Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Savcı, Melis Alphan’ın beraatına itiraz etti; Cem Şimşek’e 11 ay 20 gün hapis cezası; Erk Acarer saldırıya uğradı; Nazım Fayık darp edilerek gözaltına alındı; RTÜK’ten Halk TV’ye 3 kez program durdurma cezası
“Bloomberg davası” ertelendi
Bloomberg muhabirleri Kerim Karakaya ve Fercan Yalınkılıç ile aralarında gazeteciler Merdan Yanardağ, Sedef Kabaş, Mustafa Sönmez ve Orhan Kalkan’ın da bulunduğu 36 diğer sanık hakkında Ağustos 2018’de yayımlanan bir haber nedeniyle “Sermaye Piyasası Kanununa muhalefet” suçlamasıyla açılan davanın 9 Temmuz 2021 tarihinde görülmesi planlanan duruşması, İstanbul 3. Asliye Ceza Mahkemesi hâkiminin izinli olması nedeniyle ileri bir tarihe ertelendi.
Bir önceki duruşmada mahkeme, bilirkişi raporunda Yalınkılıç ve Karakaya hakkında atılı suçun maddi unsurlarının oluşup oluşmadığı konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmadığı gerekçesiyle ek rapor düzenlenmesi için dosyanın bilirkişi heyetine gönderilmesine karar vermişti.
“RedHack davasında” savcı tevsii tahkikat talebinde bulundu
Eski Bakan Berat Albayrak’ın RedHack tarafından sızdırılan e-postalarının haberleştirilmesi nedeniyle gazeteciler Ömer Çelik, Metin Yoksu, Tunca Öğreten, Eray Sargın, Derya Okatan ve Mahir Kanaat hakkında açılan davanın 12. duruşması 9 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Davada gazetecilere “örgüt üyeliği” (TCK 314/2), “örgüt propagandası” (TMK 7/2) ve “bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri değiştirme veya yok etme” (TCK 244/2) suçlamaları yöneltiliyor.
P24 tarafından takip edilen duruşmada yargılanan gazetecilerden Tunca Öğreten ve sanık avukatları hazır bulundu. Albayrak’ın avukatı mazeret bildirerek duruşmaya katılmadı.
Duruşma savcısı mahkemeye sunduğu tevsii tahkikat talebinde, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına yeniden müzekkere yazılarak RedHack grubuna ilişkin soruşturmanın akıbetinin sorulmasını, iddianame düzenlenmişse bir örneğinin dosyaya gönderilmesinin istenmesini talep etti.
Savcının tevsii tahkikat talebini kabul eden mahkeme, gazetecilere uygulanan adli kontrol tedbirlerinin devamına karar vererek davayı 9 Aralık 2021 tarihine erteledi.
Savcı, Melis Alphan hakkındaki beraat kararını temyiz etti
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, gazeteci Melis Alphan’ın 2015 yılında Diyarbakır'daki Newroz kutlamalarında çekilmiş bir fotoğrafı sosyal medyada paylaştığı için “örgüt propagandası” suçlamasıyla yargılandığı davada verilen beraat kararına itiraz etti.
İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 21 Mayıs 2021 tarihli beraat kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine taşındı. İlk derece mahkemesi, toplanan delillerden atılı suçun unsurlarının oluşmadığına ve yüklenen suçun sanık tarafından işlenmediğine hükmederek beraat kararı vermişti.
Can Dündar’a saldırı davasında sanığa “iyi hâl” indirimi ve HAGB
Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar'a 6 Mayıs 2016 tarihinde İstanbul Adliyesi önünde düzenlenen silahlı saldırı davasında karar çıktı.
İstanbul 28. Asliye Ceza Mahkemesinde yeniden görülen davada sanık Murat Şahin, silahla tehdit, kasten yaralama ve ruhsatsız silah taşımaktan toplamda 3 yıl 15 gün hapis ve 500 lira para cezasına çarptırıldı. Şahin, olay sırasında NTV Muhabiri Yağız Şenkal'ı da bacağından yaralamıştı. Mahkeme, sanığa “iyi hâlden” ceza indirimi uyguladı ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi. Saldırgan Murat Şahin cezaevine girmeyecek.
Yetkin Yıldız’a açılan “hakaret” ve “iftira” davası Kasım ayına ertelendi
Gazeteci Yetkin Yıldız’ın Aktif Haber adlı internet sitesinde 23 Temmuz 2015 tarihinde yayımlanan bir haber nedeniyle dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın şikâyeti ile “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamalarıyla yargılandığı davanın 18. duruşması 8 Temmuz 2021 tarihinde Bakırköy 31. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
“Fuat Avni Suruç patlaması ile ilgili Twitter’dan çarpıcı mesajlar paylaştı” başlıklı haber nedeniyle yargılanan gazeteci Yıldız, duruşmada hazır bulundu.
