Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
İstinaf mahkemesi Kavala ve 7 sanığa verilen cezaları onadı; Şebnem Korur Fincancı ve TTB üyelerine “terör” soruşturması; Can Dündar “terör arananlar” listesine eklendi; gazeteci Uğur Yanıkel için “şüpheli” ölüm incelemesi başlatıldı
İstinaf mahkemesi Gezi davasında Kavala ve 7 sanığa verilen cezaları onadı
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesince yapılan inceleme sonucunda İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 25 Nisan tarihinde verilen Osman Kavala'ya ağırlaştırılmış müebbet hapis ve diğer yedi sanık için verilen 18'er yıl hapis cezası yerinde bulundu.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi Kavala’yı "Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmaya teşebbüs etme" (TCK 312) suçundan, diğer sanıklar Ayşe Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater Utku, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ali Ekmekçi'yi ise “Türkiye Cumhuriyeti hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs” suçunu “yardım eden sıfatıyla” (TCK 39) işledikleri gerekçesiyle cezalandırmıştı.
Avrupa Konseyi'nin siyasi organı Bakanlar Komitesi 30 Kasım-2 Aralık 2021 arasında yaptığı değerlendirmeler ve oylama sonucunda iş insanı Osman Kavala'yı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına rağmen serbest bırakmayan Türkiye aleyhine "ihlal prosedürü" başlatma kararı almıştı. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Şubat ayında "ihlal prosedürü" ile ilgili ara kararı kabul etmişti.
Osman Kavala 18 Ekim 2017'de gözaltına alınmış ve 1 Kasım 2017'de Gezi olaylarını finanse ettiği gerekçesiyle tutuklanmıştı.
TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı ve üyelere “örgüt üyeliği” soruşturması
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fincancı ile diğer konsey üyeleri hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. Dosyada gizlilik kararı alındı.
Korur Fincancı hakkında TSK’nın sınır ötesinde kimyasal silah kullandığına dair yayınlanan görüntülere ilişkin yaptığı açıklamaları gerekçe göstererek 20 Ekim 2022 tarihinde “örgüt propagandası” (TMK 7/2) ve “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni, devletin kurum ve organlarını aşağılama” (TCK 301) suçlamalarıyla soruşturma başlatılmıştı. Korur Fincancı, 27 Ekim 2022'de “örgüt propagandası” suçlamasıyla Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliğince tutuklanarak Sincan Kapalı Kadın Cezavine gönderilmişti.
Gazeteci Can Dündar “terör arananlar” listesine eklendi
Gazeteci Can Dündar, İçişleri Bakanlığının “terör arananlar” listesine eklendi. “Gri” kategoride yer alan Dündar'ın “FETÖ/PYD terör örgütünden” arandığı ifade edildi. Gri listeden arananlar için 500 bin liraya kadar ödül veriliyor.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Dündar’a 2015’te yayımlanan MİT TIR’ları haberi nedeniyle, ikinci yargılamada 27 yıl altı ay hapis cezası vermişti. Dündar’ın mal varlıklarına el konmuştu.
Dündar hakkında en son Eylül ayında bir videoda kullandığı ifadeler gerekçe gösterilerek hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) ve “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama” (TCK 301) suçlamalarıyla resen soruşturma başlatılmıştı
Emniyet gazeteci Uğur Yanıkel için “şüpheli” ölüm incelemesi başlattı
İstanbul Emniyeti, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde 23 Aralık günü bir sokakta baygın hâlde bulunmasının ardından kaldırıldığı Taksim İlk Yardım Hastanesi’nde hayatını kaybeden Halk TV YouTube Koordinatörü Uğur Yanıkel için “şüpheli ölüm” olarak inceleme başlattı. Polisin incelediği MOBESE görüntülerinde Yanıkel’in koşarak geçtiği parkın üç metrelik duvarından atladığı görülüyor.
Yanıkel, 10 Aralık Şehitler Parkı'nın hemen yanındaki yol kenarında baygın hâlde bulunmuş, kaldırıldığı hastanede tüm müdahalelere karşın kurtarılamamıştı.
Gazeteci Özgür Boğatekin hakkında “kamu görevlisine hakaret” suçundan hapis cezası
Gerger Fırat gazetesi Haber Müdürü Özgür Boğatekin, sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek hakkında “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamasıyla açılan davada Adıyaman 5. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından 7 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı.
Basit yargılama usulüyle görülen davada mahkeme hükmün açıklanmasını geri bırakmadı.
