Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Mehmet Gündem dördüncü duruşmada da tahliye edilmedi; Gün Matbaacılık davasında 7 sanığa ceza verildi; Sözcü davası Nisan ayına ertelendi
Sözcü gazetesinin yönetici ve çalışanlarının terör suçlamalarıyla yargılandıkları davanın görülmesine 15 Mart günü İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
Gazetenin yazarları Emin Çölaşan ve Necati Doğru ile Genel Yayın Yönetmeni Metin Yılmaz, internet sitesi yayın yönetmeni Mustafa Çetin ve haber koordinatörü Yücel Arı hakkında “FETÖ silahlı terör örgütü içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek yardım etmek” suçlamasıyla açılan dava dosyası, Ocak ayında gazetenin eski imtiyaz sahibi Burak Akbay, İzmir muhabiri Gökmen Ulu, İnternet Sorumlu Müdürü Mediha Olgun ve Mali İşler Müdürü Yonca Yücekaleli’nin “örgüt propagandası,” “örgüte yardım” ve “silahlı terör örgütünü yönetme” suçlamalarıyla yargılandıkları dava ile birleştirilmiş, esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için her iki dosyanın da Cumhuriyet Savcısına gönderilmesine karar verilmişti.
Birleştirme kararının ardından görülen ilk duruşmada sanıklardan Metin Yılmaz, Mustafa Çetin, Necati Doğru, Yücel Arı, Gökmen Ulu, Mediha Olgun ve Yonca Yücekaleli ile avukatları hazır bulunurken, Emin Çölaşan duruşmaya Ankara’dan SEGBİS bağlantısıyla katıldı.
P24 tarafından izlenen duruşmada savcı, dosya kapsamının geniş olması nedeniyle esas hakkındaki mütalaa için mahkemeden süre talep etti.
Sonrasında yargılanan gazeteciler sırayla söz alarak bu aşamada herhangi bir beyanda bulunmayacaklarını ifade ettiler. Mediha Olgun ise beraatini talep etti.
Savunma avukatları ise mahkemeden yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasını talep etti. Avukatlar, dosyadaki eksiklikler giderilmeden mütalaanın açıklanmasının savunma hakkının ve adîl yargılanma hakkının ihlâli olacağını ifade etti.
Burak Akbay’ın avukatı Ceren Yakışır ise, Akbay hakkındaki yakalama kararının kaldırılmasını talep etti.
Duruşma savcısı, avukatların soruşturmanın genişletilmesi ve Akbay hakkındaki yakalama kararının kaldırılması yönündeki tüm taleplerin reddini istedi.
Duruşmaya verilen kısa aranın ardından ara kararını açıklayan mahkeme heyeti, avukatların yeni bilirkişi raporu talepleri ile soruşturmanın genişletilmesi yönündeki taleplerini reddetti. Burak Akbay hakkındaki yakalama kararının kaldırılması ve sanıkların duruşmalardan vareste tutulmaları taleplerini de reddeden mahkeme, savcının mütalaa için süre talebini kabul ederek davayı 18 Nisan’a erteledi.
Mehmet Gündem dördüncü duruşmada da tahliye edilmedi
Gazeteci ve Milliyet eski köşe yazarı Mehmet Gündem’in “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklu olarak yargılandığı davanın dördüncü duruşması 14 Mart günü İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
P24 tarafından izlenen duruşmada tutuklu bulunduğu Silivri Cezaevi’nden getirilen Gündem ile avukatları hazır bulundu.
Savunması için söz alan Gündem, hakkındaki suçlamaları reddederek tahliyesini talep etti. Gündem’in ardından söz alan avukatları da müvekkillerinin 17 aydır tutuklu bulunduğunu, uzun tutukluluk süresinin infaza dönüştüğünü belirterek Gündem’in tahliyesini talep ettiler.
Duruşma savcısı ise Gündem’in tutukluluk hâlinin devamını talep etti.
Avukat beyanlarının ardından ara kararını açıklayan mahkeme heyeti, Mehmet Gündem’in tutukluluk hâlinin devamına karar vererek davayı 8 Mayıs 2019 tarihine erteledi.
