Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
RTÜK’ten Halk TV’ye “gülümseme” cezası; Narin Güran’ın öldürüldüğü köyde gazetecilere engelleme; Can Ataklı için savcı ceza istedi
RTÜK’ten Halk TV’ye “gülümseme” cezası
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), LDP eski genel başkanı Cem Toker’in katıldığı bir programda kullanılan ifadeler ve “mimikler” nedeniyle Halk TV’ye yüzde 3 idari para cezası verdi.
RTÜK cezasında, Cem Toker’in MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ye yönelik kullandığı “Bahçeli Türk siyasetinde o kadar da ciddiye alınır mı, söylemleri bu kadar tartışılır mı onu bilmiyorum” ifadelerinin eleştiri sınırlarını aştığını kaydetti.
Toker’in sözleri üzerine sunucu Sinem Fıstıkoğlu’nun “[Ciddiye] alınır efendim, yani meşru bir iktidarın ortağı olduğu için söylediği şeyler bizi bağlıyor tabii” sözleri sonrasında Toker’in gülümsemesi de ceza gerekçesi sayıldı.
Halk TV muhabiri Ferit Demir ve kameraman Hasan Bıra yayın yaparken engellendi
Diyarbakır'a giden Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, öldürülen 8 yaşındaki Narin Güran'ın mezarını ziyaret etti. Bakanlar daha sonra Diyarbakır Valiliğine doğru yol çıktı.
Bakanların gelişinden önce valilik önünden canlı yayına katılan Halk TV muhabiri Ferit Demir, soruşturmayla ilgili gelişmeleri anlattı. Bu sırada Demir ve kameraman Hasan Bıra'nın yanına gelen 2 görevli canlı yayını sonlandırmalarını istedi. Demir yayına devam etmesi üzerine bu kez müdahale ve yayını kesme tehdidinde bulunuldu.
Koruma “Bakın engellerim. Sorun yaşarız. Engellerim” dedi. Ferit Demir ise “Güvenlik görevlileri, korumalar yayın yapmamızı engelliyorlar. Yayın yapmayın diyorlar” dedi.
Ferhat Tunç'un "hakaret" davası Ocak 2025'e ertelendi
Sanatçı Ferhat Tunç’un 2016 yılındaki sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek dönemin başbakanı Binali Yıldırım’a “hakaret” (TCK 125) ettiği gerekçesiyle yargılandığı davanın 16. duruşması 13 Eylül 2024 günü Büyükçekmece 16. AsCM’de görüldü.
Duruşmaya katılan olmadı.
Mahkeme, Tunç hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine hükmetti. Dava 13 Ocak 2025 gününe ertelendi.
Gazeteci Faruk Eren’in yargılandığı dava Kasım ayına ertelendi
Gazeteci Faruk Eren’in “düzeltme ve cevabın usulüne uygun yayımlanmaması” gerekçesiyle yeniden yargılandığı davanın üçüncü duruşması 13 Eylül 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada taraf avukatları hazır bulundu.
Savcı 29 Mart 2024 tarihli duruşmada sunduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar ederek Eren’in cezalandırılmasını istedi. Müşteki Halit Sabaz’ın avukatı da mütalaaya katıldıklarını belirterek Eren’in cezalandırılmasını talep etti.
Eren’in avukatı Abbas Yalçın, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) HAGB hususunda verdiği ihlal kararı doğrultusunda beraat talep etti. Yalçın, “AYM dosyada ihlal kararı verdi ve ihlalin sonuçlarını gidermek için dosyayı gönderdi. Savcılık yeniden yargılamanın ilk celsesinde beraat mütalaası verdi. Sonraki celse de mütalaasını değiştirerek müvekkilin cezalandırılmasını istedi. Burada beraat dışında çıkacak her türlü karar hukuka aykırı olacaktır. Düşme kararı verseniz de ihlalin sonuçları ortadan kalkmaz” dedi.
Mahkeme, dosyayı incelemek üzere davayı 22 Kasım 2024 tarihine erteledi.
