Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Deprem haberi yapan gazetecilere soruşturma, gözaltı, saldırı ve engelleme; gazeteci Nazlıcan Yıldız tutuklandı; gazeteci Mustafa Sönmez “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasından beraat etti; Oktay Candemir'e soruşturma
Deprem haberi yapan gazetecilere soruşturma, gözaltı, saldırı ve engelleme
6 Şubat 2023 günü, merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olarak belirlenen iki büyük deprem meydana geldi. 10 ilde yıkıma yol açan depremler nedeniyle 10 Şubat 2023 tarihi itibariyle, 19 bin 388 kişinin hayatını kaybetti. 77 bin 711 kişi yaralandı.
Depremin ertesi günü ilan edilen OHAL bahanesiyle, gazetecilerin yıkımın olduğu bölgede haber yapması güvenlik güçleri tarafından engellendi.
Depremin etkili olduğu Hatay’da enkaz altında kalan Demirören Haber Ajansı muhabiri İzzet Nazlı ve İskenderun SES Gazetesi sahibi Figen Arlı hayatını kaybetti. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin (TGC) İskenderun Temsilcisi Akın Bodur ise enkazdan yaralı olarak kurtarıldı.
Deprem bölgesinde haber takibi yapan en az dört gazeteci gözaltına alındı. Depreme ilişkin paylaşım yapan sosyal medya kullanıcılarına soruşturma açıldı. Twitter ve TikTok’a erişim engeli getirildi.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
JinNews muhabiri Nazlıcan Yıldız tutuklandı
JinNews muhabiri Nazlıcan Yıldız, İzmir’de 6 Şubat 2023 günü sabah saatlerinde polis tarafından düzenlenen ev baskınında gözaltına alındı.
Gözaltı gerekçesinin, 7 Ekim 2022'de yine İzmir'de yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 16 İzmir Özgür Öğrenci İnisiyatifi üyesinin dosyasında ortaya çıkan yeni deliller olduğu belirtildi.
Savcılık tarafından tutuklama talebiyle hâkimliğe sevk edilen Yıldız, aynı gün İzmir Sulh Ceza Hakimliğinin kararıyla tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Gazeteci Mustafa Sönmez “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasından beraat etti
Gazeteci ve ekonomist Mustafa Sönmez, sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın 7 Şubat 2023 günü görülen ikinci duruşmasında beraat etti.
Anadolu 38. Asliye Ceza Mahkemesinde görülen duruşmada hâkim, gazeteci ve gözlemcileri salona almadı.
Hâkim, suçlama konusu yapılan sosyal medya paylaşımının ifade özgürlüğü kapsamında olduğuna kanaat getirerek gazeteci Sönmez'in beraatına hükmetti.
Gazeteci Engin Korkmaz beraat etti
Antalya Körfez gazetesi muhabiri Engin Korkmaz’ın, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın 10. duruşması 6 Şubat 2023 tarihinde Antalya 19. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Engin Korkmaz ve avukatı Tuncay Koç’un hazır bulunduğu duruşmaya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatları katılmadı. 3 Ekim 2022 tarihinde görülen dokuzuncu duruşmada sunduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar eden savcı, Korkmaz’ın üzerine atılı suçtan cezalandırılmasını talep etti.
Mütalaaya karşı beyanda bulunan Korkmaz, paylaşımlarının basın özgürlüğü ve ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu belirterek beraatını talep etti. Avukat Tuncay Koç ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Vedat Şorli kararını hatırlatarak, müvekkilinin beraatını istedi.
Mahkeme, suçun yasal unsurlarının oluşmadığına hükmederek gazeteci Korkmaz’ın beraatına hükmetti.
Gazeteci Oktay Candemir hakkında “hakaret” ve “tehdit” soruşturması
Gazeteci Oktay Candemir hakkında, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Van İl Milli Eğitim Müdürü Hasan Tekve’nin şikâyeti üzerine “hakaret” ve “tehdit” suçlamalarıyla soruşturma başlatıldı.
Soruşturma nedeniyle 9 Şubat 2023 günü emniyete giden Candemir, ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Candemir Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarda Tekve’nin “görevini kötüye kullandığını” ve “kamu zararı yarattığını” iddia etmişti.
Gazeteci Emin Çapa sosyal medya paylaşımları nedeniyle ifadeye çağırıldı
Gazeteci Emin Çapa, biri erişim engeli tweet’i olmak üzere iki tweet nedeniyle polis memurları tarafından 10 Şubat'ta ifadeye çağrıldığını duyurdu.
