Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Salgına ilişkin haber ve paylaşımlar nedeniyle bir haftada en az 6 gazeteci ifadeye çağrılırken, gazeteci Hakan Aygün tutuklandı; aralarında üniversite öğrencilerinin de bulunduğu bazı sosyal medya kullanıcıları gözaltına alındı
Türkiye’deki koronavirüs salgını ile ilgili haber ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle başlatılan soruşturmalar kapsamında bu hafta en az altı gazeteci ifadeye çağrıldı veya gözaltına alındı. Twitter’da paylaştığı bir mesaj nedeniyle gözaltına alınan gazeteci Hakan Aygün, 3 Nisan’da çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.
Aygün, koronavirüs salgını nedeniyle Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından başlatılan bağış kampanyasına ilişkin bir ifadenin yer aldığı paylaşım nedeniyle 2 Nisan 2020 tarihinde Bodrum’da gözaltına alındı. Hakkında Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 216. maddesindeki “Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” iddiasıyla işlem başlatılan Aygün, 3 Nisan’da sevk edildiği Bodrum Adliyesi’nde çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.
Gazeteci Oktay Candemir, yaptığı koronavirüs ve karantina konulu haberler nedeniyle Van Emniyet Müdürlüğü tarafından ifadeye çağrıldı. Candemir’in önümüzdeki hafta ifade vereceği öğrenildi.
Gazeteci Ruşen Takva da, 2 Nisan günü sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, yaptığı üç haberle ilgili olarak bu hafta içinde üç kez ifade verdiğini belirtti. Takva, ilk iki gün Van Emniyet Müdürlüğüne bağlı Siber Suçlarla Mücadele Şubesinde, 2 Nisan’da ise güvenlik şubede ifade verdiğini belirtti.
Mezopotamya Ajansı muhabiri Ahmet Kanbal, Mardin Devlet Hastanesinde koronavirüs testi pozitif çıkan çocuklar ile diğer çocukların aynı ünitede tutulduğu iddiasını haberleştirdiği için hakkında açılan soruşturma kapsamında 1 Nisan günü ifade verdi. Kanbal hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla açılan soruşturmanın Mardin İl Sağlık Müdürlüğü’nün şikâyeti üzerine başlatıldığı öğrenildi.
Ahval yazarı Nurcan Baysal hakkında da salgınla ilgili sosyal medya mesajları ve yazıları nedeniyle “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. 31 Mart günü sabah saatlerinde Diyarbakır Emniyet Müdürlüğünde ifade veren Baysal, daha sonra adliyeye sevk edildi. Baysal, savcılık ve hakimlikteki ifadelerinin ardından serbest bırakıldı.
Independent Türkçe yazarı Hakan Gülseven, 31 Mart’ta sosyal medyadan yaptığı paylaşımla terörle mücadele polisleri tarafından gözaltına alındığını duyurdu. Gülseven, koronavirüs salgını için başlatılan bağış kampanyasına ilişkin bir sosyal medya paylaşımı nedeniyle hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek” iddiasıyla soruşturma başlatıldığını belirtti. Gülseven, ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
TIR şoförü ve üniversite öğrencisine gözaltı, milletvekiline soruşturma
Koronavirüse karşı alınan tedbirlere ilişkin sosyal medyada paylaştığı bir mesaj nedeniyle Malik Baran Yılmaz adlı yurttaş 29 Mart’ta Hatay’da gözaltına alındı. İskenderun İlçe Emniyet Müdürlüğünde ifadesi alınan Yılmaz hakkında “Kanunlara uymamaya tahrik” suçundan işlem yapıldığı bildirildi. TIR şoförü olan Yılmaz, emniyetteki işlemlerinin ardından sevk edildiği sulh ceza hâkimliği tarafından yurt dışına çıkış yasağı konularak serbest bırakıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 30 Mart’ta başlattığı bağış kampanyası ile ilgili sosyal medyada bir paylaşım yapan üniversite öğrencisi Ata Egemen Çakıl, aynı gece geç saatlerde gözaltına alındı. Ertesi gün İzmir Bayraklı Adliyesine getirilen Çakıl, savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
Koronavirüs paylaşımları nedeniyle önceki haftalarda da çeşitli illerde gazeteciler gözaltına alınmış, HDP milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu hakkında da soruşturma başlatılmıştı.
25 Mart’ta sosyal medya hesabından Ankara Sincan 2 Nolu L Tipi Cezaevi’nde bir mahkûmun Covid-19 testinin pozitif çıktığını duyuran HDP Kocaeli milletvekili Gergerlioğlu hakkında “Halk arasında endişe, korku ve panik yaratmak” iddiasıyla soruşturma başlatıldı.
Gazeteci Tugay Can, İz Gazete’de yayımlanan bir haber nedeniyle “Halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit oluşturmak” iddiası ile açılan soruşturma kapsamında 25 Mart’ta ifade verdi.
Tutuklu gazeteci Aziz Oruç’un eşi Hülya Oruç, koronavirüse ilişkin sosyal medyada yaptığı paylaşımlar nedeniyle “Halk arasında korku ve panik yaratmak” iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında 24 Mart’ta Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’nde ifade verdi.
Kocaeli’de yayın yapan Ses Kocaeli gazetesi yöneticileri İsmet Çiğit ve Güngör Arslan, gazetenin internet sitesinde 18 Mart’ta yayımlanan bir haber nedeniyle aynı gece geç saatlerde gözaltına alındı.
“Diyarbakır Adliyesi kapandı” başlıklı haberi sosyal medya hesabında paylaşan gazeteci Aydın Atay hakkında da “Halk arasında endişe, korku ve panik yaratmak” iddiasıyla soruşturma başlatılmış, Atay, 18 Mart’ta Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Büro Amirliği’ne ifade vermişti.
Antalya’da yerel haber sitesi haberimizvar.net Genel Yayın Yönetmeni İdris Özyol ve Genel Yayın Koordinatörü Ebru Küçükaydın da yayımladıkları koronavirüs haberi nedeniyle 14 Mart’ta evlerinden gözaltına alınmış, Antalya Emniyet Müdürlüğünde ifadelerinin ardından serbest bırakılmışlardı.