Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Hakan Yalçın 4 günlük gözaltının ardından serbest bırakıldı; Akbelen protestolarını takip eden Osman Çaklı ifadeye çağırıldı; Fatih Altaylı’ya hapis cezası ve soruşturma; Sputnik grevcileri ifade vermeye çağırıldı
Gazeteci Hakan Yalçın 4 günlük gözaltının ardından serbest bırakıldı
Malatya Cumhuriyet Başsavcılığının başlattığı soruşturma kapsamında 29 Aralık'ta Van’daki evine düzenlenen baskında “örgüt üyeliği” (TCK 314) şüphesiyle gözaltına alınan Mezopotamya Ajansı (MA) Muhabiri Hakan Yalçın, 2 Ocak 2024 tarihinde tutuklanma istemiyle çıkartıldığı mahkemece serbest bırakıldı.
Yalçın’ın yanı sıra dokuz kişi emniyetteki işlemlerinin tamamlanmasının ardından Yeşilyurt ilçesinde bulunan Malatya Cumhuriyet Başsavcılığına getirildi.
Savcılık ifadesinde Yalçın’a Malatya’da öğrenci olduğu yıllarda üyesi olduğu derneğin faaliyetleri soruldu. Söz konusu dernekte “ideolojik eğitim” verilip verilmediği yönünde sorular yöneltilen Yalçın, ifade işlemlerinin ardından tutuklama talebiyle Sulh Ceza Hakimliğine sevk edildi.
Mahkemeye de ifade veren Yalçın, adli kontrol şartıyla buradan serbest bırakıldı. Yalçın ile birlikte gözaltına alınan sekiz kişi serbest bırakılırken, bir kişi "örgüt üyeliği" gerekçesiyle tutuklandı.
Adalet Bakan Yardımcısına ilişkin habere erişim engeli, Seyhan Avşar'a soruşturma
Halktv.com.tr’nin, suç örgütü lideri Urfi Çetinkaya'nın serbest kalması için örgüt elemanlarının Adalet Bakan Yardımcısı Akın Gürlek ile temasa geçtiğine ilişkin Seyhan Avşar imzalı haberine, 3 Ocak 2024 günü İstanbul 7. Sulh Ceza Hakimliği tarafından erişim engeli kararı getirildi. Haberde, erişim engelini Akın Gürlek’in talep ettiği ancak kararın sahte olduğu belirtildi.
5 Ocak'ta ise gazeteci Avşar, hakkında soruşturma açıldığını ve 8 Ocak'ta ifade vermeye gideceğini duyurdu.
Halktv.com.tr, uyuşturucu ticareti suçundan kırmızı bültenle aranan ve 24 yıl kesinleşmiş hapis cezası bulunan Çetinkaya'nın o dönem cezaevlerinden sorumlu Adalet Bakan Yardımcısı Akın Gürlek ile temasa geçmek istediğini ve Gürlek'in gelişmeleri takip eden narkotik daire başkanlığı tarafından uyarıldığını haberleştirmişti.
Habere saatler sonra İstanbul 7. Sulh Ceza Hakimliği tarafından erişim engeli kararı geldi. Halk TV, erişim engeline ilişkin kararı 3 Ocak’ta İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına iletti ancak başsavcılık kaynakları belgenin sahte olduğunu belirtti. Haberde, söz konusu kararda sahte avukat ve hâkim ismi kullanıldığı, ayrıca sahte dosya numarası oluşturulduğu kaydedildi.
Sputnik grevcileri ifade vermeye çağırıldı
Sputnik grevindeki basın emekçileri, kurum temsilcilerinin şikâyeti üzerine “2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanunu'na muhalefet,” “iş ve çalışma hürriyetini ihlal” (TCK 117) ve “huzur ve sükunu bozma” (TCK 123) şüphesiyle 1 Ocak 2024 günü ifadeye çağrıldı.
