Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Gazeteci İbrahim Varlık tutuklandı; cezaevine gönderilen Kadri Gürsel denetimli serbestlikle tahliye edildi; Mehmet Gündem’in tutukluluğuna devam kararı
Ferhat Tunç’un “Cumhurbaşkanına hakaret” davası ertelendi
Müzisyen ve aktivist Ferhat Tunç’un sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 31 Mayıs 2019 günü İstanbul’daki Büyükçekmece 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Yurtdışında bulunan Tunç’un katılmadığı duruşmada mahkeme, birleştirme talebiyle Büyükçekmece 7. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından gönderilen ve Tunç’un aynı suçtan yargılandığı diğer dosyayı kabul etti. 7. Asliye Ceza Mahkemesi, 15 Nisan 2019 tarihinde görülen duruşmada, dosyanın 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülmekte olan dava dosyasıyla birleştirilmesine ve yargılamanın 14. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki dosya üzerinden yürütülmesine karar vermişti.
Duruşma sırasında Tunç’un avukatı Damla Koç, mahkemeye Tunç’un Almanya’daki adresini bildirdi.
Mahkeme ara kararında Tunç’un ifadesinin istinabe yoluyla alınması için Almanya yetkili makamlarına talepte bulunulmasına karar vererek davayı 18 Eylül 2019 tarihine erteledi.
Bülent Şık’ın beraat talebi ikinci duruşmada da reddedildi
Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen kanser araştırmasında elde edilen bulguları kamuoyuyla paylaştığı 2018 tarihli bir yazı dizisi nedeniyle “açıklanması yasaklanan gizli bilgileri açıklama,” “açıklanması yasaklanan gizli bilgileri temin etme” ve “göreve ilişkin sırrı açıklama” suçlamalarıyla yargılanan akademisyen Bülent Şık’ın ikinci duruşması 30 Mayıs 2019 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Duruşma İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin salonunda görüldü.
Şık’ın 12 yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davanın ikinci duruşmasını, P24’ün yanısıra RSF Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, Barış Akademisyenleri, gazeteciler ve İstanbul, Ankara, Antalya, Kırklareli, Tekirdağ ve Kocaeli barolarından temsilciler de izledi.
Duruşmada Şık ve avukatları hazır bulundu. Şık’ın avukatlarından Can Atalay söz alarak, dosyaya gelen bilirkişi raporu ile Sağlık Bakanlığı’ndan gelen cevabın savunmalarını doğrular nitelikte olduğunu ifade etti: “Bilirkişi raporu, söz konusu bilgilerin sanık tarafından yayılmadığını, sanıktan önce kamuoyunca bilindiğini doğruluyor.” Suçlama konusu edilen belgelerin Şık tarafından açıklanmadığına ve suçun maddi unsurlarının oluşmadığına dikkat çeken Atalay, “Yargılamayı uzatmanın daha fazla mânâsı yok. Mahkeme bu durumda derhal beraat kararı vermelidir” dedi.
Atalay’ın ardından savunması için söz alan Şık, beyanlarının “Korumak tedavi etmekten önemlidir” ilkesine dayandığını ifade etti. “Mahkemenizin talebi sonucu hazırlanan bilirkişi raporunda, benim yazılarımdan önce de benzer haberlerin yayınlandığı tespit edilmiş durumdadır” diyen Şık, Sağlık Bakanlığı’nın verdiği “Söz konusu bilgiler idarenin onayı olmadan açıklanamaz” yanıtının da mahkemenin sorduğu soruların cevabı olmadığını söyledi.
Yeniden söz alan Atalay, beraat talebine ilişkin karar verilmesini, mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda esas hakkındaki savunma için süre verilmesini istedi. Mahkeme, derhal beraat ve Sağlık Bakanlığı’na rapora karşı ne gibi tedbirler alındığı yönünde soru sorulması taleplerini reddetti. Esasa ilişkin savunma için süre veren mahkeme, davayı 26 Eylül’e erteledi.
