Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Gazeteci Zeynep Kuray gözaltına alındı; gazeteci Nazan Özcan’a dava açıldı; AYM, BİK’in ilan kesme cezalarıyla ilgili ihlal kararı verdi; Evrensel muhabirine jandarma tacizi
Gazeteci Zeynep Kuray gözaltına alındı
Gazeteci Zeynep Kuray, İstanbul Ataşehir Finans Merkezi’ndeki Halkbank Plazası’nı yapan ana firma YDA GROUP’un kampındaki işçilerin Emlak Konut GYO önünde yaptıkları eylemi takip ettiği sırada gözaltına alındı.
İnşaat-İş ve Dev Yapı-İş üyesi inşaat işçilerinin 12 Ağustos 2022 günü ihbar ve kıdem tazminatları, ödenmeyen mesai ve tatil ücretleri için yaptığı eyleme polis müdahale etti. Müdahale sırasında, gazeteci Kuray ile Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) üye ve temsilcilerini darp ederek gözaltına alındı.
Kuray aynı gün ifadesinin ardından serbest bırakıldı. Kuray, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İnşaat işçilerinin haklarını gasp eden Emlak Konut GYO patronları bir sivil polisin yönlendirmesiyle hakkımda ‘kamu malına zarar verme’ iddiasıyla şikayetçi oldular” dedi.
Gazeteci Nazan Özcan’a dava açıldı
Gazeteci Nazan Özcan hakkında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın şikâyeti üzerine “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamasıyla dava açıldı. Davanın ilk duruşması 8 Aralık 2022 tarihinde İstanbul 34. Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu Savcısı Türkşad Kunthan Uçuk tarafından hazırlanan üç sayfalık iddianamede, suçlama konusu haber nedeniyle müşteki İnanl’ın “onur, şeref, haysiyet, toplum içindeki itibarı ve saygınlığını küçük düşürüldüğü” iddia edildi.
Savcı Uçuk, 6 Temmuz 2022 tarihli iddianamesinde şu ifadelere yer verdi: “Basın ve ifade özgürlüğü kapsamında eleştiri sınırlarını aştığı, yine yazı içeriğinde müştekiye yönelik hukuka aykırı fiil isnadı içerecek şekilde söz ve beyanlara yer verildiği, yazı içeriğinin kamu yararını ilgilendiren bir konuya katkı sunmadığı, bu suretle şüphelinin gerçekleştirmiş olduğu eylemin alenen hakaret ve basın yayın yoluyla iftira suçlarını oluşturduğu, şüphelinin atılı suçları işlediği yönünde kamu davası açmaya yeter şüphe oluşturacak somut delilin bulunduğu anlaşıldığından üzerine atılı suçlardan cezalandırılması talep olunur.”
İddianameyi hazırlayan savcı Uçuk daha önce de, Sedef Kabaş soruşturmasını yürütmüş ve gazeteciye 12 yıl 10 aya kadar hapis istemişti. 2018’de mezun olan Uçuk ayrıca gazeteci Hayri Tunç’a da Twitter’daki haber paylaşımları gerekçesiyle “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmekten” dava açmıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski avukatı İnal, gazeteciler Barış Terkoğlu ve Barış Pehlivan’ın “Cendere” kitabında hakkında yer alan rüşvet iddialarını haberleştiren İleri Haber çalışanları Doğan Ergün ve İzel Sezer’e dava açmıştı. Ergün ve Sezer'e açılan davayı “Erdoğan'ın avukatının rüşvet iddialarını haberleştiren gazetecilere dava” başlığıyla haberleştiren bianet haber sitesi ve eski Genel Yayın Yönetmeni Nazan Özcan’dan da şikâyetçi olan İnal, kamu davası açılmasını talep etmişti.
AYM: BİK kararları cezalandırma aracına dönüştü
Anayasa Mahkemesi (AYM), Sözcü, Cumhuriyet, BirGün ve Evrensel gazetelerinin çeşitli başvurularını birleştirerek aldığı pilot kararda Basın İlan Kurumu (BİK) tarafından verilen ilan cezalarının, basın ve ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. Ceza kesilen gazetelere ayrı ayrı 10 bin TL tazminat ödenecek.
AYM, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğünün ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna oy birliğiyle; ihlallerin yapısal sorunlardan kaynakladığının anlaşıldığına oy çokluğu ile karar verdi.
İlk derece mahkemelerinin 195 sayılı Kanun’un 49. maddesine dayanarak resmi ilan ve reklam kesme cezası vermesinin sistematik bir sorunun varlığına işaret ettiğini söyleyen AYM, yapısal sorunun çözümü için Türkiye Büyük Millet Meclisinin maddeyi gözden geçirmesini istedi. İhlallerin yapısal sorundan kaynaklanması sebebiyle “pilot karar” usulünün uygulanmasına hükmeden AYM, aynı konuda yapılan ve karardan sonra yapılacak başvuruların incelenmesini 1 yıl süreyle erteledi.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
Evrensel muhabirine jandarma tacizi
Evrensel gazetesinin İzmir muhabiri Ramis Sağlam’ın evine jandarma geldi. Foça'da ikamet eden Sağlam evinde olmadığı sırada, 8 Ağustos 2022 tarihinde sabah saat 03:00 sularında gerçekleşen olay esnasında evinde olmayan Sağlam, Foça’da ikamet ettiği evine jandarmanın geldiğini komşularından öğrendi.
Baskının nedenini öğrenmek için Foça Jandarma Komutanlığına giden Sağlam “bilgimiz yok” yanıtını aldı. Sağlam, “Ülkemizde her gün bir bilim insanı, gazeteci ve aydın tehdit edilip baskıya uğrarken gece yarısı biz evde yokken evimize gelen kolluk güçlerinin geliş nedenini öğrenemedim. Haber yaptığım gazete ve adresim bilindiği halde gece yarısı kapıma gelen kolluğa anlam veremedim” dedi.
En az 69 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
12 Ağustos 2022 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 69 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.