Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Aktif Haber isimli internet sitesinin Genel Yayın Yönetmeni olan Yetkin Yıldız, 22 Temmuz 2016 tarihinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü görevlileri tarafından “Fuat Avni soruşturması” kapsamında İstanbul’da gözaltına alındı.
Hakkında “Toplumda Algı Yaratmak”, “Devlet Büyüklerini Küçük Düşürmek”, “Resmi Kurumları İtibarsızlaştırmak” ve “Darbeye Zemin Hazırlamak İçin Örgütlü Olarak Hareket Etmek” suçları kapsamında işlem başlatılan Yıldız’ın amacının, “FETÖ/PDY” bağlantılı olarak sosyal medya üzerinde Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı koymak, darbeye zemin hazırlamak olduğu iddia edildi.
Emniyetteki işlemlerinin ardından 24 Temmuz 2016 günü adliyeye sevk edilen Yıldız, çıkarıldığı İstanbul 2. Sulh Ceza Hakimliği tarafından tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Yıldız’ın tutukluluğunun yedinci ayında, 16 Ocak 2017 tarihinde tamamlanan iddianame, 13 Şubat 2017 günü İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Büyük çoğunluğu gazeteci olan 29 sanık hakkında hazırlanan iddianamede Yıldız’ın, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini Ortadan Kaldırmaya veya Görevini Yapmasını Engellemeye Teşebbüs Etme”, “Silahlı Terör Örgütü Kurma ve Yönetme” suçlarından yargılanarak cezalandırılması istendi.
Davanın ilk duruşması, 27-31 Mart 2017 tarihleri arasında beş gün süreyle İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. 30 Mart günü savunmasını yapan Yıldız, “fuatavni” adlı Twitter hesabı ile ilgili tüm medya kuruluşlarının haber yaptığını, fakat sadece belli bir grup insanın sanık olarak yargılandığını ifade etti. “Sadece gazetecilik yaptım. 190 sayfalık iddianamede benimle ilgili yarım sayfalık iddia bulunuyor. Suçlamalar Fuat Avni haberleri yapmak ve BankAsya’da 2 bin 300 TL hesabımın bulunması" diyen Yıldız, mağdur olduğunu belirterek beraatini ve tahliyesini istedi.
Duruşmanın 31 Mart 2017 tarihli oturumunda ara mütalaasını sunan savcı, gazeteciler Yetkin Yıldız, Gökçe Fırat Çulhaoğlu, Murat Aksoy, Atilla Taş, Yakup Çetin, Abdullah Kılıç, Seyid Kılıç, Mustafa Erkan Acar, Hüseyin Aydın, Ali Akkuş, Bünyamin Köseli, Cihan Acar ve Oğuz Usluer’in tutuklulukta geçirdikleri sürenin dikkate alınarak tahliyelerine karar verilmesini talep etti. Duruşma sonunda açıkladığı ara kararında mahkeme, savcının beraatini talep ettiği 13 sanığa 8 sanığın daha ismini ekleyerek 21 kişinin tahliyesine karar verdi. Yetkin Yıldız, Murat Aksoy, Atilla Taş, Abdullah Kılıç, Ahmet Memiş, Bayram Kaya, Ali Akkuş, Bünyamin Köseli, Cihan Acar, Oğuz Usluer, Seyid Kılıç, Yakup Çetin, Muhammed Sait Kuloğlu, Cuma Ulus, Cemal Azmi Kalyoncu, Gökçe Fırat Çulhaoğlu, Habip Güler, Halil İbrahim Balta, Hanım Büşra Erdal, Hüseyin Aydın ve Erkan Acar’ı tahliye eden mahkeme, davayı 27 Nisan 2017 tarihine erteledi.
Tahliyelere itiraz ve “darbe” soruşturması
Duruşma savcısı aynı gün mahkemenin tahliyesine karar verdiği diğer 8 sanığın (Büşra Erdal, Ahmet Memiş, Bayram Kaya, Cemal Azmi Kalyoncu, Cuma Ulus, Habib Güler, İbrahim Balta ve Muhammed Sait Kuloğlu) serbest bırakılmalarına bir üst mahkemeye itirazda bulundu. İtirazı değerlendiren İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi, sekiz sanığın “üzerine atılı suçun vasıf ve mahiyeti, atılı suçları işlediğini gösterir kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin bulunması, kaçma şüphesi, yasada söz konusu suçlara ilişkin düzenlenen cezaların alt ve üst sınırlarını dikkate alarak” savcılığın itirazını kabul etti ve bu sekiz kişi hakkında yeniden yakalama kararı çıkardı.
