Expression Interrupted

Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.

Türkiye’de Basın ve İfade Özgürlüğü - 316

Türkiye’de Basın ve İfade Özgürlüğü - 316

Özgür Gündem davasında Aslı Erdoğan için verilen düşme kararı bozuldu; Oktay Candemir “propaganda” suçlamasıyla hâkim karşısına çıktı; Deniz Yücel’e “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yeni bir dava açıldı

 

 

Özgür Gündem davasında Aslı Erdoğan için verilen düşme kararı bozuldu

 

“Özgür Gündem ana davasında” yargılanan yazar ve yayın danışma kurulu üyesi Aslı Erdoğan hakkındaki “örgüt propagandası” suçlaması yönünden Basın Kanunundaki 4 aylık zaman aşımı gerekçesiyle verilen düşme kararı istinaf mahkemesi tarafından bozuldu.

 

İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinin düşme kararına ilişkin yapılan savcılık itirazını karara bağlayan istinaf mahkemesi, hükmü bozarak dosyanın yeniden incelenmesi için ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verdi.

 

İstinaf kararında şu ifadelere yer verildi: “İddianame anlatımına göre dava konusu yazıların aynı zamanda internet sitesinde yayınlamış olması nedeniyle, bu durumda Basın Kanununun 26'ncı maddesinin internet yoluyla işlenen suçlarda uygulanması mümkün olmadığından, iddia konusu yazıların internet sitesinde yayınlanıp yayınlanmadıkları araştırılıp gerekçe tartışıldıktan sonra sonuca göre basın kanununa göre mi yoksa genel hükümlere göre mi karar verilmesi gerektiği gözetilmeden eksik inceleme ve yetersiz gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi...”

 

Özgür Gündem davası kapsamında 19 Ağustos 2016 tarihinde tutuklanan Erdoğan, 4 buçuk ay cezaevinde kaldıktan sonra 29 Aralık 2016 tarihinde tahliye edilmişti. İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi, davanın 14 Şubat 2020 tarihinde görülen karar duruşmasında Erdoğan’ın hakkındaki “devletin birliği ve bütünlüğünü bozma” (TCK 302) ve “örgüt üyeliği” (TCK 314/2) suçlamalarından beraatine, “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasının ise davanın zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle düşmesine karar vermişti.

 

Levent Üzümcü Twitter paylaşımı nedeniyle ifadeye çağrıldı

 

Aktör Levent Üzümcü, bir Twitter paylaşımı nedeniyle 18 Haziran 2021 tarihinde ifade verdiğini duyurdu.

 

Üzümcü, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Mafyanın, katillerin, hırsızların, azmettiricilerin, rüşvetçilerin ellerini kollarını sallayarak dolaştığı ülkemizde az önce Anadolu Adliyesinde bir tivitimin sonuna eklediğim üç nokta (…) yüzünden ifade verdim” ifadelerini kullandı.

 

Üzümcü 11 Haziran 2021 tarihinde de 3 yıl önce yaptığı bir Twitter paylaşımıyla “spekülasyon yapmak suretiyle doların fiyatını yükselttiği” iddiasıyla mali şubede ifadeye çağrıldığını açıklamıştı.

 

Sokak röportajında ekonomiyi eleştiren yurttaşa soruşturma açıldı

 

“Sokak Kedisi” adlı YouTube kanalının Rize’de yaptığı sokak röportajında ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumu ve AKP iktidarını eleştiren Mehmet Ali Sancaktutan adlı kişi hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) iddiasıyla soruşturma açıldı. Karakola giderek ifade veren Sancaktutan, tehditler aldığını, sosyal medyada hem kendisine hem ailesine küfürler edildiğini söyledi.

 

Berat Albayrak’ın Hazal Ocak’a açtığı tazminat davası Ekim ayına ertelendi

 

Hazine ve Maliye eski Bakanı Berat Albayrak tarafından Cumhuriyet gazetesi muhabiri Hazal Ocak hakkında açılan tazminat davasının ikinci duruşması 17 Haziran 2021 tarihinde İstanbul 8. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.

 

P24 tarafından takip edilen duruşmada Ocak’ın avukatı Buket Yazıcı hazır bulundu. Albayrak’ın avukatı duruşmaya katılmadı.

 

Albayrak, gazetede 20 Ocak 2020 tarihinde yayımlanan “Damat işi biliyor” başlıklı haber nedeniyle Hazal Ocak’tan 200 bin TL tazminat talep ediyor.