Karara yapılan itiraz sonrası ilk duruşma 25 Ocak 2023 tarihinde Gerger Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek.
Adıyaman Cumhuriyet Başsavcılığınca dönemin Adıyaman Valisi Mahmut Demirtaş’ın şikâyeti üzerine hazırlanan iddianamede, Boğatekin’in Facebook hesabından yaptığı "Dönemin Adıyaman Valisi (Mıha) ya da mahkeme kararıyla tescillenen diğer ismiyle "Kıç valisi" Mahmut Demirtaş tarafından milyonlar dökülerek dere yatağına yaptırılan Beştepe Vadisi neden 3 yıldır kapalı?" paylaşımının suç teşkil ettiği iddia ediliyor.
Gazeteci Ömer Çelik’ten AYM’ye ihlal başvurusu
Gazeteci Ömer Çelik, dönemin Enerji Bakanı Berat Albayrak’a ait elektronik postaları haberleştirdiği için gözaltında kötü muameleye maruz kalması ve hakkında verilen hapis cezasına ilişkin Anayasa Mahkemesine (AYM) başvuru yaptı.
Siber korsan grubu Redhack tarafından sızdırılan Albayrak’a ait elektronik posta bilgilerini haberleştiren Ömer Çelik, 24 Aralık 2016’da Diyarbakır’da bulunan evine yapılan polis baskını ile gözaltına alınmış ve “örgüt üyeliği” (TCK 314) ve “kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek veya yayma” (TCK 136/1) suçlamalarıyla 24 gün boyunca İstanbul Emniyet Müdürlüğünde gözaltında tutulmuştu. Çelik’e bu süre zarfında gözaltında aşağılayıcı ifadeler ve kötü muamelede bulunulmuştu.
17 Ocak 2017’de Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) yayımlanan haberleri ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek cezaevine gönderilen Çelik hakkında 23 Haziran’da iddianame düzenlenmişti. Çelik, 24 Ekim’de görülen ilk duruşmada tahliye edilmişti.
31 Aralık 2021’de görülen karar duruşmasında ise Çelik’e “Bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girmek ve kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek” iddiasıyla 1 yıl 8 ay hapis cezası verilmişti. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen cezanın 17 Kasım 2022’de onanmasının ardından Çelik’in Avukatı Özcan Kılıç, AYM’ye başvurdu.
Tutuklu gazeteciye “toplatma kararı” olmayan kitap verilmedi
Diyarbakır Yüksek Güvenlikli Cezaevinde 16 Haziran’dan bu yana hakkında iddianame hazırlanmadan tutulan 16 gazeteciden Ramazan Geciken’e ailesi tarafından gönderilen kitap verilmedi. Yazar Yılmaz Sezgin’in 12 Eylül darbesi dönemine dair kaleme aldığı ve Aram Yayınları tarafından baskıları süren “Sinop’ta İdam Geceleri” kitaba cezaevi okuma komisyonu tarafından el konuldu.
Hakimlik, yayın içeriklerinde, “kurum disiplinini, düzenini veya güvenliğini bozan ya da tehlikeye düşüren, hükümlülerin iyileştirilmesi amacına ulaşmayı zorlaştıran yahut müstehcen haber, yazı, fotoğraf ve yorumları kapsayan durumlara rastlanıldığı” iddia ederek, kitabın tutukluya verilmemesine karar verdi.
Sincan Cezaevinde tutulan gazetecilerin ziyaretçi başvuruları reddedildi
Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın (TİHV) raporuna göre, Ankara Sincan Cezaevinde tutulan gazeteciler Habibe Eren, Öznur Değer, Diren Yurtsever, Berivan Altan, Ceylan Şahinli, Deniz Nazlım, Emrullah Acar, Selman Güzelyüz ve Hakan Yalçın’ı ziyaret etmek için yapılan başvuruların Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu tarafından “ziyaretçiler hakkında yapılan araştırmalar neticesinde olumsuz bilgilerin yer aldığı” gerekçesiyle reddedildiği öğrenildi.
Şebnem Korur Fincancı’nın tahliye talebi yine reddedildi
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı’nın “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması 29 Aralık 2022 günü İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24’ün takip ettiği duruşmada, Türk Silahlı Kuvvetlerinin PKK hedeflerine karşı kimyasal silah kullandığı iddialarının araştırılması gerektiğine dair sözleri nedeniyle 27 Ekim’den beri tutuklu bulunan Fincancı ile avukatları hazır bulundu. Esas hakkındaki savunmasını yapan Fincancı, “Suç işlediğimi düşünmüyorum, mücadele etmeye devam edeceğim” dedi.