Yine aynı gün içerisinde, aralarında Yetkin Yıldız’ın da bulunduğu, tahliye kararı verilen 13 sanık hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca “darbe” soruşturması başlatıldı. Soruşturma kapsamında, Yıldız ve diğerleri hakkında “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” ve “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek” suçlarından gözaltı kararı çıkarıldı. Yıldız ve haklarında tahliye kararı verilen diğer 12 sanık, Başsavcılığın talimatıyla cezaevi çıkışında gözaltına alınarak İstanbul Emniyetine götürüldü. Gözaltı gerekçesi olarak ise, “şüpheliler aleyhindeki deliller, atılı suçun özelliği, kaçma şüphesi” gösterildi.
Yıldız ve diğer 12 sanık 15 günlük gözaltı sürecinin ardından 14 Nisan 2017 tarihinde adliyeye çıkarıldı. İstanbul 12. Sulh Ceza Hakimliğince sorguları yapılan Yıldız ile 11 diğer gazeteci (Gökçe Fırat Çulhaoğlu, Yakup Çetin, Bünyamin Köseli, Cihan Acar, Abdullah Kılıç, Oğuz Usluer, Atilla Taş, Hüseyin Aydın, Murat Aksoy, Mustafa Erkan Acar, Seyid Kılıç) “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” ve “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs” suçlamalarıyla yeniden tutuklandı. Ali Akkuş ise adli kontrol hükümleri uygulanarak serbest bırakıldı.
Yirmi bir sanık hakkında tahliye kararı veren İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nin heyeti (Mahkeme Başkanı İbrahim Lorasdağı ve üye hâkimler Barış Cömert ve Necla Yeşilyurt Gülbiçim) ile duruşma savcısı Göksel Turan ise Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafından 3 Nisan 2017 günü açığa alındı.
Davanın ikinci duruşması 27 Nisan 2017 tarihinde İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Tanıkların dinlendiği duruşmada Yıldız ve diğer sanıklar tahliye talebinde bulundu. Tahliye taleplerini reddeden mahkeme, davayı 6 Temmuz 2017 tarihine erteledi.
Yeni iddianame
Tahliye edilmelerinin ardından yeniden tutuklanan Yıldız ve diğer 12 sanık hakkında 6 Haziran 2017 tarihinde “darbe” suçlamasıyla yeni bir iddianame hazırlandı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan tarafından hazırlanan 314 sayfalık iddianamede, Yıldız’ın da aralarında bulunduğu 13 gazeteci için “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” ve “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçlarından ikişer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep edildi. Başsavcılık, hazırlanan iddianameyi 29 sanıklı “FETÖ medya yapılanması davası” ile birleştirme talebiyle İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdi. Duruşma günü olarak ise 16-18 Ağustos 2017 tarihleri belirlendi.
Aralarında Yıldız’ın da bulunduğu çoğunluğu gazeteci 29 kişinin “terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla yargılandıkları “FETÖ medya yapılanması davasının” üçüncü duruşması 6 Temmuz 2017 tarihinde İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Dava boyunca üçüncü kez değişen mahkeme heyeti duruşma sonunda savcının mütalaası doğrultusunda tüm tutuklu sanıkların tutukluluklarının devamına hükmetti. Dava 24 Ekim 2017 tarihine ertelendi.
“Örgüt üyeliği” ve “darbe” suçlamalarıyla açılan davalar birleştirildi
Yıldız ve diğer 12 sanık hakkında “Anayasal düzeni bozmaya teşebbüs” ve “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması 16-18 Ağustos 2017 tarihlerinde İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşmada savunma yapan Yıldız, hakkındaki darbe davası iddianamesinin “terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın iddianamesinden farklı olmadığını belirterek, “Aynı suçlamayla bir taraftan örgüt üyeliği ile bir taraftan darbe ile yargılanıyorum” dedi ve beraatini talep etti. Üç gün süren duruşmanın sonunda mahkeme, gazeteciler Bünyamin Köseli ve Cihan Acar’ın yurtdışına çıkış yasağı şartıyla tahliye edilmelerine karar verirken, Yıldız ve diğer tutuklu sanıkların tutukluluk hâllerinin devamına hükmetti. Mahkeme ayrıca, mevcut “darbe girişimi” davasının halen devam etmekte olan “terör örgütü üyeliği” davasıyla birleştirilmesine karar verdi. Birleştirilen davanın bir sonraki duruşması 24 Ekim’e ertelendi.
Birleştirme kararının ardından ilk duruşma 24 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme, sanıklardan Murat Aksoy, Atilla Taş ve öğretmen Davut Aydın’ın tahliyelerine karar verirken Yıldız ve diğer sanıkların tahliye taleplerini reddetti. Mahkeme bir sonraki duruşmayı 4 Aralık 2017 tarihine erteledi. Bu tarihte görülen duruşmada da Yıldız’ın tahliye talebini reddeden mahkeme, dosyadaki eksikliklerin tamamlanması için davayı 6 Şubat 2018’e erteledi.
