Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Mustafa Mert Bildircin’e “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan hapis cezası; Furkan Karabay’a para cezası verildi; MA İmtiyaz Sahibi Ferhat Çelik gözaltına alındı; gazeteciler Ruşen Takva ve Oktay Candemir’e “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçundan dava açıldı
Gazeteci Mustafa Mert Bildircin’e “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan hapis cezası
BirGün gazetesi muhabiri Mustafa Mert Bildircin’in, 13 Ocak 2022 tarihinde yayımlanan, "Karanlık Sarmalı" başlıklı haber nedeniyle "Cumhurbaşkanına hakaret" (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 18 Mayıs 2023 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Taraf avukatlarının hazır bulunduğu duruşmada, savcı 11 Nisan 2023 tarihinde vermiş olduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar ederek Bildircin’in üzerine atılı suçtan cezalandırılmasını istedi.
Esasa karşı savunma yapan Bidircin’in avukatı Tolgay Güvercin, suçun maddi ve manevi unsurlarının oluşmadığını belirterek müvekkilinin beraatını istedi.
Kararını açıklayan mahkeme, Bildircin’i, “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan 11 ay 20 gün hapis cezasına mahkûm etti. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Dava konusu haberde, Erdoğan’ın ismi yalnızca, “AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan…” cümlesinde geçiyor.
Gazeteci Furkan Karabay’a para cezası verildi
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın GerçekGündem editörü Furkan Karabay aleyhine açtığı manevi tazminat davasının ikinci duruşması 25 Mayıs 2023 günü İstanbul 44. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
Taraf avukatlarının hazır bulunduğu duruşmada, İnal’ın avukatı Melike Nur Bak, davanın kabulüne karar verilmesini talep etti.
Davanın kısmen kabulüne karar veren mahkeme, Karabay’ı 20 bin TL para cezasına çarptırdı.
Karabay’ın 11 Ağustos 2022 tarihinde sosyal medya hesabından yaptığı dava konusu paylaşımlarda Mustafa Doğan İnal’ın ismi geçmemesine rağmen İnal’ın avukatı, “kişilik haklarına haksız saldırı” gerçekleştirildiğini iddia ederek gazeteci hakkında 100 bin TL’lik manevi tazminat davası açmıştı.
MA İmtiyaz Sahibi Ferhat Çelik gözaltına alındı
Mezopotamya Ajansı İmtiyaz Sahibi Ferhat Çelik, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında 23 Mayıs 2023 günü ifade vermek için gittiği Kayapınar ilçesine bağlı Huzurevleri Mahallesi'ndeki karakolda gözaltına alındı.
Emniyetteki ifade işlemlerinin ardından Diyarbakır Adliyesi'ne sevk edilen Çelik, yurt dışı çıkış yasağı ile serbest bırakıldı.
Aynı soruşturma kapsamında 25 Nisan'da 21 kentte yapılan ev baskınlarında 191 kişi gözaltına alınmış, aralarında gazeteci ve avukatların da olduğu 50’yi aşkın kişi tutuklanmıştı.
MA Music Koordinatörü Aslan Aydoğan da 23 Mayıs’ta Almanya’dan döndüğü sırada Diyarbakır Havaalanı'nda gözaltına alındı.
Eren Keskin ve Güllistan Yarkın hakkında soruşturma açıldı
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin ve yazar Güllistan Yarkın hakkında, Ermeni Soykırımı anması nedeniyle soruşturma açıldı.
Keskin ve Yarkın, soruşturma kapsamında 22 Mayıs günü emniyete giderek ifade verdi.
Gazeteci Yüsra Batıhan hakkında “deprem” paylaşımları nedeniyle soruşturma
Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Yüsra Batıhan hakkında Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımlar gerekçesiyle “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) iddiasıyla soruşturma açıldı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açılan soruşturma kapsamında Cebeci Polis Merkezi Amirliğinde ifade veren Batıhan, paylaşımlarında HDP Kriz Koordinasyon Merkezi verilerine ve deprem bölgesindeki gazetecilerin izlenimlerine yer verdiğini söyledi. Batıhan, paylaşımlarında herhangi bir yanıltıcı bilgi vermediğini kaydetti.
Gazeteci Ruşen Takva hakkında “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçlamasıyla dava açıldı
Gazeteci Ruşen Takva hakkında, Hakkâri MHP İl Başkanının silahlı saldırıya karıştığına dair haberi gerekçe gösterilerek “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) suçlamasıyla dava açıldı.
Hakkâri Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianame, Hakkâri 1. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Davanın ilk duruşması 19 Temmuz 2023 günü görülecek.
