Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Bülent Mumay’ın hapis cezası onandı; Altan Sancar hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” soruşturması; İsmail Arı ve Dilan Esen hakkında takipsizlik kararı; Murat Ağırel’in “Havala” kitabına suç duyurusu
Gazeteci Bülent Mumay hakkındaki hapis cezası onandı
Gazeteci Bülent Mumay hakkında “kişisel verileri yaymak” suçundan verilen 1 yıl 8 ay hapis cezası onandı.
AKP döneminde asfalt işlerini alan Met-Gün İnşaat, Ekrem İmamoğlu, 2019’da İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı seçilince ihale süreçlerini durdurmuş ve Temmuz 2020’de alacaklarını tahsil etmek için harekete geçmişti. İhtiyati haciz kararı aldıran şirket, belediyenin metro projesi için yurt dışından bulduğu ve haczi kabil olmayan 565 milyon TL'lik krediye haciz koydurmuştu. Konu medyaya yansıyınca şirket, söz konusu haberlere ve sosyal medyadaki paylaşımlara “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle İstanbul 3. Sulh Ceza Hakimliğinden erişim engeli kararı çıkartmıştı. İnternet haber siteleri karara uyarak haberlerini kaldırmış ancak Twitter söz konusu içerikleri kaldırmamıştı. Gazeteci Mumay da, daha önce Twitter’da yaptığı paylaşımına mahkemenin erişim engeli kararını eklemişti. Mahkeme kararındaki kimlik numaralarını sansürlemeden paylaşan Mumay hakkında, bir şirket yetkilisinin şikayeti üzerine “kişisel verileri, hukuka aykırı olarak ele geçirmek veya yaymak” suçlamasıyla dava açılmıştı.
İki buçuk yıldan uzun süren yargılama sonunda mahkeme, 5 Mayıs 2023 tarihinde davayı karara bağlamış ve Mumay’a 1 yıl 8 ay hapis cezası vererek cezayı ertelemişti. Mumay ve avukatı kararı istinaf mahkemesine taşımıştı.
Gazeteci Altan Sancar hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” soruşturması
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Özel Soruşturma Bürosu, gazeteci Altan Sancar hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216) suçlamasıyla soruşturma başlattı.
Soruşturmanın, Sancar’ın yerel seçim döneminde X platformundan yaptığı “Şırnak, Kars, Iğdır, Ağrı, Siirt, Hakkari, Mardin gibi yerlerden gelen taşıma seçmen görüntüleri akıllara ziyan. Otobüs ve minibüsler ile getirilip oy kullandırılan insanlar var. Hatta ‘Nereden geldiniz?’ sorusuna, 'Şehir dışından’ diye cevap verenler bile var” paylaşımı nedeniyle açıldığı öğrenildi.
Soruşturma kapsamında 19 Ağustos 2024 günü Yeni Batı Şehit Hüseyin Derelioğlu Polis Merkezi Amirliğinde ifadesini veren Sancar, “Bahse konu evraktaki yorumları ben yazdım. Seçim günü çok yoğun bir gün ve Türkiye’nin farklı yerlerinden yüzlerce görüntü geliyordu. Bu görüntüler arasında bahse konu tweetteki görüntüler de vardı. Bu bir yorum değil haberdi. İçerikteki sözler gelen gelen görüntülerden elde edilen bilgilerdir. Görüntülerdekinin kim olduğunu bilmiyorum. Açık kaynaklardan bu görüntülere ulaşılarak sözler doğrulanabilir. Ben halkın haber alma hakkı ve anayasal hakkımı kullanarak mesleğimi yaptım. Mesleğim de anayasal koruma altındadır. İsnat edilen herhangi bir suçlamayı kabul etmiyorum” dedi.
Gazeteciler İsmail Arı ve Dilan Esen hakkında takipsizlik kararı
Eski Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'ün şikayeti üzerine gazeteciler İsmail Arı ve Dilan Esen hakkında “hakaret” (TCK 125) ve “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” (TCK 217/A) iddiasıyla başlatılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının başlattığı soruşturma sonucunda savcı, haberin gazetecilik faaliyeti kapsamında kamuoyunu bilgilendirme amacıyla yapıldığını belirterek kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verdi.
