Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Furkan Karabay tutuklandı; Mehmet Yetim “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçlamasından beraat etti; Selçuk Bayraktar’dan BirGün’e 2 milyon TL’lik tazminat davası; Ekşi Sözlük’e erişim bir kez daha engellendi
Gerçek Gündem editörü Furkan Karabay tutuklandı
Gerçek Gündem haber sitesi editörü Furkan Karabay yargıyla ilgili yaptığı haber nedeniyle 28 Aralık 2023 günü “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme" (TMK 6/1) ve "İftira" (TCK 267) suçlamalarıyla gözaltına alınarak Vatan Emniyet'teki Terör Şube’ye götürüldü.
Haberde bir duruşmada yaşananlar, duruşma tutanağından aktarılarak anlatılmıştı. Tutanakta ve haberde bir savcının adının geçmesi nedeniyle Karabay hakkında "hedef gösterme" ve "İftira" suçlamaları yöneltildi.
Furkan Karabay'ın avukatı Enes Ermaner, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda müvekkiliyle “keyfi olarak halen görüştürülmediğini” açıkladı.
Emniyet ifadesinde Karabay'a yaptığı haber soruldu. Furkan Karabay, 29 Aralık’ta İstanbul Adliyesinde savcılıktaki ifadesinin ardından tutuklama talebiyle 7. Sulh Ceza Hakimliğine sevk edildi.
Hakimlik gazeteci Karabay hakkında tutuklama kararı verdi.
Gazeteci Mehmet Yetim “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçlamasından beraat etti
Gazeteci Mehmet Yetim’in sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217A) suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması 27 Aralık 2023 günü Şanlıurfa 1. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme gazeteci Yetim’in beraatına hükmetti.
Gazeteci Evrim Kepenek hakkında “yanıltıcı bilgiyi yayma” iddiasıyla dava açıldı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, bianet haber sitesi editörü Evrim Kepenek hakkında 6 Şubat Maraş depremlerine ilişkin sosyal medya paylaşımlarını gerekçe göstererek “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) suçlamasıyla iddianame hazırladı.
İstanbul 13. Asliye Ceza Mahkemesi iddianameyi kabul etti ve ilk duruşma tarihi olarak 23 Eylül 2024 gününü belirledi.
Dava gerekçesi olarak Kepenek’in 6 Şubat Maraş depremlerinin ardından jandarmanın Pazarcık’a gönderilen yardımlara el koyduğu iddialarına ilgili yaptığı paylaşım gösterildi.
BirGün muhabiri Asena Tunca hakkında “Gösteri ve Yürüyüşler Kanunu’na Muhalefet” suçlamasıyla dava açıldı
6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinin ardından iktidarı ve Kızılay’ı protesto ettiği için toplu şekilde gözaltına alınan 76 SOL Parti üyesi ile birlikte haber takibi için alanda bulunduğu sırada gözaltına alınan BirGün muhabiri Asena Tunca hakkında “2911 No’lu Gösteri ve Yürüyüşler Kanunu’na Muhalefet” suçlamasıyla dava açıldı.
1 Mart 2023’te Kadıköy İlçe Örgütü önünde SOL Partililer, kaymakamlık tarafından eylemin yasaklandığı gerekçesiyle polis tarafından gözaltına alınmıştı. Haber yapmak için alanda bulunan Tunca da gözaltına alınanlar arasında yer almıştı.
İddianame, Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilirken davanın ilk duruşması için 19 Nisan 2024 tarihi verildi.
Gazeteci Nimet Ölmez’e "kamu görevlisine hakaret" suçlamasıyla dava açıldı
Gazeteci Nimet Ölmez’e, gazeteci Timur Soykan’ın bir televizyon programında aktardığı bir haber sonrası yaptığı sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamasıyla dava açıldı.
Soykan, Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde 2016 yılında 11 yaşında bir kız çocuğuna cinsel saldırıda bulundukları iddiasıyla tutuklanıp “nitelikli cinsel istismar” ve “kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma” suçlarından 42’şer yıl hapis cezası verilen üç sanığın sekiz ay tutuklu kaldıktan sonra tahliye edildiğini açıklamış ve AKP Hakkâri İl Başkanı Zeydin Kaya’nın bir dönem sanıkların avukatlığını yaptığını söylemişti.