 

Ocak, aynı haber nedeniyle “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla açılan ceza davasının 27 Ekim 2020 tarihinde görülen duruşmasında beraat etmişti. Mahkeme, İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesince verilen beraat kararının kesinleşmesinin beklenmesine karar vererek davayı 14 Ekim'e erteledi.

 

Oktay Candemir’e açılan davanın ilk duruşması görüldü

 

Gazeteci Oktay Candemir hakkında “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması 17 Haziran 2021 tarihinde Van 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

 

Candemir, Nisan 2019’da evine yapılan polis baskını sırasında el konulan dijital materyallerde yer alan haber görüntüleri ve bazı sosyal medya paylaşımları nedeniyle yargılanıyor.

 

Candemir hakkında bu paylaşımlardan dolayı daha önce açılan davada beraat kararı verildiğini ve kararın kesinleştiğini vurgulayan Avukat Erhan Çiftçiler, daha önceki yargılamada yer alan paylaşımların dosya kapsamına alınmasını isteyerek davanın reddine veya Candemir’in beraatine karar verilmesini talep etti.

 

Dosyanın esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için savcılık makamına tevdi edilmesine karar veren mahkeme, davayı 23 Eylül 2021 tarihine erteledi.

 

P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.

 

Gazeteci Lokman Gezgin tutuklandı

 

Covid-19 aşısı olmak üzere 16 Haziran 2021 tarihinde hastaneye giden gazeteci Lokman Gezgin, hastane çıkışında hakkında kesinleşmiş hapis cezası bulunduğu gerekçesiyle polis tarafından gözaltına alındı. Emniyetteki işlemlerinin ardından Van Adliyesine getirilen Gezgin, tutuklanarak Van T Tipi Cezaevine gönderildi.

 

Alican Uludağ ve Olcay Büyüktaş Akça beraat etti

 

Cumhuriyet gazetesinde 22 Kasım 2019’da yayımlanan “Emniyet 8 gün önceden Ankara’daki gar katliamı hazırlığını biliyormuş” başlıklı haber nedeniyle gazetenin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Olcay Büyüktaş Akça ile eski yargı muhabiri Alican Uludağ hakkında “muhbirlerin kimliklerini açıklamak veya yayımlamak” (TMK 6/3) suçlamasıyla açılan davanın dördüncü duruşması 15 Haziran 2021 tarihinde İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

 

Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, suçlama konusu haberin Ankara gar katliamı davası tutanaklarına göre düzenlendiğinin açık olduğunu, bu nedenle gizli olmadığını, aleniyet kazandığını belirterek Uludağ ve Akça’nın beraatini istedi.

 

Duruşma sonunda hükmünü açıklayan mahkeme, atılı suçun unsurlarının oluşmadığı gerekçesiyle Uludağ ve Akça’nın ayrı ayrı beraatine hükmetti.

 

P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.

 

AİHM, “Erdoğan'a hakaret” ve “Facebook beğenisi” davalarında ihlâl kararı verdi

 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2012 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) öğrenciyken dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında yaptığı bir açıklama yüzünden 2016 yılında “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla adli para cezasına çarptırılan Ömür Çağdaş Ersoy’un yaptığı başvuruda Türkiye’nin hak ihlâlinde bulunduğuna hükmetti.

 

Mahkeme, 15 Haziran 2021 tarihinde açıkladığı kararda, Ersoy’un davasında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10. maddesindeki ifade özgürlüğü hakkının ihlâl edildiği sonucuna vararak Türkiye’nin Ersoy’a manevi tazminat ve giderler için toplamda 4.000 Euro ödemesine karar verdi.

 

Aynı tarihte Selma Melike başvurusundaki hükmünü de açıklayan AİHM, kamu çalışanı olan başvurucunun siyasi içerikli bazı Facebook paylaşımlarını “beğendiği” için işten çıkarılmasının AİHS’nin 10. maddesini ihlâl ettiğine karar verdi ve Türkiye’yi başvurucuya 2.000 Euro manevi tazminat ödemeye mahkûm etti.

