruşmada taraf avukatları salonda hazır bulundu. P24 duruşmayı takip etti.
Davayı usulden reddeden mahkeme, yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle dosyada yetkisizlik kararı verdi.
Pelin Özkaptan’ın “örgüt propagandası” suçlamasıyla yargılandığı dava Ekim ayına ertelendi
Gazeteci Pelin Özkaptan hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla açılan davanın ikinci duruşması 28 Mayıs 2024 günü İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Özkaptan’ın katılmadığı duruşmada avukatı hazır bulundu. P24 duruşmayı takip etti.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Özkaptan’ın “zincirleme şekilde örgüt propagandası” suçundan cezalandırılmasını istedi.
Özkaptan’ın avukatı, esas hakkındaki mütalaaya karşı beyanda bulunmak için süre talep etti.
Mahkeme süre talebini kabul ederek davayı 9 Ekim 2024 tarihine erteledi.
Gazeteci Sultan Eylem Keleş’in davası ertelendi
Gazeteci Sultan Eylem Keleş’in "kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) ve “görevi yaptırmamak için direnmek” (TCK 265) suçlamalarıyla yargılandığı davanın yedinci duruşması 28 Mayıs 2024 günü İstanbul 56. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 duruşmayı takip etti.
Mahkeme hakiminin izinli olması nedeniyle dosya üzerinden görülen dava 10 Ekim 2024 tarihine ertelendi.
Nurcan Yalçın’ın “terör” suçlamalarıyla yeniden yargılandığı dava başladı
Gazeteci Nurcan Yalçın’ın "örgüt üyeliği" (TCK 314) ve "örgüt propagandası" (TMK 7/2) iddialarıyla yeniden yargılandığı davanın ilk duruşması 27 Mayıs 2024 günü Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yalçın ve avukatı Resul Temur hazır bulundu. Yalçın, bozma öncesi verdiği savunmayı tekrar ettiğini belirtti. Yalçın'ın avukatı Resul Temur de önceki beyanlarını tekrar ettiğini ifade ederek, bozma ilamında belirtilen eksikliklerin giderilmesini istedi.
Savcı, dosyadaki eksik hususların giderilmesini talep etti. Mahkeme, Yalçın hakkında devam eden soruşturmanın sonucunun beklenmesine, Diyarbakır 4'üncü Ağır Ceza Mahkemesi'nde karar çıkan ve İstinaf Mahkemesi incelemesinde olan dosyasının örneğinin dosya arasına alınmasına karar verdi.
Dava 26 Kasım 2024 gününe ertelendi.
Gazeteci Yalçın 22 Kasım 2021 tarihinde 3 yıl 7 ay 22 gün hapis cezasına çarptırılmıştı. İstinaf mahkemesi, Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeni bir dava ve soruşturma yürütüldüğü gerekçesiyle, iki gelişmenin karara bağlanan davayla ilişkisi incelenmeden hüküm kurulduğunu kaydetmiş ve kararı bozmuştu.
JinNews muhabiri Öznur Değer’in davası Haziran ayına ertelendi
"Geçinemiyoruz" eyleminde gözaltına alınan, aralarında JinNews muhabiri Öznur Değer’in de bulunduğu 24 kişinin "2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet" ve "görevi yaptırmamak için direnmek" (TCK 265) iddialarıyla yargılandıkları davanın 10. duruşması 27 Mayıs 2024 günü Ankara 18. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya sanıklar katılmadı ancak bazı sanıkların avukatları duruşmada hazır bulundu. Mahkeme savcısının izinli olması nedeniyle duruşmaya geçici bir savcı katıldı ve esas hakkındaki mütalaanın henüz hazırlanmadığı belirtildi.
Duruşma sırasında, hâkim salonda görevli resmi üniformalı bir polis memuruna "Siz niçin gelmiştiniz?" diye sordu. Polisin duruşma için geldiğini belirtmesi üzerine hâkim, "Bir sıkıntımız yok, gidebilirsiniz" diyerek polisin salondan çıkmasını istedi.
Avukatlar, savcının mütalaasını hazırlamasının ardından ayrıntılı savunmalarını yapacaklarını belirtti.
Dava 26 Haziran 2024 tarihine ertelendi.
En az 29 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
31 Mayıs 2024 itibarıyla, Türkiye’de en az 29 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.