Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Yargıtay Gezi tebliğnamesinde Mücella Yapıcı dışındakilere onama istedi; 13 aydır tutuklu olan 15 gazeteci tahliye edildi; İrfan Tunççelik ve Ümit Turhan Coşkun beraat etti; Merdan Yanardağ hakkındaki iddianame kabul edildi
Adli tatil başladı
Adli tatil 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu gereğince her yıl olduğu gibi 20 Temmuz'da başladı. Yeni adli yıl 31 Ağustos’ta adli tatilin bitmesinin ardından 1 Eylül 2023 tarihinde başlayacak.
Yargıtay’dan Gezi tebliğnamesi: Mücella Yapıcı dışındakilere onama talep edildi
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Gezi Parkı davasıyla ilgili hazırladığı tebliğnamede, Osman Kavala’ya verilen müebbet hapis cezasıyla Can Atalay, Tayfun Kahraman, Çiğdem Mater, Mine Özerden ve Hakan Altınay’a 18’er yıl hapis cezasının onanması istendi.
7 Temmuz 2023 tarihli tebliğnamede, Mücella Yapıcı hakkında “kesin ve inandırıcı delil elde edilemediğinden” mahkumiyetin ise bozulması talep edildi.
Başsavcılık, TİP’ten Hatay milletvekili seçilen avukat Can Atalay hakkında yargılamanın durması gerektiği düşüncesine katılmadı. Tahliye edilip edilmemesiyle ilgili bir görüş bildirilmedi.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 25 Nisan 2022’de hükmü açıklamış, “hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs” (TCK 312) suçlamasıyla Kavala’ya ağırlaştırılmış müebbet, diğer sanıklara 18’er yıl hapis cezası vermişti. Mahkeme, sanıkların “ceza miktarı ve adli kontrol tedbirinin tutuklamadan beklenen menfaati sağlayamayacağı”nı gerekçesiyle tutuklanmasına hükmetmişti.
Mahkemenin hükmüne itirazı önce istinaf mahkemesi inceledi. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, kararı yerinde bulduktan sonra dosya Yargıtay’a taşındı.
13 aydır tutuklu olan 15 gazeteci tahliye edildi
Diyarbakır merkezli yürütülen soruşturma kapsamında 8 Haziran 2022 tarihinde gözaltına alınan 15’i tutuklu toplam 18 gazetecinin “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması 11 Temmuz ve 12 Temmuz 2023 tarihlerinde Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada tutuklu gazeteciler Serdar Altan, Mehmet Ali Ertaş, Aziz Oruç, Elif Üngür, İbrahim Koyuncu, Lezgin Akdeniz, Mazlum Güler, Mehmet Şahin, Neşe Toprak, Ömer Çelik, Ramazan Geciken, Suat Doğuhan, Zeynel Abidin Bulut, Abdurrahman Öncü ve Remziye Temel ile tutuksuz yargılanan Esmer Tunç, Mehmet Yalçın ve Kadir Bayram hazır bulundu.
Savunmalarını yapan gazeteciler, mesleki faaliyetleri nedeniyle yargılandıklarını belirterek tahliye talebinde bulundular.
Duruşma savcısı, mevcut delil durumu, atılı suçun vasıf ve mahiyeti, delillerin toplanmamış olması gerekçesiyle gazetecilerin tutukluluğunun devamını istedi.
Dosyadaki tüm tutuklu gazetecilerin yurt dışına çıkış yasağı şeklindeki adli kontrol şartıyla tahliyesine karar veren mahkeme, davayı 9 Kasım 2023 tarihine erteledi.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
Gazeteciler İrfan Tunççelik ve Ümit Turhan Coşkun beraat etti
Barış Anneleri'nin 2019 yılında Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi önünde açlık grevlerine dikkat çekmek için yaptıkları eylemde gözaltına alınan 11 kişi ile haber takibinde olan gazeteciler İrfan Tunççelik ve Ümit Turhan Coşkun’un “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” (TCK 220/6) ve “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamalarından yargılandıkları davanın altıncı duruşması 11 Temmuz 2023 günü İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Sanıkların katılmadığı duruşmada gazetecilerin avukatları hazır bulundu. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, suçun yasal unsurları oluşmadığından tüm sanıkların beraatını talep etti.
