Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Ayşegül Doğan’a 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi; istinaf, Özgür Paksoy’a verilen cezayı onadı; Ferhat Parlak’ın 15 ay tutuklu kaldığı dava reddedildi; Nurcan Yalçın hâkim karşısına çıktı
Gazeteci Mehmet Çakmakçı’nın karar duruşması ertelendi
Gazeteci Mehmet Çakmakçı’nın haber kaynaklarıyla görüşmeleri, yaptığı haberler ve Demokratik Toplum Kongresi’nin (DTK) siyaset akademisinde ders vermesi gerekçe gösterilerek "örgüt üyeliği" suçlamasıyla yargılandığı davanın sekizinci duruşması 11 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Geçici heyetin görevlendirildiği duruşmada mahkeme, davayı 30 Aralık’a erteledi. Bir sonraki duruşmada Çakmakçı’nın esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmasının ardından mahkemenin hükmünü açıklaması bekleniyor.
AYM, Osman Kavala’nın başvurusunu 15 Aralık’ta görüşecek
Anayasa Mahkemesi, iş insanı Osman Kavala’nın haksız biçimde gözaltına alınarak tutuklanmasına ilişkin yaptığı başvuruyu yeniden gündemine aldı. Yüksek Mahkeme, Eylül ayında Kavala hakkında hazırlanan yeni iddianameyi gerekçe göstererek görüşülmesini ertelediği başvuruyu 15 Aralık Salı günü görüşecek.
Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, başvuruyu kendisi karara bağlayabileceği gibi Genel Kurul’a da sevk edebilecek.
Başvurunun, Kavala’nın hakkında açılan son davanın 18 Aralık’ta yapılacak ilk duruşmasının hemen öncesine alınması dikkati çekti. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 3 Aralık’ta Kavala’nın bir an önce AİHM kararı doğrultusunda tahliye edilmesini istemiş, konunun Mart 2021’e kadar takip edileceğini, ardından yaptırımların gündeme gelebileceğini bildirmişti.
Gazeteci Ufuk Çeri gözaltına alındı
Ücretleri ödenmeyen Atlas Global çalışanlarının 10 Aralık 2020 tarihinde İstanbul’da ETS Genel Müdürlüğü önünde düzenledikleri eyleme polis müdahalesi sırasında eylemi takip etmekte olan Medyascope muhabiri Ufuk Çeri, protestocularla birlikte gözaltına alındı. Gözaltına alınan dokuz kişi, savcılıkta verdikleri ifadenin ardından serbest bırakıldı.
Gazeteciler Oruç ve Çaksu’nun yargılandığı dava ertelendi
Gazeteciler Aziz Oruç ve Ersin Çaksu’nun kapatılan Özgürlükçü Demokrasi gazetesinde Ekim ve Kasım 2016’da yayımlanan haber ve köşe yazıları nedeniyle “Türkiye Cumhuriyeti devletini, hükümetini, yargı organlarını, askeri ve emniyet teşkilatını alenen aşağılama” (TCK 301) suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 10 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Çaksu hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 16 Mart’a erteledi.
Oruç ve Çaksu’nun dosyaları, Selman Keleş, Özgür Paksoy, Kenan Kırkaya ve İshak Yasul ile birlikte yargılandıkları davanın Kasım 2019’daki karar duruşmasında henüz ifadelerinin alınmamış olması nedeniyle ayrılmıştı.
Gazeteci Arif Aslan’ın yargılandığı dava Şubat’a ertelendi
Gazeteci Arif Aslan’ın Van Büyükşehir Belediyesi önündeki bariyerlerin fotoğrafını çektiği gerekçesiyle “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın görülmesine 10 Aralık 2020 tarihinde Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
Gazeteci Aslan, davanın dokuzuncu duruşmasında avukatı ile birlikte hazır bulundu. Savcının mazeret bildirerek duruşmaya katılmaması nedeniyle mahkeme, bir sonraki duruşmanın 11 Şubat 2021 tarihinde görülmesini kararlaştırdı.
Mahkeme, davanın Eylül ayında görülen duruşmasında Aslan ve Selman Keleş’in dosyalarının ayrılmasına karar vermişti.
Banu Özdemir, “Çav Bella davasında” beraat etti
CHP’nin eski İzmir İl Başkan Yardımcısı Banu Özdemir, cami hoparlöründen çalınan “Çav Bella” şarkısına ilişkin görüntüleri sosyal medyada paylaştığı için yargılandığı davada hakkındaki suçlamadan beraat etti.
Davanın karar duruşması 10 Aralık 2020 tarihinde İzmir 50. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Davada Özdemir’e “Basın yoluyla halkı alenen kin ve düşmanlığa tahrik etme” suçlaması yöneltiliyordu. Özdemir, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında dokuz gün boyunca tutuklu kalmıştı.
