Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
MA muhabiri Mehmet Aslan tutuklandı; gazeteci Ayten Akgün’e 11 ay 20 gün hapis cezası; AYM’den Şahin Alpay ve Yiğit Aksakoğlu için hak ihlâli kararı; Müyesser Yıldız ve İsmail Dükel hakkında yeni iddianame
MA muhabiri Mehmet Aslan tutuklandı
Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında 5 Ocak 2021 tarihinde İstanbul’daki evinde gözaltına alınan ve Antalya’ya götürülen Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Mehmet Aslan, 8 Ocak günü savcılık sorgusunun ardından sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
“Örgüt üyeliği” ile suçlanan ve hakkındaki soruşturmaya gizlilik kararı getirilen Aslan’a sorgusunda haber kaynaklarıyla yaptığı görüşmelerin sorulduğu öğrenildi. Aslan, Antalya L Tipi Kapalı Cezaevi’ne gönderildi.
Boğaziçi eylemlerinde gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
Boğaziçi Üniversitesi'ne Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından atanan rektör Melih Bulu'yu protesto ettikleri için bu hafta İstanbul’da gözaltına alınan 45 kişiden 24’ü, 7 Ocak 2021 tarihinde serbest bırakıldı. Gözaltında tutulan ve 8 Ocak günü adliyeye getirilen 21 kişi de aynı gün serbest bırakıldı.
AYM, Şahin Alpay’a uygulanan ev hapsi için ihlâl kararı verdi
Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, kapatılan Zaman gazetesi yazarı Şahin Alpay’ın 2018 yılında ev hapsiyle tahliye edilmesinin özgürlük ve güvenlik hakkını ihlâl ettiğine hükmetti.
AYM’nin 3 Aralık 2020 tarihinde oybirliğiyle aldığı karar, Resmî Gazete’de 7 Ocak 2021 tarihinde yayımlandı.
“Konutu terk etmeme” tedbirinin kişinin özgürlüğünden mahrum bırakılması anlamını taşıdığını belirten AYM, kuvvetli suç şüphesi olmadan bu yaptırımın uygulanamayacağını vurguladı ve Alpay’a 20 bin TL tazminat ödenmesine hükmetti.
AYM’den Yiğit Aksakoğlu’nun başvurusunda hak ihlâli kararı
Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, Gezi davasında 7 ay tutuklu yargılandıktan sonra tahliye edilen ve yargılama sonucunda beraat eden Yiğit Aksakoğlu’nun tutuklanmasının hak ihlâli olduğuna hükmetti.
Tutuklamanın hukuki olmaması nedeniyle Anayasa'nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlâl edildiğine oybirliğiyle karar veren Anayasa Mahkemesi, 3 Aralık 2020 tarihli kararında Aksakoğlu’na 30 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
AYM, Aksakoğlu’nun soruşturma dosyasına erişimin kısıtlanması dolayısıyla kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlâl edildiği iddiasının ise “açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez” olduğuna karar verdi.
Gazeteci Ayten Akgün’e 11 ay 20 gün hapis cezası
Gazeteci Ayten Akgün’e “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın 7 Ocak 2021 tarihinde görülen duruşmasında 11 ay 20 gün hapis cezası verildi.
Akgün, 2018 yılında yaptığı iki Twitter paylaşımı nedeniyle yargılanıyordu. Anadolu 6. Asliye Ceza Mahkemesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
Şair Ahmet Telli beraat etti
Şair Ahmet Telli, ismi ve fotoğrafı kullanılarak açılmış bir Facebook hesabında yapılan paylaşımlar nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın 7 Ocak 2021 tarihinde görülen duruşmasında hakkındaki suçlamadan beraat etti.
Ankara 22. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın ikinci duruşmasında Telli ve avukatı hazır bulundu. Mahkeme, “mahkûmiyet hükmü kurmaya yeter kesin ve inandırıcı delil elde edilemediğinden” Telli’nin beraatine karar verdi.
Müyesser Yıldız ve İsmail Dükel hakkında yeni iddianame
Odatv Ankara Haber Müdürü Müyesser Yıldız ve TELE1 TV Ankara Temsilcisi İsmail Dükel’in haber kaynağı asker Erdal Baran ile yaptığı telefon görüşmeleri nedeniyle yargılandığı davanın ikinci duruşması 6 Ocak 2021 tarihinde Ankara 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Mahkeme başkanı, celse arasında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca sanıklar hakkında “devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme” suçlamasıyla dava açıldığını, mahkemenin 14 Aralık 2020 tarihinde yeni iddianamenin sürmekte olan davayla birleştirilmesi kararı verdiğini söyledi.
Yeni iddianamedeki suçlamaya karşı beyanların ardından ara kararlarını açıklayan mahkeme, davayı 5 Şubat 2021’e erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Gazeteci Pelin Ünker hakkında soruşturma başlatıldı
Deutsche Welle (DW) Türkçe muhabiri Pelin Ünker’in 21 Eylül 2020 tarihinde yayımlanan “ABD bankalarından suçlama: Aktif Bank şüpheli işlemlere aracı oluyor” başlıklı haberi nedeniyle Ünker ve DW Genel Müdürü Peter Limbourg hakkında soruşturma başlatıldı.
Aktif Bank’ın şikâyeti üzerine açılan soruşturma kapsamında Ünker’in bu hafta İstanbul Emniyeti Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’nde ifade verdiği öğrenildi.
Ankara’da eylem takip eden üç gazeteci gözaltına alındı
JinNews muhabirleri Habibe Eren ve Öznur Değer ile serbest gazeteci Eylül Deniz Yaşar, Ankara’da 5 Ocak 2021 akşam saatlerinde Gülistan Doku için yapılan eylemi takip ettikleri sırada gözaltına alındı. Eylemi takip eden Mezopotamya Ajansı muhabiri Mehmet Günhan da darp edildi ve basın kartına el konuldu.
