Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
İstinaf, “MİT görevlisini ifşa” davasında verilen cezaları onadı; Nurcan Yalçın gözaltına alındı; Buse Söğütlü’ye beraat ve yeni suç duyurusu; tahliye talebi reddedilen Sedef Kabaş için Anayasa Mahkemesine başvuru yapıldı
Gözaltına alınan gazeteci Nurcan Yalçın’ın dosyasına gizlilik kararı getirildi
Gazeteci Nurcan Yalçın, 4 Şubat 2022 günü sabah saatlerinde Diyarbakır’daki evine yapılan polis baskınıyla gözaltına alındı. Evde yapılan aramanın ardından Yalçın, İl Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesine götürüldü. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen Yalçın’ın avukatıyla görüşmesine 24 saat kısıtlılık getirildiği kaydedildi. Avukat kısıtlaması süresinin dolması üzerine 5 Şubat sabahı Yalçın’la görüşmek üzere emniyete giden avukatına bu kez de dosyada gizlilik kararı olduğu söylendi.
RTÜK'ten Halk TV, TELE1 ve Virgin Radyo'ya ceza
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Halk TV’nin "İki Yorum" programında Diken yazarı Levent Gültekin’in ifadeleri nedeniyle kanala ceza verdi. Gültekin, İstiklal Caddesinde Kürtçe müzik yapan müzisyenleri engelleyen polisleri eleştirmişti. RTÜK ayrıca TELE1’de yayınlanan "18 Dakika’" adlı programdaki ifadeler ve Virgin Radyo’da "Mesut Süre ile Rabarba" adlı programda "alkol kullanımı ve kumar oynamayı özendirici nitelikte yayın yapıldığı" gerekçeleriyle idari para cezası uygulanmasına karar verdi.
Erdoğan’ın eski avukatından gazeteci İzel Sezer hakkında yeni suç duyurusu
İleri Haber Genel Yayın Yönetmeni İzel Sezer, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın kendisi hakkında yeni bir suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı.
İnal’ın şikâyeti üzerine daha önce haklarında dava açılan Sezer ve sitenin eski Genel Yayın Yönetmeni Doğan Ergün, İleri Haber’de Aralık 2020’de yayımlanan iki haberde zincirleme biçimde “alenen hakaret” (TCK 125), “kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları kaydetmek suretiyle elde edilen verileri basın ve yayın yoluyla hukuka aykırı olarak ifşa etmek” (TCK 133) ve “iftira” (TCK 267) suçlarının işlendiği iddiasıyla yargılanıyor.
4 Şubat 2022 günü Twitter’dan yaptığı açıklamada Sezer, suç duyurusunun söz konusu dava hakkındaki haber gerekçesiyle yapıldığını belirtti.
ETHA’nın internet sitesine erişim bir kez daha engellendi
Etkin Haber Ajansı’nın (ETHA) internet sitesine erişim, Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliğinin 4 Şubat 2022 tarihli kararıyla engellendi.
Gözaltına alınan Hacı Boğatekin serbest bırakıldı
Gerger Fırat gazetesi İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Hacı Boğatekin, 28 Ağustos 2021 tarihinde Facebook’ta İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında yaptığı bir paylaşım nedeniyle açılan soruşturma kapsamında 4 Şubat 2022 tarihinde gözaltına alındı.
İmamoğlu’nun avukatının suç duyurusu üzerine Büyükçekmece 3. Sulh Ceza Hakimliği tarafından çıkarılan yakalama kararı kapsamında gözaltına alınan Boğatekin, “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” iddiasıyla jandarmada ifadesinin alınmasının ardından Adıyaman Adliyesine sevk edildi. Boğatekin, savcılık tarafından ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıldı.
Buse Söğütlü’ye beraat ve yeni suç duyurusu
Gazete Yolculuk muhabiri Buse Söğütlü’nün sosyal medya paylaşımları nedeniyle “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek” (TMK 6/1) suçlamasıyla yargılandığı davanın yedinci duruşması 3 Şubat 2022 tarihinde İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşma sonunda hükmünü açıklayan mahkeme, Söğütlü’nün “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek” suçundan beraatine hükmetti ancak Söğütlü hakkında “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla savcılığa suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi.
Söğütlü, hâkim Akın Gürlek hakkında yaptığı bir sosyal medya paylaşımı nedeniyle yargılanıyordu.
P24 tarafından takip edilen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Hayko Bağdat’ın yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Hayko Bağdat’ın bir televizyon yayınındaki ifadeleri nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın 3 Şubat 2022 tarihinde İstanbul 51. Asliye Ceza Mahkemesinde görülmesi planlanan duruşması, hâkim değişikliği nedeniyle ileri bir tarihe ertelendi.