Gazeteci Nimet Ölmez, Soykan’ın haberinde aktardığı bilgi üzerine sosyal medyada Soykan’ın konuşmasının videosunu paylaşarak Kaya hakkında bir paylaşım yapmıştı.
Bu paylaşımdan kısa bir süre sonra Ölmez, Hakkâri Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “kamu görevlisine hakaret” iddiasıyla ifadeye çağrıldı.
Hakkâri 1. Asliye Ceza Mahkemesi iddianameyi kabul ederek Nimet Ölmez hakkında dava açılmasına karar verdi.
Haberin ayrıntıları için tıklayın
Gazeteci Can Ataklı hakkında sosyal medya paylaşımları nedeniyle soruşturma açıldı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, gazeteci Can Ataklı hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216) iddiasıyla soruşturma başlatıldığını duyurdu.
İddianame gazeteci Ataklı'nın sosyal medya paylaşımlarında, Türki Silahlı Kuvvetlerinin Irak Kürdistan Bölgesinde yürüttüğü operasyonlarda yaşamını yitiren askerlerle ilgili ifadeleri "olumsuz ve saldırı niteliğinde" olarak değerlendirildi.
Ekşi Sözlük’e erişim bir kez daha engellendi
Sosyal medya platformu Ekşi Sözlük'e 10 gün içerisinde ikinci erişim engelli getirildi. eksisozluk1923.com alan adı "milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması" gerekçesiyle, Ankara 6. Sulh Ceza Hakimliğinin kararıyla erişime engellendi.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, "Pençe-Kilit" operasyonunda yaşamını yitiren askerlerle ilgili Ekşi Sözlük'te yapılan bazı paylaşımlar hakkında resen soruşturma başlatmıştı.
Ekşi Sözlük yönetimi platformun yeni adresini eksisozluk111.com olarak açıkladı.
RTÜK’ten 5 kanala ceza
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 28 Aralık 2023 günü yaptığı toplantıda Fox TV’ye Somali Cumhurbaşkanının oğlunun kurye Yunus Emre Göçer’e çarparak ölümüne neden olması ve hakem Halil Umut Meler’e saldıran Ankaragücü’nün eski başkanı Faruk Koca’nın saldırmasına ilişkin değerlendirmeler nedeniyle “tarafsız” davranmadığı savıyla yüzde 3 idari para cezası verdi.
Kurul, Halk TV’ye “terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet edecek sonuçlar doğuracak şekilde” sunulduğu iddiasıyla yüzde 3 idari para; aynı kanalda LGBTI+ konusundaki değerlendirmeler nedeniyle milli ve manevi değerlere aykırılıktan yüzde 3 idari para cezası verdi.
RTÜK, SZC televizyonundaki programda TÜİK çalışanının işsizliği az göstermelerinin karşılığında prim, terfi aldıklarına ilişkin sözlerinin aktarılması nedeniyle “tarafsızlık” ihlali savıyla kanalı yüzde 3 idari para cezasına çarptırdı.
RTÜK, KRT’de Zafer Arapkirli’nin Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan’ı “aşırı yoksulluk yok” sözleri Sağlık Bakanı Koca’yı da yurtdışına giden doktorlar için “para” için gittiklerine dönük el işaretini eleştirmesinden dolayı “küçük düşürmekten” kanala yüde 3 idari para cezası verdi.
Kurul ayrıca TGRT’yi haber bülteninde Starbucks bardağının görünmesi nedeniyle “gizli ticari iletişim”den yüzde 3 idari para cezasına çarptırdı.
RTÜK 2023’te 76 yaptırım uyguladı, para cezaları yüzde 90 arttı
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 2023 yılında haber yayın kanalları, genel yayın türündeki ulusal kanallar ve dijital platformlara toplam 76 yaptırım uyguladı.
Haber kanalları ve genel yayın türündeki ulusal kanallara 56 yaptırım uygulanırken en fazla “tarafsızlık ilkesinin çiğnenmesi” gerekçesiyle yaptırım uygulandı. Tarafsızlık ilkesinin çiğnenmesi gerekçesiyle 14, milli manevi değerler ve genel ahlakın korunmasına aykırılık gerekçeleriyle 11’er ceza verildi.
Tele 1’e 17, Halk TV’ye 15, Fox TV’ye de beş kez yaptırım uygulandı. Ayrıca yıl içinde Flash Haber’e altı, KRT’ye dört, Show TV’ye üç, Habertürk ve Beyaz TV’ye ikişer, Star TV ile TV 5’e de birer ceza verildi.
