AİHM, Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat için ihlal kararı verdi

AİHM, Berat Albayrak’ın RedHack tarafından sızdırılan e-maillerine ilişkin haberler nedeniyle tutuklanan Öğreten ve Kanaat’in özgürlük ve güvenlik hakkı ile ifade özgürlüklerinin ihlâl edildiğine hükmetti

 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın 2016 yılında RedHack tarafından sızdırılan e-maillerinin haberleştirilmesi nedeniyle tutuklanan gazeteciler Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat’ın bireysel başvurularıyla ilgili kararını 18 Mayıs 2021 tarihinde açıkladı.

 

AİHM, “örgüt üyeliği” suçlamasıyla Aralık 2016’da gözaltına alınan ve dava kapsamında bir yıla yakın süreyle cezaevinde kalan Öğreten ve Kanaat’ın özgürlük ve güvenlik hakkı ile ifade özgürlüğünün ihlâl edildiğine hükmetti.

 

Kararda, gazeteciler hakkındaki gözaltı ve tutukluluk kararlarının Türk mahkemeleri tarafından yeterince gerekçelendirilmediği söylendi. Öğreten’in “DHKP/C”, Kanaat’ın ise “FETÖ/PDY” ile irtibatlı olmakla suçlanmaları için hiçbir olgu veya bilgi olmadığına dikkat çeken AİHM, tutuklama kararı veren mahkemenin “keyfi hareket ettiği” kanaatine vardı.

 

AİHM, soruşturmanın gizliliği nedeniyle gazetecilerin avukatlarının soruşturma dosyasına erişimlerinin kısıtlanmış ve böylelikle haklarındaki tutuklamaya karşı etkili itirazda bulunamamış olmalarını da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne (AİHS) aykırı buldu. Türk hükümetinin o dönem yürürlükte olan OHAL uygulamasıyla ilgili gerekçesini reddetti.

 

AİHS’nin özgürlük ve güvenlik hakkıyla ilgili 5. maddesinin 1 ve 4. paragrafları ile ifade özgürlüğüyle ilgili 10. maddesinin ihlâl edildiğine hükmeden AİHM, davacıların Anayasa Mahkemesi (AYM) önündeki bireysel başvuru sürecinin uzunluğuna dair şikâyetlerini ise AYM önündeki iş yükü nedeniyle geri çevirdi.

 

Karar gereği Türkiye Öğreten'e 5 bin 700 Euro tutarında maddi tazminat, davacıların her birine 14 bin Euro tutarında manevi tazminat ve 2 bin 250 Euro mahkeme masrafı ödeyecek.

 

Dava bilgisi

 

Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat 25 Aralık 2016 tarihinde gözaltına alınmış, 17 Ocak 2017 tarihinde haklarında “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutukluluk kararı verilmişti. Öğreten ve Kanaat 323 gün tutuklu kaldıktan sonra davanın 6 Aralık 2017 tarihinde görülen duruşmasında yurtdışı çıkış yasağı ve haftada iki gün imza şartıyla tahliye edilmişti.

 

İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından halen görülmekte olan “RedHack davasında” Öğreten ve Kanaat’e “örgüt üyeliği” (TCK 314/2) ve “Bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme” (TCK 244/2 ve 244/4) suçlamaları yöneltiliyor. Öğreten ayrıca “örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” (TCK 220/6) ile suçlanıyor. Davanın bir sonraki duruşması 9 Temmuz 2021 tarihinde görülecek.