Mahkeme, gazeteciler İrfan Tunççelik, Ümit Turhan Coşkun ve 11 Barış Annesi’nin üzerine atılı suçun yasal unsurları oluşmadığı gerekçesiyle beraatlarına karar verdi. Yurt dışı çıkış yasağı olan sanıkların yasağı da kaldırıldı.
Cumartesi Anneleri’nin basın açıklamasına polis müdahalesi
Cumartesi Anneleri/İnsanları tarafından 8 Temmuz 2023 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, aralarında Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Yönetim Kurulu üyesi Ümit Biçer ile İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin’in de olduğu 30 kişiyi ters kelepçeyle ve fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı.
Müdahale sırasında polis gazetecilerin görüntü almasını engelledi ve zor kullanarak eylem alanından uzaklaştırdı. Gazeteciler Fatoş Erdoğan, Dilan Şimşek ve Umut Taştan fiziksel şiddete maruz kaldı. Gözaltına alınan avukat Murat Çelik’in maruz kaldığı fiziksel şiddet nedeniyle yüzünden yaralandığı bildirildi.
Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı.
Tutuklu gazeteci Merdan Yanardağ hakkında hazırlanan iddianame kabul edildi
Bir programdaki sözleri nedeniyle “örgüt propagandası” (TMK 7/2) iddiasıyla 27 Haziran’da tutuklanan Tele 1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ hakkında “örgüt propagandası” ve “suçu ve suçluyu övmek” (TCK 215) suçlarından iddianame hazırlandı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame, değerlendirilmek üzere İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesine gönderildi.
İlk duruşma 4 Ekim 2023 günü İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek.
Muğla’da yangını takip eden gazetecilere tehdit
Muğla’ya bağlı Akçaalan mahallesinde bir hurdalık deposunda 9 Temmuz 2023 günü çıkan yangını takip eden gazeteciler, işletmeden bir kişi tarafından tehdit edildi.
Şahıs gazetecilere, "Görüntüleri silin, ayaklarınıza sıkarım. Seni bulurum, getirin emaneti" diyerek silahla tehdit etti. Gazeteciler, jandarma karakol komutanlığına gidip şikayetçi olacaklarını belirtti.
Kars’ta kaymakamın koruması gazeteci Serkan Çağlar’ı darp etti
Kars'ın Kağızman ilçesinde görev yapan İhlas Haber Ajansı muhabiri Serkan Çağlar, haber takibi için gittiği Kağızman Kaymakamlığı binasında, kaymakamın koruma polisinin fiziki müdahalesine maruz kaldı.
Kaymakamlık binası içeresinde koruma polisinin sözlü saldırıda bulunduğu öne sürülen gazeteciye, binadan ayrılıp gitmek isterken bahçede bu kez de aracını yanlış yere park ettiği gerekçesiyle fiziki müdahalede bulunuldu. Güvenlik kameralarına yansıyan görüntülerde koruma polisinin gazeteci Serkan Çağlar'ı boğazından tutup yere yatırdığı görüldü.
Kolundan ve bacağından yaralanan Çağlar, uğradığı saldırıdan duyduğu üzüntüyü belirterek, hastaneden aldığı darp raporu sonrasında polis memurundan şikayetçi olduğunu ifade etti.
Aracında ölü bulunan polisin cenazesinde gazetecilere saldırı
Muğla’nın Ortaca ilçesinde aracında ölü bulunan polis için Ortaca Merkez Camii’nde 12 Temmuz’da düzenlenen cenaze namazında Demirören Haber Ajansı (DHA) ekibi ve Batı Haber Gazetesi İmtiyaz Sahibi Ayşe Sönmez saldırıya uğradı.
DHA ekibine ölü bulunan polis yakınlarının saldırdığı kaydedilirken, Sönmez ise cenazede görüntü aldığı sırada bir kadının saldırısına uğradığını anlattı. Çekim yaptığı esnada kolunun hızla çekildiğini, telefonunun zorla alındığını belirten Sönmez, kolunda şu an güç kaybı ve aşırı ağrı yaşadığını ifade ederek kadın hakkında suç duyurusunda bulundu.