Esasa ilişkin son sözü alan avukat Meriç Eyüboğlu, mahkemenin usule ilişkin taleplerini bile gerekçesiz bir şekilde reddettiğini ve mahkemenin objektifliğini kaybettiğini söyledi. Mahkeme heyetini reddettiklerini açıklayan Eyüboğlu, heyetin dosyadan el çekmesini istedi.
Heyetin reddi talebini reddeden mahkeme, Fincancı’nın tutukluluk halinin devamına karar verdi. Dava 11 Ocak 2023’e ertelendi.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
İzel Sezer ve Batuhan Batan hâkim karşısına çıktı
İleri Haber Genel Yayın Yönetmeni İzel Sezer ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Batuhan Batan’a, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın şikâyeti üzerine “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamalarıyla açılan davanın ilk duruşması 27 Aralık 2022 günü İstanbul 25. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, Sezer ve Batan ile taraf avukatları hazır bulundu.
Kimlik tespitlerinin tamamlanmasının ardından Sezer ve Batan’ın avukatı Özgür Urfa, Sezer’e aynı şahıs tarafından, aynı haber içeriğiyle ilgili açılan bir başka davanın halen İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesinde sürmekte olduğunu belirtti: “Konular aynı, taraflar aynı. Usul ekonomisi açısından sorgu yapılmadan birleştirme talep ediyoruz.”
Mustafa Doğan İnal’ın avukatı birleştirme talepleri olmadığını belirterek katılma talebinde bulundu.
Katılma talebini kabul eden mahkeme, İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesine müzekkere yazılarak birleştirmeye muvafakat verilip verilmediğinin sorulmasına karar verdi. Sezer ve Batan’a, savunmalarını yapmaları için gelecek celseye kadar süre veren mahkeme davayı 11 Nisan 2023 tarihine erteledi.
28 Aralık günü İstanbul 25. Asliye Ceza Mahkemesinin müzekkeresine yanıt veren İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesi, birleştirme önerisini reddetti.
Gazeteci Barış Terkoğlu ve Barış Pehlivan‘ın “Cendere” isimli kitabında yer alan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın "rüşvet pazarlığı yaptığı" iddialarının ve buna yönelik yönelik TİP Milletvekili Ahmet Şık’ın sosyal medya paylaşımlarının haberleştirilmesi gerekçesiyle İleri Haber Genel Yayın Yönetmeni Doğan Ergün ve dönemin Sorumlu Müdürü olan mevcut Genel Yayın Yönetmeni İzel Sezer hakkında İnal’ın şikayeti üzerine dava açılmıştı. Gazeteciler hakkında açılan havanın haberleştirilmesi gerekçesiyle İnal tarafından bu kez İzel Sezer ve Batuhan Batan’a dava açılmıştı.
Gazeteci Sonya Bayık’ın davası Mart ayına ertelendi
Gazeteci Sonya Bayık’ın “2911 sayılı Gösteri ve Yürüyüş Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması 27 Aralık 2022 tarihinde Batman 1. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Sonya Bayık ve avukatının katılmadığı duruşmada, bir kısım sanık avukatları hazır bulundu. P24 duruşmayı takip etti.
Haklarında yakalama kararı bulunan sanıkların yakalama infazının beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 21 Mart 2023 tarihine erteledi.
Gazeteci Ziya Çiçekçi’nin davası Nisan ayına ertelendi
Gazeteci Ziya Çiçekçi’nin “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın 11. duruşması 27 Aralık 2022 tarihinde İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Dava 19 Nisan 2023 tarihine ertelendi.
Gazeteci Can Dündar’ın davası Nisan ayına ertelendi
Cumhuriyet gazetesi eski genel yayın yönetmeni Can Dündar’ın gazetede 29 Mayıs 2015 tarihinde yayımlanan “Suriye’ye gönderilen MİT TIR’ları” haberi gerekçe gösterilerek “devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin etmek” (TCK 328) suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 27 Aralık 2022 tarihinde İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya Dündar ve avukatı katılmadı.
Mahkeme, Dündar hakkındaki yakalama emrinin infazına ve yurt dışından iade talebinin ikmallerinin beklenilmesine hükmederek davayı 5 Nisan 2023 tarihine erteledi.
En az 75 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Türkiye’de 30 Aralık itibarıyla en az 75 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.