Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Boğaziçili 7 öğrenci hakkında iddianame düzenlendi; gazeteci Abdurrahman Gök, karikatürist Öznur Kalender hâkim karşısına çıktı; Mahmut Alınak’a 1 yıl 6 ay hapis cezası
Boğaziçili 7 öğrenci hakkında iddianame düzenlendi
Boğaziçi Üniversitesi'nde Kabe görselinin yer aldığı sergi ile ilgili yürütülen soruşturma tamamlandı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu, ikisi tutuklu yedi öğrenci hakkında “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçlamasıyla iddianame düzenledi.
“Bloomberg davası” Haziran ayına ertelendi
Ağustos 2018’de yaptıkları bir haber nedeniyle Bloomberg muhabirleri Kerim Karakaya ve Fercan Yalınkılıç ile aralarında gazeteciler Sedef Kabaş, Merdan Yanardağ ve Mustafa Sönmez’in de bulunduğu 36 sosyal medya kullanıcısı hakkında “Sermaye Piyasası Kanununa muhalefet” suçlamasıyla açılan davanın görülmesine 26 Şubat 2021 tarihinde İstanbul 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
P24 tarafından izlenen duruşmada sanıklardan gazeteci Orhan Kalkan ve avukatlar hazır bulundu.
Mahkeme, sanıkların banka hesaplarının incelenmesi ve sosyal medya paylaşımları veya haberleri üzerinden menfaat elde edip etmediklerinin belirlenmesi için önceki celse dosyaya atanan bilirkişi heyetinin sunacağı raporun beklenmesine karar vererek davayı 4 Haziran’a erteledi.
MA’nın iki haberine soruşturma açıldı
Mezopotamya Ajansı'nın (MA) 27 ve 28 Ocak 2021 tarihlerinde yayımlanan “Sur'da tecrit yürüyüşle protesto edildi” ve “Roboski Katliamı 109'uncu ayında” başlıklı haberlerle ilgili Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi'ne (CİMER) yapılan bir şikâyet üzerine soruşturma başlatıldı. Ajansın Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ferhat Çelik, soruşturma kapsamında bu hafta İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nda ifade verdi.
BİK, Evrensel’den Boğaziçi haberi için savunma istedi
Basın İlan Kurumu (BİK), Evrensel gazetesinde 3 Şubat 2021 tarihinde yayımlanan “Gözaltı, yasak, saldırı durduramadı dayanışma büyüyor” başlıklı haber nedeniyle savunma istedi. BİK, Boğaziçi protestolarına ilişkin haberde geçen “saldırı” ifadesinin Basın Ahlak Esasları Hakkında 129 sayılı Genel Kurul kararının 1. maddesi ile aynı maddenin c, ç, d, ve ı bentlerini ihlâl ettiğini iddia etti.
Rüstem Batum hakkında açılan dava Mayıs ayına ertelendi
Sunduğu talk show programları ile tanınan Rüstem Batum’un sosyal medya paylaşımları nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” ve “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamalarıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 25 Şubat 2021 tarihinde İstanbul 5. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
P24 tarafından izlenen duruşmada, Batum’un avukatı müvekkilinin yurtdışında yaşadığını belirterek ifadesinin istinabe yoluyla alınmasını talep etti. Batum hakkındaki yakalama emrinin infazının beklenmesine ve adresinin bildirilmesi halinde istinabe talebinin değerlendirilmesine karar veren mahkeme, davayı 4 Mayıs’a erteledi.
Karikatürist Öznur Kalender hâkim karşısına çıktı
Karikatürist Öznur Kalender’e tarikat lideri Ahmet Mahmut Ünlü’yü çizdiği bir karikatürü nedeniyle açılan davanın ilk duruşması 25 Şubat 2021 tarihinde görüldü. Kalender’in savunmasının ardından Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi, davayı 8 Temmuz’a erteledi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) yapılan bir ihbar sonucu açılan davada Kalender’in “din büyüklerine hakaret ederek toplumun dini inançlarını rencide ettiği” iddia ediliyor.
Aykol ve Çapan’ın yargılandığı Özgür Gündem davası ertelendi
Kapatılan Özgür Gündem gazetesinde 2015 yılında yayımlanan bir haber nedeniyle gazetenin eski Eş Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Aykol, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Reyhan Çapan ve yazarlar Hasan Başak ve Kemal Aykut hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla açılan davanın görülmesine 24 Şubat 2021 tarihinde devam edildi.
P24 tarafından izlenen 19. duruşmada gazetecilerin avukatı Özcan Kılıç hazır bulundu. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Hasan Başak ve Kemal Yakut hakkında çıkarılan yakalama kararlarının infazının beklenmesine karar vererek davayı 22 Haziran’a erteledi.
Mahmut Alınak’a 1 yıl 6 ay hapis cezası
Eski milletvekili, avukat ve yazar Mahmut Alınak’a, toplatılan “Mehmet Tunç ve Bêkes” adlı kitabı nedeniyle İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesince yargılandığı davada “örgüt propagandası” suçlamasıyla 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Alınak’ın 2017’de CHA Yayınevi’nden çıkan kitabı Aralık 2019’da yasaklanmıştı.
Gazeteci Hakkı Boltan ilk duruşmasında beraat etti
Gazeteci Hakkı Boltan, “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 24 Şubat 2021 tarihinde görülen ilk duruşmasında hakkındaki suçlamadan beraat etti.
Boltan’ın Özgür Gazeteciler İnisiyatifi Eş Sözcüsü olduğu dönemde katıldığı basın açıklamaları, sosyal medyada yaptığı paylaşımlar ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK) delegesi olduğu iddiası hakkındaki suçlamaya dayanak olarak gösteriliyordu.
