Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Mehmet Çakmakçı’nın tutuklanmasıyla hapisteki gazeteci sayısı 166’ya çıkarken 34 eski TRT çalışanı hakkında gözaltı kararı verildi
4 Temmuz günü Diyarbakır’da evine yapılan bir polis baskınıyla gözaltına alınan Medyascope.tv muhabiri Mehmet Çakmakçı (Şiyar Dicle) 12 Temmuz günü tutuklandı.
Çakmakçı aralarında Kurdish PEN üyesi yazar Hasip Yanlıç’ın da olduğu beş kişiyle birlikte tutuklandı. Çakmakçı ve Yanlıç’ın “Örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklandıkları ve soruşturma dosyasında gizlilik kararı olduğu bildirildi.
Evrensel gazetesinin haberine göre söz konusu soruşturma DTK ve BDP siyaset akademilerinde faaliyet yürütenlere yönelik.
2017 Nisan ayı ortasından beri Diyarbakır ve bölgesinden yaptığı haber ve söyleşilerle Medyascope.tv’ye katkıda bulunan Çakmakçı, daha önce de kanun hükmünde kararname ile kapatılan Azadî Tv, Hayatın Sesi TV, Dicle Haber Ajansı gibi kurumlarda gazetecilik yapmıştı.
Çakmakçı’nın tutuklanmasıyla Türkiye’de tutuklu veya mahkum olarak cezaevlerinde bulunan gazeteci sayısı 166’ya çıktı. Ayrıntılı listeye buradan ulaşılabilir.
TRT’nin 34 eski çalışanına gözaltı kararı
TRT eski çalışanı 34 kişi hakkında 12 Temmuz günü gözaltı kararı verildi.
Anadolu Ajansı, gözaltı kararlarının Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, “kamu kurum ve kuruluşlarındaki FETÖ soruşturmaları kapsamında” verildiğini ve hakkında gözaltı kararı verilen kişilerin ByLock adlı mesajlaşma programı kullanıcısı olduklarını aktardı.
Haberde karar doğrultusunda gözaltı işlemlerine başlandığı belirtilirken kaç kişinin gözaltına alındığı ya da hakkında gözaltı kararı verilen kişilerin isimleriyle ilgili bilgi verilmedi.
Koray Çalışkan ev hapsiyle serbest bırakıldı
10 Temmuz sabahı evine yapılan polis baskınıyla gözaltına alınan akademisyen ve köşe yazarı Koray Çalışkan 14 Temmuz günü geç saatlerde adlî kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Savcılıkta ifadesi alınan Çalışkan hakkında nöbetçi hâkimlik, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) ilgili maddesi gereğince “konutunu terk etme yasağı” getirilmesine hükmetti. Koray Çalışkan'a elektronik kelepçe takılacak.
Boğaziçi Üniversitesi’nden Çalışkan dahil biri profesör sekiz kişi ve Medeniyet Üniversitesi’nden 19’u tıp fakültesi profesörü olmak üzere 64 kişi hakkında gözaltı kararı verilmişti. Çalışkan, “FETÖ propagandası” ve “Cumhurbaşkanına hakaretle” suçlanıyordu.
DİHABER muhabirleri gözaltına alındı
DİHABER muhabirleri Erdoğan Alayumat ve Nuri Akman 13 Temmuz gecesi Gaziantep’in Islahiye ilçesinde gözaltına alındı.
Alayumat ve Akman’ın Suriye sınır hattında haber takibi yaptıkları ve bir şikayet üzerine ve “makul şüphe” oluştuğu gerekçesiyle gözaltına alındıkları bildirildi.
İlçe Emniyet Müdürlüğüne götürülen gazeteciler, kamera ve fotoğraf makinelerinin kayıtları inceleneceği gerekçesiyle tutuluyorlar.
Gazeteci Fatih Polat’a “Cumhurbaşkanına hakaret” soruşturması
Evrensel gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla soruşturma açıldı.
Haberi Twitter sayfasında duyuran Polat, “Craig Shaw'ın, 'Erdoğan Ailesinin Gizli Offshore Anlaşması' başlıklı haberine yer verdiğim köşem nedeniyle hakkımda soruşturma açıldı. Suçlama 'Cumhurbaşkanına hakaret'. Oysa hakaret yok, gazetecilik var,” dedi.
Polat, 28 Mayıs tarihinde yayınlanan köşe yazısında theblacksea.eu sitesinde Malta Files dosyası kapsamında yayımlanan Erdoğan ailesiyle ilgili iddiaları gündeme getirmiş ve “Craig Shaw’ın imzasını taşıyan haberi, Türkiye’deki okurlar açısından da önemini dikkate alarak köşemde olduğu gibi yayınlıyorum” diyerek haberi köşesinde paylaşmıştı.
Söz konusu yazı için daha sonra içerik kaldırma kararı verilmişti.
Özgürlükçü Demokrasi çalışanı gözaltında
Özgürlükçü Demokrasi gazetesi çalışanı Zeki Erdem 11 Temmuz günü Şanlıurfa’da gözaltına alındı. Erdem’in gözaltına alındığı bilgisi ise iki gün sonra ortaya çıktı.