Müşteki Halit Sabaz, Cumhuriyet gazetesinin 30 Nisan 2018 tarihli nüshasının birinci ve altıncı sayfalarında “Halef-selef başkanlar eski ortak çıktı, Yeni başkanın şirketi belediyeden ihale aldı, Siyaset ticarete ortak olmuş” başlıklı haberden ötürü tekzip talebinde bulunmuş ve talep Kayseri 2. Sulh Ceza Hakimliğinin 25 Mayıs 2018 tarihli kararıyla talep kabul edilmişti. Tekzip metni Cumhuriyet gazetesinin 8 Haziran 2018 tarihli nüshasında yayımlanmasına rağmen “usulüne uygun yayımlanmadığı” gerekçesiyle dönemin sorumlu yazı işleri müdürü Eren hakkında dava açılmıştı. Yargılama sonunda ceza alan Eren hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmişti. AYM’nin HAGB’ye ilişkin verdiği ihlal kararının ardından dava yeniden yargılama için ilk derece mahkemesine gönderilmişti.
Gazeteci Ahmet Sever’in yeniden yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Ahmet Sever’in eski Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın şikâyeti üstüne “hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın üçüncü duruşması 13 Eylül 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Maskesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada taraf avukatları hazır bulundu.
Önceki celse sunmuş olduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar eden savcı, Sever’in cezalandırılmasını istedi. Müşteki Varank’ın avukatı da mütalaaya katıldıklarını belirterek Sever’in cezalandırılmasını talep etti.
Sever’in avukatı Oya Aydın Göktaş, “AYM’nin ihlal kararı sonrası savcı önce beraat istedi sonra da mütalaasını değiştirerek müvekkilin cezalandırılmasını istedi. Mütalaayı bu haliyle kabul etmiyoruz. AYM’den, mahkemelerin HAGB’yi araç olarak kullanarak ifade özgürlüğünü ihlal ettiği yönünde karar çıktı. Söz konusu hak ihlali kararı, HAGB kurumuna yönelik değil, bu kurumun ifade özgürlüğü önünde bir engel teşkil etmesi ve AYM’nin tabiriyle istismar edilmesinden kaynaklanmaktadır. AYM kararı göz önüne alınarak beraat kararı verilmesini talep ediyoruz” dedi.
Mahkeme, karar verilmek üzere davayı 22 Kasım 2024 tarihine erteledi.
Abdullah Gül'ün basın danışmanlığını yürüttüğü döneme ilişkin bir kitap yayımlayan Ahmet Sever, bir gazeteci ile yaptığı röportajda, sosyal medyada, “Ak troll” olarak nitelendirilen grubun, o dönem Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanlığını yapan Varank tarafından yönlendirildiğini söylemişti. Varank'ın şikâyeti üzerine hakkında “hakaret” davası açılan Sever, 10 bin 620 lira para cezasına çarptırılmış, mahkeme daha sonra hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (HAGB) kararı vermişti. HAGB kararlarına itiraz yolu olmaması nedeniyle Sever, AYM’ye bireysel başvuruda bulunmuştu. AYM, benzer yöndeki başvuruları da bu dosya ile birleştirerek karara bağlamıştı. Yüksek Mahkeme, HAGB kurumunun uygulanmasından kaynaklanan müdahalelerin kanunilik ölçütünü sağlamadığını belirterek, “ifade özgürlüğü hakkının” ihlal edildiği sonucuna varmıştı. Bu kararın üstüne 23 Şubat 2024 günü yeniden yargılama başlamıştı.
Gazeteci Ahmet Sever’in yargılandığı üç ayrı davada istinabe evrakının akıbeti sorulacak
Gazeteci ve 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün eski basın danışmanı Ahmet Sever’in 2018 yılında yayımlanan İçimde Kalmasın: Tanıklığımdır adlı kitabındaki ifadeler nedeniyle “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) ve “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125) suçlamalarıyla yargılandığı üç ayrı davanın görülmesine 13 Eylül 2024 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde devam edildi.
P24 tarafından takip edilen duruşmalarda taraf avukatları hazır bulundu.
Mahkeme, Sever hakkında yazılan istinabe evrakının akıbetinin Adalet Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünden sorulmasına karar vererek davaları 14 Ocak 2025 tarihine erteledi.
Gazeteciler İnan Kızılkaya ve İhsan Çaralan’ın yeniden yargılandığı dava Kasım ayına ertelendi
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya ve gazetenin bir günlük Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılan İhsan Çaralan’ın, bir haber nedeniyle “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yeniden yargılandıkları davanın üçüncü duruşması 29 Mart 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada taraf avukatları hazır bulundu. Çaralan ve Kızılkaya ise duruşmaya katılmadı.
Önceki celse sunmuş olduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar eden savcı, Çaralan ve Kızılkaya’nın cezalandırılmasını talep etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatı da şikayetlerinin devam ettiğini belirterek her iki gazetecinin de cezalandırılmasını istedi.
