Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Bu anket, cezaevlerinde tutuklu veya hükümlü olarak bulunan gazetecilerin koşullarını ve karşılaştıkları zorlukları ortaya koymak amacıyla P24 Bağımsız Gazetecilik Derneği tarafından yapılan bir soruşturma kapsamında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma, tutuklu gazetecilerin cezaevinde karşılaştıkları sorunların çözümüne katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Nedim Türfent, P24’ün avukatları tarafından 2018 Haziran ayında gerçekleştirilen cezaevi ziyareti sırasında anketi yanıtladı.
İsim: Nedim Türfent
Cezaevi: Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi
Tutuklanma tarihi: 13 Mayıs 2016
Tutuklu/hükümlü: Hüküm özlü
1. Koğuşta mı yoksa hücrede mi kalıyorsunuz? Koğuşunuzu/hücrenizi kaç kişiyle paylaşıyorsunuz?
14 aydır bir hücrede tutulmaktayım. Avluya gündüz vakti, üç arkadaş beraber çıkıyoruz.
2. Açık havadan günde kaç saat istifade edebiliyorsunuz? Hücre avlusuna mı yahut ortak alana mı çıkarılıyorsunuz?
Kışın yedi-sekiz saat açık havadan yararlanabiliyorum. Yazın bu süre bir-iki saat daha uzuyor. Hücrenin avlusuna çıkarılıyorum.
3. Cezaevi yemekleriyle ilgili herhangi bir sorunla karşılaştınız mı? Sağlık ihtiyaçlarınıza ve diyetinize uygun yemek veriliyor mu?
Cezaevinde yemeklerde genel olarak bir sıkıntı yaşanmıyor. Şahit olduğum kadarıyla diyete uygun yemekler de veriliyor.
4. Isıtma, sıcak su, çamaşır, temizlik, vs. temel ihtiyaçlarınızı karşılamakta sorun yaşadınız mı?
Kimi, sularda ve elektrikte kesinti yaşanabiliyor. Günde iki saat sıcak su veriliyor. Hücre tamamen beton ve demirden oluştuğu için, yazın bile aşırı serin/soğuk olabiliyor.
5. Herhangi bir sağlık sorununuz ya da kullandığınız reçeteli ilaç var mı? Talep ettiğinizde doktor/psikolog ile görüşmeniz sağlandı mı? Kullandığınız ilaçlar temin edildi mi?
Cezaevinde hastaneye sevkler çok geç yapılıyor. 17 Ocak’ta diş hastanesine sevkim çıkarılmasına rağmen, dört ay boyunca 20 dakika uzaklıktaki hastaneye götürülmedim. Hükümlü/tutuklular genel olarak hastane sevklerinden şikayetçi. Hastane sevklerinde askerlerin sözlü tacizlerine maruz kalıyoruz.
6. Mektup alırken veya gönderirken herhangi bir engel ya da kısıtlamayla karşılaştınız mı?
Mektup yazarken otosansür uygulamak durumunda kalıyorum. Cezaeviyle ilgili eleştirel (ya da hükümet/devletle ilgili) ibareler yer alıyorsa mektuba el konuluyor.
7. Dilediğiniz kitapları, gazeteleri veya diğer süreli yayınları edinme konusunda kısıtlamalar yaşadınız mı? Hücre veya koğuşunuzda toplamda kaç kitap bulundurmanıza izin veriliyor?
Yine OHAL psikolojisinin bulandığı cezaevlerinde eleştirel yazılan ve hakkında bir “yasaklama/toplatma” kararı bulunmayan kitap, dergi, gazetelere “Eğitim Kurulu” marifetiyle el konulabiliyor. Kişi başı 12 kitap bulundurulabiliyor.
8. Avukatlarınız ve birinci derece yakınlarınız sizi hangi sıklıkla ziyaret edebiliyor? Birinci derece yakınlarınız dışında akrabalarınız veya arkadaşlarınızla görüşebildiniz mi?
Ailem Yüksekova’da olduğu için (uzak) sıklıkla gelmelerini istemiyorum. Zımni/asgarî ayda bir kez geliyorlar. Avukatlarım son zamanlarda her ay gelmeye başladılar. Arkadaş (3’lü görüş hakkı) OHAL’le beraber kısıtlandı.
9. Bir milletvekili tarafından ziyaret edildiniz mi? Evet ise, kimler?
Bugüne dek ziyaret eden olmadı. İlk edene bir hediye vermeyi düşünüyorum. Kapımız açık!
10. Savunmanızı hazırlamakta zorlandığınız durumlar oldu mu? Savunma yazmanız için bilgisayara, kütüphaneye, dosyanıza erişim sağlanıyor mu?
Böyle bir hakkımızın bulunduğunu sayenizde öğrenmiş bulundum. Teşekkür ederim. Savunmalarımı el yapımı sözcüklerle hazırladım. Gazetecilik mesleğini anlattığım için kolay oldu.
11. Herhangi bir kötü muamele ya da sözlü ve/veya fiziksel tacizle karşılaştınız mı? Evet ise şikâyette bulundunuz mu? Şikâyetiniz sonrasında nasıl bir gelişme yaşandı?
26 Nisan 2017’de bu cezaevine getirildiğimde girişte çıplak arama dayatıldı. Son zamanlarda sözlü/fiziksel bir tacizle karşılaşmadım. Kurumda yaşanan ihlâllere ilişkin yetkililer, “şikayet edin” diyecek kadar rahatlar.
12. Dilekçe vererek talepte bulunduğunuz istekler gerçekleşti mi? Gerçekleşen/gerçekleşmeyen talepleriniz neler?
Yaklaşık 1 yıl boyunca (cezaevindeki tüm hükümlü/tutukluların faydalandığı) spor-sohbet etkinliği için sürekli dilekçe verdim. Daha yeni bu haktan 1’er saat kullanıyoruz. Muhabir arkadaşım Ziya Ataman’la aynı alana/odaya geçmek için verdiğimiz dilekçeler keyfî reddediliyor.
13. Yukarıda belirtilenlere ek olarak ihtiyaçlarınızı belirtir misiniz?
Cezaevinde kitap, gazete ve dergi ihtiyaçlarımız oluyor. Bunun dışında en büyük ihtiyaç dayanışma. Dayanışmamızın bu safhaya ulaşması bizleri umutlandırıyor. İyi ki varsınız, dayanışıyoruz. Bu çalışmanız için de en yürekten şükranlarımızı sunuyoruz.
Bu ankete verilen yanıtların PDF formatına bu bağlantıdan ulaşılabilir.