Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
RTÜK’ten beş televizyon kanalına para cezası; Bursa’da yerel gazeteciye saldırı; bir hafta içinde onlarca içeriğe erişim engeli getirildi; gazeteci Hakan Aygün’e aynı paylaşım nedeniyle ikinci kez gözaltı
RTÜK’ten beş televizyon kanalına idarî para cezası
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 19 Ağustos 2020 tarihli haftalık olağan toplantısında aralarında Tele 1 TV ve TLC’nin de bulunduğu beş televizyon kanalına idarî para cezası uygulanmasına karar verdi.
RTÜK, TLC’de yayınlanan “Sıradışı Hamilelikler” adlı programda “eşcinsel birlikteliğin model olarak gösterildiği” ve bunun “toplumun manevi değerlerine aykırı olduğu” gerekçesiyle kanala para cezası verdi.
Tele 1 kanalına ise Mr. Brooks isimli filmde “öldürme eyleminin zevk aracı olarak sunulduğu” ve filmin “çocukları yoğun şiddet sahnelerine maruz kalabileceği bir saatte yayınlandığı” gerekçesiyle ceza verildi.
Akit TV’ye sunucu Ahmet Özdemir’in RTÜK hakkındaki yorumları, TV8’e ise “Survivor 2020” adlı programda “çocukların ekran karşısında olabileceği bir saatte yarışmacıların birbirlerine karşı hakaret içeren sözleri ve kavgaya varan sürtüşmeleri” nedeniyle para cezası verildi.
Lisans başvurusu gündeme alınmayan kanala da para cezası
RTÜK, Sözcü gazetesinin Sözcü TV’yi hayata geçirmek amacıyla satın aldığı Sivas SRT adlı kanala da idarî para cezası verdi. Sözcü gazetesinin kanal için 27 Şubat 2020 tarihinde yaptığı lisans başvurusunu hâlen gündemine almamış olan RTÜK, kanala “izinsiz logo değişikliği yaptığı” gerekçesiyle 26 bin TL para cezası verdi.
Bursa’da yerel gazeteci Şaban Önen’e saldırı
Bursa’nın Karacabey ilçesinde günlük olarak yayımlanan Yörem gazetesi imtiyaz sahibi Şaban Önen, 18 Ağustos 2020 tarihinde belediye kamyon garajında yer alan otoparkta işletme sahibi ve üç diğer kişinin saldırısına uğradı. Saldırı sonrasında hastaneye kaldırılan Önen, saldırganlardan birinin kendisine “Sen belediye başkanı olan dayım hakkında nasıl yazı yazarsın, benim dayım adam gibi adam” dediğini belirtti.
Twitter’da “Ankara Kuşu” hesabını kullanan Oktay Yaşar tahliye edildi
Twitter’da “Ankara Kuşu” adlı hesabın kullanıcısı olan ve “sosyal medyada FETÖ propagandası yaptığı” iddiasıyla Nisan ayında tutuklanan Oktay Yaşar, hakkında açılan davanın 18 Ağustos 2020 günü görülen ilk duruşmasında tahliye edildi. Kocaeli 5. Ağır Ceza Mahkemesi, davanın bir sonraki duruşmasının Kasım ayında görülmesini kararlaştırdı.
AİHM, pankart nedeniyle verilen hapis cezasında hak ihlâline hükmetti
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Mersin’de 2008 yılında katıldığı bir yürüyüşte taşıdığı pankarttaki ifadeler nedeniyle hapis cezasına çarptırılan Seyfettin Demir’in ifade özgürlüğünün ihlâl edildiğine hükmetti.
Adana 6. Ağır Ceza Mahkemesi, Demir’i “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” (TCK 220/6) suçundan 6 yıl 3 hapis cezasına çarptırmıştı.
Demir’in 2009 yılında yaptığı başvuruyu 19 Mayıs 2020 tarihinde karara bağlayan AİHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 11. maddesini ihlâl ettiğine hükmederek Türkiye’yi 5 bin euro manevi tazminat ödemeye mahkûm etti.
