Türkiye’de Basın ve İfade Özgürlüğü - 191

Gazeteciler Reyhan Çapan, Seda Taşkın cezaevinden tahliye edildi; Gazete Karınca imtiyaz sahibine “propaganda” suçlamasıyla dava açıldı; avukatı, Ahmet Altan’ın beraati ve tahliyesi için Yargıtay’a başvurdu

Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin hakkındaki hapis cezasının kesinleşmesi sonucunda 2018 yılının Mayıs ayında tutuklanan eski yazı işleri müdürü Reyhan Çapan’ın avukatlarınca yapılan başvuru üzerine denetimli serbestlik kapsamında serbest bırakılmasına karar verildi. Ancak 16 Ocak günü cezaevinden çıkması beklenen Çapan, hakkında kesinleşmiş ve ödeme günü geçen 55 bin 660 TL para cezası olduğu gerekçesiyle tahliye edilmedi. Çapan, bir gün sonra, 17 Ocak gece saatlerinde Erzurum Kapalı Cezaevi’nden tahliye edildi.

2018 yılının Ocak ayından bu yana cezaevinde bulunan Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Seda Taşkın ise, yine 17 Ocak günü istinaf mahkemesinin tensip ara kararı ile tutuklu bulunduğu Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nden tahliye edildi. Taşkın, hakkındaki davanın Ekim ayında görülen karar duruşmasında “örgüt üyesi olmadan örgüte yardım” ve “örgüt propagandası yapmak” suçlamalarıyla toplam 7.5 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Sözcü gazetesine açılan iki dava birleştirildi

Sözcü gazetesinin yazarları Emin Çölaşan ve Necati Doğru ile Genel Yayın Yönetmeni Metin Yılmaz, internet sitesi yayın yönetmeni Mustafa Çetin ve haber koordinatörü Yücel Arı hakkında “FETÖ silahlı terör örgütü içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek yardım etme” suçlamasıyla açılan dava 18 Ocak günü İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.

Duruşma sonunda ara kararını açıklayan mahkeme, esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için dosyanın cumhuriyet savcısına gönderilmesine karar verdi.

Dosyanın aynı mahkemede görülmekte olan ve gazetenin sahibi Burak Akbay ile 3 çalışanının yargılandığı davayla birleştirilmesine kararı veren heyet, savcıdan her iki dosya hakkında mütalaa istenmesine hükmederek davayı 12 Mart 2019 tarihine erteledi.

Celalettin Can gözaltına alındı

78'liler Girişimi sözcüsü Celalettin Can, 18 Ocak sabahı İstanbul'daki evine düzenlenen baskınla gözaltına alındı.

Can’ın İzmir’de yaptığı bir konuşmadan dolayı hakkında başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alındığı belirtildi. Ataköy Polis Karakolu'na götürülen Can'ın akşam saatlerinde soruşturmanın başlatıldığı İzmir’e götürüleceği öğrenildi.

Özgür Gündem ana davası Nisan ayına ertelendi

Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin imtiyaz sahibi ile yayın danışma kurulu üyelerinin yargılandığı davanın görülmesine 17 Ocak günü İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.

P24 tarafından izlenen duruşmada savunması için tutuklu bulunduğu Edirne Cezaevi’nden SEGBİS bağlantısı üzerinden söz alan Kemal Sancılı, davadan dolayı yaklaşık iki sene tutuklu kaldığını belirterek tahliyesini talep etti. Sancılı’nın avukatı Özcan Kılıç da tutuklamanın infaza dönüştüğünü vurgulayarak tahliye talebinde bulundu.

Aslı Erdoğan’ın avukatı Erdal Doğan da müvekkilinin beraatini talep etti.

Avukatların ardından söz alan duruşma savcısı Sancılı’nın tutukluluğunun devamını talep etti.

Duruşma sonunda mahkeme, Sancılı’nın tutukluluğunun devamına hükmederek dijital materyaller hakkında savunmaların hazırlanması için davayı 10 Nisan 2019 tarihine erteledi.

