Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
"Etki ajanlığı" tasarısı Adalet Komisyonu’ndan geçti; TUSAŞ saldırısı sonrası sosyal medyaya erişim kısıtlandı; haber siteleri ve gazeteciler dahil 119 sosyal medya hesabına erişim engeli; Kazım Güleçyüz tutuklandı
"Etki ajanlığı" yasa tasarısı Adalet Komisyonu’ndan geçti
Kamuoyunda "etki ajanlığı" olarak nitelendirilen yasa tasarısı, Noterlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne konulan bir madde ile 23 Ekim günü TBMM Adalet Komisyonu’ndan geçti.
Teklifin 16. maddesiyle casusluk eylemleriyle daha etkin mücadele edilebilmesi amacıyla Türk Ceza Kanunu'nda yeni bir suç ihdas edildi.
Teklife ilişkin bilgi notunda, “Devletin güvenliği ile iç veya dış siyasal yararları aleyhine yabancı bir devlet veya organizasyonun stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda suç işleyenlerin üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacağı düzenlenmektedir. Böylelikle belge ve bilgi temini veya açıklanması dışında casusluk maksadıyla suç işlenmesi de ayrı bir suç olarak düzenlenmekte ve casusluk faaliyetleriyle daha etkin mücadele edilmesi amaçlanmaktadır” denildi.
Notta şu ifadelere yer verildi: "Fiilin savaş sırasında işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karşı karşıya bırakmış olması ağırlaştırıcı neden olarak kabul edilmektedir.”
Tasarı ilk olarak geçtiğimiz aylarda kamuoyunun gündemine gelmişti. Meclis tatile girmeden önce 9. Yargı Paketi'nin içinde Meclis'e sunulacağı öngörülen tasarı için AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, ise 9. Yargı Paketi'ne ilişkin çalışmalarda "etki ajanlığı" düzenlemesinin en başından beri bulunmadığını savunmuştu. 9. Yargı Paketi'ne ilişkin çalışmalara Kurban Bayramı sonrasında devam edeceklerini belirten Akbaşoğlu, ilgili teklifin de bayramdan sonraki süreçte Meclis Başkanlığına sunulacağını ifade etmişti.
Aralarında P24'ün de olduğu 34 hak ve meslek örgütünün yasa tasarısına ilişkin yaptığı ortak açıklama için buraya tıklayın.
Tasarıya ilişkin analiz için buraya tıklayın.
Tasarıya ilişkin söyleşi için buraya tıklayın.
TUSAŞ saldırısı sonrası sosyal medyaya erişim kısıtlandı
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) tesislerine yönelik 23 Ekim günü düzenlenen silahlı ve bombalı saldırının ardından sosyal medya platformları X, Instagram, Facebook, YouTube ve TikTok’a erişim kısıtlandı. RTÜK ise saldırıyla ilgili mahkeme tarafından yayın yasağı kararı alındığını duyurdu.
Erişim kısıtlaması 24 Ekim sabahı kaldırıldı.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, saldırının düzenlendiği gün yaptığı açıklamada beş kişinin hayatını kaybettiğini, 22 kişinin de yaralandığını duyurdu.
Haber siteleri ve gazeteciler dahil 119 sosyal medya hesabına erişim engeli
Aralarında gazeteci Can Dündar, Al Monitor yazarı Amberin Zaman ve yazar Cemre Birand'ın hesaplarının da bulunduğu çok sayıda hesaba, 22 Ekim günü Türkiye'den erişim engeli getirildi.
Erişime engellenenler arasında Bold Medya, Kronos ve Aktif Haber gibi haber sitelerinin hesaplarının da bulunduğu bildirildi.
İçişleri Bakanı tarafından yapılan açıklamada, yürütülen sanal devriye çalışmaları kapsamında Fethullah Gülen'in ölümünün ardından "sosyal medya platformlarında FETÖ propagandası yapan, övücü nitelikte paylaşımda bulunan ve taziye niteliğinde paylaşımlar yaptığı değerlendirilen" 177 sosyal medya hesap yöneticisinin tespit edildiği ve bu hesap yöneticileri hakkında işlem başlatıldığı kaydedildi.
Hakkında hesap başlatılan 177 hesaptan 119 tanesine erişim engeli getirildi
Yeni Asya GYY Kazım Güleçyüz tutuklandı
Yeni Asya gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Kazım Güleçyüz, "Fethullah Gülen terör örgütü-FETÖ" lideri Fethullah Gülen'in ölümü sonrası sosyal medya platformlarında yaptığı paylaşım nedeniyle 23 Ekim günü İstanbul'da gözaltına alındı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosunca başlatılan soruşturma kapsamında “örgüt propagandası” iddiasıyla savcılıkta ifadesi alınan Güleçyüz, aynı gün tutuklandı.
