Expression Interrupted

Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.

Türkiye’de Basın ve İfade Özgürlüğü - 343

Türkiye’de Basın ve İfade Özgürlüğü - 343

RedHack davasında beş gazeteciye ceza; AYM, Cemal Azmi Kalyoncu’nun başvurusunu “kabul edilemez” buldu; RTÜK’ten 3 kanala idari para cezası; Evrim Kepenek’e “hakaret” suçlamasıyla dava açıldı

 

“RedHack davasında” bir gazeteciye beraat, beş gazeteciye 1 yıl 8 ay ceza

 

Eski Bakan Berat Albayrak’ın RedHack tarafından sızdırılan e-postalarının haberleştirilmesi nedeniyle gazeteciler Ömer Çelik, Metin Yoksu, Tunca Öğreten, Eray Sargın, Derya Okatan ve Mahir Kanaat’in “örgüt üyeliği” (TCK 314/2), “örgüt propagandası” (TMK 7/2) ve “bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri değiştirme veya yok etme” (TCK 244/2) suçlamaları ile yargılandıkları davanın 14. ve son duruşması 31 Aralık 2021 tarihinde İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

 

7 Aralık 2021 tarihinde dosyaya esas hakkında mütalaasını sunan savcı, Okatan, Öğreten, Yoksu, Kanaat, Çelik ve Sargın’ın “verileri hukuka aykırı verme veya ele geçirme” (TCK 136/1) suçundan cezalandırılmalarını istemişti. Mütalaada Okatan, Sargın, Yoksu ve Çelik’in “örgüt propagandası” suçundan da cezalandırılmalarını talep eden savcı, Öğreten’in “üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” suçundan, Kanaat’in ise “örgüt üyeliği” suçundan beraatlerini istemişti.

 

P24 tarafından takip edilen duruşmada mütalaasını tekrarlayan iddia makamı, gazetecilerin cezalandırılmalarını talep etti.

 

Savunmaların ardından hükmünü açıklayan mahkeme, Okatan'ın tüm suçlardan beraatine, Öğreten, Yoksu, Çelik, Sargın ve Kanaat’in ise “verileri hukuka aykırı olarak ele geçirme” suçlamasıyla 1 yıl 8’er ay hapisle cezalandırılmalarına, haklarındaki diğer suçlamalardan beraatlerine karar verdi. Mahkeme, beş gazeteciye verilen cezaları erteledi.

 

AYM, Cemal Azmi Kalyoncu’nun başvurusunu kabul edilemez buldu

 

Anayasa Mahkemesi, kamuoyunda “FETÖ medya yapılanması davası” olarak anılan dava kapsamında 3 yıl 10 ay süreyle tutuklu kalan gazeteci Cemal Azmi Kalyoncu’nun bireysel başvurusunu reddetti.

 

Kalyoncu’nun 15 Şubat 2018 tarihli başvurusunu değerlendiren AYM İkinci Bölümü, tutuklamanın hukuki olmaması dolayısıyla kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği ve tutuklanma dolayısıyla ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine ilişkin iddiaların açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna oy birliğiyle karar verdi.

 

AYM İkinci Bölümünün 8 Eylül 2021 tarihli kararı Resmî Gazete’de 31 Aralık 2021 tarihinde yayımlandı.

 

Kalyoncu, 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından “FETÖ/PDY'nin medya yapılanmasıyla bağlantılı olduğu” iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında “silahlı terör örgütüne üye olma” suçlamasıyla tutuklanmış, yargılama sonunda 2018 yılında 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Kalyoncu, hakkındaki mahkûmiyet hükmünün Yargıtay 16. Ceza Dairesi tarafından bozulmasının ardından 15 Haziran 2020 tarihinde tahliye edilmişti. Kalyoncu ve yedi diğer sanığın yeniden yargılandığı dava halen İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesinde devam ediyor.

 

AYM kararında şu ifadelere yer verildi: “Sulh Ceza Hâkimliğince başvurucunun tutuklanmasına karar verilirken tutuklama nedeni olarak FETÖ/PDY tarafından darbeye teşebbüs edilmesine, delillerin yok edilmesi, gizlenmesi, tanıklar üzerinde baskı oluşturulması şüphelerine ve kaçma ihtimaline dayanılmıştır. Tutuklama kararının tüm koşulları ve Sulh Ceza Hâkimliği tarafından verilen kararın içeriği birlikte değerlendirildiğinde başvurucu yönünden dayanılan tutuklama nedenlerinin olgusal temelleri olduğu söylenebilir.

 

“Darbe teşebbüsünün veya FETÖ/PDY ile bağlantılı soruşturmaların kapsamı ve niteliği ile örgütün özellikleri dikkate alındığında bu soruşturmaların diğer ceza soruşturmalarına göre çok daha zor ve karmaşık olduğu ortadadır. İsnat edilen suç için öngörülen yaptırımın ağırlığı, işin niteliği ve önemi gözönüne alındığında başvurucu hakkında uygulanan tutuklama tedbiri ölçülü olup adli kontrol uygulamasının yetersiz kalacağı sonucuna varılması da keyfî ve temelsiz değildir.

 

Habertürk yazarı Sevilay Yılman hakkında soruşturma açıldı

 

Habertürk’teki köşesinde 27 Mayıs 2021 ve 11 Haziran 2021 tarihlerinde yazdığı iki yazıda Sedat Peker’in yayımladığı videolara ilişkin değerlendirmelerde bulunan gazeteci Sevilay Yılman hakkında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun suç duyurusunun ardından “kamu görevlisine hakaret” ve “iftira” suçlamalarıyla soruşturma başlatıldı.

