Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Ankara merkezli operasyonda tutuklanan gazetecilerden 9’u tahliye edildi; EngelliWeb raporu hakimlik kararıyla engellendi; Metin Yoksu’ya hapis cezası; Doğan Akın “hakaret” suçlamasından beraat etti; Deniz Yücel hakkında yakalama kararı; kaymakamdan gazeteciye ölüm tehdidi
Ankara merkezli operasyonda tutuklanan gazetecilerden 9’u tahliye edildi
Ankara merkezli yürütülen soruşturma kapsamında Ekim 2022’de tutuklanan Mezopotamya Haber Ajansı (MA) Yazı İşleri Müdürü Diren Yurtsever, MA Ankara Haber Şefi Deniz Nazlım, MA muhabirleri Berivan Altan, Selman Güzelyüz, Hakan Yalçın, Emrullah Acar, Ceylan Şahinli, JinNews muhabirleri Habibe Eren, Öznur Değer ve 20 Mart 2023 tarihinde tutuklanan Yeni Yaşam gazetesi dağıtımcısı Hamdullah Bayram ile adli kontrol tedbirleri ile serbest bırakılan MA muhabiri Zemo Ağgöz ve eski MA stajyeri Mehmet Günhan’ın “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla yargılandıkları davanın ilk duruşması 16 Mayıs 2023 günü Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada yargılanan gazeteciler ile avukatları hazır bulundu.
Tutuklu gazetecilerin savunmalarının tamamlanmasından sonra iddia makamı, kaçma şüphesi ve mevcut delil durumu gerekçesiyle gazetecilerin tutukluluk hallerinin devamını istedi.
Ardından tutuksuz sanıklardan Mehmet Günhan, savunma yaptı. Üzerine atılı suçlamayı reddeden Günhan, hakkında verilen adli kontrol tedbirinin kaldırılmasını talep etti.
Mahkeme, Hamdullah Bayram'ın dışındaki tüm tutuklu gazetecilerin tahliyesine karar verdi.
Mahkeme, Hamdullah Bayram yönünden dosyanın ayrılmasına ve Şanlıurfa’da devam eden yargılama dosyası ile birleştirilmesine; Zemo Ağgöz ve Mehmet Günhan hakkındaki adli kontrol tedbirlerinin kaldırılmasına; MA ve JinNews hakkında soruşturma ya da kovuşturma olup olmadığının araştırılmasına, gazeteciler Ferhat Çelik ve Sadiye Eser'in tanık olarak dinlenmesine ve gizli tanıdığın da diğer celse dinlenilmesine hükmetti.
Dava 5 Temmuz tarihine ertelendi.
Haberin detayları için tıklayın
EngelliWeb raporu hakimlik kararıyla engellendi
İfade Özgürlüğü Derneği’nin “Üst Düzey Kamu Şahsiyetlerinin İncinen İtibar, Onur ve Haysiyet Yılı” başlıklı EngelliWeb 2021 raporu, yoga eğitmeni Akif Manaf‘ın talebiyle ve kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Şile Sulh Ceza Hakimliğinin 18 Mayıs 2023 tarih ve 2023/272 sayılı kararıyla erişime engellendi.
Aynı kararla, derneğin web sitesindeki 21 Aralık 2021 tarihli, İnsan Hakları Derneği Eş Genel Başkanı Eren Keskin’in yoga eğitmeni Akif Manaf hakkındaki bazı açıklamalarının Türk Ceza Kanunu’nun 257. maddesinde yer alan “görevi kötüye kullanmak” suçunu oluşturduğu iddiasıyla yargılandığı davada beraat etmesiyle ilgili haberin erişime engellendiğinin duyurulduğu içerik de erişime engellendi.
Ekşi Sözlük’e erişim bir kez daha engellendi
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Ekşi Sözlük’ün yeni alan adı olan eksisozluk2023.com adresinin 13 Mayıs 2023 tarihli Ankara 6. Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişime engellendiğini duyurdu.
Ekşi Sözlük'e Şubat ayında da erişim engeli getirilmiş, Ekşi Sözlük yönetimi, siteyi ‘eksisozluk2023.com’ olarak yeni bir alan adına taşımıştı.
Ekşi Sözlük Twitter hesabından yaptığı açıklamada, erişim engeli konusunda bir karar olduğunu gördüklerini ancak ayrıntısı hakkında bilgi sahibi olmadıklarını belirterek "henüz tarafımıza tebliğ edilmiş bir kararın bulunmadığını" kaydetti.
Gazeteci Metin Yoksu’ya “örgüt propagandası” suçundan hapis cezası
Gazeteci Metin Yoksu’nun, bir haber fotoğrafı gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 15 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, Yoksu’nun avukatı Ali Deniz Ceylan hazır bulundu. Yoksu ise duruşmaya katılmadı.