Erişime engellenen haberlerin arama sonuçlarında çıkması engelleniyor
Yeni çıkan internet yasasında yer alan “unutulma hakkını” gerekçe gösteren mahkemeler, erişimi engellenen haberlerin arama motorlarından çıkarılmasını da istemeye başladı. EngelliWeb’in Twitter’dan yaptığı paylaşımlara göre artık sadece haber ve içerikler değil, bu içeriklere dair arama motorlarında yer alan sonuçlar da engelleniyor.
Erdoğan, Kılıçdaroğlu’na 2 milyon TL’lik tazminat davası açtı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatları, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu hakkında, bir röportajda Erdoğan ve aile bireylerine “iftirada bulunduğu” iddiasıyla 2 milyon TL’lik manevi tazminat davası açtı. Kılıçdaroğlu, Cumhuriyet gazetesinde 17 Ağustos 2020 tarihinde yayımlanan röportajda Erdoğan ve ailesinin yurtdışında bulunan mal varlığına ilişkin iddiaları dile getirmişti.
Hulusi Akar hakkındaki haberlere erişim engellendi
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın Salih Mirzabeyoğlu’nun mezarını ziyaret ettiği iddialarına yer verilen haberlere erişim engeli getirildi.
Odatv, Sol ve Halk TV haber portallarında yer alan haberlere erişim, İstanbul Anadolu 4. Sulh Ceza Hâkimliği’nin 17 Ağustos 2020 tarihli kararıyla engellendi. Kararın gerekçesinin “kişilik hakları ihlâli” olduğu öğrenildi.
Gazeteci Hakan Aygün aynı paylaşım nedeniyle ikinci kez gözaltına alındı
Gazeteci Hakan Aygün, 15 Ağustos 2020 tarihinde Muğla’nın Datça ilçesinde gözaltına alındı. Savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından aynı gün içinde serbest bırakılan Aygün, Nisan ayında tutuklanıp Mayıs ayında tahliye olduğu davada hakkındaki suçlamaya gerekçe gösterilen sosyal medya paylaşımı nedeniyle başka bir savcı tarafından başlatılan soruşturmada “ifade vermediği” gerekçesiyle çıkarılan yakalama kararı nedeniyle gözaltına alındığını belirtti.
Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği hakkında haberlere erişim engeli
Tarım Kredi Kooperatifleri Birliğinde yaşanan usûlsüzlüklere ilişkin Cumhuriyet, Sözcü ve Milli Gazete’de Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs aylarında yayımlanan haberlere erişim, Ankara 8. Sulh Ceza Hâkimliği’nin 14 Ağustos 2020 tarihli kararı ile engellendi. EngelliWeb tarafından duyurulan erişim engeli kararına gerekçe olarak “kişilik hakları ihlâli” gösterildi.
Hükümlü eski sporcu hakkındaki haberlere erişim engeli
Tecavüz suçlamasıyla 2012’de 23 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılan millî güreşçi Recep Çakır, hakkında çıkan haberlere erişim engeli getirilmesi talebiyle mahkemeye başvurdu. Korkuteli Sulh Ceza Hâkimliği, 13 Ağustos 2020 tarihinde verdiği kararla, Çakır hakkındaki haberlere “unutulma hakkını” gerekçe göstererek erişim engeli getirdi. Diken.com.tr’nin özel haberine göre, hâkimliğin kararıyla aralarında EkşiSözlük’te ilgili başlığın da bulunduğu toplam 28 haber, blog ve benzeri içeriğe erişim engeli getirildi.
Denizli’de 4 kişi sosyal medya paylaşımları nedeniyle gözaltına alındı
Denizli’de 11 Ağustos 2020 tarihinde Sol Parti üyesi Ercan Çelik ve HDP’li Musa Aydın’ın da aralarında bulunduğu dört kişi, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alındı. Çelik’in evine gelen polislerin bilgisayar ve telefonuna da el koydukları öğrenildi. Çelik’e emniyette 1 yıl önce yaptığı Mahir Çayan paylaşımı sorulurken, Aydın’a 5 yıl önce çözüm sürecinde yaptığı paylaşımı soruldu. Gözaltına alınanlar emniyetteki ifadelerinin ardından serbest bırakıldı.
Cezaevindeki gazeteciler ve medya çalışanları listesi
21 Ağustos 2020 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 92 gazeteci ve medya çalışanı, tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.