Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Ankara merkezli soruşturmada gözaltına alınan 9 gazeteci tutuklandı; “dezenformasyon” yasası kapsamında Kemal Kılıçdaroğlu hakkında dava istemi; Pınar Gayıp ve Semiha Şahin’e hapis cezası; savcı, Beyza Kural’ı darp eden polislerin cezalandırılmasını istedi
9 gazeteci tutuklandı
Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 25 Ekim’de gözaltına alınan Mezoptamya Ajansı ve JinNews çalışanı dokuz gazeteci hakkında 29 Ekim tarihinde tutuklama kararı verildi. Gözaltına alındıktan dört gün sonra getirildikleri Ankara Adliyesinde savcılık ifadeleri alınan gazetecilerden Mezopotamya Ajansı Yazı İşleri Müdürü Diren Yurtsever, muhabirler Berivan Altan, Deniz Nazlım, Selman Güzelyüz, Hakan Yalçın, Ceylan Şahinli ve Emrullah Acar ile JinNews muhabirleri Habibe Eren ve Öznur Değer, tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mezoptamya Ajansında bir dönem stajyerlik yapan Mehmet Günhan ise adli kontrol şartıyla mahkemeye sevk edildi.
Mahkemeye çıkarılan Diren Yurtsever, Berivan Altan, Deniz Nazlım, Selman Güzelyüz, Hakan Yalçın, Ceylan Şahinli, Emrullah Acar, Habibe Eren ve Öznur Değer, “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklandı. Mehmet Günhan ise yurt dışı yasağı ve adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Semiha Şahin ve Pınar Gayıp hapis cezasına çarptırıldı
Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü Semiha Şahin ve muhabiri Pınar Gayıp’ın da aralarında bulunduğu dört kişinin “örgüt üyeliği” (TCK 314/2) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamalarıyla yargılandığı davanın 20. duruşması 2 Kasım 2022 tarihinde İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada sanık avukatları hazır bulundu. Şahin ve Gayıp ise duruşmaya katılmadı.
Davanın 22 Mart 2022 tarihli duruşmasında sunmuş olduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar eden savcı, Şahin ve Gayıp’ın üzerlerine atılı suçlardan cezalandırılmalarını istedi.
Şahin ve Gayıp’ın avukatları esasa ilişkin savunmalarında soruşturmanın usulüne uygun şekilde yürütülmediğine dikkat çekti. Gayıp’ın avukatı Kader Tonç ile Şahin’in avukatı Hasan Yaman, atılı suçların unsurlarının oluşmadığını belirterek beraat talebinde bulundu.
“Örgüt üyeliği” suçlaması yönünden Gayıp ve Şahin’in beraatına karar veren mahkeme, “örgüt propagandası” suçundan her iki gazeteciye de ayrı ayrı 2 yıl 13 ay 15 gün hapis cezası verdi.
Elinde bayrak olan sosyal medya paylaşımı nedeniyle Şahin’e “propaganda” suçundan ayrıca 10 ay hapis ceza veren mahkeme, bu ceza yönünden hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
“Dezenformasyon” yasası kapsamında Kemal Kılıçdaroğlu hakkında dava istemi
Emniyet Genel Müdürlüğü, “Kirli parayı yani milyar dolarları, yani uyuşturucu paralarını Türkiye’nin cari açığını finansmanında kullandılar” açıklamasını yapan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu hakkında “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yaymak” (TCK 217/A) suçlaması ile 3 Kasım 2022 tarihinde dava açılmasını istedi.
Kılıçdaroğlu’nun avukatı Celal Çelik, “O yasa maddesinin, o aparatın; tamamen siyasilere, ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlama anlamında uygulanacağını ortaya koymuş oldular. Söylenen tam da buydu” dedi.
“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yaymak” suçunu düzenleyen madde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörmesiyle teklifin en çok tartışılan düzenlemesi olmuştu. Muhalefet; seçim öncesinde bu yasanın, muhalefeti susturmayı amaçlayan bir sansür düzenlemesi olduğu tepkisini göstermişti. Yasa 13 Ekim 2022’de Meclis’te kabul edilmişti.