Çetin Kurşun’a “propaganda” suçlamasıyla ceza ve tahliye
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Azadiya Welat gazetesi çalışanı Çetin Kurşun, “örgüt üyeliği” ve örgüt propagandası” suçlamalarıyla tutuklu olarak yargılandığı davanın 30 Mayıs günü görülen karar duruşmasında 3 yıl hapis cezasına çarptırılarak tahliye edildi.
Kurşun, Mardin’in Kızıltepe ilçesinde 6 Şubat 2018 tarihinde kardeşi Sedat Kurşun ile birlikte gözaltına alındıktan sonra tutuklanarak cezaevine gönderilmişti.
Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ikinci duruşmaya, Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutuklu bulunan Çetin Kurşun ile tutuksuz yargılanan kardeşi Sedat Kurşun katıldı.
Duruşmada mütalaasını sunan savcı, Sedat Kurşun’un beraatini, Çetin Kurşun’un ise “örgüt üyesi olmak” ve “örgüt propagandası yapmak” suçlarından hapis cezasına çarptırılmasını talep etti. Mütalaaya karşı söz verilen Kurşun kardeşler, söyleyecekleri bir şey olmadığını ifade etti. Esasa ilişkin savunma yapan avukatlar ise beraat talebinde bulundu.
Savunmaların ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, Sedat Kurşun hakkında beraat kararı verdi. Çetin Kurşun hakkında da “örgüt üyeliği” suçunun unsurlarının oluşmadığına kanaat getiren mahkeme, “ciwannews” isimli haber sitesi üzerinden yapılan yayınları dayanak göstererek, “zincirleme örgüt propagandası” suçundan Çetin Kurşun’a 3 yıl hapis cezası verdi. Mahkeme, Kurşun’un cezaevinde geçirdiği süreyi göz önünde bulundurarak tahliyesine karar verdi.
Şubat ayında tutuklanan gazeteci Filiz Zeyrek tahliye edildi
Aralarında KHK ile kapatılan JİNHA muhabiri Filiz Zeyrek’in de bulunduğu 20 kişinin “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın ilk duruşması 30 Mayıs günü Adana 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Adana’da 2015 yılında YPG’li Şemdin Eye’nin taziyesini haberleştirdiği için suçlanan Zeyrek’in tek tutuklu sanık olduğu davada Eye’nin anne ve babası da sanıklar arasında bulunuyor. Zeyrek, 22 Şubat 2019’da Yunanistan’da yakalanarak Türkiye’ye teslim edilmiş ve çıkarıldığı mahkemece tutuklanmıştı.
Duruşmada savunmasını yapan Zeyrek, taziyeyi bir gazeteci olarak takip ettiğini söyledi. Üzerine atılı “örgüt üyeliği” ve “propaganda” suçlarını reddeden Zeyrek, tahliyesini talep etti. Duruşma sonunda ara kararını açıklayan mahkeme heyeti, Zeyrek’in tahliyesine karar vererek dosyadaki eksiklerin giderilmesi için davayı 24 Eylül’e erteledi.
Sedef Kabaş’a “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan ceza verildi
Gazeteci Sedef Kabaş, “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davada 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı. Kabaş, 30 Mayıs günü görülen duruşmada hakkında verilen kararı sosyal medya hesabından duyurdu.
Kadri Gürsel 5 saat cezaevinde kaldıktan sonra tahliye edildi
Gazeteci ve Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Türkiye temsilcisi Kadri Gürsel, Cumhuriyet gazetesi davası kapsamında “silahlı terör örgütüne üye olmaksızın yardım etme” suçlamasıyla verilen ve istinaf mahkemesince Şubat ayında onanan 2 buçuk yıllık hapis cezasının infazı için 29 Mayıs 2019 günü yeniden cezaevine gönderildi.
İnfaz işlemleri için savcılık tarafından çağrılmasının ardından avukatı ile birlikte Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’ne giden Gürsel, buradaki işlemlerin ardından Metris Cezaevi’ne gönderildi.
Gürsel’in avukatlarınca aynı gün Bakırköy İnfaz Hakimliği’ne yapılan denetimli serbestlik başvurusunun kabul edilmesi sonucunda Gürsel, aynı gün akşam saatlerinde cezaevinden tahliye edildi.
