Anayasa Mahkemesi, Özgür Gündem kararının gerekçesini açıkladı

Süreli yayınların ancak geçici olarak kapatılabileceği yönündeki hükme rağmen kapatma tedbirinin geçici olarak uygulanmamasının Anayasa’ya aykırı olduğu ifade edildi

 

Anayasa Mahkemesi, Özgür Gündem gazetesi hakkında Ağustos 2016’da İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği tarafından verilen “geçici kapatma” kararına karşı yapılan başvuruda verdiği ihlal kararının gerekçesini açıkladı.

 

Anayasa Mahkemesi Birinci Bölüm, 30 Haziran 2021 tarihinde oybirliğiyle aldığı kararda, gazete hakkındaki geçici kapatma kararının Anayasanın 26. ve 28. maddelerinde güvence altına alınan ifade ve basın özgürlüklerini ihlâl ettiğine hükmetmişti.

 

Yüksek mahkeme gerekçeli kararında, süreli yayınların ancak geçici olarak kapatılabileceği yönündeki emredici hükme rağmen kapatma tedbirinin geçici olarak uygulanmamasının anayasaya aykırı olduğunun altını çizdi.

 

Kararda şu ifadelere yer verildi:

 

“Gazete 29/10/2016 tarihinde, 675 sayılı KHK'nın 5. maddesi uyarınca terör örgütlerine veya Millî Güvenlik Kurulunca devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilerek tamamen kapatılmıştır. Dolayısıyla gazete, sulh ceza hâkimliğinin kararından itibaren 675 sayılı KHK ile tamamen kapatılıncaya kadar geçen iki ay on üç günlük sürede Anayasa'nın 28. maddesinin son fıkrası kapsamında geçici olarak kapalı kalmıştır. Bu süre … Kanun'da yer alan bir aylık azami sürenin de üzerindedir. Üstelik 675 sayılı KHK kapsamında yer almamış olsaydı gazetenin geçici olarak kapalı kalmaya devam edebileceği süre de belirsizdir.

 

“Somut olayda ilk derece mahkemesi gazetenin kapatılması yönünde bir tedbir kararı vermiş ancak daha baştan tedbirin uygulanması öngörülen bir süre belirlemediği gibi tedbir süresince de alınan karar ve yaşanan diğer gelişmeler kararın geçici olarak alınmadığını göstermektedir. Anayasa'nın 28. maddesinin sekizinci fıkrasının süreli yayınların ancak ‘geçici olarak’ kapatılabileceği yönündeki emredici hükme rağmen kapatma tedbirinin geçici olarak uygulanmaması Anayasa maddesinin sözüyle çelişen ve anayasa koyucunun iradesine aykırı bir yorum olmuştur.

 

“Yukarıda yer verilen hususlar ışığında, başvurucuların ifade ve basın özgürlüklerine yönelik Anayasa'nın 28. maddesinin sekizinci fıkrasına dayanılarak yapılan süreli yayının geçici olarak kapatılması şeklindeki müdahalenin Anayasa'nın sözüne uygun olmadığı ve kanunla öngörülmediği kanaatine ulaşılmıştır. Bu nedenle başvurucuların Anayasa'nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ve 28. maddesinde güvence altına alınan basın özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.”

 

AYM kararının tam metnine buradan ulaşılabilir.