Savcı, gazeteci Beyza Kural’a şiddet uygulayan polislerin cezalandırılmasını istedi
Bianet eski muhabiri Beyza Kural’ın maruz kaldığı polis şiddetiyle ilgili Anayasa Mahkemesinden çıkan ihlal kararının ardından üç polis hakkında “iş ve çalışma hürriyetinin ihlali” (TCK 117/1, TCK 119/1-e) suçundan açılan davanın altıncı duruşması 4 Kasım 2022 tarihinde İstanbul 35. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada sanık avukatları ile davacı Beyza Kural hazır bulundu. Sanık polisler ise duruşmaya katılmadı. Kural'ın avukatı ise mazeret bildirerek duruşmaya katılmadı.
Duruşmada gazeteciler Serdal Işık ve Zeynep Kuray tanık olarak dinlendi. Işık ve Kuray, Kural’ın defalarca kez basın olduğunu belirttiği halde ters kelepçeyle gözaltına alındığını anlattı.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, sanık polislerin kamu görevinin sağladığı nüfusu kullanarak üzerlerine atılı suçu işlediklerinin sabit olduğunu belirterek “iş ve çalışma hürriyetini ihlalden” cezalandırılmalarını talep etti.
Sanık avukatları mütalaaya karşı beyanda bulunmak için süre talep etti. Talebi kabul eden mahkeme, davayı 1 Aralık 2022 tarihine erteledi.
Y.Ş., N.D. ve K.A. isimli üç polis, 6 Kasım 2015 tarihinde İstanbul’daki YÖK protestosunu izlediği sırada “Hiçbir şey eskisi gibi değil artık, size öğreteceğiz” diyerek Kural’a ters kelepçeli gözaltı girişiminde bulunmuştu. Kural’ın bireysel başvurusunu 12 Ocak 2021 tarihinde karara bağlayan AYM, Kural’a yönelik muamelenin basın ve ifade özgürlüğü ihlali olduğuna hükmetmişti. Yüksek mahkeme, insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağı ile ifade ve basın özgürlüğü ihlallerinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için polisler hakkında yeniden soruşturma yapılmasına ve Kural’a 15 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar vermişti.
RTÜK üyesi Konuralp: “Kurul AKP’nin propaganda filmini zorunlu yayınlatma kararı aldı”
Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun (RTÜK) CHP’li üyesi Okan Konuralp, 3 Kasım 2022’de Twitter hesabından yaptığı açıklamada kurulun "AKP’nin siyasi propagandası olarak kurgulanmış bir tanıtım filminin tüm TV ve radyolarda 'ücretsiz ve zorunlu' olarak yayınlatılması kararı aldığını" duyurdu.
Konuralp, Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarda şunları söyledi: "RTÜK, Ak Parti’nin siyasi propagandası olarak kurgulanmış bir tanıtım filminin tüm TV ve radyolarda 'ücretsiz ve zorunlu' olarak yayınlatılması kararı aldı. Sağlık Bakanlığı’nın 'HealthTürkiye' adlı tanıtım filmi, Ak Parti’nin 'Türkiye Yüzyılı' belgesine doğrudan atıfla başlıyor. Belli ki benzer kararlar artacak; TV ve radyolar 'ücretsiz ve zorunlu' olarak AK Parti’nin propagandası için kullanılacak. 'Ücretsiz ve zorunlu' yayınlatılacak propaganda filmlerinden fayda ummak, AK Parti için hazin bir durum! Ama Ak Parti için…"
RTÜK’te boşalan kontenjan AKP’li Hacıarifoğlu ile dolduruldu
TBMM Genel Kurulu’nda, RTÜK’te boşalan bir üyelik için 1 Kasım 2022 günü yapılan gizli oylamada, AKP kontenjanından Mete Hacıarifoğlu seçildi.
