Expression Interrupted

Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.

Türkiye’de Basın ve İfade Özgürlüğü – 378

Türkiye’de Basın ve İfade Özgürlüğü – 378

Gülşen hakkında iddianame hazırlandı; Yunan gazeteci sınır dışı edildi; Van ve İstanbul’da 1 Eylül Dünya Barış Günü gösterilerini takip eden gazetecilere tehdit ve taciz

 

Gülşen için 3 yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı

 

İstanbul Ataşehir'de 30 Nisan 2022’de verdiği bir konserde imam hatiplilerle ilgili sözleri gerekçe gösterilerek tutuklanan şarkıcı Gülşen Bayraktar Çolakoğlu hakkında iddianame hazırlandı.

Gülşen hakkında "halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik ve aşağılama" (TCK 216) suçundan hazırlanan ve 702 kişinin müşteki olarak yer aldığı 48 sayfalık iddianamede, sanatçının 1 yıldan 3 yıla kadar hapsi isteniyor. 1 Eylül 2022 tarihli iddianame, Asliye Ceza Mahkemesine gönderildi.

Konserde ekibindeki bir müzisyenle şakalaşırken sarf ettiği sözler nedeniyle Gülşen hakkında soruşturma açılmış, sanatçı İstanbul Beşiktaş'taki evinden 25 Ağustos 2022 tarihinde gözaltına alınmıştı. Savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından tutuklanması talebiyle aynı gün Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliğine sevk edilen Gülşen "halkı kin ve düşmanlığa sevk etmek" suçlamasıyla tutuklanarak Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevine gönderilmişti. Dört günlük tutukluluğun ardından Gülşen 29 Ağustos günü ev hapsi şartıyla tahliye edildi.

Gülşen'in avukatı Emek Emre yaptığı açıklamada, "Biz adli kontrol tedbirinin ev hapsi şeklinde uygulanmasının hukuken uygun olmadığını düşünüyoruz. Bunun kaldırılması için hukuki girişimlerimiz olacak" dedi.

 

Yunanistanlı gazeteci Evangelos Areteos sınır dışı edildi

 

Yaklaşık 20 yıldır Türkiye haberleri yapan ve bir süre Türkiye’de yaşayan Yunanistanlı gazeteci Evangelos Areteos, “kamu düzenini bozduğu” gerekçesiyle Türkiye’den sınır dışı edildiğini açıkladı.

 

25 Ağustos Perşembe günü saat 18:00’de Brüksel’den İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanına indiğini belirten Areteos, burada kendisini polislerin karşıladığını söyledi. Sohbet adı altında yaklaşık yedi saat sorgulandığını belirten Areteos, sorgunun ardından 26 Ağustos Cuma günü 09:40 uçağıyla Türkiye’ye girişi yasaklanarak Brüksel’e geri gönderildiğini açıkladı.

 

Areteos, kendisine yöneltilen sorulardan anladığı kadarıyla sınır dışı edilme nedeninin Türkiye'nin Güneydoğusuna ve 2015 yılında Suriye'nin kuzeyine yaptığı bir seyahat ile Türkiye içinde yaptığı bazı diğer seyahatler olduğunu söyledi. Areteos, bunun yanı sıra diğer sebeplerin yetkililer tarafından “şüpheli” görülen kişilerle olan temasları ve bir WhatsApp grubu aracılığıyla edindiği Suriye'nin kuzeyindeki Kürt faaliyetleriyle ilgili cep telefonundaki fotoğraflar olduğunu aktardı.

 

ETHA muhabiri Elif Bayburt gözaltına alındı

 

Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Elif Bayburt, hakkında "2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek" suçlamasıyla açılan bir soruşturma kapsamında 29 Ağustos 2022 tarihinde İstanbul’da gözaltına alındı. Bayburt, ifadesinin alınmasının ardından 30 Ağustos günü serbest bırakıldı.

 

Bayburt hakkındaki soruşturmanın 2021 yılında öğrencilerin barınma sorununa dikkat çekmek için İstanbul’un Kadıköy ilçesinde yapılan bir eyleme katıldığı için açıldığı öğrenildi.

 

1 Eylül gösterilerini takip eden gazetecilere tehdit ve taciz

 

Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Van’da gerçekleştirdiği 1 Eylül Dünya Barış Günü mitinginin ardından yapılmak istenen bir yürüyüşü takip eden gazeteciler, polisler tarafından darp edildi.