Kamuoyunda “FETÖ medya yapılanması davası” olarak anılan davada 2018 yılında “örgüt üyeliği” suçlamasıyla verilen hapis cezası Yargıtay tarafından bozulan ve yeniden yargılaması süren Yıldız, bu davanın 26 Ekim’e ertelendiğini ifade etti.
Bakırköy 31. Asliye Ceza Mahkemesi daha önce Yıldız’a bu davada verilen hapis cezasının kesinleşmesinin bekletici mesele yapılmasına karar vermişti. Duruşma savcısı, Yıldız’ın yeniden yargılandığı davanın sonuçlanmasının beklenmesini talep etti.
Bakırköy 31. Asliye Ceza Mahkemesi ara kararında, İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesine müzekkere yazılarak Yıldız hakkındaki dosyanın karara çıkıp çıkmadığının sorulmasına karar vererek davayı 2 Kasım 2021 tarihine erteledi.
Evrensel Haber Müdürü Cem Şimşek’e 11 ay 20 gün hapis cezası
Evrensel gazetesi Haber Müdürü Cem Şimşek'in “Alman karikatüristler Erdoğan’ı fena çizdi” başlıklı haber nedeniyle “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı ve son duruşması 8 Temmuz 2021 tarihinde görüldü. Şimşek'e 11 ay 20 gün hapis cezası verildi.
Duruşmada Şimşek'in avukatı Devrim Avcı ve müşteki avukatı hazır bulundu. Av. Avcı, Şimşek'in basın özgürlüğü kapsamında Alman karikatüristlerin çizdiği karikatürü paylaştığını ve suçun yasal unsurları oluşmadığından müvekkilinin beraatını talep etti.
Duruşma sonunda hükmünü açıklayan Bakırköy 27. Asliye Ceza Mahkemesi, Şimşek’e “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla 11 ay 20 gün hapis cezası verdi. Mahkeme cezayı erteledi. Şimşek 1 yıl süreyle denetime tabi olacak.
Karikatürist Öznur Kalender’in davası ertelendi
Karikatürist Öznur Kalender’e tarikat lideri Ahmet Mahmut Ünlü’yü çizdiği bir karikatür nedeniyle açılan davanın 8 Temmuz 2021 tarihinde Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesinde görülmesi planlanan ikinci duruşması dosya üzerinden ileri bir tarihe ertelendi. Kalender, duruşmadan iki gün önce sosyal medya hesabından paylaştığı bir mesajla duruşmanın ileri bir tarihe ertelendiğini duyurdu.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) yapılan bir ihbar sonucu açılan davada Kalender’in “din büyüklerine hakaret ederek toplumun dini inançlarını rencide ettiği” iddia ediliyor.
Gazeteci Erk Acarer üç kişinin saldırısına uğradı
BirGün gazetesi yazarı Erk Acarer, 7 Temmuz 2021 gece saatlerinde Berlin’deki evinde bıçaklı ve yumruklu saldırıya uğradı. Saldırıyı sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla duyuran Acarer, hayati riski bulunmadığını, kafasına aldığı darbeler nedeniyle hastanede müşahede altında olduğunu yazdı.
Saldırının ardından BirGün'e konuşan Acarer, evine gelen silahlı ve bıçaklı üç kişinin kendisine yumruk ve tekmelerle saldırdığını aktardı. Acarer, saldırganların kendisini “Milletin ailesiyle, değerleriyle ilgili yazmayı bırak, daha kötüsünü yaparız” ifadeleriyle tehdit ettiğini kaydetti.
Halk TV’ye 3 kez program durdurma ve idari para cezası
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), CHP eski Milletvekili Hilmi Yarayıcı’nın Halk TV'de yayımlanan bir programda Grup Yorum’un “Cemo” adlı türküsünü seslendirmesini “terör örgütü propagandası” sayarak Halk TV’ye 3 kez program durdurma ve idari para cezası verdi. Oy çokluğuyla alınan 7 Temmuz 2021 tarihli kararda RTÜK üyeleri İlhan Taşçı ve Okan Konuralp karşı oy kullandı.
RTÜK’ün bu hafta ayrıca FOX TV, KRT, TELE1 ve TV100’e de idari para cezası verdiği öğrenildi.