Gözaltına alınan toplam 18 kişi hakkında “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet” suçundan işlem yapıldı. Gözaltına alınanların tamamı aynı gece emniyetteki ifadelerinin ardından serbest bırakıldı.
Eski DİHA muhabiri Yusuf Topaloğlu beraat etti
Kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) eski muhabiri Hacı Yusuf Topaloğlu, “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın 5 Ocak 2021 tarihinde Adıyaman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen karar duruşmasında hakkındaki suçlamadan beraat etti.
Mahkeme, Topaloğlu hakkında ifade veren şahsın beyanlarının çelişkili olduğunu ve hakkında yeterli delil olmadığını belirtti.
Topaloğlu, 5 Aralık 2019’da “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla tutuklanmış, 22 Ocak 2020’de görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti.
Gazeteci Can Ataklı hakkında soruşturma başlatıldı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, YouTube yayınında “Tayyip Erdoğan seçimle gider mi? Bana göre hayır” diyen gazeteci Can Ataklı hakkında soruşturma başlattı.
Ataklı hakkında Kardeşlik Derneği adına iki avukatın “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik” iddiasıyla yaptığı suç duyurusunun ardından başlatılan soruşturmayı hükümete yakın Sabah gazetesi duyurdu.
Fikri Sağlar hakkında soruşturma başlatıldı
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Halk TV’de katıldığı bir programdaki ifadeleri nedeniyle eski Bakan Fikri Sağlar hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” suçundan resen soruşturma başlattı.
Başsavcılıktan yapılan açıklamada, “30.12.2020 tarihinde katıldığı bir televizyon programında, ‘Türbanlı hâkim karşısına gittiğimde adaleti savunacağı konusunda kuşkum var. Bazıları militanca ve ideolojik takılıyor, bununla mücadele edilmeli’ şeklindeki sözleri nedeniyle Durmuş Fikri Sağlar hakkında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 216. maddesi kapsamında Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama suçundan, re’sen soruşturma başlatılmıştır” dendi.
Evrensel gazetesine idari para cezası verildi
Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü, Evrensel gazetesine TELE 1’de yayımlanan reklam nedeniyle 20 bin 953 TL idari para cezası verdi. Temmuz 2020’de yayımlanan reklamdaki sarı, kırmızı ve yeşil renklerde desenleri olan bir şalı taşıyan çocuk görüntüsü cezaya gerekçe olarak gösterildi.
BİK, Sözcü gazetesi hakkında işlem başlatılacağını açıkladı
Basın İlan Kurumu (BİK), Sözcü gazetesinin “2020'nin torbasından felaket ve gözyaşı çıktı” başlıklı haberi nedeniyle işlem başlatılacağını açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1 Ocak günü yaptığı konuşmada "Sözcü gazetesini ben okumuyorum, kimse de para verip okumasın" demişti.
BİK tarafından yapılan açıklamada “Sözcü gazetesinin 1 Ocak 2021 tarihli ‘2020’nin torbasından felaket ve gözyaşı çıktı’ manşetli haberinde, Ayasofya’nın cami hüviyetine geri döndürülmesi felaket olarak yorumlanmıştır. Bu haber toplumun farklı kesimlerinde ciddi tepkiye yol açmış, maşeri vicdanı yaralamıştır. Basın Ahlak Esasları Hakkında 129 sayılı Genel Kurul kararının ilgili hükümlerine göre gazetenin bu haberi resen ele alınıp, gerekli işlemler yapılacaktır” ifadelerine yer verildi.
Pehlivan ve Terkoğlu hakkında “Cendere” kitabı nedeniyle 14 soruşturma açıldı
Odatv Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan ve Haber Müdürü Barış Terkoğlu’nun yazdığı Metastaz 2: Cendere adlı kitap hakkında 14 ayrı soruşturma açıldı. Soruşturmalar kapsamında Terkoğlu’nun 95 yıl, Pehlivan’ın ise 63 yıla kadar hapisle cezalandırılması isteniyor.
İki gazeteci, 30 Aralık 2020 günü 14 ayrı soruşturma kapsamında İstanbul Adliyesindeki Basın Suçları Soruşturma Bürosunda ifade verdi. Pehlivan ve Terkoğlu hakkında kitap nedeniyle ayrıca sekiz ayrı manevi tazminat davası açıldığı öğrenildi.
Gazeteci Cem Bahtiyar’a “cumhurbaşkanına hakaret” davası
Gazeteci Cem Bahtiyar’a, Twitter paylaşımları nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla dava açıldı.
Bandırma Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan 10 Eylül 2020 tarihli iddianamede, Bahtiyar’ın Twitter’da 2015 ve 2016 tarihli üç ayrı paylaşıma yaptığı yorumlar nedeniyle “zincirleme şekilde cumhurbaşkanına hakaret” suçunu işlediği ileri sürüldü.
Davanın 24 Aralık 2020 tarihinde Bandırma Asliye Ceza Mahkemesinde başlaması bekleniyordu ancak hâkim değişikliği nedeniyle duruşma görülmeden dava ileri bir tarihe ertelendi.
En az 86 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
P24, açık kaynaklardan ulaşılabilen bilgiler ışığında derlediği Cezaevindeki gazeteciler ve medya çalışanları listesini güncelledi.
Mezopotamya Ajansı muhabiri Mehmet Aslan’ın tutuklanması ve 2016 yılında tutuklanan gazeteciler Mehmet Kuru ve Ömer Oruç’un tahliye edildiklerinin anlaşılması üzerine güncellenen listeye göre, 8 Ocak 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 86 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.