Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Deniz Yücel’e TCK 301’den dava açıldı; gazeteci Baransel Ağca hakkında soruşturma başlatıldı; aktivist Taylan Kulaçoğlu tutuklandı; Ruhi Karadağ’a “propaganda” suçlamasıyla 1 yıl 3 ay hapis cezası
Taylan Kulaçoğlu tutuklandı
Aktivist Taylan Kulaçoğlu, 11 Mayıs 2021 tarihinde imza vermek üzere çağrıldığı emniyet müdürlüğünde bir sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek ifadesi alındıktan sonra gözaltına alındı.
Geceyi gözaltında geçiren Kulaçoğlu, 12 Mayıs günü savcılık sorgusu için Anadolu Adliyesine getirildi. P24’ün ulaştığı avukat Tamer Doğan’ın verdiği bilgiye göre Kulaçoğlu’na kendisine ait olmadığını belirttiği bir sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlaması yöneltildi. Kulaçoğlu, çıkarıldığı sulh ceza hâkimliği tarafından tutuklandı.
Kulaçoğlu, “İsimsizler Hareketi” adlı sosyal medya hesabındaki paylaşımlar nedeniyle “örgüt propagandası yapmak” ve “örgüt üyeliği” suçlamasıyla 20 Mayıs 2020’de tutuklanmış, Aralık ayında görülen duruşmada tahliye edilmişti. Kulaçoğlu’nun gazeteci Hakan Gülseven ile birlikte yargılandığı bu davanın bir sonraki duruşması ise 23 Haziran 2021 tarihinde Balıkesir 3. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek.
Gazeteci Deniz Yücel’e 301’den dava açıldı
Alman Die Welt gazetesi eski Türkiye temsilcisi Deniz Yücel’e 2016 yılında yayınlanan iki yazısı gerekçe gösterilerek “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini alenen aşağılama” (TCK 301/1) suçlamasıyla dava açıldı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Bürosu tarafından düzenlenen 8 Nisan 2021 tarihli iddianamede, Yücel’in 26 Ekim 2016 tarihli yazısında Kürtlere yönelik ayrımcılık üzerine bir fıkraya yer vermesi ve 27 Ekim 2016 tarihli yazısında yer alan “Ermenilere yapılan soykırım” ifadesi suç sayılarak 6 aydan 2 yıla kadar hapisle cezalandırılması talep edildi.
Davanın ilk duruşması 1 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek. Mahkeme, 14 Nisan 2021 tarihinde düzenlediği tensip zaptında Yücel’in ifadesinin istinabe yoluyla alınması için gerekli işlemlerin başlatılmasını kararlaştırdı.
Yücel, “örgüt propagandası yapmak” ve “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamalarıyla Şubat 2017’de tutuklanmış, bir yıl sonra düzenlenen iddianamenin kabul edilmesiyle İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından düzenlenen tensip zaptıyla 16 Şubat 2018 tarihinde tahliye edilmişti. Yücel, aynı gün akşam saatlerinde Almanya’ya gitmişti. Yargılamayı sürdüren mahkeme, 16 Temmuz 2020 tarihli karar duruşmasında Yücel’e “örgüt propagandası” suçlamasıyla 2 yıl 9 ay 22 gün hapis cezası vermiş, ayrıca Yücel hakkında TCK 301’den suç duyurusunda bulunulmasına karar vermişti.
İçişleri Bakanı Cumhuriyet gazetesini hedef aldı
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, suç örgütü liderliğiyle suçlanan Sedat Peker’in yayınladığı videolardaki iddialara ilişkin bir haber yayımlayan Cumhuriyet gazetesini hedef aldı. Kişisel Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Bakan Süleyman Soylu, “Bir mafya pisliğinin hezeyanlarıyla terörle mücadele tarihimizin en Şanlı Komutanına çamur atan, ortakları HDPKK için intikam alan, Cumhuriyet gazetesi; Sizin tarihiniz, derin, kirli ve karanlık ilişkiler tarihidir. Türkiye eski Türkiye değil. Hesabını hukuk önünde vereceksiniz” dedi.