Ufuk Şanlı ve Seyid Kılıç tahliye edildi
Kamuoyunda “FETÖ medya yapılanması davası” olarak anılan dava kapsamında Temmuz 2016’da tutuklanan ve 2018 yılında “örgüt üyeliği” suçlamasıyla 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılan ekonomi gazetecisi Ufuk Şanlı ve TRT eski muhabiri Seyid Kılıç’ın cezalarının infazının tamamlanması üzerine 7 Temmuz 2021 tarihinde Silivri Cezaevinden tahliye edildikleri öğrenildi.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 16 Mart 2020 tarihinde oybirliğiyle aldığı kararda, davada sekiz sanığa verilen cezaları bozarken, Abdullah Kılıç, Bayram Kaya, Bünyamin Köseli, Cihan Acar, Cuma Ulus, Davut Aydın, Habip Güler, İbrahim Balta, Büşra Erdal, Hüseyin Aydın, Muhammed Sait Kuloğlu, Murat Aksoy, Erkan Acar, Mutlu Çölgeçen, Oğuz Usluer, Seyid Kılıç ve Ufuk Şanlı hakkında verilen hükümleri onamıştı.
Ömer Faruk Gergerlioğlu, AYM kararı uyarınca tahliye edildi
HDP eski Kocaeli milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, Anayasa Mahkemesinin (AYM) hak ihlâli kararının Kocaeli 2. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesi ve mahkemenin tahliye kararı vermesinin ardından 6 Temmuz 2021 tarihinde Sincan Cezaevinden tahliye edildi.
Milletvekili seçilmeden önce sosyal medyada paylaştığı bir haber nedeniyle “örgüt propagandası” suçlamasıyla hakkında açılan davada verilen 2 yıl 6 ay hapis cezasının Yargıtay tarafından Ocak ayında onanmasının ardından Mart ayında vekilliği düşürülen Gergerlioğlu, sonrasında cezaevine gönderilmişti.
Gergerlioğlu’nun hakkındaki cezanın onanmasına karşı yaptığı başvuruyu 1 Temmuz 2021 tarihinde karara bağlayan AYM, Gergerlioğlu’nun Anayasa'nın 67. maddesinde güvence altına alınan seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlâl edildiğine oybirliğiyle karar vermişti.
AYM’nin Gergerlioğlu kararı, Resmî Gazete’nin 8 Temmuz 2021 tarihli sayısında yayımlandı.
Gergerlioğlu için düzenlenen Adalet Nöbetine polis müdahalesinde 5 gözaltı
Gergerlioğlu’nun hakkındaki Anayasa Mahkemesi kararı uyarınca tahliye edilmesi talebiyle HDP tarafından Sincan Cezaevi önünde 5 Temmuz 2021 günü düzenlenen Adalet Nöbetine polisin müdahalesi sırasında Gergerlioğlu'nun oğlu Salih Gergerlioğlu ile aralarında Artı TV kameramanı Nazım Fayık’ın da bulunduğu 5 kişi darp edilerek gözaltına alındı. Alandaki diğer gazeteciler arasında bulunan Doğrusu Haber muhabiri Büşra Taşkıran ve Mezopotamya Ajansı muhabiri Berna Kişin’in de polisin tehdit ve şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Salih Gergerlioğlu, İbrahim Demiryürek, Ali İmran Daskaya ve Bahadır Demircan aynı gün içinde savcılık tarafından serbest bırakıldı. Artı TV kameramanı Nazım Fayık ise sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrolle serbest bırakıldı.
Derya Okatan’a açılan “hakaret” davasında savcı beraat talep etti
Gazeteci Derya Okatan’a Etkin Haber Ajansı (ETHA) sorumlu yazı işleri müdürü olduğu dönemde yayımlanan Mayıs 2016 tarihli bir haber nedeniyle “hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla açılan davanın duruşması 6 Temmuz 2021 tarihine İstanbul 39. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Okatan hakkında söz konusu haberde adı geçen avukatın şikâyeti üzerine başlatılan soruşturmada takipsizlik kararı verilmişti. Konuyu Yargıtay’a taşıyan avukatın başvurusunun Yargıtay 8. Ceza Dairesince yerinde bulunmasının ardından Okatan hakkında Eylül 2019’da iddianame düzenlenmişti.
P24 tarafından takip edilen duruşmada mütalaasını sunan savcı, haberin basın özgürlüğü kapsamında ele alınması gerektiğini belirterek Okatan’ın beraatını talep etti. Okatan’ın avukatı, katılan vekilinin beyanını sunmasının ardından esas hakkındaki savunmalarını sunacaklarını söyledi. Dava 16 Aralık 2021’e ertelendi.
