Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Can Dündar, “MİT TIR'ları davasında” 27 buçuk yıl hapis cezasına çarptırıldı; Yargıtay, Zaman davasında 3 gazetecinin cezasını onadı, 4 hükmü bozdu; tutuklu MA muhabiri Dindar Karataş hakkında iddianame düzenlendi
Yargıtay, Zaman davasında 3 gazetecinin cezasını onadı, 4 hükmü bozdu
Yargıtay, kapatılan Zaman gazetesinin 11 eski yazar ve editörünün yargılandığı davada Ahmet Turan Alkan, Mustafa Ünal ve İbrahim Karayeğen’e “örgüt üyeliği” suçlamasıyla verilen cezaları onadı.
Davanın Temmuz 2018’de görülen karar duruşmasında “örgüt üyeliği” suçlamasıyla cezalandırılan köşe yazarları Mümtazer Türköne, Şahin Alpay ve Ali Bulaç’ın eylemlerinin “örgüte yardım” suçunu oluşturduğuna hükmederek bozan Yargıtay, editör Mehmet Özdemir hakkında verilen beraat kararını ise “örgüt üyeliği” suçundan mahkûm edilmesi gerektiğine karar vererek bozdu.
Türköne, Alpay, Bulaç ve Özdemir'in dosyaları, yeniden yargılama için İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi. Davanın karar duruşmasında hükümle birlikte tahliye edilen Alkan ve Karayeğen ise cezalarının infazı için cezaevine geri dönecek.
İgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Bir ay önce açılan Olay TV kapandı
Yayın hayatına 30 Kasım'da başlayan ve HDP'nin TBMM’deki grup toplantısını yayımladığı için baskı gördüğü öne sürülen Olay TV, 25 Aralık 2020 tarihli Ana Haber bülteniyle kapandı.
Bağımsız milletvekili Ahmet Şık, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımda, kanalın sahibi Cavit Çağlar’ın TMSF eliyle şirketlerine el konulmakla tehdit edildiği ve hükümete yakın Kanal 7 çalışanlarının Olay TV’ye yönetici olarak atanmak istendiği iddialarını paylaşmıştı.
Tutuklu MA muhabiri Dindar Karataş hakkında iddianame düzenlendi
Van’da 24 Ekimde gözaltına alındıktan sonra götürüldüğü Erzurum’da, 26 Ekim’de çıkarıldığı mahkemece “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklanan Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Dindar Karataş hakkında iddianame düzenlendi.
Karataş'ın haber kaynaklarıyla yaptığı telefon görüşmelerinin tapeleri ve farklı tarihlerde yayımlanan haberlerinin suçlamaya dayanak olarak gösterildiği 17 sayfalık iddianamede Karataş’ın “örgüt üyeliği” suçundan cezalandırılması talep edildi. İddianameyi kabul eden Erzurum Ağır Ceza Mahkemesi, davanın ilk duruşmasının 9 Şubat 2021 tarihinde görülmesini kararlaştırdı.
“Özgür Gündem ana davası” Şubat ayına ertelendi
“Özgür Gündem ana davasının” Şubat ayında görülen karar duruşmasında dosyaları ayrılan Eren Keskin, Zana Bilir Kaya, İnan Kızılkaya ve Kemal Sancılı’nın üçüncü duruşması 24 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
P24 tarafından izlenen duruşmada İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Keskin ve gazetenin eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Kızılkaya ile avukatları hazır bulundu. Kaya ve Sancılı duruşmaya katılmadı.
Savunmaların ardından mahkeme, heyete yeni atanan üye hâkimin dosyayı incelemesi için süre verilmesine karar vererek davayı 15 Şubat 2021 tarihine erteledi.
Can Dündar’ın yargılandığı Özgür Gündem davası ertelendi
Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma amacıyla 2016 yılında düzenlenen Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katıldığı için “örgüt açıklamalarını basmak ya da yayınlamak” suçlamasıyla yargılanan Can Dündar’ın 13. duruşması 24 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme heyeti, Dündar hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının ve Dündar hakkındaki yurt dışı istinabe evrakına gelecek cevabın beklenmesine karar vererek davayı 24 Haziran 2021 tarihine erteledi.
Eren Keskin hakkındaki dosyalar birleştirildi
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı ve avukat Eren Keskin’in sosyal medya paylaşımları nedeniyle “örgüt propagandası” suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması 24 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Mahkeme heyeti, savcının talebi doğrultusunda Keskin hakkındaki dosyanın İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde aynı suçlamadan yargılandığı dava ile birleştirilmesine karar verdi.