Takva 8 Aralık 2022 tarihinde Twitter hesabında, Hakkâri MHP İl Başkanı Fatih Özbek’in Hakkâri’de bir kişiyi silahla yaralama olayına karıştığını, saldırı sonrası Özbek’in korumasının teslim olduğuna dair bir haberi paylaşmıştı.
Gazeteci Oktay Candemir hakkında dava açıldı
Van’ın Muradiye ilçesinde yaşanan cinsel istismar olayını haberleştiren gazeteci Oktay Candemir hakkında “ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yaymak” (TCK 217/A) suçlamasıyla dava açıldı.
Candemir hakkında açılan davanın ilk duruşması 6 Haziran 2023’te hâkim görülecek.
Gazeteci Yasin Kobulan sosyal medya paylaşımı nedeniyle hedef gösterildi
Gazeteci Yasin Kobulan, 21 Mayıs 2023 günü İstanbul’un Moda semtinde halay çeken gençlere silah kullanarak müdahale eden polisin, bir grup insanı sert bir şekilde gözaltına almasına ilişkin yaptığı paylaşım sonrası sosyal medyada hedef gösterildi.
Gazeteciler Sevilay Yılman ve Zübeyde Sarı hakkında manipülasyon soruşturması açıldı
İstanbul Başsavcılığı tarafından seçim döneminde manipülasyon ve dezenformasyon yaptıkları gerekçesiyle bazı sosyal medya hesapları hakkında soruşturma başlatıldı. Yanıltıcı haber ve bilgi paylaştığı iddiasıyla haklarında soruşturma açılan hesaplar arasında gazeteciler Zübeyde Sarı ve Sevilay Yılman ile bazı haber siteleri de yer alıyor.
Başsavcılık, söz konusu hesapların kullanıcıların tespiti ve ifadelerinin alınması için Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüne yazı yazıldı.
Mükerrer suçlamadan gözaltına alınan gazeteci Delal Akyüz serbest bırakıldı
İzmir'de 23 Mayıs 2023 günü gözaltına alınan Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Delal Akyüz, emniyetteki işlemlerinin ardından 24 Mayıs günü İzmir Adliyesi’ne sevk edildi.
Akyüz, yurt dışı çıkış yasağı şartıyla serbest bırakıldı.
Akyüz’e, 2017 yılında Mersin'de öğrenci olduğu dönemde hakkında “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçundan verilen 1 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına gerekçe yapılan suçlamaların yöneltildiği öğrenildi. Akyüz, hakkında verilen ceza nedeniyle 7 ay tutuklu kalmıştı ve benzer suçlamalar nedeniyle 2019 yılında hakkında yeniden dava açılmıştı.
Kılıçdaroğlu ve Özdağ’ın basın toplantısında Kürdistan 24 TV’nin mikrofonu kürsüye alınmadı
Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ve Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’ın 24 Mayıs 2023’te düzenlediği ortak basın toplantısında Erbil merkezli Kürdistan 24 TV’nin (K24) mikrofonu kürsüye konulmadı.
K24 muhabiri ve kameramanı ile diğer gazetecilerin itirazlarına rağmen Zafer Partisi yöneticileri, “bölücü yayın yapıldığı” gerekçesiyle mikrofonu kürsüye koydurmadı. Bunun üzerine K24 ekibi basın toplantısını terk etti. K24 muhabiri “Biz işimizi yapıyoruz” diyerek sansüre tepki gösterdi.
Gazeteciler Barış Pehlivan ve Mustafa Büyüksipahi’nin davası Eylül ayına ertelendi
Gazeteci Barış Pehlivan ve eski Cumhuriyet gazetesi Yayın Koordinatörü Mustafa Büyüksipahi’nin, gazetede yayımlanan bir haber gerekçe gösterilerek eski Hakim ve Savcılar Kurulu (HSK) üyesi Hamit Kocabey’in şikâyeti üzerine “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması 22 Mayıs 2023 günü Ankara 19. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Taraf avukatlarının hazır bulunduğu duruşmada, Pehlivan’ın adı cezaevinde olmamasına rağmen “Marmara Açık Ceza İnfaz Kurumunda bulunmaktadır (İzinli)” şeklinde tutanağa geçirildi.
Katılan Kocabey’in avukatı, müvekkilinin eski HSK üyesi olması ve kendisinin de avukat olması nedeniyle kamu görevlisine karşı hakaret suçu işlendiğini belirterek, Pehlivan ve Büyüksipahi’nin cezalandırılmalarını talep etti.
Pehlivan’ın avukatı, aynı olay ve aynı şikâyetçiler nedeniyle müvekkilinin Ankara 39. Asliye Ceza Mahkemesinde yargılandığını belirterek davaların birleştirilmesini talep etti. Kocabey’in avukatı ise Ankara 39. Asliye Ceza Mahkemesinde görülen davanın, Pehlivan’ın Halk TV’de sarf ettiği sözler üzerine açıldığını, bu dava konusunun Cumhuriyet’teki yazıya ilişkin olduğunu söyleyerek talebin reddini istedi.