Taraf davası Mart ayına ertelendi
Kapatılan Taraf gazetesinin eski yöneticileri ve muhabir Mehmet Baransu’nun “Egemen Harekât planı” adlı belgenin gazetede yayımlandığı iddiasıyla yargılandığı davanın 33. duruşması 9 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Mahkeme başkanının izinli olması nedeniyle başka bir hâkimin görevlendirildiği duruşmaya tutuklu bulunduğu Silivri Cezaevinden SEGBİS ile bağlanan Baransu, tutukluluğuna ilişkin beyanda bulunmayacağını belirtti. Baransu, hakkındaki Bylock iddiasının çürütüldüğü raporu da mahkemeye sunacağını belirtti.
Avukatı, Baransu'nun eski eşinin evinde yapılan aramaya ilişkin görüntülerin dosyaya eklenmesini, “örgüt üyeliği” suçlaması yönünden dosyanın ayrılarak düşme kararı verilmesini ve Mersin 2. Ağır Ceza Mahkemesince görülen davada verilen ceza nedeniyle hüküm özlü olarak tutuklu bulunan Baransu’nun tahliyesini talep etti.
Mahkeme, Baransu'nun tutukluluk hâlinin devamına karar vererek davayı 4 Mart 2021’e erteledi.
Gazeteci Nurcan Yalçın hakkında açılan dava başladı
Gazeteci Nurcan Yalçın hakkında Rosa Kadın Derneği’ne üyeliği ve sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla açılan davanın ilk duruşması 9 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yalçın ve avukatları duruşmada hazır bulundu. Mahkeme başkanı, savunmasında gazeteci olduğunu söyleyen Yalçın’a sarı basın kartı olup olmadığını sordu. Yalçın savunmasında ayrıca Rosa Kadın Derneği’nin yasal bir kurum olduğunu vurguladı. Daha önce dondurduğu sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımların suç delili olarak gösterildiğini ancak bu paylaşımlardaki fotoğraflarda yer alan kişilerin kendi yakınları olduğunu belirten Yalçın, hakkındaki suçlamaları reddetti.
Mahkeme, gizli tanığın tarafların bulunduğu bir duruşmada ifadesinin alınması yönündeki talebi tanığın kimliğinin deşifre olma ihtimali gerekçesiyle reddederek resen açılacak bir celsede dinlenmesine karar verdi. Yalçın’ın avukatlarına gizli tanığa sorulmasını istedikleri soruları mahkemeye sunmaları için 10 gün süre veren mahkeme, bir sonraki duruşmanın 3 Mart 2021’de görülmesini kararlaştırdı.
İstinaf, Özgür Paksoy’a verilen cezayı onadı
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, Mezopotamya Ajansı editörü Özgür Paksoy’a “örgüt propagandası” suçlamasıyla verilen 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına karşı yapılan istinaf talebini reddetti.
Paksoy, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Şırnak 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın 15 Şubat 2019 tarihli karar duruşmasında 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına çarptırılmış, cezanın ertelenmesi talebi ise reddedilmişti.
Ahmet Şık’a ait olmayan Facebook hesabı nedeniyle fezleke düzenlendi
Bağımsız İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, kendisine ait olmayan bir Facebook hesabında yapılan paylaşım nedeniyle hakkında soruşturma açılarak TBMM'ye dokunulmazlığının kaldırılması talebiyle fezleke gönderildiğini açıkladı.
Mevzuata göre bir Facebook hesabının gerçek kişiye ait olup olmadığının belirlenmesi için savcılığın Facebook'tan bu konuda bilgi istemesi gerekiyor.
Son düzenlenen fezleke ile birlikte Şık hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla 6, “Türk milletini, Cumhuriyeti ve TBMM'yi alenen aşağılamak,” “Türk Milletini, devleti ve hükümeti, yargı organlarını alenen aşağılamak” ve “Kamu görevlisine görevinden dolayı alenen hakaret, terörle mücadele görev almış kişileri hedef göstermek” iddialarıyla birer olmak üzere toplam 9 fezleke bulunuyor.
Yetkin Yıldız’ın “iftira” suçlamasıyla yargılandığı dava Nisan’a ertelendi
Gazeteci Yetkin Yıldız’a Aktif Haber adlı web sitesinin genel yayın yönetmenliğini yaptığı dönemde yayımlanan bir haber nedeniyle dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın şikâyetiyle “hakaret ve iftira” suçlamasıyla açılan davanın görülmesine 8 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Bakırköy 31. Asliye Ceza Mahkemesi, Yıldız’ın avukatı ve katılan vekilinin mazeretlerini kabul ederek davayı 6 Nisan 2021 tarihine erteledi.