Sputnik Türkiye Bürosunda 24 Temmuz 2023'te grev kararı ilan etmelerinin ardından, 7 Ağustos'ta sendika temsilcisi dahil 24 Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) üyesi “ekonomik küçülme” gerekçesiyle işten atılmıştı.
Akbelen protestolarını takip eden gazeteci Osman Çaklı ifadeye çağırıldı
Temmuz 2023’te Muğla'nın Milas ilçesinde bulunan Akbelen ormanında YK Enerji tarafından kesim yapılmak istenmesi üzerine başlayan protestoyu haberleştiren Gazete Duvar haber sitesi muhabiri Osman Çaklı, “örgüt propagandası” (TMK 7/2) şüphesiyle İstanbul, Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğünde ifade verdi.
“Devlet aleyhine propaganda” yaptığı iddia edilen gazeteci Çaklı, ifadesinin ardından serbest bırakılırken, ifadesinde iddiaya konu paylaşımların haber olduğunu ve herhangi bir örgüt propagandası barındırmadığını belirtti.
Çaklı hakkında açılan soruşturmaya gerekçe olarak, 12 Ağustos 2023 tarihinde Artı Gerçek'te “Kömür göçü: 'İkizköy rüyalarıma giriyor” başlıklı haber gösteriliyor.
Temmuz 2023’de Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı ekipler ile YK Enerji yetkilileri Yeniköy-Kemerköy termik santrallerine kömür temini için maden sahasını Akbelen ormanına genişletmek istemişti. İkizköy Çevre Komitesi’nin çağrısıyla, dönemin Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile pek çok milletvekilinin bölgeye giderek köylülerle dayanışma göstermişti. Türkiye’nin pek çok yerinden Akbelen ormanına gidenler, ormanın yok olmaması için nöbet tutmaya başlamıştı. YK Enerji’nin ruhsat sahası içerisinde yer alan bölgede ağaçları kestirmek istemeyenler darp edilerek gözaltına alınmıştı.
Gazeteci Fatih Altaylı’ya hapis cezası ve soruşturma
İstanbul 22. Asliye Ceza Mahkemesi, Galatasaray’ın ultrAslan isimli taraftar grubunun liderine “zincirleme olarak hakaret” (TCK 43) ettiği gerekçesiyle 21 Eylül 2023 günü gazeteci Fatih Altaylı’yı 7 ay hapse mahkûm etti. Söz konusu hapis cezası, İstanbul Başsavcılığının Altaylı hakkında 27 Nisan 2022’de hazırladığı iddianame uyarınca verildi.
Mahkeme, Altaylı’nın cezasını, sicilinde aynı suçu defalarca işlediğinin görülmesi nedeniyle ertelemedi ve seçenek yaptırımlara çevirmedi.
Buna göre istinaf mahkemesi de cezayı yerinde bulursa Altaylı cezaevine girecek.
Öte yandan Altaylı hakkında sosyal medyadaki paylaşımları gerekçe gösterilerek "suçu ve suçluyu övme" (TCK 215) ve "halkı kin ve düşmanlığa tahrik" (TCK 216) suçlamalarıyla soruşturma başlatıldı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca başlatılan soruşturma kapsamında gazeteci Altaylı, 5 Ocak’ta ifadeye çağırıldı.
Altaylı, yurt dışı çıkış yasağı ve imza şartı şeklinde uygulanacak adli kontrol tedbirleriyle serbest bırakıldı.
Halk TV’ye verilen program durdurma cezası başladı
Halk TV’ye 4 Ekim 2023 günü verilen beş kez program durdurma cezası 5 Ocak 2024 günü uygulanmaya başladı.
Kanalda 1 Ekim 2023'te PKK tarafından Ankara'da Emniyet Genel Müdürlüğü önünde gerçekleştirilen saldırıya yönelik kullanılan ifadelerin, "Yayıncılık hizmetleri terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet edecek sonuçlar doğuracak şekilde sunamaz" hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle Halk TV'ye üst sınırdan para cezası ve beş kez program durdurma yaptırımı uygulanması kararlaştırılmıştı.