Selman Keleş’in yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Selman Keleş’in “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın dokuzuncu duruşması 3 Şubat 2022 tarihinde Van 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Dicle Haber Ajansı (DİHA) eski muhabiri Keleş, 21 Kasım 2015 tarihinde Van’da düzenlenen bir yürüyüşü haber amaçlı takip etmesi nedeniyle yargılanıyor. Keleş’in dosyası, yurt dışında yaşadığı gerekçesiyle 2018 yılında dosyadaki diğer sekiz kişiden ayrılmıştı.
Keleş ve mazeret sunan avukatının katılmadığı duruşmada mahkeme, Keleş hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek davayı 26 Mayıs 2022 tarihine erteledi.
Mehmet Şahin’in karar duruşması 10 Şubat’a ertelendi
Xwebun gazetesi yazarı Mehmet Şahin hakkında 2010-2013 yılları arasında Demokratik Toplum Kongresinde (DTK) yürüttüğü iddia edilen faaliyetler ve katıldığı basın açıklamaları gerekçe gösterilerek “örgüt kurmak ve yönetmek” suçlamasıyla açılan davanın 11 duruşması 3 Şubat 2022 tarihinde Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Şahin ve avukatı Resul Temur duruşmada hazır bulundu. Mahkeme, Şahin hakkında beyanda bulunan gizli tanıkların dinlenmesinden vazgeçti. Duruşma savcısı, Şahin’in “örgüt üyeliği” (TCK 314/2) suçlamasıyla cezalandırılmasını istediği esas hakkında mütalaasını tekrarladı.
Şahin ve avukatının süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 10 Şubat’a erteledi.
İstinaf, “MİT görevlisini ifşa” davasında verilen cezaları onadı
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, Libya’da yaşamını yitiren MİT görevlisinin kimliğini ifşa ettikleri iddiasıyla yargılanan gazeteciler Ferhat Çelik, Aydın Keser, Barış Pehlivan, Hülya Kılınç, Murat Ağırel ve Barış Terkoğlu hakkında İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesinin kararını onadı.
Davanın 9 Eylül 2020 tarihinde görülen karar duruşmasında mahkeme, yurt dışında bulunan Erk Acarer’in dosyasını henüz ifadesinin alınmamış olması nedeniyle ayırmış, “Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri açıklamak” (TCK 329) suçundan tüm sanıkların beraatine karar vermişti.
MİT Kanununun 27. maddesindeki “İstihbarat faaliyeti ile ilgili bilgi ve belgeleri ifşa etmek” suçundan Terkoğlu ve Ekinci’nin beraatine karar veren mahkeme, Pehlivan ve Kılınç’a bu suçtan 3 yıl 9 ay; Keser, Çelik ve Ağırel’e ise 4 yıl 8 ay 7’şer gün hapis cezası vermişti.
Sedef Kabaş için Anayasa Mahkemesine başvuru yapıldı
“Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla 22 Ocak 2022 tarihinde tutuklanan gazeteci Sedef Kabaş’ın tutukluluğuna yapılan itirazın reddedilmesi üzerine 2 Şubat 2022 tarihinde Anayasa Mahkemesine tedbir ve öncelik talepli bireysel başvuruda bulunuldu.
Başvuruda Kabaş’ın tutuklanmasının Anayasanın 19. maddesinde yer alan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı ile 26. ve 28. maddelerde yer alan basın ve ifade özgürlüğü haklarının ihlal edildiğinin tespit edilmesi, Kabaş'ın tedbir yoluyla derhal tahliye edilmesi ve başvurunun öncelikli olarak pilot dava usulüne göre incelenmesi talep edildi.
Ahmet Kanbal’ın avukatı reddi hâkim talebinde bulundu
Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Ahmet Kanbal hakkında, İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin’in bir mülakatından yaptığı alıntıyı Twitter hesabında paylaşması nedeniyle açılan davanın ikinci duruşması 2 Şubat 2022 tarihinde Aydın 3. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Jandarma Genel Komutan Yardımcısı Musa Çitil’in şikâyeti üzerine “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme” ve “hakaret” suçlamalarıyla yargılanan Kanbal duruşmaya Mardin’den SEGBİS aracılığıyla katıldı. Çitil ve avukatı duruşmaya katılmadı.
Duruşmada savcı önceki celse verdiği mütalaayı tekrar ederek, Kanbal’ın “hedef gösterme” suçlamasıyla cezalandırılmasını talep etti.
Kanbal’ın avukatı, şikayetçinin kamu görevlisi olması nedeniyle ağır eleştiriye açık olması gerektiğini söyledi. Çitil’in şikâyeti üzerine Diyarbakır'da 7 gazeteci hakkında açılan davada yerel mahkeme ve istinaf mahkemesinin kararlarına dikkat çeken Av. Kuzu, suçlamaya konu haberin erişime engellenmemesi gerekçesi ile beraat kararı verildiğini söyledi. Haberin yayınlandığı gazetenin internet sitesinde herhangi bir erişim engeli olup olmadığının Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna (BTK) sorulmasını isteyen Av. Kuzu, adil bir yargılama için taleplerinin kabul edilmesini isteyerek, esas hakkındaki savunmalarını daha sonra yapacaklarını dile getirdi.