Bir üst kurul üyeliği için İYİ Parti Grubu Murat İde ve Çiğdem Akdemir’in, AKP Grubu ise Batuhan Mumcu ve Mete Hacıarifoğlu’nun isimlerini aday olarak bildirmişti.
Ancak İYİ Parti Grubu’nun adaylarının isimleri oylamaya sunulmadı.
Gazeteci Gülsüm Khalilova Rusya’nın şikâyeti üstüne İstanbul’da gözaltına alındı
Rusya’nın Ukrayna işgali sırasında yaptığı yayınlarla tanınan Ukrayna vatandaşı Gülsüm Khalilova, Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’ten geldiği İstanbul'da 28 Ekim 2022 tarihinde gözaltına alındı.
Khalilova sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Moskova’nın şikayetiyle sabah saatlerinde gözaltına alındığı İstanbul Havalimanı’nda 16 saat tutulduğunu, yetkililerin devreye girmesiyle aynı gün akşam saatlerinde serbest bırakıldığını açıkladı.
Gazeteci Rüstem Batum’un davası Ocak ayına ertelendi
Gazeteci Rüstem Batum’un 10 Eylül 2015 tarihinde İMC TV’de yayınlanan “Ayşegül Doğan ile Gündem Müzakere” programında söylediği sözler gerekçe gösterilerek “devletin askeri ve emniyet teşkilatını alenen aşağılama” (TCK 301) suçlamasıyla yargılandığı davanın 18. duruşması 4 Kasım 2022 günü İstanbul 43. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yurt dışında yaşayan Batum’un katılmadığı duruşmada avukatları hazır bulundu. Avukatları Batum’un beraatını talep etti.
Mahkeme, Batum hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine karar vererek davayı 27 Ocak 2023 tarihine erteledi.
Gazeteci Evrim Kepenek’in yargılandığı dava Şubat ayına ertelendi
Gazeteci Evrim Kepenek’e yaptığı çocuk istismarı haberinin ardından Refik Y.’nin şikâyeti üzerine “hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla açılan davanın üçüncü duruşması 1 Kasım 2022 tarihinde Selçuk Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Kepenek ve avukatı Meriç Eyüboğlu duruşmaya İstanbul Adalet Sarayı’ndan SEGBİS ile katıldı.
Üzerine atılı suçlamayı reddeden Kepenek, hakaret kastının olmadığını söyledi: “İsmi kodlayarak ve herhangi bir yargıya yol açacak yorum yapmadan haber yaptım. Bu esnada zaten R. Y ‘cinsel istismar’ suçlamasıyla yargılanıyordu. Takdir edersiniz ki yargılamalar kamuya açıktır ve ben bir gazeteci olarak kamuyu bilgilendirme görevimi yaptım. Beraatımı istiyorum.”
Kepenek’in avukatının konu hakkında çıkan diğer haberleri dosyaya sunmak için süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 21 Şubat 2023 tarihine erteledi.
Gazeteci Engin Eren’in davası 16 Kasım’a ertelendi
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan DİHA eski muhabiri Engin Eren’in “örgüt üyeliği,” (TCK 314) “2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenli Bölgeler Kanunu’na muhalefet” ve “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 32. duruşması 4 Kasım 2022 günü Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme, sanıklara ve avukatlarına esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmalarını hazırlamak için süre vererek davayı 16 Kasım 2022 tarihine erteledi.
Davanın 3 Haziran tarihli duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Eren’in üzerine atılı suçlardan cezalandırılmasını istemişti.
Canan Kaya’nın davası Şubat ayına ertelendi
Medya Koridoru İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Canan Kaya’ya, Demirören Medya Grubu’nun “ticari itibarının zedelendiği ve kişilik haklarının ihlal edildiği” iddiasıyla açılan 20 bin TL’lik tazminat davasının ikinci duruşması 1 Kasım 2022 günü İstanbul 39. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada Kaya ve avukatı Erselan Aktan ile davacı Demirören Medya Grubu’nun avukatı Serkan Yalavaç hazır bulundu.