Savcı ilk duruşmada verdiği esas hakkındaki mütalaasını tekrar ederek Yoksu’nun atılı suçtan cezalandırılmasını istedi.
Esasa karşı beyanda bulunan Ceylan, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), kolluğun sanal devriye çalışması ile delil toplamasının hukuki olmadığı yönündeki kararlarını anımsattı. Ceylan, “Sanal devriye neticesinde elde edilmiş delillerin mutlak delil olarak değerlendirilerek hükme esas alınması doğru değildir” dedi. Suçlama konusu fotoğrafın herhangi bir şiddet ve propaganda unsuru içermediğini belirten Ceylan, Yoksu’nun beraatını talep etti.
Yoksu’yu üzerine atılı “örgüt propagandası” suçundan suçlu bulan mahkeme, gazeteciye 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Gazeteci Doğan Akın “hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşmasında beraat etti
T24 Genel Yayın Yönetmeni Doğan Akın’ın, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın şikâyeti üzerine “kamu görevlisine alenen hakaret” (TCK 125/1-4) suçundan yargılandığı davanın ilk duruşması 18 Mayıs 2023 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada Akın ve taraf avukatları hazır bulundu.
Kimlik tespitinin ardından savunmasını yapan Akın, suçlamaya konu edilen haberde herhangi bir hakaret kastı ve içeriği olmadığını söyledi.
Akın’ın avukatı Aslı Kazan da, suçlamaya konu edilen haberde hiçbir yorum ya da rencide edici hiçbir ifade kullanılmadığını belirterek, müvekkilinin, unsurları oluşmamış suçtan beraatını istedi. Bakan Varank’ın avukatı ise Akın’ın cezalandırılmasını talep etti.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, üzerine atılı suçun yasal unsurları oluşmadığından Akın’ın beraatını istedi. Mahkeme, yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması nedeniyle Doğan Akın’ın beraatına karar verdi.
Gazeteci Cengiz Çandar’a para cezası
Gazeteci Cengiz Çandar’ın sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek “suçu ve suçluyu övmek” (TCK 215) suçlamasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması 16 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul 30. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde Yeşil Sol Parti’den Diyarbakır milletvekili seçilen Çandar’ın katılmadığı duruşmada avukatı hazır bulundu. Müvekkilinin 28. dönem milletvekili seçildiğini belirten Çandar’ın avukatı, Anayasanın 83/2. maddesi gereğince yargılamada durma kararı verilmesini talep etti.
Savcı ise Çandar’ın henüz mazbatasını almadığını söyleyerek talebin reddine karar verilmesini istedi.
Seçim sonuçlarının henüz kesinleşmediğini söyleyen hâkim, bu aşamada yargılamanın durdurulmasını gerektirir bir durum olmadığına kanaat getirerek talebi reddetti.
Bir önceki celse sunduğu mütalaasını tekrar eden savcı Çandar’ın cezalandırılmasını talep etti.
Esasa ilişkin savunmasını yapan Çandar’ın avukatı mütalaaya katılmadıklarını belirterek davaya konu sosyal medya paylaşımının ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı ve müvekkilinin beraatını istedi.
Kararını açıklayan mahkeme, Çandar’a 4 bin 500 TL adli para cezası verdi.
Gazeteci Barış Pehlivan dördüncü kez cezaevine girdi
Gazeteci Barış Pehlivan, Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bir yazısından dolayı 30 Mart 2023 tarihinde açılan bir davanın denetimli serbestliğini bozması nedeniyle kısa süreliğine cezaevine girdi. Pehlivan, teslim olmasının ardından birkaç saat içinde tahliye edildi.
Dördüncü kez cezaevine gireceğini belirten Pehlivan, “Hakkımda altı tane dava açıldı, tabii ki Cumhuriyet gazetesindeki yazılarımdan dolayı. Ancak yargı bunları dikkate almadı. Ne zaman ki Barış Terkoğlu ile birlikte SS kitabını yazdık, açılan yedinci dava benim tekrar açık cezaevine girmeme gerekçe gösterildi" ifadelerini kullandı.
Kızılay haberi nedeniyle İsmail Arı hakkında başlatılan soruşturmada takipsizlik kararı
Kızılay’daki yolsuzluk iddialarınnı haberleştiren BirGün muhabiri İsmail Arı hakkında "yanıltıcı bilgiyi yayma" (TCK 217/A) şüphesiyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu tarafından başlatılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi.
Geçtiğimiz hafta ifadeye çağrılan Arı’ya, Kızılay Derneği ile Kızılay İçecek’in kendisi hakkında şikâyetçi olduğu belirtilmişti. Kızılay Derneği ile Kızılay İçecek Şirketi, Arı’nın 21 Mart tarihinde yayımlanan "Halkı zehirlemişler" başlıklı haberiyle "Yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçunu" işlediğini öne sürmüştü.