“Darbe” suçlaması düştü
6 Şubat 2018 tarihinde görülen duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Yetkin Yıldız’ın da aralarında bulunduğu 13 sanık hakkındaki “anayasal düzeni bozmaya teşebbüs” suçlamasının düşürülmesini talep etti. Savcı, buna karşın Murat Aksoy, Gökçe Fırat Çulhaoğlu ve Muhterem Tanık dışındaki tüm sanıkların “FETÖ/PDY örgütü üyeliği” suçlamasından cezalandırılmasını ve Aksoy hariç, davada daha önce tahliye edilen tüm sanıkların tekrar tutuklanmasını istedi.
Duruşma sonundaki ara kararında mahkeme, Zaman gazetesi eski ekonomi muhabirlerinden İbrahim Balta’nın sağlık sorunları nedeniyle adlî kontrol şartıyla tahliye edilmesine hükmederken, esas hakkındaki savunmalar için ek süre tanıyarak davayı 22-23 Şubat 2018 tarihlerine erteledi.
22 ve 23 Şubat 2018 günlerinde görülen duruşmada 13 sanık esas hakkındaki savunmalarını yaptı. Duruşma sonunda mahkeme, firari sanıklar Bülent Ceyhan ve Said Sefa’nın dosyalarının haklarında “örgüt üyeliği” suçundan açılan davalar nedeniyle ayrılmasına, ayrıca tutuklu yargılanan sanıklardan Emre Soncan’ın da dosyasının ayrılarak hakkında açılan başka bir davayla birleştirilmesine hükmetti. Bu ara kararlar sonucunda davadaki toplam sanık sayısı 29’dan 26’ya indi. Esas hakkındaki savunmaların tamamlanamaması nedeniyle dava 7-8 Mart 2018 tarihlerine ertelendi.
7 yıl 6 ay hapis cezası
8 Mart 2018 tarihli karar duruşmasında hükmünü açıklayan İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi, aralarında Yıldız’ın da bulunduğu 23 sanığın “silahlı terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla cezalandırılmasına hükmetti. Mahkeme, Yıldız’ı, “suçun işleniş özellikleri ve suça yönelik kastın yoğunluğu” nedeniyle “silahlı terör örgütü üyeliği” suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırdı. Mahkeme ayrıca tüm tutuklu sanıkların tutukluluk hâllerinin “hükmen tutuklu” olarak devamına karar verdi.
22 Ekim 2018 tarihinde aralarında Yetkin Yıldız’ın da bulunduğu 25 kişiye verilen hapis cezaları istinaf mahkemesince onandı. Gazetecilerin istinaf taleplerini esastan reddeden İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, ayrıca tutuklu sanıkların tutukluluk hâllerinin devamına hükmetti.
Yıldız’ın cezasının 5 yıldan fazla olması sebebiyle dosya Yargıtay’a gönderildi.
Yargıtay kararı ve tahliye
Davaya ilişkin temyiz incelemesini Mart 2020'de tamamlayan Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 26 sanıklı davada aralarında Yetkin Yıldız'ın da bulunduğu sekiz sanık hakkındaki hükümlerin bozulmasına karar verdi. Yargıtay, 17 gazeteci hakkındaki hükümleri ise onadı. Mayıs ayında Yeni Şafak gazetesi tarafından duyurulan karar, 8 Haziran 2020 tarihinde UYAP’a yüklenmesiyle resmîyet kazandı.
Yıldız ile birlikte Ahmet Memiş, Cemal Azmi Kalyoncu, Gökçe Fırat, Ünal Tanık ve Yakup Çetin hakkında “örgüt üyeliği” suçundan verilen hükümleri bozan Yargıtay, bu sanıkların suça konu eylemlerinin örgüt üyesi olarak kabul edilmelerine yeterli olmadığını söyledi.
Yargıtay kararının tam metnine bu bağlantıdan erişilebilir.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin hükümleri bozmasının ardından İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi, dava kapsamında tutuklu bulunan altı gazetecinin tahliyesine karar verdi.
Mahkeme, 15 Haziran 2020 tarihli tensip zaptıyla Yetkin Yıldız, Ahmet Memiş, Cemal Azmi Kalyoncu, Gökçe Fırat, Ünal Tanık ve Yakup Çetin'in tahliye edilmelerine karar verdi. Dava kapsamında 2016 yılından beri tutuklu bulunan Yıldız, 15 Haziran 2020 gece saatlerinde Silivri Cezaevinden tahliye edildi. Tensip zaptında, hakkındaki hükümler bozulan sekiz sanık hakkında yeniden yargılama için 4 Kasım 2020 tarihi belirlendi.