 

30 Aralık 2021 tarihinde basında yer alan haberlere göre, soruşturma kapsamında basın savcılığına ifade veren Yılman, şikayete konu “Pandora” başlıklı yazısında Peker’in yaptığı açıklamaların kamuoyunda büyük ses getirdiğini belirttiğini ve bu yazıda İçişleri Bakanı’nın ismine yer verilmediğini, yazılarında suç teşkil edecek herhangi bir unsur bulunmadığını ifade etti.

 

RTÜK’ten 3 kanala idari para cezası

 

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Halk TV, FOX TV ve Tele 1'e idari para cezası verdi. RTÜK’ün 29 Aralık 2021 tarihli toplantısında oy çokluğuyla aldığı kararları, kurulun CHP’li üyesi İlhan Taşcı sosyal medya hesabından duyurdu.

 

Üst kurul, Halk TV’ye gazeteci Barış Terkoğlu’nun bir programda okuduğu bir müfettiş raporu nedeniyle “eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın küçük düşürüldüğü” gerekçesiyle; FOX TV’ye EPDK’nin “Bugün benzine zam yok” açıklamasının ana haberde eleştirilmesi nedeniyle ve Tele 1’e gazeteci Uğur Dündar’ın sunduğu bir programda emekli amiral Türker Ertürk’ün iktidara yönelik eleştirileri nedeniyle yüzde 2 para cezası verdi.

 

Can Dündar’ın “casusluk” suçlamalarıyla yargılandığı dava ertelendi

 

Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar'ın “MİT TIR’ları” haberi nedeniyle yeniden yargılandığı davanın Aralık 2020'de görülen karar duruşmasında daha önce ifadesi alınmadığı için ayrılan dosyasının üçüncü duruşması 29 Aralık 2021 tarihinde İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

 

Dündar bu davada 1 Mart 2017 tarihinde Özgürüz’de yayımladığı bir video nedeniyle “Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin etmek” (TCK 328) ve “gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadıyla açıklamak” (TCK 330) ile suçlanıyor.

 

Dündar’ın avukatlarının mazeret bildirerek katılmadığı duruşmada mahkeme, davayı 23 Haziran 2022 tarihine erteledi.

 

Evrim Kepenek’e “hakaret” suçlamasıyla dava açıldı

 

Bianet editörü Evrim Kepenek hakkında, çocuğunu istismar ettiği iddiasıyla tutuklanan ve daha sonra adli kontrol şartıyla serbest bırakılan Refik Y.’nin şikayeti üzerine dava açıldı.

 

Kepenek’in 9 Haziran 2021 tarihinde yayımlanan haberi üzerine Refik Y. cezaevindeyken “hakaret” ve “özel hayatın gizliliğini ihlal” iddialarıyla Kepenek’ten şikayetçi olmuştu. Kepenek, hakkındaki şikâyet üzerine 9 Ağustos 2021 tarihinde Rize Ardeşen Şehit Halis Karoğlu Polis Merkezi Amirliğine avukatı eşliğinde ifade vermişti. Kepenek, söz konusu haberlere erişim engeli istendiğini ve haberin yayından kaldırılması için bianet’in telefonla arandığını da belirtmişti.

 

Kepenek, “hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla açılan davayı 28 Aralık 2021 tarihinde sosyal medya hesabından duyurdu. Savcılığın iddianamede Kepenek’in haberi internet üzerinden yayınladığını belirterek davayı Basın Kanunu kapsamı dışında bıraktığı belirtildi.

 

Deniz Yücel’e açılan “hakaret” davası ertelendi

 

Die Welt muhabiri Deniz Yücel’in bir sosyal medya paylaşımı nedeniyle “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması 28 Aralık 2021 tarihinde İstanbul 24. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.

 

Yücel’in eski İstanbul Başsavcı Vekili Hasan Yılmaz'a hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davanın duruşmasında avukatı Veysel Ok hazır bulundu. Ok, Yücel’in Almanya’da alınan ifadesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması konusunda beyanının dosyaya konulmadığını söyleyerek bunun eklenmesini istedi.

 

Duruşma savcısı, 30 Kasım 2021 tarihli mütalaasını tekrarlayarak Yücel’in atılı suçtan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, savunmanın hazırlanması için ek süre vererek davayı 8 Şubat 2022 tarihine erteledi.

 

BDDK’nın suç duyurusu üzerine 26 kişi hakkında soruşturma başlatıldı

 

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), medyadaki ekonomi yorumları nedeniyle 26 kişi hakkında Bankacılık Kanunu’nun 74. maddesine aykırılıktan, 162. madde kapsamında suç duyurusunda bulundu.

 

Suç duyurusu üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, aralarında Dünya Gazetesi Yayın Kurulu Başkanı Şeref Oğuz, Deutsche Welle Türkçe muhabiri Alican Uludağ, ekonomi gazetecisi Emin Çapa, yayıncı ve ekonomi yorumcusu Selçuk Geçer, iktisatçı ve yazar Mustafa Sönmez’in yanı sıra Merkez Bankası eski başkanlarından Rüşdü Saraçoğlu ve Durmuş Yılmaz’ın da bulunduğu 26 kişi hakkında soruşturma başlattı.

 

Bankacılık Kanunu’nun 74. maddesi, “5187 sayılı Basın Kanunu’nda belirtilen araçlarla ya da radyo, televizyon, video, internet, kablolu yayın veya elektronik bilgi iletişim araçları ve benzeri yayın araçlarından biri vasıtasıyla, bir bankanın itibarını kırabilecek veya şöhretine ya da servetine zarar verebilecek bir hususa kasten sebep olunamaz ya da bu yolla asılsız haber yayılamaz” hükmünü içeriyor.

 

En az 58 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde

 

31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 58 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.

 

Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.

Yukarı