Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
RTÜK’ten sokak röportajlarına takip; Meta’dan açıklama: “Katalog suçlarla ilgili içerikleri zaten kaldırmıştık;” Barış Pehlivan hakkında dava açıldı; Açık Radyo: "Mahkeme RTÜK’ün itirazını reddetti"
RTÜK’ten sokak röportajlarına takip
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin, sokak röportajlarının "kamuoyunu manipüle ettiğin," "dezenformasyona yol açtığını" ve "kitleleri sosyolojik çatışmalara sevk ettiğini" öne sürerek, "Bilhassa yeni medya platformlarındaki bu tür yayıncılık faaliyetleri ve paylaşımlar RTÜK’ün takibindedir" dedi.
8 Ağustos’ta X hesabından paylaşım yapan Şahin, RTÜK'ün, bu tip yayın faaliyetleriyle alakalı "görsel yayıncılık ilkeleri kapsamında gerekli çalışmaları" yaptığını ve sürdürdüğünü belirtti.
Açık Radyo: "Mahkeme RTÜK’ün itirazını reddetti"
Mahkeme Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun (RTÜK), Açık Radyo'nun yayın durdurma ve para cezası kararı aleyhine açılan davada verilen "yürütmeyi durdurma" kararına itirazını reddetti.
Ankara Bölge 10. İdare Mahkemesinin 1 Ağustos tarihli kararında, Ankara 21. İdare Mahkemesi tarafından verilen yürütmeyi durdurma kararında “yasaya aykırılık bulunmadığı” belirtildi.
RTÜK, 22 Mayıs 2024 tarihli kararında Açık Radyo’ya, idari para cezası ve Açık Gazete programının yayınını 10,11,12,13,14 Haziran 2024 günleri olmak üzere beş gün durdurma cezası vermişti. Kurul son aldığı kararda, yayın durdurma cezasına ilişkin tebligatın 31 Mayıs 2024 günü Açık Radyo tarafından okunduğunu ancak kanalın yayın yapmaya devam ederek 6112 sayılı Kanun’un 32. maddesini ihlal ettiğini açıklamıştı. Kurul, yayın durdurma cezasına uyulmadığı gerekçesiyle 3 Temmuz’da Açık Radyo’nun lisansını iptal etmişti. Bunun üzerine yapılan itiraz sonucu, Ankara 21. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı vermişti.
Meta: “Katalog suçlarla ilgili içerikleri zaten kaldırmıştık”
Türkiye’de 2 Ağustos’ta Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından erişim engeli getirilen Instagram’ın çatı şirketi Meta, 31 Temmuz günü, yani henüz BTK tarafından erişime engellenmeden 48 saat önce yayımladığı Şeffaflık Raporunda, 2024’ün ilk yarısında Türkiye’nin adli ve idari makamları tarafından kendilerine iletilen erişim engeli kararları kapsamında kaldırdığı içerik sayısını paylaştı.
Buna göre, 1 Ocak - 30 Haziran tarihleri arasında adli ve idari makamlardan toplam 2,953 kaldırma talebi aldığını belirten Meta, bu kapsamda toplam 2,580 içeriği kaldırmalarının istendiğini belirtti. Meta, bu doğrultuda 1,941’i Türkiye yasalarını, 504’ü de Meta ilkelerini ihlal ettiği gerekçesiyle toplam 2,445 içeriği yayımdan kaldırdığını paylaştı.
Meta, bu taleplere uyarak yayımdan kaldırdığı içeriklerin tümünün gerekçesinin de hükümet yetkililerinin iddiasının aksine “katalog suçlar” ile “milli güvenlik ve kamu düzenini korunması” olduğunu belirtti.