Geri bırakılan hükmün açıklanması
Yıldız hakkında, Stratejik Boyut adlı internet sitesinin yayın yönetmenliğini üstlendiği dönemde sitede yayımlanmış olan “Vakit gazetesinden şok iddia” başlıklı haber nedeniyle, haberde adı geçen hâkimin şikâyeti sonucu 2010 yılında “hakaret” suçlamasıyla dava açılmıştı. Yapılan yargılama sonunda Yıldız’a “hakaret” suçundan 10 ay hapis cezası veren Ankara 35. Asliye Ceza (kapatılan Ankara 10. Sulh Ceza) Mahkemesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar vermişti. Denetim süresi içinde, Aktif Haber adlı internet sitesinin yayın yönetmeni olarak görev yaptığı dönemde sitede yayınlanan “Silivri’de polislere zulüm bitmiyor” başlıklı haber nedeniyle Silivri 1. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından Yıldız’ın “hakaret” ve “suç işlemeye alenen tahrik etme” suçlamalarından cezalandırılmasına karar verildi. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması nedeniyle 5 yıllık denetim süresine alınan Yıldız’ın bu süre içerisinde “yeniden suç işlemesi” nedeniyle, açıklanması geri bırakılan hüküm 9 Mayıs 2019 günü görülen duruşmada açıklandı. Yıldız’ın aldığı cezaların kesinleşmesi sonucunda açıklanması geri bırakılan 10 ay hapis cezasını açıklayan Ankara 35. Asliye Ceza Mahkemesi, cezanın 1 yıl süreyle ertelenmesine karar verdi.
Devam eden diğer davalar
Yıldız hakkında genel yayın yönetmenliğini yaptığı Aktif Haber’de yayımlanan çeşitli haberler gerekçe gösterilerek açılan davaların bir kısmı hâlen devam ediyor.
* Çeşitli internet siteleri ile birlikte Aktif Haber’de de yayımlanan “Gümüşhane'de polis esnafı takibe aldı” başlıklı haberin ardından Gümüşhane İl Emniyet Müdürlüğü KOM Şube Müdürlüğü’nde polis memuru olan Bülent Akyar’ın şikayetiyle Yıldız hakkında dava açıldı. Gümüşhane Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 9 Şubat 2017 tarihinde düzenlenen iddianamede Yıldız’ın “alenen hakaret, kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek veya yaymak, özel hayatın gizliliğini ihlâl etmek” suçlarından cezalandırılması istendi.
* 23 Temmuz 2015 tarihinde Aktif Haber’de yayımlanan “Fuat Avni Suruç patlaması ile ilgili Twitter’dan çarpıcı mesajlar paylaştı” başlıklı yazının ardından, dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın avukatlarının başvurusu sonucu habere erişim engeli getirilmişti. Erişim engeline rağmen haberin yayından kaldırılmaması üzerine Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianame düzenlendi. 10 Eylül 2018 tarihli iddianamede, Yıldız’ın “içeriğin yayından çıkarılması ve cevap hakkına ilişkin hâkim kararını yerine getirmemek” suçundan cezalandırılması istendi. Bu dava hâlen Ankara 40. Asliye Ceza Mahkemesi’nde sürüyor.
* Yıldız’a aynı haber sebebiyle yine Ala’nın şikâyetiyle “hakaret" ve "iftira” suçlamalarıyla bir dava daha açıldı. Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 14 Aralık 2015’te düzenlenen iddianamede, suçlama konusu haberde kullanılan ifadelerin hakaret ve iftira suçlarını oluşturduğu iddia edilerek Yıldız’ın cezalandırılması istendi. Bakırköy 31. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın 15 Mayıs 2018 tarihli celsesinde Yıldız'a "FETÖ medya yapılanması davasında" "örgüt üyeliği" suçlamasıyla verilen hapis cezasının kesinleşmesinin bekletici mesele yapılmasına karar verildi. Davanın bir sonraki duruşması 8 Temmuz 2021 tarihinde görülecek.
* Yıldız hakkında, 25 Haziran 2015 tarihinde Aktif Haber’de yayımlanan bir intihar haberi ile 5187 sayılı Basın Kanununa muhalefet ettiği iddiasıyla Aksaray Cumhuriyet Başsavcılığınca iddianame düzenlendi. 26 Aralık 2018 tarihli iddianamede, “intihar haberi ile ilgili olay hakkında, haber vermenin sınırlarını aşan ve okuyucuyu bu tür fiillere özendirebilecek nitelikte olan yazı ve resim yayımlaması 5187 Sayılı Basın Kanununun 20. maddesi kapsamında kaldığı ve karşılığının para cezası olduğu ve TCK'nın 75/1. maddesi uyarınca ön ödeme teklifinde bulunulduğu hâlde şüphelinin yasal süre içerisinde ön ödeme teklifine uymadığı” ifade edilerek, Yıldız’ın cezalandırılması talep edildi.