Eski Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, BirGün gazetesinin 16 Şubat 2024 tarihli nüshasında yer alan “Gül gibi vurgun” başlıklı haberi nedeniyle muhabir İsmail Arı ve gazetenin o dönemki Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Dilan Esen hakkında suç duyurusunda bulunmuştu.
Suçlama konusu haberde, eski Adalet Bakan Gül’ün kardeşi Ayşenur Atmaca ile eşi Muharrem Atmaca’nın sahibi olduğu İbrahimli Yapı isimli inşaat şirketinden ev almak isteyen kişilere, paralarını ödemelerine rağmen evlerin teslim edilmediği iddialarıyla ilgili bilgilere yer verilmişti.
Gazeteci Murat Ağırel’in “Havala” kitabına suç duyurusu
Gazeteci Murat Ağırel’in Türkiye’de uyuşturucu ticareti ve kara para aklamayı konu alan kitabı “Havala” hakkında suç duyurusunda bulunuldu ve kitabın toplatılması istendi.
Ağırel, kitap hakkında şikâyette bulunan kişinin, 2022 yılında Mersin Limanı’nda yapılan operasyonda konteynerinde 258 kilo kokain ele geçirilen Alaa Ben Khadra’nın kardeşi Ahmed Ben Khadra olduğunu ve bu kişinin daha önce et kaçakçılığından yargılanıp beraat ettiği bilgisini paylaştı. Soruşturmanın kitabın toplatılması ve satışının durdurulması için açıldığını aktaran Ağırel’e iftira ve hakaret dahil beş farklı suçlama yöneltildi.
Orman yangınları paylaşımı nedeniyle gözaltına alınan Şair Nevzat Çelik serbest bırakıldı
İzmir'deki orman yangınıyla ilgili sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek 18 Ağustos 2024 tarihinde gözaltına alınan şair Nevzat Çelik, ifadesinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
Çelik, gözaltına alındığını 19 Ağustos 2024 günü sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla duyurdu: “Dün gece. Saat: 21.45… Beşiktaş-Antalya maçını izlemek üzere tezgahımı kurmuşum. Hakem düdüğünü ağzına götürmüştü ki... Kapı sertçe çaldı. Yakalama tutanağıyla geldiler. Haklarını teslim etmeliyim, polisler çok nazikti. Evet, adım Nevzat Çelik’ti. Emniyete davet edildim. Çağırsaydınız gelirdim, dedim… İhtimal onlar da gecenin bir vakti göreve çağrılmış… Gerekçe: 16 Ağustos’ta X’te yaptığım, 'Canım #izmiryanıyor. Gâvur İzmir değil, #TürkiyeYanıyor!' paylaşımım. İfadem alındı… Hiç mi görmeyelim, duymayalım, konuşmayalım? Hiç mi eleştirmeyelim? Ne isteniyor? Mahalle yanarken hep saçımızı mı tarayalım? Peki, nasıl insan kalalım? Güzel günleri de görmek umuduyla…”
Instagram yasağını eleştirdiği için tutuklanan Dilruba Y. hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan tahliye kararı
Instagram yasağını ve hükümetin politikalarını eleştirdiği gerekçesiyle “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” (TCK 216) suçlarından tutuklanan Dilbura Y.’nin tutukluluğuna itiraz edildi. Avukat Hüseyin Yıldız’ın itirazını değerlendiren mahkeme, Dilruba Y.’nin “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan tahliyesine kararı verdi. Mahkeme, “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçundan verilen tutuklama kararına yapılan itirazı ise reddetti.
İzmir’de Tüylü Mikrofon isimli YouTube kanalında 8 Ağustos 2024 tarihinde yayımlanan videoda Instagram’a getirilen erişim engelini eleştiren Dilruba Y., 12 Ağustos 2024 günü tutuklanarak İzmir Aliağa Cezaevine gönderilmişti. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı, Dilruba Y. hakkında, kısa sürede bir iddianame düzenlemiş ve duruşma için 3 Eylül 2024 tarihi belirlenmişti.