Konu ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Gazeteci Mehmet Gündem tahliye edilmedi
Gazeteci Mehmet Gündem’in “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklu olarak yargılandığı davanın altıncı duruşması 29 Mayıs günü İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
P24’ün takip ettiği duruşmaya Gündem tutuklu bulunduğu Silivri Cezaevi’nden jandarma eşliğinde getirildi. Gündem ve avukatlarının hazır bulunduğu duruşmayı Gündem’in ailesi de izledi.
Mahkeme başkanı, dijital materyallerin incelenmesine ilişkin bilirkişi raporunun mahkemeye henüz ulaşmadığını söyledi. Savcı ise, mütalaasını tekrarlayarak Gündem’in tutukluluğunun devamını talep etti. Mahkeme başkanının “Bilirkişi raporu gelmediği için karar veremeyeceğiz. Bir diyeceğiniz var mı?” şeklindeki sorusu üzerine Gündem, tahliyesini talep etti.
Gündem’in avukatlarından Mecit Ceylan söz alarak, Gündem’in uzun süreli tutukluluğuna dikkat çekti: “Müvekkilim yazar ve gazetecidir. Tanınan bir kişiliktir. Hazır yasal değişiklikler de yapılırken müvekkilimin adlî kontrol tedbiriyle tahliyesini istiyorum” dedi. Gündem’in avukatlarından Ömer Faik Çetiner de dosyanın tamamlanmış ve delillerin toplanmış olması nedeniyle ve bilirkişi raporunun gelmesi halinde duruşmanın uzayacak olması nedeniyle Gündem’in tahliyesini talep etti.
Gündem’in tutukluluğuna devam kararı veren mahkeme, bilirkişi raporunun gelmesinin beklenmesi için davayı 9 Temmuz’a erteledi.
Gözaltına alınan yazar ve yayıncı serbest bırakıldı
Kitabında çocuğa yönelik cinsel istismarı meşrulaştırdığı gerekçesiyle hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulan Abdullah Şevki Yurtvermez ve kitabı basan yayınevinin sahibi Alaattin Topçu, 28 Mayıs günü Ankara’da gözaltına alındı. Yurtvermez ve Topçu, “müstehcenlik” suçundan tutuklama talebiyle 29 Mayıs günü sevk edildikleri mahkeme tarafından adlî kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Sözcü gazetesinin internet sitesinde 31 Mayıs günü yer alan bir habere göre, “müstehcenlik” suçlamasıyla Yurtvermez hakkında 5 yıla kadar ve Topçu hakkında 10 yıla kadar hapis cezası istemiyle iddianame hazırlandı.
Cihan Haber Ajansı muhabiri İbrahim Varlık tutuklandı
KHK ile kapatılan Cihan Haber Ajansı’nın eski Başbakanlık muhabiri İbrahim Varlık, tutuklanarak cezaevine gönderildi. Haberi gazeteci Ahmet Dönmez 28 Mayıs günü Twitter hesabından duyurdu. Varlık’a yöneltilen suçlamaya ve hangi cezaevine gönderildiğine ilişkin bilgiye ulaşılamadı.
ETHA muhabiri Ali Sönmez Kayar‘ın duruşması ertelendi
Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Ali Sönmez Kayar’ın da aralarında bulunduğu 9 kişinin “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuksuz yargılandıkları davanın dördüncü duruşması 28 Mayıs günü İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
P24’ün izlediği duruşmada, sanıklardan Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) MYK üyesi Sıtkı Güngör ile sanık avukatları hazır bulundu. Mahkeme başkanı Ömer Günaydın, gizli tanık “Zafer Atılım” ile tanık Sercan Kaya’nın bu celse dinlenmesine karar verildiğini ancak tanıkların hazır edilemediğini söyledi.
Duruşmaya katılan sanık ve sanık avukatları, yurtdışına çıkış yasağının kaldırılmasını talep etti. Kayar’ın avukatı Mustafa Taylan Savran, “Müvekkilimin suç vasfının değişeceğini ve ceza almayacağını düşünüyorum. Adlî kontroller cezaya dönüşmüştür; kaldırılmasını talep ediyorum” dedi.