 

Polisler, yürüyüşü takip eden gazetecilerden Mesut Bağcı'ı yere yatırarak, darp etti ve kamerasını kırdı. Kendisini TEM Şube'den olarak tanıtan bir sivil polis ise, Mezopotamya Ajansı muhabiri Berivan Kutlu ile JinNews muhabiri Zelal Tunç’u ölümle tehdit etti. Polis, gazetecilere “Seni vururum, kimse seni bulamaz” tehdidinde bulundu.

 

Aynı polis, JinNews muhabiri Elfazi Toral’a da silah çekti. Söz konusu anlar görüntülere de yansıdı. Ayrıca polisler, sık sık gazetecilerin görüntü almasını engelleyerek, kameralarını kırmaya çalıştı.

 

Emniyet Müdürlüğünden bazı polislerin, kentteki kimi gazetecileri aradığı ve konuya dair herhangi bir görüntünün servis edilmemesi yönünde tehdit ettiği öğrenildi. Ekipmanları kırılan, darp edilen ve ölümle tehdit edilen gazeteciler, İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi üzerinden suç duyurusu yapacak.

 

İstanbul'da ise 1 Eylül Dünya Barış Günü nedeniyle Kadıköy’de düzenlenen bir gösteri sırasında bianet muhabiri Tuğçe Yılmaz polis tarafından taciz edildi. Bazı göstericilerin polis tarafından gözaltına alınmasını takip eden Yılmaz bu esnada bağırarak bir sivil polis memurunun göğsünü sıkıp kendisini taciz ettiğini söyledi. Bu kişi diğer polislerce olay yerinden uzaklaştırılırken, polis amiri Yılmaz'a "Suç duyurusunda bulunursunuz" dedi.

 

Tokatköy ve Tozkoparan’da kentsel dönüşümü takip etmek isteyen gazetecilere polis engeli

 

Beykoz ilçesine bağlı Tokatköy mahallesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Beykoz Belediyesinin yürüttüğü Tokatköy kentsel dönüşüm projesi kapsamında evlerin tahliye edilip yıkılması amacıyla 1 Eylül günü sabah erken saatlerden itibaren polis ablukasına alındı. Gazeteciler ve avukatlar mahalleye “güvenli bölge oluşturulduğu” gerekçesiyle alınmadı. Tahliye ve yıkımları haberleştirmeye çalışan Halk TV muhabiri Erdinç Yılmaz polisler tarafından kalkanlarla itilerek alandan uzaklaştırıldı.

 

İstanbul’un Güngören ilçesine bağlı Tozkoparan’da ise kentsel dönüşüm kapsamında yapılan yıkımları takip etmek isteyen gazetecilerin mahalleye girişi 29 Ağustos günü polis tarafından engellendi.

 

Ankara’da polis gazetecilerin odasını bastı

 

Ankara’da suç örgütü lideri Sedat Peker'in rüşvet ağı iddialarında adı geçen AKP Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu'nun eşi eski Türk Hava Kurumu (THK) Üniversitesi Rektörü Ünsal Ban’ın Ankara Adliyesine getirildiği anları fotoğraflayan gazetecilerin odası Gasp Büro Amiri olduğu belirtilen polisler tarafından basıldı.

 

2 Eylül Cuma günü yaşanan olayda polislerin, gazetecileri fotoğrafların yayımlanmaması için tehdit ettiği kaydedildi. Polislerden birinin, "Fotoğrafları yayınlayamazsınız, amirimiz gelecek, o izin verirse fotoğrafları yayınlayabilirsiniz" dediği aktarıldı.

 

Adalet Nöbeti’ni takip eden gazetecilere polis engeli

 

Şanlıurfa Adliyesi girişinde Adalet Nöbeti’ni sürdüren Şenyaşar ailesini takip eden gazetecilerin çekim yapması 28 Ağustos günü polis tarafından engellenmeye çalışıldı. Ailenin tepkisi üzerine polis çekilmek zorunda kaldı.

 

Urfa'nın Suruç ilçesinde Emine Şenyaşar’ın eşi ve iki oğlu, 14 Haziran 2018 tarihinde AKP Urfa Milletvekili İbrahim Halil Yıldız’ın koruma ve yakınları ile esnaf arasında çıkan silahlı kavgada hayatını kaybetmişti. Emine Şenyaşar ile saldırıdan yaralı kurtulan Ferit Şenyaşar, Urfa Adliyesi önünde 9 Mart 2021’de Adalet Nöbeti başlatmıştı.