Hayko Bağdat’ın “cumhurbaşkanına hakaret” davası ertelendi
Gazeteci Hayko Bağdat’ın “cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın görülmesine 6 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul 51. Asliye Ceza Mahkemesinde devam edildi. Bağdat’ın avukatlarının mazeret bildirerek katılmadığı duruşmada mahkeme, davayı dosya üzerinden ileri bir tarihe erteledi.
MA muhabiri Zeynep Durgut ifadeye çağrıldı
Mezopotamya Ajansı muhabiri Zeynep Durgut, “suçu ve suçluyu övmek” iddiasıyla açılan yeni bir soruşturma kapsamında 6 Temmuz 2021 tarihinde ifadeye çağrıldı.
Durgut’un Şırnak'ın Cizre ilçesinde, 1 Temmuz'da Halkların Demokratik Partisi (HDP) ilçe örgütü tarafından düzenlenen bir etkinliği haberleştirmesi nedeniyle ifadeye çağrıldığı öğrenildi.
Boğaziçi davasında reddi hakim talebi reddedildi
Boğaziçi Üniversitesi’ne kayyum olarak atanan Melih Bulu'yu protesto etmek amacıyla kampüste açılan sergideki bir görsel nedeniyle yedi öğrenci hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216/1) suçlamasıyla açılan davanın ikinci duruşması 5 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından izlenen duruşma, 21. Asliye Ceza Mahkemesi salonunda yer olmadığı için 27. Ağır Ceza Mahkemesi salonunda yapıldı.
Duruşmada, davada tanık olarak gösterilen güvenlik görevlileri Alparslan Çep ve Faruk Kardoğan ifade verdi.
Mahkeme başkanı, Kardoğan’a öğrencileri tanıyıp tanımadığını sorup arkasına dönüp teşhis etmesini istedi. Durumun hukuki açıdan usule aykırılık taşıdığı gerekçesiyle itiraz eden öğrencilerin avukatlarına rağmen başkan, uygulamayı sürdürdü.
Öğrencilerin avukatı Levent Pişkin, mahkeme başkanının tanık olarak ifade veren güvenlik görevlilerine sorulan sorulardan rahatsız olduğu, görevlilerin sorulara cevap veremediği takdirde onları yönlendirdiği, bu nedenle tarafsızlığın ortadan kalktığı gerekçesiyle reddi hakkim talebinde bulundu.
Duruşma savcısı, reddi hâkim talebinin yargılamayı sürüncemede bırakmak amacıyla yapıldığı gerekçesiyle reddini talep etti.
Duruşmaya verilen kısa aranın ardından ara kararını açıklayan mahkeme, reddi hâkim talebini reddetti. Kararın Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar veren mahkeme, davayı 17 Kasım 2021 tarihine erteledi.
İçişleri Bakanı Soylu Cumhuriyet gazetesine tazminat davası açtı
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bazı haberlerde “kişilik haklarının hedef alındığı” iddiasıyla gazeteye 1 milyon TL manevi tazminat talebiyle dava açtı.
Soylu’nun avukatı tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Müvekkilim Süleyman Soylu hakkında Cumhuriyet gazetesi tarafından 52 gündür 254'ü doğrudan Süleyman Soylu’ya yönelik olmak üzere toplam 313 haber ve köşe yazısı yayımlanmıştır. Müvekkilimin kişilik haklarını hedef alan bu haberlerin tamamen kurgu ve gerçeğe aykırı olduğu, hakaret, iftira içerdiği, haberlerin veriliş biçimleri dikkate alındığında haber verme hakkının kötüye kullanıldığı, bu faaliyetin de gazetecilik olmadığı çok net bir şekilde anlaşılmaktadır” denildi.
AYM: Özgür Gündem’e geçici kapatma kararı hak ihlâli
Anayasa Mahkemesi, Özgür Gündem gazetesi hakkında 16 Ağustos 2016 tarihinde İstanbul 8. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından çıkarılan geçici kapatma kararına karşı yapılan başvuruda Anayasanın 26 ve 28. maddelerinde güvence altına alınan ifade ve basın özgürlüklerinin ihlâl edildiğine hükmetti.
AYM, gazetenin sahibi, yetkilileri ve çalışanlarının avukatları Özcan Kılıç ve Sercan Korkmaz aracılığıyla 26 Eylül 2016 tarihinde yaptığı başvuruya ilişkin verdiği bir diğer kararda ise, bir kısım başvurucular yönünden ifade ve basın özgürlüklerinin ihlâl edildiğine ilişkin iddianın “kabul edilemez” olduğuna karar verdi.
En az 63 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Ufuk Şanlı ve Seyid Kılıç'ın tahliyelerinin ardından 9 Temmuz 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 63 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.