Mahkeme ara kararında, Kayar yönünden gizli tanığın ve tanığın dinlenmesi için ilgili birimlere müzekkere yazılmasına, aksi takdirde suç durusunda bulunulacağının ihtar edilmesine karar verdi. Sanıklar hakkındaki adlî kontrollerin devamına karar veren mahkeme, bir sonraki duruşmanın 31 Ekim tarihinde görülmesini kararlaştırdı.
“KCK İstanbul ana davası” Aralık ayına ertelendi
“KCK İstanbul ana davası” kapsamında aralarında yayıncı ve aktivist Ragıp Zarakolu, Prof. Büşra Ersanlı ve yazar ve aktivist Ayşe Berktay’ın da bulunduğu 205 kişinin “terör örgütüne yardım ve yataklık,” “örgüt üyesi olmak” ve “örgüt yöneticisi olmak” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 38. duruşması 28 Mayıs günü İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
P24’ün izlediği duruşmada Ayşe Berktay’ın da aralarında bulunduğu 12 sanık ile sanık avukatları hazır bulundu.
Berktay, pasaport tahdidiyle ilgili beyanda bulundu. Mahkeme başkanı Hakan Türkön, “Biz emniyete yazdık. Yapacağımız bir şey yok” dedi. Savcı ve sanık avukatları dosyadaki eksiklerin giderilmesini talep etti. Mahkeme, dosyadaki eksiklerin tamamlanması için davayı 24 Aralık 2019 tarihine erteledi.
Berzan Güneş’in davası Ekim ayına ertelendi
Gazeteci Berzan Güneş’in Iğdır’da görülen davasıyla birleştirilen ve “terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşması 28 Mayıs günü İstanbul Anadolu 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme, mütalaanın hazırlanması için dosyanın savcılığa gönderilmesine karar vererek davayı 8 Ekim’e erteledi.
Ziya Ataman tahliye edilmedi
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Ziya Ataman'ın da aralarında bulunduğu 9'u tutuklu toplam 19 kişinin yargılandığı davanın yedinci duruşması 28 Mayıs günü Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü.
11 Nisan 2016 tarihinden bu yana tutuklu bulunan Ataman, duruşmaya cezaevinden SEGBİS ile katıldı. Savunmasını Kürtçe tercüman eşliğinde yapan Ataman, hakkındaki iddiaları reddetti. Duruşmada ifade veren bazı tanıklar, ifadelerinin baskı altında alındığını dile getirdi. Tanıklar, yaptıkları teşhisleri ise reddetti.
Savcılık mütalaası istemeden ara veren mahkeme heyeti, aranın ardından tüm tutukluların tutukluluk hâllerinin devamına karar vererek davayı 4 Temmuz tarihine erteledi.
Levent Gültekin hakkında soruşturma açıldı
Gazeteci Levent Gültekin, “Mağdur edebiyatı yapmayın diyen vicdansızlara” başlıklı yazısı gerekçe gösterilerek savcılığa yapılan ihbar sonucunda açılan “FETÖ” soruşturmasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na şüpheli olarak ifade verdi.
İki haftada toplam beş gazeteciye saldırı
Odatv yazarı Sabahattin Önkibar, 25 Mayıs günü Ankara’da evinin önünde saldırıya uğradı. Önkibar, Türkiye’de bir ay içinde fiziksel saldırıya uğrayan beşinci gazeteci oldu. Saldırılar sonucu yaralanan beş gazeteci de saldırganlar hakkında suç duyurusunda bulundu.
Konu ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Gözaltına alınan yazar Faik Bulut serbest bırakıldı
Yazar ve Ortadoğu uzmanı Faik Bulut, 25 Mayıs günü İstanbul’da gözaltına alındı. İfadesinin alınması için Avcılar’daki Firuzköy Karakolu’na götrülen Bulut’un, Demokratik Toplum Kongresi (DTK) tarafından düzenlenen bir toplantıya katıldığı gerekçesiyle gözaltına alındığı öğrenildi. Bulut, aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Cezaevindeki gazeteciler ve medya çalışanları listesi
31 Mayıs 2019 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 147 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Listenin tamamına bu bağlantıdan erişilebilir.