Kızılkaya’nın avukatı Özcan Kılıç ve Çaralan’ın avukatı Devrim Avcı, AYM’nin HAGB kurumuyla ilgili verdiği ihlal kararı gereği müvekkillerinin beraatını talep etti.
Mahkeme, dosyayı inceleyip karar vermek üzere davayı 22 Kasım 2024 tarihine erteledi.
Gazeteci Osman Akın’ın yeniden yargılandığı dava ertelendi
Yeni Yaşam gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Osman Akın'ın, “Afrinli Tutuklulara Zulüm” başlıklı haber nedeniyle “Türkiye Cumhuriyeti devletini, devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılama” (TCK 301) suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın üçüncü duruşması 13 Eylül 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada Akın’ın avukatı Özcan Kılıç hazır bulundu.
Savcı önceki celse sunmuş olduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar ederek Akın’ın cezalandırılmasını istedi. Akın’ın avukatı Özcan Kılıç, mütalaaya katılmadıklarını belirterek müvekkilinin beraatını talep etti.
Mahkeme, karar verilmek üzere davayı 22 Kasım 2024 tarihine erteledi.
Gazeteci Faruk Arhan’ın tazminat davası ertelendi
Gazeteci Faruk Arhan hakkında eski AKP Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu’nun şikâyetiyle açılan 50 bin TL’lik manevi tazminat davasının üçüncü duruşması 12 Eylül 2024 günü Ankara Gölbaşı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
Dava, Taşkesenlioğlu'nun şikâyetiyle Faruk Arhan hakkında açılan ve Ankara 25. Asliye Ceza Mahkemesinde karara bağlanan davanın sonucunun beklenmesi kararıyla ertelendi.
Serhat Albayrak’ın akademisyen Ceren Sözeri’ye açtığı tazminat davası Nisan 2025’e ertelendi
Turkuvaz Medya Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Albayrak’ın Evrensel gazetesi yazarı ve akademisyen Ceren Sözeri’ye açtığı tazminat davasının 11. duruşması 11 Eylül 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde görüldü.
Hâkimin izinli olması sebebiyle dava 30 Nisan 2025 gününe ertelendi.
SADAT’ın Evrensel’e açtığı tazminat davası Ocak 2025’e ertelendi
Evrensel gazetesi hakkında SADAT kısaltmasıyla tanınan Uluslararası Savunma Danışmanlık Şirketi’nin kurucusu Adnan Tanrıverdi’nin şikâyeti üstüne “kişilik haklarına saldırı” açılan davanın ilk duruşması 10 Eylül 2024 günü Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesinde görüldü.
SADAT'ın avukatı davanın kabulünü, Evrensel'in avukatı Devrim Avcı ise “zaman aşımı” gerekçesiyle reddini istedi.
Mahkeme, Büyükçekmece 5. Sulh Ceza Mahkemesi ve İstanbul 17. Asliye Hukuk Mahkemesine, Evrensel'e yazılan yazıların akıbetinin sorulmasına karar verdi.
Dava 28 Ocak 2025 gününe ertelendi.
SADAT, gazetenin eklerinden Genç Hayat’ın 9 Haziran 2021 tarihli sayısında yayımlanan, “Bir Olay: SADAT üzerine iddialar ve Bir Kavram: Paramiliter Örgüt” başlıklı yazı nedeniyle şikayetçi olmuştu.
Can Ataklı için savcı ceza istedi
Gazeteci Can Ataklı’nın “Pençe-Kilit Harekâtı” bölgesindeki çatışmada hayatını kaybeden bir askerin babasının açıklamalarına yönelik eleştirisi gerekçe gösterilerek “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216) suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması 10 Eylül 2024 günü İstanbul 5. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya Can Ataklı katılmazken avukatı mahkemede hazır bulundu.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Ataklı'nın atılı suçtan cezalandırılmasını talep etti.
Ara kararını açıklayan mahkeme, savunmaya mütalaaya karşı savunmalarını hazırlamaları için süre vererek duruşmayı 10 Ekim 2024 gününe erteledi.
Ercan Aktaş'ın "propaganda" davası Şubat 2025'e ertelendi
Gazeteci Ercan Aktaş hakkında "örgüt propagandası" (TMK 7/2) suçlamasıyla açılan davanın altıncı duruşması 9 Eylül 2024 günü İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya katılan olmadı.
Mahkeme, Aktaş hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine hükmederek, davayı 3 Şubat 2025 gününe erteledi.
En az 25 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
13 Eylül 2024 itibarıyla, Türkiye’de en az 25 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.