RTÜK’ün uyguladığı para cezaları geçen yıla göre yüzde 90 arttı. RTÜK 2023’te 45 milyon TL’ye yakın ceza verdi.
Kanuna göre para cezalarını reklam gelirine göre kesen RTÜK, en fazla para cezasını 25,1 milyon TL ile Fox TV'ye verdi. Fox TV’yi 2,8 milyon TL ile Halk TV ve 1,2 milyon TL ile Tele 1 takip etti. En fazla idari para cezası uygulamasında ise; 14 kez para cezası ile Tele 1 başı çekti. Halk TV 12 kez, Fox TV 5 kez, Flash Haber ise 4 kez idari para cezası ile Tele 1’i takip etti.
2023 yılında en ağır yaptırım Tele 1’e uygulandı; RTÜK, Tele 1’in tüm yayınlarını yedi gün süreyle durdurdu.
Kanal bazında en çok program durdurma cezası ise Halk TV’ye verildi. Halk TV’ye üç yaptırım kararında, üç ayrı programına, toplam 15 kez program durdurma cezası verildi.
Öte yandan RTÜK’ün başvurusu üzerine “voaturkce.com” ile “dwturkce.com”a erişim engeli getirildi.
Selçuk Bayraktar’dan BirGün’e 2 milyon TL'lik tazminat davası
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar ve şirketi Baykar Makina, BirGün gazetesi ile muhabiri İsmail Arı’ya 2 milyon TL’lik tazminat davası açtı.
Bayraktar, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi Hakimliği’ne verdiği dilekçesinde, gazetede 17 Eylül 2023 tarihinde yayımlanan “Yandaşlar ne isterse veriyorlar” başlık haber nedeniyle “Kişilik haklarının zedelendiği” ve “hakarete uğradığını” iddia etti.
Kendisini darp eden polisler için “işkenceci” diyen gazeteci Sibel Hürtaş hakkında soruşturma başlatıldı
Baro başkanlarının Meclis önündeki “çoklu baro sistemi”ni protestosunu takip ederken darp edilerek gözaltına alınan ve hakkında açılan davada 10 bin TL idari para cezası alan gazeteci Sibel Hürtaş hakkında, bu kez de duruşmadaki savunmasında polislere “işkenceci” dediği için soruşturma açıldı.
Kendisine kötü muamelede bulunulan Hürtaş’ın polisler hakkında yaptığı suç duyurusuyla ilgili takipsizlik kararı verilirken, polislerin şikâyeti üzerine Hürtaş hakkında “görevi yaptırmamak için direnme” (TCK 265) suçlamasıyla dava açılmıştı. Ankara 37. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın 13 Aralık 2023 tarihinde görülen son duruşmasında Hürtaş’a 8 ay 10 gün hapis cezası verilmiş ve hapis cezası 10 bin TL adli para cezasına çevrilmişti.
Mahkemedeki duruşmada yaptığı savunması nedeniyle polisler Hürtaş hakkında bir kez daha şikâyetçi oldu. Duruşmada kendisini darp eden polislere “işkenceci” diyen Hürtaş’ın bu ifadeleri nedeniyle polis memurlarından birisi savcılığa şikâyette bulundu.
Şikâyeti işleme koyan Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Hürtaş hakkında soruşturma başlattı. Hürtaş, açılan soruşturma kapsamında karakola giderek ifade verdi.
Tanımadığı iki kişi tartıştı, gazeteci Berkcan Zengin ifadeye çağrıldı
Sosyal medyada paylaştığı fotoğraf ile ilgili tartışan iki kişiden birinin şikayetçi olması üzerine serbest foto muhabiri Berkcan Zengin, 30 Aralık 20232 günü “şüpheli” sıfatıyla İzmir Emniyet Müdürlüğüne ifade vermeye çağırıldı.