Meta, kalan 135 içeriğin akıbetine dair bir bilgiyse paylaşmadı.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Türkiye’de yaklaşık 57 milyon aktif kullanıcısı bulunan Instagram’a 2 Ağustos’ta erişim engeli getirmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Oktay Saral, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Adalet Bakanı Servet Tunç ve Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, Instagram’ın “katalog suçlar” dayanak gösterilerek verilen erişim engeli kararına uymadığı için engellendiğini söylemişti.
Gazeteci Barış Pehlivan hakkında dava açıldı
Cumhuriyet gazetesi yazarı Barış Pehlivan hakkında yaptığı haber gerekçe gösterilerek “bir kişinin dernek üyeliğini ve eski sabıkasını yazması” nedeniyle dava açıldı.
Gelişmeyi 8 Ağustos günü X hesabından duyuran Pehlivan, FETÖ tarafından kurulduğu tespit edilerek, KHK ile kapatılan bir dernekle alakalı yazısı nedeniyle hakkında dava açıldığını belirtti.
Meral Akşener gazetecilerden şikayetçi oldu
İYİ Parti eski genel başkanı Meral Akşener, suç örgütü lideri Ayhan Bora Kaplan’a ilişkin davanın şüphelilerinden Erkan Yıldırım'a Meclis grup toplantısında söz hakkı vermesini hatırlatan gazeteciler Ersin Eroğlu ve Özlem Gürses hakkında suç duyurusunda bulundu. Akşener'in avukatının sunduğu dilekçede olayın sorumlusu olarak Gürhan Kocaman, Yetkin Öztürk ve Koray Aydın işaret edildi.
Tele1'de yayımlanan, Özlem Gürses, Ersin Eroğlu, Caner Taşpınar ve Masum Gök'ün hazırladığı 20 Mayıs 2024 tarihli Kayıt Dışı isimli programda, Akşener'in 13 Ekim 2021'deki İYİ Parti Meclis grup toplantısında kürsüyü Erkan Yıldırım'a bıraktığı hatırlatılmıştı.
Ayhan Bora Kaplan dosyasında “şüpheli” olarak yer alan Erkan Yıldırım, Akşener tarafından “Bu hafta milletin kürsüsünde bir sanayici kardeşimizi misafir ediyoruz. Erkan Yıldırım aramızda. Buyurun Erkan kardeşim, söz de kürsü de sizindir” denilerek kürsüye çağırılmıştı.
Gazeteci Derya Ren tahliye oldu
Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevinde tutulan JinNews muhabiri Derya Ren, 6 Ağustos’ta tahliye oldu.
Ren, 25 Ekim 2022’de yapılan ev baskınlarında gözaltına alınmıştı. Ren’e, Şanlıurfa 6. Ağır Ceza Mahkemesince "örgüte yardım" suçlamasıyla 3 yıl 13 ay 15 gün hapis cezası verilmişti. Ren, cezanın 2022 yılında Yargıtay tarafından onanmasının ardından tutuklanmıştı. Ren’in tahliyesi Mayıs ayında İdare ve Gözlem Kurulu tarafından "Toplumla bütünleşmeye hazır olmadığı" gerekçesiyle üç ay ertelenmişti.
Türkiye’de 1 milyona yakın site engellendi
İfade Özgürlüğü Derneği verilerine göre, 2008 yılından bu yana Türkiye'de toplam 953 bin 415 web sitesi ve alan adına erişim engeli getirildi. EngelliWeb'e göre, sadece 2023 yılında erişim engeli sayısı 240 bin 857 oldu.
EngelliWeb sitesinde duyurulan rapora göre, 2023'te Rize Sulh Ceza Hakimliğinin “kişilik ihlali” gerekçesiyle erişim engeli getirdiği sitelerden bazıları şöyle: YouTube, Instagram, Twitter, Ekşi Sözlük, WordPress, Uber, Pinterest, Geocities, Alibaba.com, Google Sites, Dailymotion, Blogspot, SoundCloud, DW, VOATürkçe, Dropbox.
En az 25 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
9 Ağustos 2024 itibarıyla, Türkiye’de en az 25 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.