"Göçmen paylaşımları" nedeniyle tutuklanan “Ajans muhbir” yöneticileri Süha Çardaklı ve Serkan Kafkas tahliye edildi
“Ajans Muhbir” hesabının yöneticileri Süha Çardaklı ve Serkan Kafkas’ın da aralarında bulunduğu 10’u tutuklu, 30 kişi hakkında mültecilerle ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “halkı kin ve düşmanlığa tahrik,” (TCK 216) “halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit” (TCK 213) ve “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) suçlamalarıyla açılan dava 3 Ocak 2024 günü Ankara 7. Asliye Ceza Mahkemesinde başladı.
Duruşmaya 106 gündür tutuklu olan Çardaklı, 80 gündür tutuklu olan Kafkas ile tutuksuz yargılanan sanıkların bir kısmı ve çok sayıda müdafii avukatı katıldı.
Savcı, tutukluluk halinin devamına karar verilmesini istedi.
Mahkeme, haklarında adli kontrol kararı verilen sanıklar için adli kontrol yükümlülüklerinin kaldırılmasına ve sanıkların tahliyesine karar vererek davayı 20 Mayıs 2024 gününe erteledi.
Savunmaların ardından mahkeme tutuklu 10 kişinin tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 20 Mayıs 2024 tarihine erteledi.
Sanatçı Ferhat Tunç’un davası Nisan ayına ertelendi
Sanatçı Ferhat Tunç’un sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın 11. duruşması 5 Ocak 2024 günü İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yurt dışında ikamet eden Tunç’un katılmadığı duruşmada avukatı hazır bulundu.
Mahkeme, Tunç hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine karar vererek davayı 4 Nisan 2024 tarihine erteledi.
Hüseyin Aykol, Zana Kaya, İnan Kızılkaya ve Hatip Dicle’nin yargılandığı Özgür Gündem davası ertelendi
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 2016 yılında kapatılan Özgür Gündem gazetesinin eski Genel Yayın Yönetmenleri Hüseyin Aykol, Zana Kaya, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya ve Kürt siyasetçi Hatip Dicle’nin gazetede 2016 yılında yayımlanan haberler gerekçe gösterilerek “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ve Devletin yargı organlarını alenen aşağılama” ve “Devletin askerî veya emniyet teşkilatını alenen aşağılama” (TCK 301/1-2) suçlamalarıyla yargılandığı davanın 26. duruşması 4 Ocak 2024 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmaya sanıklar ve avukatları mazeret bildirerek katılmadı.
Mahkeme, Hatip Dicle hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek davayı 27 Haziran’a erteledi.
Demokratik Modernite dergisi çalışanları ve yazarlarının yargılandığı dava Haziran ayına ertelendi
Demokratik Modernite dergisi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ramazan Yurttapan, editör Haydar Ergül, yazarlar Cihan Doğan, Musa Şanak ve Nazan Üstündağ’ın “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılamak” (TCK 301) suçlamasıyla yargılandıkları davanın dördüncü duruşması 4 Ocak 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmaya sanıklar ve avukatları mazeret bildirerek katılmadı.
Nazan Üstündağ ve Cihan Doğan hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 27 Haziran tarihine erteledi.
İddianamede Yurttapan, Ergül ve yazarlara yöneltilen suçlamaya derginin 37. sayısında yer alan sekiz makalede kullanılan ifadeler delil olarak gösteriliyor.
Gazeteci Ziya Çiçekçi’nin davası mahkeme heyeti izinde olduğu için ertelendi
Kapatılan Özgür Gündem gazetesinin İmtiyaz Sahibi Ziya Çiçekçi hakkında “örgüt propagandası” (TMK 7/2) iddiasıyla açılan davanın ilk duruşması 5 Ocak 2024 günü İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme heyetinin izinde olması nedeniyle dava 3 Mayıs 2024 tarihine ertelendi.
En az 37 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
5 Ocak 2024 itibarıyla, Türkiye’de en az 37 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.