Çapa, Free Web Turkey’nin Twitter hesabından paylaşılan “Yeşiller Partisi Eş Sözcüsü Koray Urbarlı‘nın, AKP’li Vahit Kiler’e ait şirketin 2015’te Halkbank’a 100 milyon dolara sattığı Sapphire AVM’yi 48 milyon dolara geri almasıyla ilgili tweetleri, İstanbul Anadolu 8. Sulh Ceza Hakimliğinin 8 Şubat tarihli kararıyla erişime engellendi” tweet’ini alıntıladı ve şunu yazdı:
“Salı akşam üzeri, deprem yayınları telaşı içindeyken kapıma iki polis geldi. Biri bu içerik yüzünden, (diğerini bilmiyorum) ‘7 gün içerisinde’ ifade vermeye çağrıldım. Arsızlık yapmak serbest, yapılan arsızlığı anlatmak yasak.”
Henüz tam olarak konuyu ve ifadeye çağrılmasına neden olan diğer tweet’in ne olduğunu bilmediğini belirten Çapa, hem bugün gün içinde hem de yarın (11 Şubat) ifade vermeye gideceğini belirtti.
Gazeteciler İrfan Tunççelik ve Ümit Turhan Coşkun’un davası Mayıs ayına ertelendi
Gazeteciler İrfan Tuncçelik, Ümit Turhan Çoşkun ve 11 Barış Annesi’nin “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” (TCK 220/6) ve “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamaları ile yargılandıkları davanın dördüncü duruşması 7 Şubat 2023 günü İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmada gazeteciler Tuncçelik ve Coşkun ile Barış Annesi Emine Sarhan’ın avukatları hazır bulundu.
Gazetecilerin avukatları, mesleki ekipmanlarına dört yıl önce el konulduğunu belirterek kameraların iadesini talep etti.
Mahkeme, dijital materyallerin aslının teslim edilmesine ve polise direnilip direnilmediğine ilişkin talep edilen ek bilirkişi raporunun beklenmesine karar verdi. Dava 8 Mayıs 2023 tarihine erteledi.
Polis, PKK lideri Abdullah Öcalan’ın hapis koşullarını protesto etmek için başlatılan açlık eylemlerine destek amacıyla 10 Mayıs 2019’da Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi önünde yapılan gösteriye müdahale etmiş ve 11 Barış Annesi ile gazeteciler İrfan Tunççelik ve Ümit Turhan Coşkun’u gözaltına almıştı.
Gazeteci Reyhan Çapan’ın yargılandığı dava ertelendi
Kapatılan Özgür Gündem gazetesinin sorumlu yazı işleri müdürü Reyhan Çapan’ın “basın-yayın yoluyla örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın 23. duruşması 7 Şubat 2023 tarihinde İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Avukatların mazeret bildirmesi üzerine dosya üzerinden görülen dava, 26 Eylül 2023 tarihine ertelendi.
Gazeteci Yetkin Yıldız’ın yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Yetkin Yıldız hakkında, 23 Temmuz 2015 tarihinde Aktif Haber internet sitesinde yayımlanan “Fuat Avni Suruç patlaması ile ilgili Twitter’dan çarpıcı mesajlar paylaştı” başlıklı haber nedeniyle dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın şikâyeti üzerine, “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamalarıyla açılan davanın 23. duruşması 9 Şubat 2023 tarihinde Bakırköy 31. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya katılan olmadı. Mahkeme, İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesine yazılan müzekkerenin dönüşünün beklenmesine karar vererek davayı 13 Haziran 2023 tarihine erteledi.
Kamuoyunda “FETÖ medya yapılanması davası” olarak anılan davada Yıldız’a 2018 yılında “örgüt üyeliği” (TCK 314/2) suçlamasıyla verilen hapis cezasının kesinleşmesi bu davada “bekletici mesele” yapılmıştı. Yıldız söz konusu davanın Yargıtay’ın bozma kararının ardından İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesinde yeniden görülmekte olduğunu ve henüz sonuçlanmadığını söylemişti.
Yeniden görülen “FETÖ medya yapılanması davası” ertelendi
Kamuoyunda “FETÖ medya yapılanması davası” olarak anılan davada, haklarında verilen hükümler Yargıtay tarafından bozulan gazeteciler Ahmet Memiş, Ali Akkuş, Cemal Azmi Kalyoncu, Gökçe Fırat Çulhaoğlu, Ünal Tanık, Yakup Çetin ve Yetkin Yıldız’ın yeniden yargılandıkları davanın yedinci duruşması, 7 Şubat 2023 günü İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, yargılanan yedi gazeteci ve avukatları hazır bulundu.