Mahkeme savcılığın talebi doğrultusunda taleplerin reddine karar verdi.
Bunun üzerine Avukat Kuzu, talebin yasal olduğunu belirterek bu karar ile mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine dikkat çekti. Mahkeme heyetinin yasal talebi reddederek tarafsızlığını kaybettiğini dile getiren Av. Kuzu, reddi hâkim talebinde bulundu.
Mahkeme, reddi hâkim talebini “usule uygun olmadığı, yargılamayı uzatmaya dönük olduğu” gerekçesiyle oybirliğiyle reddetti. Ret kararına karşı itiraz için Kanbal ve avukatına süre veren mahkeme, davayı 2 Mart 2022 tarihine erteledi.
Ferhat Tunç’un yargılandığı dava Haziran ayında devam edecek
Sanatçı Ferhat Tunç’un sosyal medya paylaşımları nedeniyle “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216) suçlamasıyla yargılandığı davanın 11. duruşması 2 Şubat 2022 tarihinde Büyükçekmece 4. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yurt dışında yaşayan Tunç’un katılmadığı duruşmada mahkeme, Tunç hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek davayı 29 Haziran 2022 tarihine erteledi.
Gazeteci Mustafa Hoş, takip ve tehdit edildiğini açıkladı
Gazeteci Mustafa Hoş, troller tarafından takip edildiğini ve telefonla aranarak tehdit edildiğini açıkladı. KRT TV’de 2 Şubat 2022 tarihinde katıldığı bir programda açıklamalarda bulunan Hoş, trollerin kendisini takip ettiğini, oturduğu evin adresini ve hangi saatte nereden nereye gittiğini bildiklerini, kendisini telefonla arayarak evine gelmekle tehdit ettiklerini anlattı.
Gazeteci Nişmiye Güler soruşturma kapsamında ifade verdi
Jin News muhabiri Nişmiye Güler, hakkında 2021’de Bismil Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan bir soruşturma kapsamında 2 Şubat 2022 sabah saatlerinde İstanbul’daki evinden alınarak ifadesi alınmak üzere İstanbul Adliyesine götürüldü.
Güler, SEGBİS aracılığıyla Bismil Cumhuriyet Başsavcılığına bağlanarak “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” iddialarıyla açılan soruşturma kapsamında ifade verdi. Gül Tanrıverdi isimli açık tanığın beyanlarına dayanarak açılan soruşturmada, Güler’in Twitter paylaşımları suçlama konusu olarak yer aldı.
Güler, savcılık ifadesinin ardından yurt dışına çıkış yasağı ve ayda 2 defa imza verme şeklinde adli kontrol uygulanması talebiyle sevk edildiği Bismil Sulh Ceza Hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
MA muhabiri Emrullah Acar hakkında takipsizlik kararı
Mezopotamya Ajansı muhabiri Emrullah Acar hakkında Malatya Cumhuriyet Başsavcılığınca “örgüt üyeliği” iddiası ile yürütülen soruşturmada takipsizlik kararı verildi. Acar, 19 Kasım 2021'de Şanlıurfa'da yapılan ev baskınında gözaltına alınmış, altı gün sonra çıkarıldığı mahkemece adli kontrolle serbest bırakılmıştı.
Ramazan Ölçen’in yargılandığı dava Mayıs ayına ertelendi
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Azadiya Welat gazetesinin eski imtiyaz sahibi Ramazan Ölçen hakkında “örgüt üyeliği” suçlamasıyla açılan davanın sekizinci duruşması 2 Şubat 2022 tarihinde Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Yurt dışında bulunan Ölçen’in katılmadığı duruşmada avukatı Resul Temur hazır bulundu. Mahkeme başkanı, Ölçen’in savunmasının istinabe yoluyla alınması için Adalet Bakanlığına yazılan yazıya henüz yanıt gelmediğini söyledi. Ölçen hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 30 Mayıs’a erteledi.
Yeniden görülen “Özgür Gündem dayanışma davası” Haziran ayına ertelendi
KHK ile 2016 yılında kapatılması öncesinde Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma amacıyla düzenlenen Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Başkanı Şebnem Korur Fincancı ve gazeteci yazar Ahmet Nesin’in yeniden yargılanmasına 1 Şubat 2022 tarihinde İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edildi.
P24 tarafından izlenen duruşmada Önderoğlu ve sanık avukatları hazır bulundu. Fincancı ise mazeret bildirerek duruşmaya katılmadı.