Oktay Candemir’e açılan soruşturmada takipsizlik kararı
Gazeteci Oktay Candemir’in “Diriliş Ertuğrul” adlı dizi hakkında sosyal medyada yaptığı bir paylaşım nedeniyle Van Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi.
Candemir, paylaşımı nedeniyle “Padişahların aziz hatırasına hakaret” iddiasıyla gözaltına alınmış, çıkarıldığı mahkemece adli kontrolle serbest bırakılmıştı. Gözaltı sırasında el konulan bilgisayarının iadesini isteyen Candemir'e “Yeterli süre dolmadığı” gerekçesiyle bilgisayarı verilmedi.
Ferhat Tunç’un yargılandığı davalar ertelendi
Sosyal medyada yaptığı paylaşımlar nedeniyle sanatçı Ferhat Tunç hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla açılan davanın 10. duruşması 23 Şubat 2021 tarihinde görüldü. Büyükçekmece 14. Asliye Ceza Mahkemesi, Tunç hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek davayı 14 Eylül’e erteledi.
Tunç hakkında "örgüt üyeliği" ve "örgüt propagandası" suçlamalarıyla açılan davanın beşinci duruşması ise 25 Şubat 2021 tarihinde görüldü. Tunç'un avukatının mazeretini kabul eden Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi, Tunç hakkında çıkarılan yakalama emrinin devamına ve infazının beklenmesine karar vererek davayı 13 Temmuz'a erteledi.
Gazeteci Abdurrahman Gök hâkim karşısına çıktı
Diyarbakır’da 9 Ekim 2018’de gözaltına alınan gazeteci Abdurrahman Gök hakkında haber kaynaklarıyla yaptığı telefon görüşmeleri, sosyal medya paylaşımları ve yaptığı haberler gerekçe gösterilerek “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla açılan davanın ilk duruşması 23 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
Savunmaların ardından ara kararını açıklayan Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi, Gök’e uygulanan yurtdışına çıkış yasağının kaldırılmasına karar verdi. Gizli tanık “Sabır”ın celse arasında dinlenmesine karar veren mahkeme, davay 3 Haziran’a erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Canan Coşkun, Can Uğur ve Ali Açar’ın davası Haziran ayına ertelendi
Berkin Elvan soruşturması hakkındaki haberleri nedeniyle “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme” suçlamasıyla yargılanan gazeteciler Canan Coşkun, Can Uğur ve Ali Açar’ın duruşması 23 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
P24 tarafından izlenen duruşmada İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesi, Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü’ne yönlendirilen müzekkereye verilecek cevabın beklenmesine karar vererek davayı 8 Haziran’a erteledi.
AYM’den Hakan Aygün için hak ihlâli kararı
Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, gazeteci Hakan Aygün’ün sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek tutuklanmasının, Anayasa’nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını ihlâl ettiğine hükmetti.
Aygün, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından salgın tedbirleri çerçevesinde başlatılan yardım kampanyası hakkında yaptığı bir Twitter paylaşımı nedeniyle 2 Nisan 2020 tarihinde gözaltına alınmış, ertesi gün çıkarıldığı Bodrum Sulh Ceza Hâkimliği tarafından “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamasıyla tutuklanmış, hakkında açılan davanın 6 Mayıs’ta görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti.
AYM, Aygün’e 40 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi. AYM'nin 12 Ocak 2021 tarihli kararı Resmi Gazete’de 23 Şubat’ta yayımlandı.
AKP’li Zengin hakkında paylaşım yapan avukat tutuklandı
AKP Grup Başkan Vekili Özlem Zengin hakkında yaptığı bir Twitter paylaşımı nedeniyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hakkında soruşturma başlatılan avukat Mert Yaşar, 23 Şubat 2021 tarihinde çıkarıldığı mahkemece “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla tutuklandı.
Ruken Demir’in davası Haziran ayına ertelendi
Mezopotamya Ajansı muhabiri Ruken Demir’in haber kaynaklarıyla yaptığı telefon görüşmeleri gerekçe gösterilerek “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın 5. duruşması 23 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
İzmir 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada Demir ve avukatı Zafer İncin hazır bulundu. Demir’in el konulan dijital materyallerine ilişkin raporların beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 8 Haziran’a erteledi.
Mezopotamya Ajansı’na erişim engellendi
Mezopotamya Ajansı'nın internet sitesine erişim, Kayseri 3. Sulh Ceza Hâkimliği’nin 22 Şubat 2021 tarihli kararıyla engellendi.
CHP’li Özdemir’e Las Tesis dansı nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” cezası
CHP Aydın Kadın Kolları Başkanı Ayşe Özdemir’e, partisinin geçen yıl düzenlediği il kongresinde yapılan Las Tesis dansının sözleri nedeniyle açılan davada “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla 11 ay 20 gün hapis cezası verildi.
Davanın karar duruşması 22 Şubat 2021 tarihinde Aydın 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
MA editörüne açılan soruşturmada takipsizlik kararı
Mezopotamya Ajansı editörü Gökhan Altay hakkında, 2014 ve 2018 yılları arasında yaptığı sosyal medya paylaşımları nedeniyle Cizre Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla açılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi.
Erol Mütercimler’in davası Nisan ayına ertelendi
Katıldığı bir televizyon programında imam hatip lisesi mezunları hakkındaki sözleri nedeniyle “halkın bir kesimini sosyal sınıf din, mezhep, cinsiyet ve bölge farklılığına dayanarak aşağılama” suçlamasıyla yargılanan Erol Mütercimler’in ikinci duruşması 22 Şubat 2021 tarihinde görüldü.
İstanbul 12. Asliye Ceza Mahkemesi, dosyanın mütalaa için savcılığa gönderilmesine karar vererek davayı 19 Nisan’a erteledi.
En az 81 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
26 Şubat 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 81 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.