Suça konu yazının cumhuriyet.com.tr’de bulunan bir örneğinin mahkemeye gönderilmesini isteyen hâkim, Cumhuriyet’te yayın koordinatörü olarak görev yapan sanık Mustafa Büyüksipahi’nin de görev tanımına dair bir evrakın mahkemeye gönderilmesi için İstanbul İl Emniyet Müdürlüğüne müzekkere yazılmasına karar verdi.
Dava 22 Eylül 2023 tarihine ertelendi.
Gazeteci Sibel Hürtaş’ın davasında emniyet tutanağının incelenmesine karar verildi
Gazeteci Sibel Hürtaş’ın Artı Gerçek sitesinde Ağustos 2020 tarihinde yayınlanan yazısı nedeniyle Tuğgeneral Subutay Adaş’ın şikâyeti üzerine “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması, 22 Mayıs 2023 tarihinde Ankara 19. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Hürtaş ve avukatı duruşmada hazır bulundu.
Hürtaş, suçlamaya konu olan yazısına dayanak gösterdiği emniyet tutanağını mahkemeye sundu. Hürtaş’ın avukatı da haber kaynağının kişisel verilerinin gizlendiğini belirterek söz konusu kişinin “FETÖ soruşturması” nedeniyle Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılandığı davadan beraat ettiğini söyledi.
Katılan Adaş’ın avukatı Serdar Öztürk, Artı Gerçek haber sitesinin “PKK ve FETÖ terör örgütleri çizgisinde yayın yaptığını” iddia ederek, sitede yazan kişilerin bu suçlamalar hakkında soruşturma geçirip geçirmediğine bakılmasını talep etti.
Mahkeme, dosyaya katkı sunmayacağını belirterek avukat Öztürk’ün talebini reddetti. Hürtaş’ın haber kaynağıyla ilgili sunduğu emniyet tutanağının incelenmesine karar veren mahkeme, davayı 22 Eylül 2023 tarihine erteledi.
Gazeteci Sultan Eylem Keleş’in davasında müşteki polislerin katılma talebi kabul edildi
Gazeteci Sultan Eylem Keleş’in, “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) ve “görevi yaptırmamak için direnmek” (TCK 265) suçlamalarıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması 23 Mayıs 2023 günü İstanbul 56. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24’ün takip ettiği duruşmada, Keleş ve diğer sanık Ezgi Gözoğlu ile avukatları hazır bulundu.
Gözoğlu savunmasında, üzerine atılı suçlamayı reddetti. Gözoğlu’nun ardından Keleş’in savunmasına geçildi. Keleş, “Olay tarihinde Artı TV muhabiriydim. Çekim yaparken gözaltına alındım. Anayasal hakkım ve haber verme özgürlüğüm engellendi. O nedenle bu davanın sanığı değil mağduruyum” diyerek beraatını talep etti.
Duruşmada hazır bulunan iki müşteki polis memuru, şikâyetlerinin devam ettiğini belirterek davaya katılma talebinde bulundu.
Keleş’in avukatı Fatih Aydın beraat talebinde bulunurken, savcı müştekilerin katılma talebinin kabul edilmesini istedi.
Müşteki polislerin katılma taleplerini kabul eden mahkeme, dosyadaki eksik hususların tamamlanması için davayı 19 Eylül 2023 tarihine erteledi.
Gökhan Biçici’ye şiddet uyguladığı gerekçesiyle yargılanan polislerin davası Ekim ayına ertelendi
Gezi Parkı eylemlerini takip ettiği sırada polis şiddetine maruz kalan dokuz8HABER Genel Yayın Yönetmeni Gökhan Biçici’ye şiddet uygulayan beş polisin, “zor kullanma yetkisine ilişkin sınırların aşılması suretiyle yaralama,” “hakaret” (TCK 125) ve “iş ve çalışma hürriyetinin ihlali” (TCK 117) suçlamalarıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 23 Mayıs 2023 günü İstanbul 48. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, Biçici’nin avukatı hazır bulundu. Sanık polisler ve avukatları ise duruşmaya katılmadı.
Biçici’nin avukatı Metin İriz, atılı suçlardan dolayı mahkemenin görevsizlik kararı vererek dosyayı Ağır Ceza Mahkemesine göndermesine yönelik talebini yineledi.
Talebi reddeden mahkeme, yargılanan polislerden biri hakkında çıkartılan yakalama kararının infazının beklenmesine karar verdi. Dava 24 Ekim 2023 tarihine ertelendi.