Gazeteci Hakkı Boltan’ın davasında dosya savcılığa gönderildi
Gazeteci Hakkı Boltan hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla açılan davanın beşinci duruşması, 24 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 12. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için dosyanın savcıya tevdi edilmesine karar veren hâkim, davayı 11 Mart 2021 tarihine erteledi.
Gazeteci Barış Barıştıran’ın davası Şubat ayına ertelendi
KHK ile kapatılan Gün TV’nin eski Sorumlu Müdürü Barış Barıştıran’ın DTK kongresinin kanalda canlı yayınlanması nedeniyle “örgüt propagandası” suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması 24 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Barıştıran’ın DTK Eşbaşkanlık Divan üyesi Hilmi Aydoğdu ve Mustafa Çukur ile birlikte yargılandığı dava, mütalaanın hazırlanması için dosyanın savcılığa gönderilmesine karar verilerek 16 Şubat 2021’e ertelendi.
Yazar Mehmet Şahin hakkında ceza talebi
Kürtçe yayın yapan Xwebûn gazetesi yazarı Mehmet Şahin hakkında DTK’de yürüttüğü ileri sürülen faaliyetler gerekçe gösterilerek “örgüt kurmak ve yönetmek” suçlamasıyla açılan davanın altıncı duruşması, 24 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Covid-19 tedbirleri çerçevesinde basın ve izleyicilerin alınmadığı duruşmada mütalaasını sunan savcı, Şahin’in “silahlı örgüt üyeliği” suçundan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılmasını talep etti. Dava, mütalaaya karşı savunmaların hazırlanması için 19 Ocak 2021 tarihine ertelendi.
Vice News davası Mayıs ayına ertelendi
Diyarbakır’da 2015 yılında Vice News için çekim yaparken tutuklanan ve daha sonra serbest bırakılan İngiliz gazeteciler Jake Hanrahan ve Philip Pendlebury ile Iraklı tercümanları Mohammed Ismael Rasool’un terör suçlamalarıyla yargılandıkları davanın 10. duruşması 24 Aralık 2020 günü Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Gazeteciler Hanrahan ve Pendlebury'nin savunmalarının alınması için, bulundukları ülkeye yazılan istinabe yazına gelecek cevabının beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 20 Mayıs 2021 tarihine erteledi.
Can Dündar’a 27 buçuk yıl hapis cezası verildi
Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar’ın “gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla temin etme” ve “örgüte yardım” suçlamalarıyla yeniden yarglandığı “MİT TIR’ları davasının” karar duruşması 23 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Dündar’ın avukatları, mahkeme heyetinin tarafsız ve bağımsız olmamasını gerekçe göstererek duruşmaya katılmadı.
Kapalı olarak görülen duruşma sonunda hükmünü açıklayan mahkeme, Dündar'ı “gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla temin etmek" suçlamasıyla 18 yıl 9 ay, “örgüte yardım” suçlamasıyla 8 yıl 9 ay olmak üzere toplam 27 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırdı.
Mahkeme heyeti Dündar’ın hükümle birlikte tutuklanmasına, hakkında daha önce çıkarılan yakalama emrinin devamına ve önceki aşamalarda çıkarılan kırmızı bülten ve iade talepnamesi işlemleriyle iadesinin istenmesine de hükmetti. Mahkeme, Dündar’ın mal varlığına el koyma kararının da hüküm kesinleşinceye kadar devamını kararlaştırdı.
Metin Akpınar ve Müjdat Gezen’e açılan dava başladı
Sanatçılar Metin Akpınar ve Müjdat Gezen hakkında 21 Aralık 2018 tarihinde Halk TV’de katıldıkları bir programdaki sözleri nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması 23 Aralık 2020 tarihinde Anadolu 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Mahkeme, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın suçtan zarar görme ihtimaline karşı davaya katılma talebinin kabulüne ve Akpınar’ın duruşmalardan vareste tutulmasına karar vererek davayı 17 Şubat 2021 tarihine erteledi.
AİHM Büyük Daire, Demirtaş’ın derhal tahliyesini istedi
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Büyük Daire, dört yıldır tutuklu bulunan HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın başvurusu ile ilgili kararını 22 Aralık 2020 tarihinde açıkladı.