Takip ettiği eylem ve etkinliklerin fotoğraflarını şahsi sosyal medya hesapları üzerinden yayınlayan Zengin, 6 Şubat depremlerinin hemen ardından 17 Şubat tarihinde Dokuz Eylül Üniversitesi öğrencilerinin Alsancak'ta bulunan rektörlük binası önünde yaptığı basın açıklamasını takip etti. Zengin, polis müdahalesi ile sonuçlanan açıklamada çektiği fotoğrafları sosyal medyada paylaştı. Fotoğrafın altında yapılan yorumlar nedeniyle ise iki sosyal medya kullanıcısı arasında tartışma yaşandı. Kullanıcılardan M.F.K, Bursa Cumhuriyet Savcılığı'na giderek diğer sosyal medya kullanıcısı tarafından “tehdit edildiği ve hakarete uğradığı” gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu. Savcılık ise açtığı soruşturmada Zengin'i ifadeye çağırdı.
İfadesi alınan Zengin, tartışan şahısları tanımadığını, kimseye tehdit ve hakarette bulunmadığını vurguladı.
T24’ün Sinan Ateş cinayeti haberine soruşturma
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, T24 Ankara muhabiri Asuman Aranca imzalı, "Sinan Ateş cinayeti dosyasındaki bilirkişi raporuna T24 ulaştı: Ateş’in adresini Ülkü Ocakları Başkanı istemiş!" başlıklı haberle ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan açıklamada, T24'ün, eski Ülkü Ocakları Başkanı Sinan Ateş cinayetinde tetikçiyi kaçırma iddiasıyla da suçlanan Tolgahan Demirbaş’ın telefonundan kurtarılan verilerin bilirkişi raporuyla soruşturma dosyasına girmesine ilişkin servis ettiği özel haberin "adli soruşturmanın gizliliği kuralına aykırı olduğu" belirtildi.
Haberin, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebileceği, masumiyet karinesini zedelemeye neden olacak değerlendirmelere sebebiyet verdiği savunuldu.
TGRT Haber sunucusu “Starbucks bardağı” nedeniyle işten çıkarıldı
İktidara yakın medya kuruluşlarından TGRT Haber, bir haber bülteninde sunucu Meltem Günay’ın masasının üzerinde Starbucks bardağı bulunması nedeniyle sunucuyu ve programın yönetmenini işten çıkardı. Kanal, ilgili sunucu Meltem Günay ve yönetmenle yolları ayırdığını duyurdu.
Yapılan açıklamada kurumun ilkeleri gereği spikerin TGRT Haber TV’de herhangi bir firmanın örtülü reklamını yapacak şekilde sunuculuk yapmasının kesinlikle yasak olduğu belirtildi ve “Bu ilkeye aykırı hareket eden haber spikeri ve yönetmenin işine haklı nedenle son verilmiştir” denildi.
Mehmet Göcekli’nin davası Nisan ayına ertelendi
Demokrat Haber Genel Yayın Yönetmeni ve İmtiyaz Sahibi Mehmet Göcekli’nin “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 26 Aralık 2023 günü İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, Göcekli’nin avukatı Yelda Koçak Urfa hazır bulundu.
Avukat Urfa, Göcekli’nin adresini Almanya nüfus kayıt sisteminden tespit etmeye çalıştıklarını ancak bulamadıklarını söyledi ve müvekkilinin beraatını talep etti.
Mahkeme, Göcekli hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine karar vererek davayı 16 Nisan 2024 tarihine erteledi.
İddianamede Göcekli’ye yöneltilen suçlamaya, 2011-2016 yılları arasında şahsi sosyal medya hesabından yaptığı ve içerisinde Demokrat Haber’de yayınlanan haberlerin olduğu paylaşımlar ile 2015-2018 yılları arasında Demokrat Haber’in Facebook hesabından yapılan haber paylaşımları delil olarak gösteriliyor.
Gazeteci Levent Gültekin’in “Cumhurbaşkanına hakaret” davası başladı
Gazeteci Levent Gültekin’in bir televizyon programında sarf ettiği sözler gerekçe gösterilerek "Cumhurbaşkanına hakaret" (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı dava 26 Aralık 2023 günü Bakırköy 44. Asliye Ceza Mahkemesinde başladı.
Duruşmaya katılan olmadı.
Savcı, eksik hususların giderilmesini talep etti. Şikayetçi avukatı davaya katılma talebinde bulundu.
Mahkeme, katılma talebinin Gültekin’in savunması alındıktan sonra değerlendirilmesine hükmederek davayı 19 Mart 2024 tarihine erteledi.
En az 37 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Gazeteci Furkan Karabay’ın 29 Aralık’ta tutuklanmasının ardından, 29 Aralık 2023 itibarıyla Türkiye’de en az 37 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.