CHP, TRT hakkında suç duyurusunda bulundu
CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu 12 Temmuz 2023 günü İstanbul Adliyesi önünde yaptığı açıklamada, TRT’nin CHP ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na yönelik "ayrımcı ve hukuksuz yayın politikaları" gerekçesiyle partinin TRT hakkında suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı.
TRT’nin halkın haber almasını engellediğini ve siyasi hakları kullanmaya ve duyurmaya izin vermediğini belirten Kaftancıoğlu “Görevini kötüye kullanan TRT Genel Müdürünü savcılığa şikâyet ediyoruz. Adalet arayışımız ve yürüyüşümüz sürecek” dedi.
Gazeteci Şehriban Alkış’ın davasında savcı ceza talep etti
Aralarında gazeteci Şehriban Alkış'ın da bulunduğu yedi kadın ve LGBTİ+'nın "2911 sayılı Kanuna muhalefet," "görevi yaptırmamak için direnme" (TCK 265), “kamu kurumunun faaliyetlerinin engelleme” (TCK 113) ve “kamu malına zarar verme” (TCK 152) suçlamalarıyla yargılandıkları davanın sekizinci duruşması 11 Temmuz 2023 tarihinde İstanbul 23. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Alkış ve avukatı duruşmaya katılmadı.
Duruşmada esas hakkında mütalaasını açıklayan savcı, delil yetersizliği nedeniyle “kamu malına zarar” suçlamasından, suçun unsurları oluşmadığı gerekçesiyle "2911 sayılı Kanuna muhalefet” suçlamasından tüm sanıklar için beraat talep etti. Savcı Şal, müşteki polislerin “basit tıbbi müdahale gerektirecek şekilde yaralandıkları” gerekçesiyle ise “kamu görevlisine görevini yaptırmamak için direnme” ve “kamu kurumunun faaliyetlerinin engelleme” suçlarından tüm sanıklar için ceza istedi.
Mahkeme davayı 14 Kasım 2023 tarihine erteledi.
Savcı, gazeteciler Nagihan Yılkın ve Mustafa Büyüksipahi’nin cezalandırılmasını istedi
Cumhuriyet gazetesi muhabiri Nagihan Yılkın ve cumhuriyet.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Büyüksipahi hakkında, Gaziantep Valisi Davut Gül’ün şikâyeti üzerine “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla açılan davanın ikinci duruşması 13 Temmuz 2023 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada taraf avukatları hazır bulundu. Yılkın ve Büyüksipahi ise duruşmaya katılmadı.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, davaya konu haberdeki ifadelerin katılanın toplum içindeki saygınlığını zedelemeye yönelik olduğu ve bu bağlamda hakaret suçunun yasal unsurlarının oluştuğu gerekçesiyle Yılkın ve Büyüksipahi’nin üzerlerine atılı suçtan cezalandırılmasını istedi.
Katılan Davut Gül’ün avukatı, mütalaaya katıldıklarını belirterek Yılkın’ın cezalandırılmasını istedi.
Yılkın’ın avukatı ise mütalaaya karşı beyanda bulunmak için süre talep etti. Talebi kabul eden mahkeme, davayı 5 Aralık 2023 tarihine erteledi.
Cumhuriyet gazetesinin internet sitesinde 5 Mart 2022 tarihinde yayımlanan “Gaziantep Valiliği Hakkında suç duyurusu: Yolsuzluk ve rüşvet ağı ortaya çıktı” başlıklı haber gerekçe gösterilerek gazetenin muhabiri Yılkın ve cumhuriyet.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Büyüksipahi’ye, Gül’ün şikâyeti üzerine dava açılmıştı.
Gazeteci İsmail Arı’nın “hakaret” davasında dosya mütalaa için savcılığa gönderildi
BirGün gazetesi muhabiri İsmail Arı'nın, Emlak Konut'un Bodrum'da deniz manzaralı arazi için düzenlediği ihaleyi Eski Sanayi ve Teknoloji Bakanı ve AKP Bursa Milletvekili Mustafa Varank'ın kuzeninin aldığını yazdığı "Deniz manzaralı araziyi Varank’ın ‘kuzeni’ kaptı" başlıklı haberi gerekçesiyle “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçundan yargılandığı davanın ikinci duruşması 11 Temmuz 2023 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Arı ve avukatı duruşmada hazır bulundu.
