Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Seçimlere 19 gün kala gerçekleştirilen operasyonda aralarında gazeteci, sanatçı, siyasetçi ve avukatların da bulunduğu en az 128 kişi gözaltına alındı
ÖZKAN KÜÇÜK - DİYARBAKIR
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında 21 ilde gerçekleştirilen ev ve işyeri baskınlarında 100’den fazla gazeteci, sanatçı, avukat, hak savunucusu, sivil toplum temsilcisi ve siyasetçi gözaltına alındı. Operasyonla ilgili akşam saatleri itibarıyla henüz resmi bir açıklama yapılmazken toplam 216 kişi hakkında gözaltı kararı bulunduğu ve gözaltına alınanlar arasında 10 gazetecinin olduğu öğrenildi.
Operasyonun “terör örgütü PKK/KCK’ya yönelik” olduğunu belirten Anadolu Ajansı, sabah saatlerinde 110 kişinin gözaltına alındığını, gün içinde 16 kişinin daha gözaltına alınmasıyla toplam gözaltı sayısının 126’ya ulaştığını duyurdu. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise akşam saatlerinde yaptığı bir sosyal medya paylaşımında gözaltı sayısını 128 olarak güncelledi. Mezopotamya Ajansı gözaltına alınan 126 kişiden 77’sinin isminin öğrenildiğini ve gözaltına alınan kişilere “terör örgütü üyeliği” suçlamasının yöneltildiğini aktardı. Çok sayıda üyesi gözaltına alınan Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) ise kendisine ulaşan bilgiler ışığında 89 kişilik bir gözaltı listesi oluşturdu.
Soruşturma hakkında gizlilik kararı verilirken gözaltına alınanlar için de 24 saat avukatla görüşme kısıtlaması getirildi.
Son 10 ayda üçüncü operasyon
Operasyon kapsamında gözaltına alınan gazetecilerin isimleri şöyle: Mezopotamya Ajansı editörü Abdurrahman Gök, ajans muhabirleri Ahmet Kanbal ve Mehmet Şah Oruç, JinNews muhabiri Beritan Canözer, Yeni Yaşam gazetesi Yazı İşleri Müdürü Osman Akın, Xwebûn gazetesi İmtiyaz Sahibi Kadri Esen ile gazeteciler Mehmet Yalçın, Mikail Barut, Salih Keleş ve Remzi Akkaya.
Mezopotamya Ajansı İmtiyaz Sahibi Ferhat Çelik hakkında da gözaltı kararı bulunduğu ancak Çelik’in adresinde bulunmaması nedeniyle gözaltına alınamadığı bildirildi.
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) tarafından yapılan yazılı açıklamada 14 Mayıs günü gerçekleşecek seçimlere 19 gün kala gerçekleşen gözaltılar “seçim operasyonu” olarak nitelendi. Derneğin açıklamasında son 10 ayda Kürt basınına yönelik operasyonlarda çok sayıda gazetecinin tutuklandığı da hatırlatıldı.
Geçtiğimiz yıl Haziran ayında Diyarbakır’da 20 gazeteci gözaltına alınıp 16’sı tutuklanmış, Ekim ayında ise Ankara’da gözaltına alınan 11 gazeteciden dokuzu tutuklanmıştı.
Avukat ve sanatçılar da gözaltında
Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Diyarbakır Şube Eş Başkanı avukat Halise Dakalı’nın yanı sıra çeşitli il barolarına kayıtlı toplam 25 dernek üyesi avukat da yapılan ev baskınlarıyla gözaltına alındı. Ev baskınlarının yanı sıra derneğin genel merkezinde de arama işlemi ve gözaltı yapıldığı öğrenildi. Gözaltına alınan avukatlar arasında çok sayıda Kürt gazetecinin avukatlığını yapan avukat Resul Temur da bulunuyor.
Öte yandan operasyon kapsamında sanatçıların da gözaltına alındığı öğrenildi. 2016 yılında pek çok belediyenin yönetimine kayyım atanmasından sonra işlerinden çıkarılan tiyatrocuların kurduğu Amed Şehir Tiyatrosu oyuncularından Yavuz Akkuzu, Özcan Ateş, Elvan Koçer Yıldırım, Şahperi Alphan, Sena Özbey ve Sadettin İnal ile müzisyen Devrim Demir ve sinemacı Çınar Koçgiri Doğan gözaltında olduğu öğrenilen sanatçılar. Doğan’ın memleketi Sivas’ta gözaltına alındığı ve Diyarbakır’a getirilmekte olduğu öğrenildi. Ayrıca müzisyen Mesut Gever ile Kadın Sanat ve Edebiyat Derneğinden (KASED) Kibar Süvari Bozkurt ve Dicle Fırat Kültür Sanat Derneğinden Welat Esin’in de gözaltına alınan sanatçılar arasında olduğu belirtildi.
Amed Şehir Tiyatrosu (Şanoya Bajêr a Amedê), sosyal medya hesabından yaptığı Kürtçe bir paylaşımla oyuncularının gözaltına alınmasını protesto etti. Tiyatronun paylaşımında “Arkadaşlarımız bu sabah ev baskınlarıyla gözaltına alındı. Amed Şehir Tiyatrosu onurumuzdur! Sanatımızın sesini kesemezsiniz!” ifadelerine yer verildi.
“Sivil toplum sindirilmek isteniyor”
ÖHD Diyarbakır Şube ile Diyarbakır Barosu ve STK’ların katılımıyla Diyarbakır Adliyesi önünde yapılan basın açıklamasında ise, temel hak ve özgürlüklere son derece keyfi bir biçimde müdahale edildiği, avukatlar başta olmak üzere hak savunucuları, gazeteciler ve sanatçıların yargı eliyle hedef alındığı, ceza tehditlerine maruz bırakıldığı bir süreç yaşandığına vurgu yapıldı. Açıklamada “Türkiye’de seçimlerin 'Demokratik, Adil ve Dürüst Seçim İlkesi'ne göre yürütülemeyeceğine dair öteden beri gelen yoğun ve endişe verici kaygılar bulunmaktadır. Seçim güvenliğine ilişkin kaygılar gözetildiğinde, yargı tehdidi ile sivil toplum örgütlerinin ve hak savunucularının sindirilmek istendiğini biliyoruz” denildi.
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Diyarbakır il örgütünün, Halkların Demokrasi Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ile sivil toplum kuruluşları ve milletvekili adaylarıyla birlikte Ofis semtinde yapmak istediği basın açıklaması ise polis ablukası altında gerçekleşti. Açıklama sonrası bir protestocunun yanı sıra HDP Basın Danışmanı Tümen Anlı’nın da gözaltına alındığı gelen bilgiler arasında.