Mahkeme başkanının sorusu üzerine Önderoğlu, bu aşamada bir diyeceğinin olmadığını söyledi. Duruşma savcısı ve sanık avukatları eksik hususların giderilmesini talep etti.
Mahkeme, yurt dışında yaşayan Nesin’in istinabe yoluyla alınacak ifadesinin beklenmesi ve tanık olarak dinlenmesine karar verilen gazeteci İnan Kızılkaya'ya yapılacak tebligat için adresinin emniyetten istenmesine karar vererek davayı 14 Haziran 2022 tarihine erteledi.
Çiğdem Toker’e açılan tazminat davası Mart ayında devam edecek
Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker’e 28 Ocak 2019 tarihli “İBB'den Vakıflara Hizmet Raporu” başlıklı yazısı nedeniyle Türkiye Teknoloji Takımı (T3) Vakfı tarafından 80 bin TL manevi tazminat talebiyle açılan davanın yedinci duruşması 1 Şubat 2022 tarihinde Küçükçekmece 10. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
Duruşmada İBB CHP Grup Sözcüsü Tarık Balyalı’nın tanık olarak ifade vermesinin ardından taraflara beyanları için süre veren mahkeme davayı 31 Mart 2022 tarihine erteledi.
Eren Tutel’e açılan “hakaret” davası Mayıs ayına ertelendi
BirGün gazetesi spor editörü Eren Tutel’e Türkiye Wushu Federasyonu (TWF) hakkındaki haberleri nedeniyle “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla açılan davanın ikinci duruşması 1 Şubat 2022 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Savunmasını yapan Tutel, suçlama konusu haberleri Wushu Federasyonuna bağlı sporcular tarafından gelen ihbar ve belgelere dayanarak yaptığını anlattı.
Abdurrahman Akyüz ve Elif Akyüz’ün avukatı Ezgi Öksüzoğlu ise Tutel’in “kişisel husumet besleyerek” haber yaptığını iddia etti.
Tutel’in avukatının yazılı beyanda bulunmak için süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 24 Mayıs 2022 tarihine erteledi.
P24 tarafından takip edilen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
İsmail Saymaz’ın yargılandığı dava Mayıs ayına ertelendi
Gazeteci İsmail Saymaz’ın bir tarikatta yaşanan istismar olayı hakkında yazdığı bir yazı nedeniyle “hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşması 1 Şubat 2022 tarihinde İstanbul 35. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Duruşma savcısı, Saymaz’ın “hakaret” suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, davayı 31 Mayıs 2022 tarihine erteledi.
Özgür Boğatekin “örgüt propagandası” iddiasıyla ifadeye çağrıldı
Gerger Fırat gazetesi Haber Müdürü Özgür Boğatekin, hakkında yapılan isimsiz bir ihbar sonrası “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla ifade vermek üzere emniyete çağrıldı. 1 Şubat 2022 tarihinde Gerger İlçe Emniyet Amirliğine giderek ifade veren Boğatekin’e, sosyal medya hesabındaki zafer işareti yaptığı profil fotoğrafı, Silopi’deki sokağa çıkma yasakları sırasında cenazesi 7 gün sokak ortasında kalan Taybet İnan ile ilgili paylaşımı ve karla kaplı bir köyde bir çocuğun yaban hayvanlarının saldırısına uğraması hakkında yaptığı paylaşımlar soruldu.
Evrensel yazarı Sevda Karaca ifadeye çağrıldı
Evrensel gazetesi yazarı Sevda Karaca, Jandarma Genel Komutanlığı Komutan Yardımcısı Korgeneral Musa Çitil’in şikâyeti üzerine “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek”, “kamu görevlisine alenen hakaret ve iftira” ve “örgüt propagandası” iddialarıyla Aydın Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında ifadeye çağrıldı.
Evrensel’in 31 Ocak 2022 tarihli haberine göre, Karaca, 28 Ağustos 2020 tarihli ve “Musa Orhan’ı koruyan devlet kadınlara ne söylüyor?” başlıklı yazısı nedeniyle ikinci kez ifadeye çağrıldı. Çitil, 2020 yılında aynı yazı nedeniyle aynı suçlamalarla İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunmuş, savcılık kovuşturmaya yer olmadığına karar vermişti.
Gazeteci Canan Kaya, Demirören’in suç duyurusu üzerine ifadeye çağrıldı
Gazeteci Canan Kaya, 31 Ocak 2022 tarihinde sosyal medya hesabından yaptığı bir paylaşımda, kapısına gelen iki polis memuru tarafından ifadeye çağrıldığını duyurdu. Kaya, Demirören grubunun suç duyurusu üzerine hafta içi savcılığa ifade vereceğini açıkladı.
En az 60 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
5 Şubat 2022 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 60 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.