İddianameye konu haberin hem Türkiye'de hem de dünyanın her yerinde haber değeri taşıdığını belirterek savunmasına başlayan Arı, "Kamuoyunu bilgilendirmek için bu haberi yaptım. Yaptığım iş gazetecilik faaliyeti içerisinde ve basın özgürlüğü kapsamındadır. Atılı suçlamayı kabul etmiyorum ve beraatımı talep ediyorum" dedi.
Şikayetlerinin devam ettiğini ve davaya katılma taleplerinin olduğunu söyleyen Varank’ın avukatı, gazeteci Arı'nın cezalandırılmasını talep etti.
Suçtan zarar görme ihtimaline karşı Varank ve avukatının davaya katılma talebini kabul eden mahkeme, esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için dosyanın iddia makamına gönderilmesine karar vererek davayı 24 Ekim 2023 tarihine erteledi.
Gazeteci Rozerin Gültekin’in duruşması Ocak ayına ertelendi
Bursa’da, 12 Haziran 2022 tarihinde “Tecrit Siyasetine Karşı Özgürlüğü Savunmak İçin Gemlik’e Yürüyoruz” eylemini takip eden JinNews muhabiri Rozerin Gültekin hakkında “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlamasıyla açılan davanın ikinci duruşması 11 Temmuz 2023 günü Bursa 18. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme davayı 18 Ocak 2024 tarihine erteledi.
Gazeteci Rüstem Batum’un yargılandığı dava ertelendi
Gazeteci Rüstem Batum’un sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) ve “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216) suçlamalarıyla yargılandığı davanın 11. duruşması 13 Temmuz 2023 günü İstanbul 5. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada Batum’un avukatı Merve Kurhan hazır bulundu.
Kurhan, Batum’un sağlık sorunları nedeniyle seyahat edemediğinden Türkiye’ye gelemediğini, dosyanın sürüncemede kalmaması için müvekkilinin yurt dışından konsolosluk aracılığıyla yazılı savunma vermesini ve hakkındaki yakalama emrinin kaldırılmasını talep etti.
Mahkeme, Batum’un adresinin ABD olduğu, hakaret suçu için istinabenin bu devletçe kabul edilmediği ve yazılı savunma adı altında bir usul bulunmadığından talebin reddine karar verdi. Batum hakkında çıkartılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar veren mahkeme, davayı 23 Kasım 2023 tarihine erteledi.
Öznur Değer ve 23 diğer sanığın davası Aralık ayına ertelendi
Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri’nin artan yaşam pahalılığını protesto etmek için 28 Kasım 2021 tarihinde yapmak istedikleri “Geçinemiyoruz” eyleminde gözaltına alınan 23 kişi ile eylemi takip eden JinNews muhabiri Öznur Değer’in, “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” ve “görevi yaptırmamak için direnmek” (TCK 265) suçlamalarıyla yargılandıkları davanın ikinci duruşması 10 Temmuz 2023 günü Ankara 18. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme savunması alınmayan sanıklar için 20 Temmuz'a kadar süre verilmesine, aksi takdirde yakalama kararı çıkarılmasına karar vererek davayı 11 Aralık 2023 tarihine erteledi.
“Boğaziçi sergi davası” hakimin izinli olması sebebiyle ertelendi
Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı tarafından atanan rektöre karşı düzenlenen protestolarda sergilenen görsel nedeniyle 7 öğrenciye “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamasıyla açılan davanın 14 Temmuz 2023 günü İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesinde görülmesi planlanan 9. duruşması, hâkimin izinli olması sebebiyle ileri bir tarihe ertelendi.
En az 44 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
15 tutuklu gazetecinin 11 Temmuz’da Diyarbakır’da görülen ilk duruşmada serbest bırakılmalarının ardından, Türkiye’de 14 Temmuz 2023 itibarıyla en az 44 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.