Gazeteci Rıfat Doğan beraat etti
Gazeteci Rıfat Doğan’ın “Çorlu tren kazası davası” sırasında mahkemede görüntü aldığı iddiasıyla yargılandığı davanın karar duruşması 8 Aralık 2020 tarihinde Çorlu 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Doğan’ın mazereti nedeniyle katılmadığı duruşma sonunda hükmünü açıklayan mahkeme, Doğan’ın hakkındaki “Soruşturma ve kovuşturma işlemleri sırasındaki ses veya görüntüleri yetkisiz olarak kayda alma veya nakletme” (TCK 286/1) suçlamasından beraatine karar verdi.
Savcı, Mazlum Dolan hakkında ceza talep etti
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) eski muhabiri Mazlum Dolan’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması 8 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Yurtdışında yaşayan Dolan’ın katılmadığı duruşmada avukatı Resul Tamur hazır bulundu. Esas hakkındaki mütalaasını sunan duruşma savcısı, Sur’daki sokağa çıkma yasakları döneminde yaptığı haberleri gerekçe göstererek Dolan’ın 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını talep etti. Avukat Tamur’un mütalaaya karşı savunma için süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 22 Aralık'a erteledi.
Alman turiste “Erdoğan'a hakaret” suçlamasıyla hapis cezası
Almanya’dan Türkiye’ye gelen ve 4 Kasım 2020 tarihinde Antalya Havalimanında yaşadığı tartışmanın ardından gözaltına alınarak “Cumhurbaşkanına hakaret” ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçlamalarıyla tutuklanan diş hekimi Kristian B.’nin duruşması 8 Aralık tarihinde Antalya 12. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Mahkeme Kristian B.'yi “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan 11 ay 20 gün ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçundan 5 ay hapis cezasına çarptırdı. Hükmün açıklanması geri bırakılarak, Alman turistin tahliyesine karar verildi.
HDP il yöneticisine blog yazısı nedeniyle hapis cezası
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Erzurum İl Eş Başkan Yardımcısı Ömer Cemal Yazıcıoğlu’na Blogspot hesabında yayınladığı “Aktüel Uğrak: HDP refikliğiyle Türkiye’de toplum ve siyaset” başlıklı yazı gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla açılan davada, Tekman Asliye Ceza Mahkemesi tarafından 11 ay 20 gün hapis cezası verildi.
Gazeteci Ayşegül Doğan’a 6 yıl 3 ay hapis cezası
Kapatılan İMC TV’nin Program Koordinatörü Ayşegül Doğan'ın “silahlı örgüt kurmak veya yönetmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın sekizinci duruşması 7 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşma sonunda hükmünü açıklayan mahkeme, Doğan'ın savcının mütalaası doğrultusunda “örgüt üyeliği” suçlamasıyla 6 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına karar verdi. Ceza kesinleşene kadar Doğan hakkındaki adlî kontrol tedbirlerinin devamına karar verildi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Gazeteci Ferhat Parlak hakkındaki dava reddedildi
Silvan Mücadele gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ferhat Parlak’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın karar duruşması 7 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme, Parlak’ın 2017 yılında Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanıp beraat ettiği dava ile bu davadaki delillerin aynı olduğuna kanaat getirerek, davanın reddine karar verdi. Mahkeme, Parlak’ın yurtdışına çıkış yasağını da kaldırdı.
Parlak, 14 Nisan 2018 tarihinde tutuklanmış, hakkında bir iddianame olmaksızın 15 ay boyunca tutuklu kaldıktan sonra davanın 8 Temmuz 2019 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti.
İstanbul'da gözaltına alınan iki Rus gazeteci serbest bırakıldı
Rus NTV haber kanalında çalışan muhabir Aleksey Petruşko ve kameraman İvan Malışkin, 3 Aralık 2020 tarihinde İstanbul’da İnsansız Hava Aracı (İHA) AR-GE merkezinin bulunduğu bölgede izinsiz görüntü çektikleri iddiasıyla gözaltına alındı. Petruşko ve Malışkin, 7 Aralık günü savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Sokak röportajı nedeniyle tutuklanan İsmail Demirbaş tahliye edildi
Antalya’da bir sokak röportajında hükümeti eleştirmesi nedeniyle tutuklanan İsmail Demirbaş, 7 Aralık 2020 tarihinde ilk duruşmasında hâkim karşısına çıktı. Demirbaş tahliye edildi. Davanın ikinci duruşması 28 Aralık tarihinde görülecek.
En az 87 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
11 Aralık 2020 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 87 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.