 

Ayşe Kara’nın ilk duruşması görüldü

 

Gazeteci Ayşe Kara hakkında “örgüt üyeliği” (TCK 314/2) suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması 15 Haziran 2021 tarihinde Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

 

Kara’nın Mardin’de 2016 yılında haber takibini yaptığı yürüyüşe katıldığı, KHK ile kapatılan Özgür Gazeteciler Cemiyeti (ÖGC) ve Kongreya Jinên Azad (KJA) üyesi olduğu ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK) bünyesinde faaliyet yürüttüğü iddia ediliyor.

 

Ayşe Kara ve avukatı duruşmada hazır bulundu. Tercüman aracılığıyla Kürtçe savunma yapan Kara, gazeteci olduğunu, DTK üyesi olmadığını, DTK binasına haber yapmak amacıyla gittiğini, orada bulunan bilgi ve belgelerle bir ilgisinin olmadığını söyledi. Mahkeme heyetinin, basın kartının olup olmadığı ve hangi kurumda çalıştığına ilişkin sorularına yanıt veren Ayşe Kara, basın tanıtım kartının olduğunu ve serbest gazetecilik yaptığını belirtti. Barış ve Demokrasi Partisi’nin (BDP) 2016’da Mardin’de düzenlediği yürüyüşü gazeteci olarak takip ettiği sırada gözaltına alındığını ifade eden Kara, üzerine atılı suçlamaları reddederek beraatını istedi.

 

Ardından söz alan avukatı Resul Temur, müvekkilinin gazeteci olduğuna dair basın tanıtım kartının fotokopisini mahkemeye sunarak, “Yurtdışına çıkış yasağı nedeniyle müvekkilim Irak Federe Kürdistan Bölgesi’nde yaşayan ailesinin yanına uzun süredir gidemiyor. Müvekkilimin ailesinin yanına gidebilmesi için adli kontrol kararının kaldırılmasını talep ediyorum” dedi. Duruşma savcısı, Kara hakkındaki yurtdışına çıkış yasağının devamına karar verilmesini talep etti.

 

Ara kararını açıklayan mahkeme, Kara’nın yurtdışına çıkış yasağının kaldırılması talebini reddetti. Varsa soruşturmanın genişletilmesi taleplerini iletmek yoksa esas hakkındaki mütalaasını hazırlamak üzere dava dosyasının iddia makamına gönderilmesine karar veren mahkeme, davayı 9 Kasım’a erteledi.

 

Cem Bahtiyar “Cumhurbaşkanına hakaret” davasında beraat etti

 

Gazeteci Cem Bahtiyar’ın bir sosyal medya paylaşımı nedeniyle “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın karar duruşması 14 Haziran 2021 tarihinde Bandırma 1. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Mahkeme, Bahtiyar’ın beraatine hükmetti.

 

Bahtiyar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Tüm dünyaya sesleniyorum, bedeli ne olursa olsun Suriye’nin kuzeyinde Türkiye’nin güneyinde devlet kurulmasına asla müsaade etmeyeceğiz” şeklindeki açıklamasına sosyal medyada “Yav he he” yorumu yaptığı için yargılanıyordu.

 

Deniz Yücel’e “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yeni bir dava açıldı

 

Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yeni bir dava daha açıldı. Dosya, Yücel hakkında “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini alenen aşağılama” (TCK 301/1) suçlamasıyla açılan ve ilk duruşması 1 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek olan davayla birleştirildi.

 

İstanbul Cumhuriyet Savcısı Yahya Fatih Özcan tarafından hazırlanan iddianamede, Yücel’in 6 Kasım 2016 tarihinde yazdığı yazıda Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yönelik “darbeci” nitelemesi nedeniyle cezalandırılması talep edildi.

 

Sosyal medya paylaşımı nedeniyle yargılanan Buse Üçer beraat etti

 

Kadın cinayetlerine tepki gösterdiği bir sosyal medya paylaşımı nedeniyle “Halk arasında endişe, korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit” (TCK 213) suçlamasıyla yargılanan Buse Üçer, hakkındaki davanın 14 Haziran 2021 günü görülen karar duruşmasında beraat etti.

 

Üçer, aynı gün içinde işlenen dört kadın cinayetinin ardından yaptığı sosyal medya paylaşımında “Bu şehri ateşe vereceğimiz günler yakın!” yazmıştı. Üçer, söz konusu paylaşım nedeniyle yılbaşı akşamı Ankara’da gözaltına alınmış, ertesi gün tutuklama talebiyle sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrolle serbest bırakılmıştı.

 

En az 67 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde

 

18 Haziran 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 67 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.

 

Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.

Yukarı