Avukat Yalavaç, Kaya’nın yapmış olduğu haberlerin gerçeği yansıtmadığını ve yanıltıcı nitelikte olduğunu savunarak davanın kabulünü istedi. Demirören Medya Grubu daha önce haksız rekabetle ilgili Kaya hakkında suç duyurusunda bulunmuş ancak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı takipsizlik vermişti. Bu hususu hatırlatan Yalavaç, takipsizlik kararına yaptıkları itirazın sonuçlanmasının beklenilmesini talep etti.
Kaya’nın avukatı Aktan ise manevi tazminat unsurlarının oluşmadığını belirterek davanın reddini istedi.
Mahkeme, Demirören Medya Grubu’nun yaptığı itirazın sonucunun sorulması için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına yazı yazılmasına karar verdi. Dava 9 Şubat 2023 tarihine ertelendi.
Demirören Medya Grubu, Kaya’ya 26 Kasım 2021 tarihinde yazdığı “Demirören yolun sonuna yaklaşıyor: Ziraat Bankası ‘kayyumları’ ne istedi? Tarihleriyle açıklıyoruz!” başlıklı haberi nedeniyle 20 bin TL’lik manevi tazminat davası açmıştı.
“KCK basın davası” ertelendi
Toplam 46 gazeteci ve basın çalışanının “örgüt üyeliği” (TCK 314), “örgüt yöneticiliği” (TCK 220) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamalarıyla yargılandığı ve 2012 yılından beri devam eden “KCK basın davasının” 26. duruşması 1 Kasım 2022 tarihinde İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada bir kısım sanık avukatları hazır bulundu.
Sanıklardan Ravin Sterk’in avukatı Sercan Korkmaz önceki celse sunmuş olduğu talebini tekrar etti. Soruşturma savcısı Bilal Bayraktar’ın soruşturma sırasındaki işlemleri sebebiyle Hakimler ve Savcılar Kurulunda (HSK) soruşturması olduğunu belirten Korkmaz, soruşturmanın sonucu bu davayı etkileyeceğinden neticelendiyse kararın dosya içerisine alınmasını istemişti. Mahkeme de, 13 Haziran 2022 tarihli duruşmanın ara kararında HSK’ya müzekkere yazarak Savcı Bilal Bayraktar hakkındaki soruşturmanın neticesini sormuş ancak yanıt gelmemişti.
Mahkeme, HSK’ya yazılan müzekkerenin akıbetinin sorulmasına karar vererek davayı 16 Şubat 2023 tarihine erteledi.
Yeniden görülen Zaman davasında yine karar çıkmadı
Haklarında verilen hükümler Yargıtay tarafından bozulan Zaman gazetesi eski köşe yazarları Şahin Alpay, Ali Bulaç, Ahmet Turan Alkan ve Mümtazer Türköne ile editör Mehmet Özdemir’in yeniden yargılamasının sekizinci duruşması 2 Kasım 2022 günü İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada Türköne, Alpay ve Bulaç ile avukat Aynur Tuncel Yazgan hazır bulundu. Ahmet Turan Alkan ve diğer sanık avukatları ise mazeret bildirerek duruşmaya katılmadı.
Mazeret olması nedeniyle dosyayı hükme bağlamayan mahkeme, davayı 28 Kasım 2022 tarihine erteledi.
Yargıtay’ın bozma ilamı doğrultusunda 7 Nisan 2022 tarihli duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Bulaç, Alpay, Türköne ve Alkan’ın “hiyerarşik yapısına dahil olmamakla birlikte FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne bilerek ve isteyerek yardım etmek” (TCK 220/7) suçundan cezalandırılmalarını, hakkında yakalama emri bulunan Özdemir’in dosyasının ise tefrik edilmesini istemişti.
En az 76 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Dokuz ilde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 11 gazeteciden dokuzu, 29 Ekim günü gece yarısı tutuklanarak cezaevine gönderildi. Son tutuklamalarla birlikte 4 Kasım itibarıyla Türkiye’de en az 76 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.