Gazeteci Hüseyin Arif Çakmak’a saldırı girişimi
İstiklal gazetesinin İstanbul Zeytinburnu'ndaki merkezine 11 Mayıs 2021 tarihinde silahlı saldırı girişimi yaşandı. Gazete binasına gelen Turgay Türker isimli kişi, Yayın Yönetmeni Hüseyin Arif Çakmak'ın odasına girerek kendisine 2 milyon TL vermesini istedi. Saldırgan, parayı vermediği takdirde Çakmak’ı öldürmekle tehdit etti. Saldırgan çevredekilerin müdahalesi ve olay yerine intikal eden polis tarafından durduruldu. Polis ekipleri saldırganın üzerinde ve aracında tüfek, tabanca, mermi ve şarjör ele geçirdi.
Gazete baskını sonrası savcının tutuklama istemiyle mahkemeye sevk ettiği Türker mahkeme tarafından serbest bırakıldı. Gazete baskınından üç gün önce zanlının Hüseyin Arif Çakmak’a ait Gebze’deki fabrikayı ve araçlarını gasp ettiği, jandarmanın olaya müdahale ettiği, olaydan sonra gözaltına alınan Türker’in serbest bırakıldığı öğrenildi.
Gazeteci Baransel Ağca hakkında soruşturma başlatıldı
Kazakistan uyruklu gazeteci Yeldana Kaharman'ın 2019’daki şüpheli ölümüyle ilgili otopsi raporunu sosyal medyada yayımlayan gazeteci Baransel Ağca hakkında soruşturma açıldı. Hakkında açılan soruşturmayı sosyal medyada duyuran Ağca, bayram tatili sonrası ifade vermeye gideceğini belirtti.
Ahmet Saymadi sosyal medya paylaşımı nedeniyle gözaltına alındı
Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP) üyesi Ahmet Saymadi, sosyal medyada “Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği” iddiasıyla 8 Mayıs 2021 geceyarısı saatlerinde Çanakkale’de gözaltına alındı.
Saymadi’nin 2015 yılında paylaştığı üç Carlos Latuff karikatürüne ilişkin “Cumhurbaşkanına alenen zincirleme hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla 2019 yılında açılan soruşturma kapsamında gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alındıktan sonra Ayvacık Adliyesine sevk edilen Saymadi, ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Ruhi Karadağ’a “propaganda” suçlamasıyla hapis cezası
Gazeteci, yazar ve sinemacı Ruhi Karadağ, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası yapmak” (TMK 7/2) suçlamasıyla hakkında açılan davanın ilk duruşmasında 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.
İngiltere’de yaşayan Karadağ, annesinin rahatsızlığı nedeniyle geldiği İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda 24 Mart 2021 tarihinde gözaltına alınmış, ertesi gün getirildiği İstanbul Adliyesinde hakkında “örgüt propagandası” suçlamasıyla açılan dava kapsamında ifade vermesinin ardından yurt dışına çıkış yasağı ve adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
Karadağ hakkında açılan davanın ilk duruşmasının 6 Mayıs 2021 tarihinde görüldüğü, duruşmada Karadağ’ı 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptıran mahkemenin cezayı 5 yıl süreyle ertelediği öğrenildi.
Karadağ’ın çözüm sürecine dair gazeteci Faruk Balıkçı ile birlikte kaleme aldığı Suskunlar Konuşuyor: Yaralı Yonca (Nefela Birîndar) adlı kitabının tanıtımının yer aldığı Evrensel gazetesi kupürünü sosyal medyada paylaşması, hakkındaki suçlamaya dayanak olarak gösterildi. İddianamede, Karadağ’ın sosyal medya hesabından paylaştığı haberler ve 2015 yılına ait fotoğraflar da suç unsuru olarak yer aldı.
En az 68 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
14 Mayıs 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 68 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.