Dokuz akademisyene daha hapis cezası verildi
Barış İçin Akademisyenlerin 2016 yılındaki bildirisini imzaladıkları için “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin davalarında bu hafta da mahkûmiyet kararları çıktı.
14 Mart günü görülen duruşmalarda, İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi Çare Olgun Çalışkan’ın Terörle Mücadele Kanunu (TMK) Madde 7/2 kapsamındaki “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla 2 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına karar verdi. Cezada indirim ve erteleme uygulanmadı. Aynı gün İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi ise akademisyen Ferdan Ergut’un ilk duruşmasında hükmünü açıkladı. Ergut’un “propaganda” suçlamasıyla 1 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına karar verildi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
13 Mart günü ise İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi, Feryal Delfin Saygılıgil’e 1 yıl 6 ay hapis cezası verdi ve hükmün açıklanması geri bırakıldı. Aynı gün 26. ve 32. ağır ceza mahkemeleri de iki akademisyeni “propaganda” suçundan 15’er ay hapis cezasına çarptırdı. Her iki kararda da hükmün açıklanması geri bırakıldı.
12 Mart günü Aslı Takanay, Ayfer Bartu Candan, Tansel Korkmaz’a 15’er ay, Osman Erden’e ise 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Takanay'ın cezası 2 yıl denetimle ertelenirken, diğer kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.
AİHM Özgür Gündem davasında Türkiye'yi mahkûm etti
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2016 yılında kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile ilgili başvuruda Türkiye’nin ifade özgürlüğünü ihlâl ettiğine hükmederek Türkiye’yi tazminata mahkûm etti.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 10. Maddesinin ihlâl edildiğine oybirliği ile karar veren mahkeme, Türkiye’nin gazetenin o dönemdeki imtiyaz sahibi Ali Gürbüz’e 3.500 euro tutarında tazminat ödemesine karar verdi.
AİHM kararında, gazeteye yönelik ceza kesme, toplatma, sansür uygulama ve soruşturmaların, “yazıların içeriğine bakılmaksızın sistematik bir şekilde başlatıldığı” ifadesi yer aldı.
Gün Matbaacılık davasında 7 sanığa ceza verildi
Mahkeme kararıyla Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF) devredilen Gün Matbaacılık’ın sahibi Kasım Zengin’in de aralarında bulunduğu 21 kişinin yargılandığı davada karar açıklandı.
Davanın 11 Mart günü görülen beşinci duruşmasının sonunda hükmünü açıklayan İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi, tutuklu yargılanan 5 kişiye “örgüt üyeliği” suçlamasıyla ceza vererek tahliye edilmelerine karar verdi.
Önceki duruşmalarda tahliye edilmiş olan sanıklardan ikisi hakkında ise “örgüte yardım” suçlamasıyla 3 yıl 9 ay ceza verilmesine karar veren mahkeme, geri kalan sanıkların haklarındaki suçlamalardan beraatine hükmetti.
Matbaa sahibi Kasım Zengin ile çalışanlar Erdoğan Zamur, İrfan Karaca, Mahmut Abay ve İhsan Sinmiş, “örgüte üye olmak” suçundan ayrı ayrı 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılarak tahliye edildi. Tutuksuz yargılanan Musa Kaya ve Mehmet Emin Sümeli’ye ise “örgüte yardım ve yataklık” suçundan ayrı ayrı 3 yıl 9 ay hapis cezası verildi.
Kemal Özer’in davası 27 Mart’a ertelendi
Evrensel gazetesi Tunceli muhabiri Kemal Özer’in “terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması 11 Mart günü Tunceli 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Avukatı Fatma Kalsen, Özer’e uygulanan adlî kontrol uygulamasının kaldırılmasını talep etti. Heyet bu talebi reddederek davanın karar duruşmasının 27 Mart tarihinde görülmesine hükmetti.
Özer dava kapsamında 4 Eylül 2017’de tutuklanmış ve 16 ay cezaevinde kalmıştı.
Cezaevindeki gazeteciler ve medya çalışanları listesi
15 Mart 2019 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 145 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan ulaşılabilir.