 

Gazeteciler Ergin Çağlar ve Rozerin Gültekin hakkında dava açıldı

 

Bursa’da 12 Haziran 2022 günü gerçekleştirilen “Gemlik Yürüyüşünü” takip eden Mezopotamya Ajansı muhabiri Ergin Çağlar ile JinNews muhabiri Rozerin Gültekin hakkında “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlamasıyla dava açıldı.

Çağlar ve Gültekin’in de aralarında bulunduğu yaklaşık 10 kişi, polis müdahalesinde gözaltına alınmıştı. Götürüldükleri Bursa Emniyet Müdürlüğünde işlemlerinin ardından gözaltına alınanların tamamı serbest bırakılmıştı.

 

Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında Çağlar ve Gültekin hakkında 1 yıl 6 aydan 3 yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı. Çağlar hakkında hazırlanan iddianame Bursa 29. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilirken, ilk duruşma 6 Aralık 2022’de görülecek. İddianamesi Seferihisar Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilen Gültekin’in ilk duruşması ise 25 Ekim 2022’de görülecek.

 

“Enes Kara” protestosunu takip eden gazetecilere dava açıldı

 

Elazığ’da intihar eden üniversite öğrencisi Enes Kara’nın ölümünün ardından 14 Ocak 2022 tarihinde İstanbul’da düzenlenen bir protestoya katılanlara ve gösteriyi takip eden gazetecilere dava açıldı.

 

Protestoya katıldıkları gerekçesiyle aralarında Yeni Yaşam gazetesi muhabiri Yadigar Aygün ve Yeni Demokrasi muhabiri Tuba Apaydın’ın da olduğu 83 kişi gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınanlar hakkında İstanbul 25’inci Asliye Ceza Mahkemesinde dava açıldı.

 

Gazeteci Öznur Değer hakkındaki soruşturma takipsizlikle sonuçlandı

 

Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından JinNews muhabiri Öznur Değer hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle “örgüt propagandası” (TMK 7/2) iddiasıyla başlatılan soruşturma takipsizlikle sonuçlandı. Gazeteci, soruşturma kapsamında Demokratik Bölgeler Partisi’nin (DBP) kongresinde ve Van’ın Erciş ilçesindeki Newroz kutlamalarında çektiği fotoğraflar nedeniyle suçlanıyordu.

 

Kameraman Bilal Meyveci’yi tehdit eden İstanbul Güvenlik Şube Müdürü Zengin hakkında soruşturma açıldı

 

Artı TV kameramanı Bilal Meyveci’yi haber takibi sırasında engelleyen ve tehdit eden İstanbul Güvenlik Şube Müdürü Hanifi Zengin hakkında soruşturma başlatıldı.

Zengin, sağlık çalışanlarının görevi başında öldürülen doktor Ekrem Karakaya için 7 Temmuz 2022 tarihinde yaptıkları eylemi takip eden kameraman Meyveci’yi “Çektin mi, ayağına bastığımı çektin mi? Ayağına bastığımı çektin mi, çekmediysen sonra görüşürüz!” cümleleriyle tehdit etmişti.

 

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) Hukuk Birimi, savunmanlığını üstlendiği Meyveci’yi tehdit eden Zengin hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına “görevi kötüye kullanmak,” (TCK 257) “tehdit,” (TCK 106) “iş ve çalışma hürriyetinin ihlali” (TCK 117) yönünden suç duyurusunda bulunmuştu.

 

Twitter Şeffaflık Raporuna göre Türkiye içerik kaldırma taleplerinde 4. sırada

 

Twitter, 2021 Temmuz-Aralık dönemine ait, hükümetlerden gelen kaldırma taleplerini gösteren şeffaflık raporunu yayımladı. Rapora göre Türkiye, resmi makamlar tarafından en çok hukuki “içerik kaldırma” talebinde bulunan ülkeler arasında Japonya, Rusya ve Güney Kore’nin ardından dördüncü sırada. Söz konusu dönemde Türkiye 8.496 hesap hakkında 4.284 ayrı içerik kaldırma talebinde bulunurken 540 tweet ve 62 hesap ise erişime engellendi. 2021’in ilk yarısına kıyasla Türkiye’den gelen kaldırma taleplerinde yüzde 24’lük bir artış, erişime engellenen tweet ve hesap sayısında da iki katı oranında bir artış yaşandı. Öte yandan Türkiye Hindistan’ın ardından Twitter’dan gazeteciler hakkında en çok engelleme talebinde bulunan ikinci ülke.

En az 69 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde

2 Eylül 2022 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 69 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.

Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.

Yukarı