Bilal Erdoğan hakkındaki erişim engeli haberine erişim engeli
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın adının geçtiği 237 haber ve sosyal medya paylaşımına İstanbul Anadolu 8. Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişim engeli getirilmesine ilişkin haberlere de erişim engeli getirildi.
Bilal Erdoğan’ın, 237 haber ile sosyal medya paylaşımını erişime engellettiğine dair haberler için erişim engeli getiren İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hâkimliği kararında, “Daha önce erişime engellenen haber ve içeriklerin hukuku dolanmak suretiyle yeniden yayımlandığı” iddia edildi.
Mezopotamya Ajansı’na erişim engeli getirildi
Mezopotamya Ajansı’nın (MA) “mezopotamyaajansi38.com” alan adı Eskişehir Sulh Ceza Hakimliğince erişime engellendi.
MA, “mezopotamyaajansi40.com” adresi üzerinden yayına devam ediyor.
Tecavüzden hükümlü milli güreşçinin talebiyle erişime engellenen haberlere yapılan itiraz kabul edildi
İfade Özgürlüğü Derneği’nin (İFÖD), Cinsel saldırı suçundan hapis cezası alan eski milli güreşçi Recep Çakır’ın “unutulma hakkı” ve “kişilik hakları ihlali” talebiyle ilgili erişime engellenen haberlerle ilgili itirazı Antalya 4. Sulh Ceza Hakimliği tarafından engelliweb ve DikenComTr için kabul edildi.
Kararda, "haberlerin yapıldığı tarihte güncel olduğu gibi halen güncelliğini koruduğu, Çakır’ın hakkında haberler yapılanın kamuya mal olmuş bir kişi olduğu, basın özgürlüğü ile kişilik hakkı arasında kurulması gereken dengenin ölçülü bir şekilde kurulması gerektiği" belirtildi.
Kararı X platformundan duyuran İFÖD kurucusu Prof. Dr. Yaman Akdeniz, “Korkuteli Sulh Ceza Hakimliğinin 30 Temmuz tarihli kararı diğer haberler bakımından halen geçerli. Antalya 4. Sulh Ceza Hakimliğinin kaldırma gerekçesi ise aslında tüm haberler bakımından geçerli ve Hakimlik tüm engelleme kararını kaldırmalıydı” dedi.
Çakır, 2008 yılında Antalya’da bir kadına tecavüz ettiği suçlamasıyla yargılandığı davada 22 yıl altı ay hapis cezası almıştı. Yargıtay’ın kararı bozmasının ardından ceza bir yıl artırılmıştı. Çakır’ın “unutulma hakkı” ve “kişilik hakları ihlali” talebiyle mahkemeye başvurmuştu. Antalya’daki Korkuteli Sulh Ceza Hakimliğinin 30 Temmuz 2024 tarihli tarihli kararıyla aralarında haber siteleri, bloglar ve Ekşi Sözlük’ün ilgili linkinin de bulunduğu 28 link erişime engellenmişti.
MHP’li Semih Yalçın medyayı hedef aldı
MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın yapmış olduğu yazılı açıklamada medyayı hedef aldı.
Yalçın, “Başta Halk TV, Sözcü TV ve Cumhuriyet gazetesi olmak üzere yandaş yayın kuruluşlarıyla FETÖ ve batı tarafından fonlanan medya; CHP'nin siyasi yolsuzluklarının peşine düşen ve milletin hakkını savunan herkese saldırarak susturmaya çalışmaktadır. CHP meddahı yayın kuruluşları, sabahtan akşama akşamdan sabaha MHP ile yatıp kalkmakta; her gün aleyhimizde telaşlı, ateşli manşetler atmaktadır. Hemen her gün, gerek Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçeli, gerekse partimiz hakkında ipe sapa gelmez, temelsiz ve mesnetsiz iddialar, görüşler ortaya atılmaktadır. Aslında; sürekli MHP aleyhtarlığının tekrarlandığı bir siyasi nakaratın arkasına, kirli bir ihanet ve iş birliği gizlenmektedir” ifadelerini kullandı.
En az 25 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
23 Ağustos 2024 itibarıyla, Türkiye’de en az 25 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.