Yargıtay, Mehmet Baransu'ya verilen 13 yıl 6 ay hapis cezasını onadı
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, kapatılan Taraf gazetesinin yazarı Mehmet Baransu'ya "FETÖ" soruşturması kapsamında yöneltilen "örgüt üyeliği" (TCK 314) suçlamasından verilen 13 yıl 6 ay hapis cezasını onadı.
Daire, Mersin 2. Ağır Ceza Mahkemesinin Baransu hakkında 19 Temmuz 2020'de kurduğu hükme ilişkin temyiz incelemesini tamamladı. Buna göre, yerel mahkemece "örgüt üyeliği" suçlamasıyla 13 yıl 6 ay hapis cezası verilen Baransu'nun cezasının onanması kararlaştırıldı.
Mehmet Baransu hakkında, "Mersin Limanı'nda gümrükte ele geçirildiği iddia edilen genetiği değiştirilmiş pirinç" yayımları nedeniyle soruşturma başlatılmış, bilgi ve belgeleri "FETÖ mensubu emniyet görevlilerinden" aldığı ileri sürülmüştü. Baransu hakkında Mersin 2. Ağır Ceza Mahkemesinde kamu davası açılmıştı. Baransu hakkında "gizliliği ihlal" (TCK 285) suçlamasından 2 yıl, "yasaklanan bilgileri açıklama" (TCK 336) suçlamasından 4 yıl, "silahlı terör örgütüne üye olma" suçlamasından 13 yıl 6 ay olmak üzere toplam 19 yıl 6 ay hapis cezası verilmişti.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, Baransu hakkında "gizliliği ihlal" ve "yasaklanan bilgileri açıklama" suçlamalarından verilen toplam 6 yıl hapis cezasını 2022'de uygun bulmuştu.
Barış Pehlivan’ın haberine tazminat davası
ABD’de yaşayan girişimci Cengiz Bayırlı, Cumhuriyet gazetesinin köşe yazarı Barış Pehlivan’ın “Ev satın alırken nasıl dolandırıldılar” başlıklı yazısını gerekçe göstererek gazeteye, Pehlivan’a ve haberi yayımlayan BirGün gazetesi, Tele 1, Halk TV ve T24’e “kişilik hakları”nın ihlal edildiği iddiasıyla toplam 2 milyon 500 bin TL’lik tazminat davası açtı.
25 Eylül 2024 tarihli şikâyet dilekçesinde, ilgili haber için tazminatın yanı sıra düzeltme yapılması talep edildi.
Gazeteci Aysın Komitgan’a Fethullah Gülen’in ölümüne ilişkin ifadeleri nedeniyle gözaltı
Bursa’da Bugün kanalının Genel Yayın Yönetmeni Aysın Komitgan, Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) lideri Fethullah Gülen’in ölümünün ardından kullandığı ifadeler gerekçe gösterilerek gözaltına alındı. Komitgan, 23 Ekim günü serbest bırakıldı.
Komitgan, 21 Ekim günü ölen Gülen için, “Gün başladı. Güne daha önce birkaç kez gündeme gelen ama gerçek olmadığını öğrendiğimiz bir haberle uyandık. Fethullah Gülen’in ölüm haberi geldi. Kendisi dün vefat etmiş. Onun örgütüne yakın kaynaklardan ve yeğeninden yapılan açıklamayla ölüm haberi teyitleşti. Ne diyelim, mekanı cennet olsun” demişti.
Bu sözler üzerine Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı “örgüt propagandası” (TMK 7/2) ve “suçu ve suçluyu övmek” iddialarıyla Komitgan hakkında soruşturma başlattı.
Öte yandan Bursa’da Bugün gazetesi, Komitgan’ı işten çıkardı. İnternet sitelerinden bir açıklama yapan gazete, “Kullandığı kabul edilemez açıklamalarından dolayı program sunucusu Aysın Komitgan'ın kurumumuzla ilişiği kesilmiştir” dedi.
Dicle Müftüoğlu beraat etti
Gazeteci Dicle Müftüoğlu hakkında mesleki faaliyetleri gerekçe gösterilerek “örgüt üyeliği” (TCK 314) iddiasıyla açılan davanın beşinci duruşması 24 Ekim 2024 günü Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmada, 10 ay tutukluğun ardından 29 Şubat 2024’te tahliye edilen Müftüoğlu ile avukatı Resul Temur hazır bulundu.