Esas hakkındaki mütalaasını hazırlamak için dosyayı incelediğini ancak dosyada eksiklikler tespit ettiğini belirten duruşma savcısı tevsi tahkikat talebinde bulundu. Talebi kabul eden mahkeme, gazeteciler Ünal Tanık ve Yakup Çetin hakkında ihbarda bulunan kişilerin dinlenmesine ve Gökçe Fırat Çulhaoğlu hakkında 2023 tarihli ihbar sonucu açılan soruşturmanın akıbetinin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına sorulmasına karar verdi. Dava 8 Haziran 2023’e ertelendi.
Canan Kaya’nın davası Nisan ayına ertelendi
Medya Koridoru İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Canan Kaya’ya, Demirören Medya Grubu’nun “ticari itibarının zedelendiği ve kişilik haklarının ihlal edildiği” iddiasıyla açılan 20 bin TL’lik tazminat davasının üçüncü duruşması 9 Şubat 2023 günü İstanbul 39. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, Kaya’nın avukatı ile davacı Demirören Medya Grubu’nun avukatı hazır bulundu.
Davacı Demirören Medya Grubu’nun avukatı, “haksız rekabet” ile ilgili yaptığı suç duyurusunda verilen kovuşturmaya yer olmadığı kararına yapılan itirazın sonuçlanıp sonuçlanmadığının beklenilmesini istedi. Kaya’nın avukatı ise davanın reddini talep etti.
Mahkeme, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına yeniden müzekkere yazılarak, kovuşturmaya yer olmadığı kararının kesinleşip kesinleşmediğinin sorulmasına karar verdi. Dava 27 Nisan 2023’e ertelendi.
Demirören Medya Grubu, Kaya’ya 26 Kasım 2021 tarihinde yazdığı “Demirören yolun sonuna yaklaşıyor: Ziraat Bankası ‘kayyumları’ ne istedi? Tarihleriyle açıklıyoruz!” başlıklı haberi nedeniyle 20 bin TL’lik manevi tazminat davası açmıştı. Demirören Medya Grubu daha önce haksız rekabetle ilgili Kaya hakkında suç duyurusunda bulunmuş ancak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı takipsizlik vermişti. Demirören Medya Grubu’nun avukatı takipsizlik kararına yaptıkları itirazın sonuçlanmasının beklenilmesini talep etmişti.
Gazeteci Zeynep Kuray’ın yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Zeynep Kuray’ın “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması 9 Şubat 2023 günü İstanbul 39. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Sanık avukatlarının mazeret bildirmesi üzerine dosya üzerinden görülen dava 4 Temmuz 2023 tarihine ertelendi.
Mayıs 2019’da açlık grevinde olan HDP milletvekili Leyla Güven’e destek amacıyla gerçekleştirilen eylemde haber takibi yapan Kuray, eyleme katılan dokuz kişiyle birlikte yargılanıyor.
Gazeteci Mehmet Baransu’nun davası ertelendi
Gazeteci Mehmet Baransu’nun “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299), “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamalarıyla yargılandığı davanın sekizinci duruşması 10 Şubat 2023 günü İstanbul 60. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Baransu’nun avukatının mazeret bildirerek katılmadığı duruşma, dosya üzerinden görülerek ileri bir tarihe ertelendi.
Cengiz Çandar’ın yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Cengiz Çandar’ın Mayıs 2017 tarihli sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “suçu ve suçluyu övmek” (TCK 215) suçlamasıyla yargılandığı davanın birinci duruşması 9 Şubat 2023 tarihinde İstanbul 30. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Çandar’ın avukatının mazeret bildirerek katılmadığı duruşma, dosya üzerinden görülerek 11 Nisan 2023’e ertelendi.
Çandar ve aktivist Kemal Işıktaş’ın aynı dosya kapsamında yargılandıkları davanın 22 Kasım 2022 tarihli sekizinci duruşmasında mahkeme, Çandar yönünden dosyayı ayırarak başka bir esasa kaydedilmesine karar vermişti.
69 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Son ulaşılan bilgilere göre İbrahim Halil Öztürkeri’nin yaklaşık altı ay önce tahliye edildiği öğrenildi. Ancak JinNews muhabiri Nazlıcan Yıldız’ın 6 Şubat’ta tutuklanması nedeniyle cezaevlerindeki gazetecilerin sayısı değişmedi. Türkiye’de 10 Şubat 2023 itibarıyla en az 69 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.