Erdem, 11 Temmuz’da şehirlerarası yolcu otobüsüyle Adana’dan Diyarbakır’a giderken, Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde gözaltına alındı. İl Emniyet Müdürlüğü’ne götürülen Erdem’in yakınlarına ve avukatına haber verilmediği için iki gündür kimsenin durumdan haberdar olmadığı öğrenildi.
Erdem, emniyete müvekkili ile görüşmek için gelen bir avukat aracılığıyla gözaltına alındığı haberini Özgürlükçü Demokrasi gazetesindeki çalışma arkadaşlarına iletti. Erdem'in gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
Ahmet Altan’ın “hakaret” davası ertelendi
Gazeteci yazar Ahmet Altan’ın kendisiyle yapılan bir söyleşide Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret etmek suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 13 Temmuz tarihinde İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme davayı 5 Aralık tarihine erteledi.
Altan hakkında grihat.com.tr adlı internet sitesinde 13 Nisan 2015 tarihinde yayımlanan röportajındaki bazı ifadeler gerekçe gösterilerek dava açılmış, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “hakaret” suçlamasıyla açılan davalarda şikayetlerini geri çekme kararı çerçevesinde Altan aleyhindeki şikayetten de vazgeçilmiş ancak daha sonra Erdoğan’ın avukatları tarafından şikayetten vazgeçmenin sehven yapıldığı ve şikayetin devam ettiği bildirilmiş ve mahkeme tarafından da bu talep kabul görmüştü.
Aktivist Aktaş şiirleri nedeniyle tutuklandı
Geçtiğimiz ay Diyarbakır merkezli birçok kentte yapılan bir operasyon kapsamında gözaltına alınan Tevgera Jinên Azad (TJA, Özgür Kadınlar Platformu) aktivisti şair Sara Aktaş’ın yazdığı şiirler nedeniyle tutuklandığı öğrenildi.
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının 2016 yılında başlattığı soruşturma kapsamında 14 Haziran’da birçok ilde Tevgêra Jinên Azad (TJA), Demokratik Toplum Kongresi (DTK), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Halkların Demokratik Kongresi (HDK) üye ve yöneticilerine yönelik operasyonda 24 kişi gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınan 21 kişi 10 gün sonra Diyarbakır Adliyesine çıkarılmış 15’i tutuklanarak cezaevine gönderilmişti.
Tutuklanan 15 kişi arasında şair Aktaş da yer alıyordu. Susma’nın haberine göre, savcılık soruşturmasında Aktaş’a yazdığı şiirler soruldu. Savcılık söz konusu şiirlerin “halkı kin ve düşmanlığa” sürüklediğini iddia etti. Susma’ya bilgi veren avukat Keziban Yılmaz, polisin Aktaş’ın evinde Aktaş’ın henüz yayınlanmamış şiirlerini içeren bir Word dosyası bulduğunu, bu dosyayı da suç delili olarak sunduğunu söyledi.
Kürtçe tercüman aracılığıyla ifade veren Aktaş, uzun yıllardan beri şiir yazdığını, şiir kitaplarının olduğunu ve bu kitapların incelenmesi halinde halkı kin ve nefrete, düşmanlığa sürükleyecek herhangi bir cümle olmadığının görüleceğini söyledi.
Sulh Ceza Mahkemesi AYM kararına erişimi engelledi
İzmir 4. Sulh Ceza Hâkimliği’nin Anayasa Mahkemesi’nin bir kararına erişim engeli getirdiği ortaya çıktı.
Hukukçu Yaman Akdeniz’in Twitter hesabında yayımladığı karara göre, İzmir 4. Sulh Ceza Hâkimi Alev Özcan ilgili kararı, D.Y. isimli bir vatandaşın uğradığı polis şiddetine ilişkin internette yer alan içeriklerin erişime engellenmesi talebi üzerine verdi. Erişime engellenmesi talep edilen linklerin arasında D.Y.’nin başvurucu olduğu ve tazminat kazandığı Anayasa Mahkemesi kararının linki de vardı.
Talebi değerlendiren İzmir 4. Sulh Ceza Hâkimliği, 22 Mayıs 2017 tarihli kararında “kişilik hakları ihlal edildiği” gerekçesiyle aralarında Anayasa Mahkemesi kararının da olduğu dokuz linke erişime engelledi.
Aynı hâkimin, 29 Mart 2017'de kapatılan İzmir 7. Sulh Ceza Hakimi iken de, yine D. Y.'nin başvurusu üzerine aralarında AYM kararının da bulunduğu aynı linklere erişimi engellettiği ortaya çıktı.
Olayın duyulmasının ardından kapatılan İzmir 7. Sulh Ceza Hâkimliği 12 Temmuz günü verdiği bir kararla AYM linkine erişimi engelleme kararının sehven verildiğini bu yüzden erişimin engellenmesi kararının kaldırıldığını belirtti. Ancak 4. Sulh Ceza Hâkimliği’nin aynı yönde verdiği karar konusunda herhangi bir gelişme olmadı.
Türkiye’de tutuklu ya da hükümlü olarak hapiste bulunan tüm gazetecilerin, Olağanüstü Hâl kapsamında kapatılan basın yayın kuruluşları, vakıf ve derneklerin listelerine buradan erişebilirsiniz.