AİHM, Demirtaş’ın siyasi nedenlerle tutukluluğunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğü ve özgürlük ve güvenlik hakkı ile seçme ve seçilme haklarını ihlâl ettiğine hükmederek Demirtaş’ın tutukluluğun derhal sonlandırılması için tüm önlemlerin alınması gerektiğine karar verdi.
AİHM ayrıca Türkiye’yi 3 bin 500 euro maddi, 25 bin euro manevi tazminat ödemeye mahkûm etti.
Gazeteci Özgür Boğatekin’in yeniden yargılandığı dava ertelendi
Adıyaman’da yayın yapan Gerger Fırat gazetesi Haber Müdürü Özgür Boğatekin’in “örgüt propagandası” suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın dördüncü duruşması, 22 Aralık 2020 tarihinde Adıyaman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşmada mütalaasını sunan savcı, Boğatekin’in cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, esasa ilişkin savunma için süre vererek davayı 12 Ocak 2021 tarihine erteledi.
Pelin Ünker’e açılan tazminat davası reddedildi
Gazeteci Pelin Ünker’in Cumhuriyet gazetesinde çalıştığı dönemde kaleme aldığı “Paradise Papers” haberleri gerekçe gösterilerek Ünker ve Cumhuriyet Vakfı eski Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Erinç hakkında açılan tazminat davasının karar duruşması 22 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 21. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşma sonunda hükmünü açıklayan mahkeme, Çalık Holding tarafından 10 bin TL maddi tazminat talebiyle açılan davanın reddine karar verdi.
Savcı, 3 gazeteci hakkında ceza talep etti
Mücadele Birliği gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Acar, muhabir Serpil Ünal ve Önsöz dergisi Genel Yayın Yönetmeni Songül Yücel ile üç diğer sanığın Afrin operasyonuna ilişkin sosyal medya paylaşımları nedeniyle yargılandığı davanın görülmesine 22 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
Mütalaasını sunan savcı, Acar ve Yücel ile Emekçi Kadınlar (EKA)’dan Nurten Karahancı için “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası,” Ünal ve iki diğer sanık için ise “örgüt propagandası” suçlamalarıyla ceza talep etti.
Avukatların mütalaaya karşı savunma için süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 9 Mart 2021 tarihine erteledi.
Gazeteciler Semiha Şahin ve Pınar Gayıp’ın yargılandığı dava ertelendi
Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü Semiha Şahin ve muhabir Pınar Gayıp’ın da aralarında bulunduğu dört sanığın “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 11. duruşması 22 Aralık 2020 tarihinde İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşmaya Covid-19 tedbirleri kapsamında izleyici ve basın mensupları alınmadı. Gayıp ve Şahin’in katılmadığı duruşmada avukatları hazır bulundu. Mahkeme, sanıkların dijital materyallerine ilişkin inceleme raporlarının beklenmesine karar vererek davayı 11 Şubat 2021 tarihine erteledi.
HDP’li Leyla Güven tutuklandı
Vekilliği düşürülen HDP Hakkari milletvekili ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Leyla Güven hakkında, Türkiye’nin Afrin’e yönelik operasyonu ile ilgili açıklamaları ve DTK bünyesindeki faaliyetleri gerekçesiyle Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 21 Aralık 2020 tarihinde görüldü.
Mahkeme, Güven’i “örgüt üyeliği” suçlamasıyla 13 yıl 15 ay, “örgüt propagandası” suçlamasıyla 8 yıl hapis cezasına çarptırdı ve Güven’in tutuklanmasına hükmetti. Kararın ardından Güven Diyarbakır’daki evinden gözaltına alınarak tutuklandı.
MA muhabiri Zeynep Durgut serbest bırakıldı
17 Aralık’ta gözaltına alındıktan sonra Van’a götürülen Mezopotamya Ajansı muhabiri Zeynep Durgut, 21 Aralık 2020 tarihinde adliyeye sevk edildi.
Durgut, savcılık ifadesinin ardından “örgüt adına faaliyette bulunmak” iddiasıyla tutuklama istemiyle Van 2. Sulh Ceza Hâkimliği’ne sevk edildi. Mahkemedeki sorgusunda Durgut'a fotoğraf makinesinde yer alan hafıza kartındaki haber fotoğrafları soruldu. Durgut, haftada 3 gün imza şartı ve yurt dışına çıkış yasağı konularak serbest bırakıldı.
En az 87 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
25 Aralık 2020 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 87 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.