Arı’nın ifadesini alan savcılık, "Arı hakkında atılı suçun unsurlarının oluşmaması nedeniyle kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına" karar verdi.
Gazeteci Canan Kaya hakkında açılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi
Medya Koridoru İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Canan Kaya hakkında deprem yayını gerekçe gösterilerek “yanıltıcı bilgiyi yaymak” (TCK 217/A) şüphesiyle başlatılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi.
Kararında basın özgürlüğü vurgusu yapan savcı, “yanıltıcı bilgiyi yaymak suçu için özel kasıt gerekir” dedi.
İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu, gazeteci Kaya hakkında 13 Şubat 2023 tarihinde YouTube kanalından yaptığı deprem yayınını gerekçe göstererek 18 Mart 2023 tarihinde soruşturma başlatmıştı.
Nusaybin Kaymakamı Ercan Kayabaşı gazeteci Ahmet Kanbal’ı ölümle tehdit etti
Nusaybin Kaymakamı ve Nusaybin Belediyesine atanan kayyum olan Ercan Kayabaşı, kendisine Mustafa Kemal Atatürk’ün portresini soran gazeteci Ahmet Kanbal’ı sosyal medya hesabından ölümle tehdit etti.
Kayabaşı, Mezopotamya Ajansı muhabiri Kanbal’ın paylaşımının altında “Aynı anda çekilen fotoğrafta fotoğraf makinesi flaşı ile parlayan görüntüyü aklınızca propaganda yapıyorsunuz. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ü ve şanlı bayrağımızı ne duvardan ne gönülden ne de gönderden inmesine müsaade ederiz. Senin dağ farelerin zamanında denemişti. Sonuç Sarı torba” sözleriyle ölüm tehdidinde bulundu.
Gazeteci Kanbal, Kayabaşı hakkında “tehdit” (TCK 106) suçlamasıyla şikayetçi olacağını bildirdi.
Die Welt muhabiri Deniz Yücel hakkında yakalama kararı çıkarıldı
Alman Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel’in “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini alenen aşağılama” (TCK 301) ve “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamalarıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması 18 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24’ün takip ettiği duruşmada mahkeme, Adalet Bakanlığı’nın Almanya’da yaşayan Yücel’in savunmasının alınması için yazılan talebi işleme almaması üzerine Deniz Yücel hakkında yakalama kararı çıkarılmasına hükmetti.
Dava 17 Ekim 2023 tarihine ertelendi.
Gazeteci Perihan Kaya’nın yeniden yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Perihan Kaya’nın “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın ikinci duruşması 17 Mayıs 2023 günü Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Kaya ve avukatının katılmadığı duruşma dosya üzerinden görüldü. Dava 10 Kasım’a ertelendi.
Kaya, KHK ile kapatılan Özgür Gazeteciler Derneği (ÖGC) üyeliği, sosyal medya paylaşımları, meslektaşlarıyla yaptığı telefon görüşmeleri ve gizli tanık ifadeleri gerekçe gösterilerek, “KCK yapılanmasının Basın Alanında sorumlu” olduğu iddiasıyla “örgüt propagandası” suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Ancak istinaf mahkemesi, Kaya’nın “propaganda” suçunu sosyal medya yoluyla defalarca işlediğinden hareketle, yerel mahkemenin TCK 43. maddesinde yer alan zincirleme suç hükmünü değerlendirmesi gerektiğine vurgu yaparak verilen cezayı az bulmuş ve kararı bozmuştu.
Gazeteci Baransel Ağca’nın yargılandığı dava Kasım’a ertelendi
Gazeteci Baransel Ağca’nın “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” (TCK 216/3) suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 16 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul 43. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Dosya üzerinden görülen duruşmada mahkeme, uluslararası istinabe evrakının dönüşünün beklenmesine karar verdi. Dava 7 Kasım 2023 tarihine ertelendi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu tarafından hazırlanan iddianamede, Ağca’nın İslam’da şarap tüketiminin yasaklanmasını mizahi bir dille ele aldığı 25 Aralık 2020 tarihli sosyal medya paylaşımı suçlamaya delil olarak gösteriliyor.
En az 62 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Tutuklu gazeteciler Diren Yurtsever, Emrullah Acar, Berivan Altan, Öznur Değer, Hakan Yalçın, Habibe Eren, Ceylan Şahinli, Selman Güzelyüz ve Deniz Nazlım’ın 16 Mayıs’ta serbest bırakılmalarıyla birlikte, Türkiye’de 18 Mayıs 2023 itibarıyla en az 62 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.