Sanatçı Ferhat Tunç’un davası Eylül ayına ertelendi
Sanatçı Ferhat Tunç’un “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216) suçlamasıyla yargılandığı davanın 15. duruşması 24 Mayıs 2023 günü Büyükçekmece 4. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya katılan olmadı.
Mahkeme yurt dışında yaşayan Tunç hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine hükmederek davayı 20 Eylül 2023 tarihine erteledi.
Gazeteciler Dilan Babat ve Fırat Can Arslan hâkim karşısına çıktı
JinNews muhabiri Dilan Babat ve Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Fırat Can Arslan’ın “terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerini hedef göstermek” (TMK 6/1) suçlamasıyla yargılandıkları davanın ilk duruşması 25 Mayıs 2023 günü Konya 2. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Babat ve Arslan ile avukatları duruşmaya, Ankara Adliyesi'nden Ses ve Bilişim Görüntü Sistemi (SEGBİS) ile bağlandı.
Babat, üzerine atılı suçlamaları reddederek beraatını istedi. Arslan ise gazetecilik faaliyetlerinin engellendiğine vurgu yaptı: “İddianamede ‘sözde haber’ tanımı kullanılmış. Haberin unsurları bellidir, neye ‘sözde haber’ denildi bunu sormak istiyorum. Önü arkası boş bir iddianame, iddianamede yer alan ifadeleri kabul etmiyorum. Bizi engelleyenlerin yargılanması gerekiyor."
Gazetecilerin avukatı Şevin Kaya, "Bahse konu olaya ilişkin yalnızca ilgili jandarmanın objektiflikten uzak değerlendirmeleri mevcut. Nagihan Akarsel hakkında kesinleşmiş bir ceza yok, gazeteciler Nagihan Akarsel’in cenazesini çekmek için oradaydılar. Müvekkillerimiz habere müdahale edilemeyeceğini basın ve ifade özgürlüğü kapsamında beratlarını talep ediyoruz” dedi.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, gazetecilerin üzerlerine atılı suçtan cezalandırılmalarını istedi.
Mahkeme, esasa dair savunmaların alınmasına karar vererek, davayı 5 Ekim’e erteledi.
Gazeteciler Babat ve Arslan, Irak Federe Kürdistan Bölgesi’nin Süleymaniye kentinde 4 Ekim’de silahlı saldırı sonucu öldürülen gazeteci ve yazar Nagihan Akarsel’in 13 Ekim 2022 tarihinde Konya’nın Cihanbeyli ilçesine bağlı Gölyazı köyünde yapılacak cenaze törenini takip etmek isterken gözaltına alınmıştı.
Gazeteci Ayşegül Doğan’ın milletvekili seçilip seçilmediğini il seçim kuruluna soracak
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 2016 yılında kapatılan İMC TV’nin Program Koordinatörü ve “Gündem Müzakere” programının sunucusu Ayşegül Doğan’ın “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın dördüncü duruşması 25 Mayıs 2023 günü Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Doğan’ın katılmadığı duruşmada avukatları hazır bulundu.
Doğan’ın avukatları, müvekkilleri Ayşegül Doğan’ın 14 Mayıs’ta yapılan Milletvekili Genel Seçimlerinde Yeşil Sol Parti’den Şırnak Milletvekili seçilerek mazbatasını aldığını söyledi. Doğan’ın avukatları, Anayasa’nın 83. Maddesine göre yasama dokunulmazlığına sahip olan müvekkilleri hakkındaki yargılamanın durdurulmasını ve Doğan hakkındaki yurt dışına çıkış yasağının kaldırılmasını talep etti.
Mahkeme, Şırnak İl Seçim Kuruluna müzekkere yazılarak, Doğan’ın milletvekili olarak seçildiğini gösteren belgelerin gönderilmesine karar verdi. Doğan hakkında verilen yurt dışına çıkış yasağı şeklindeki adli kontrol kararının devamına karar veren mahkeme, davayı 4 Ekim 2023 tarihide erteledi.
Yeniden görülen “Özgür Gündem dayanışma davası” ertelendi
2016 yılında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılması öncesinde Özgür Gündemgazetesi ile dayanışma amacıyla düzenlenen Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Başkanı Şebnem Korur Fincancı ve gazeteci yazar Ahmet Nesin’in yeniden yargılandıkları davanın yedinci duruşması 25 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Önderoğlu ve avukatının hazır bulunduğu duruşmaya başka katılan olmadı.
Mahkeme dosyadaki eksik hususların giderilmesi için davayı 12 Ekim 2023’e erteledi.
En az 61 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Tutuklu gazeteci Cihan Acar’ın geçtiğimiz hafta tahliye edilmesiyle birlikte, Türkiye’de 26 Mayıs 2023 itibarıyla en az 61 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.