Hakkındaki iddialar hakkında savunma yapan Müftüoğlu, 10 ay boyunca tutuklu kaldığı ve gazetecilik faaliyetleri gerekçesiyle yargılandığını hatırlattı. Önceki celsede savcılığın "örgüt üyesi olma” iddiasıyla cezalandırılması talebine ilişkin mütalaasına işaret eden Müftüoğlu, aktif olarak 15 yıl gazetecilik yaptığını ve mesleğini sürdürdüğünü dile getirdi.
Mahkeme heyeti, Müftüoğlu'nun beraatına karar verdi.
Ferhat Çelik ve Osman Akın’ın yargılandığı dava ertelendi
Sedat Peker’in Serhat Albayrak iddialarını haberleştiren Yeni Yaşam gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Ferhat Çelik ile Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Osman Akın’ın “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamalarıyla yargılandıkları davanın beşinci duruşması 24 Ekim 2024 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmaya katılan olmadı.
Mahkeme, Çelik hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar verdi. Dava 22 Nisan 2025 tarihine ertelendi.
Sanatçı Ferhat Tunç’un davası Şubat ayına ertelendi
Sanatçı Ferhat Tunç’un “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” (TCK 216) suçlamasıyla yargılandığı davanın 19. duruşması 23 Ekim 2024 günü Büyükçekmece 4. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya katılan olmadı.
Mahkeme, Tunç hakkındaki yakalama kararının infazının beklenmesine karar vererek, davayı 5 Şubat 2025 gününe erteledi.
Safiye Alağaş’ın davasında mahkeme gizli tanığın ifadesini almaktan vazgeçti
Safiye Alağaş'ın, JinNews Haber Müdürü olduğu dönemdeki gazetecilik faaliyetleri ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek "örgüt üyeliği" iddiasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 22 Ekim 2024 günü Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme, gizli tanığın ifadesinin alınmasından vazgeçilmesine, Alağaş hakkındaki yurtdışına çıkış yasağının devamına karar vererek, davayı 9 Ocak 2025 tarihine erteledi.
Abdurrahman Gök hakkında yeni soruşturma açıldığı öğrenildi
Mezopotamya Ajansı editörü Abdurrahman Gök hakkında mesleki faaliyetleri ve tanık beyanları gerekçe gösterilerek "örgüt üyeliği” (TCK 314) ve "örgüt propagandası" (TMK 7/2) iddialarıyla davanın beşinci duruşması 22 Ekim 2024 günü Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme heyeti, Gök hakkında “örgüt adına basın yayın faaliyetleri sürdürdüğü” iddiasında bulunan gizli tanığın dinlenilmesi için yazılan müzakereye cevap verilmediğine işaret ederek, "dosyanın sürüncemede kalmaması" gerekçesiyle tanığın dinlenmesi kararından vazgeçildiğini kaydetti.
Mahkeme, yurt dışı yasağının devamına, Yargıtay'da temyiz incelemesinde olan dosyanın dönüşünün beklenilmesine, Gök hakkında 2024 yılında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca açılan yeni soruşturmanın dosyasının bir örneğinin istenilmesine karar verdi
Dava 30 Ocak 2025 gününe ertelendi.
Gazeteci Hayko Bağdat’ın “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan yargılandığı dava zamanaşımından düştü
Gazeteci Hayko Bağdat’ın “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın 17. duruşması 22 Ekim 2024 günü İstanbul 51. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmaya katılan olmadı.
Savcı esas hakkındaki mütalaasında, ön görülen cezanın türü ve üst sınırı itibariyle sekiz yıllık olağan zaman aşımı süresinin dolduğu anlaşıldığından Bağdat hakkında açılan davanın CMK 223/8 maddesi gereğince düşmesini talep etti.
Mahkeme, TCK’nın 66/1 ve 67/4 maddelerinde düzenlenen sekiz yıllık olağan zaman aşımı süresinin iddianamenin düzenlendiği 21 Ekim 2016 tarihinden duruşma tarihine kadar gerçekleştiği anlaşıldığından, zamanaşımı nedeniyle Bağdat hakkındaki davanın düşmesine karar verdi.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, 1 Eylül 2015 tarihinde Bugün TV’de yayınlanan programında sarf ettiği sözler üzerine Bağdat hakkında suç ihbarında bulunmuştu. İhbar üzerine soruşturma başlatan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, gazeteci hakkında 21 Ekim 2016 tarihinde “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan iddianame düzenlemişti.
En az 27 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Yeni Yaşam gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Kazım Güleçyüz’ün tutuklanmasının ardından, 25 Ekim 2024 itibarıyla, Türkiye’de en az 27 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.