Ahmet Altan’ın beraati ve tahliyesi için Yargıtay’a başvuru

2016 yılının Eylül ayından bu yana Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan edebiyatçı ve gazeteci Ahmet Altan’ın avukatı, Yargıtay 16. Ceza Dairesi’ne bir dilekçe sunarak Altan’ın beraati ve tahliyesini talep etti.

Avukat Figen Albuga Çalıkuşu tarafından kaleme alınan 16 Ocak tarihli dilekçede, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 8 Ocak tarihli tebliğnamesinde değiştirilen suç atfındaki suçun unsurlarının oluşmadığına dair itiraz dile getirildi.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tebliğnamede aralarında Ahmet ve Mehmet Altan ile Nazlı Ilıcak’ın da bulunduğu altı kişi hakkında verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalarını onayan istinaf mahkemesi kararının bozulmasını istemişti. Yargıtay 16. Ceza Dairesi’ne sunulan tebliğnamede Altanlar ve Ilıcak’ın “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan değil, “örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan yargılanmaları gerektiği belirtilmişti.

Avukat Çalıkuşu, Yargıtay C. Başsavcılığı tarafından düzenlenen tebliğnamede Altan’ın “örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan cezalandırılmasının istenmesinin kabul edilemez olduğunu ifade etti.

OHAL komisyonu Mehmet Altan’ın göreve iade talebini reddetti

Olağanüstü Hâl (OHAL) İşlemleri İnceleme Komisyonu, hakkında “anayasayı ihlâl” suçlamasıyla dava açıldıktan sonra KHK ile İstanbul Üniversitesi’nden ihraç edilen Profesör Mehmet Altan’ın göreve iade başvurusunu reddetti.

Komisyon, 6 Aralık 2018 tarihli kararına gerekçe olarak Altan’ın yargılanıyor olmasını ve hakkında hazırlanan bir idari raporu gösterdi. Karar Altan’a 8 Ocak günü tebliğ edildi.

Tutuklanması Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nce haksız bulunan Mehmet Altan, hakkındaki yargılama süreci sona ermeden başvurusunu reddeden OHAL Komisyonu başkan ve üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu.

Altan’ın avukatı Figen Çalıkuşu tarafından kaleme alınan dilekçede, başkan ve üyelerin anayasaya aykırı hareket ettikleri belirtilerek, yargılanmaları istendi.

Komisyon üyelerinin görevi kötüye kullanma suçunu işledikleri öne sürülen dilekçede başkan ve komisyon üyelerinin her biri için ayrı ayrı ceza davası açılmasına karar verilmesi talep edildi.

Akademisyen Bülent Şık hakkında bir soruşturma daha açıldı

Tarım ürünlerindeki kanserojen madde kalıntıları ile ilgili yazı dizisi nedeniyle 12 yıl hapsi istenen akademisyen Bülent Şık hakkında bir soruşturma daha açıldı.

Şık hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek, "terör örgütünün propagandasını yaptığı" iddiasıyla başlatılan soruşturma dosyasında, Şık’ın ıspanaktaki demir oranından hareketle gıdalardaki nitrat oranlarını konu aldığı bir yazısı da yer aldı.

Antalya ve İstanbul başsavcılıklarının ve emniyetin eş zamanlı olarak dosyayla ilgilendiği, 54 sayfalık bir araştırma raporu hazırlanarak emniyetin ilgili birimlerinde değerlendirildiği ortaya çıktı.

İshak Karakaş’ın yurt dışına çıkış yasağı kaldırıldı

Halkın Nabzı gazetesi genel yayın yönetmeni İshak Karakaş’ın “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı 10 sanıklı davanın dördüncü duruşması 17 Ocak günü İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.

P24 tarafından izlenen duruşmada sanıklar ve avukatları celse arasında açıklanan mütalaaya karşı beyanda bulunarak esas hakkında savunmaların hazırlanması için süre talep etti.

Mütalaada Karakaş’ın “zincirleme örgüt propagandası” suçundan cezalandırılması talep ediliyor.

Duruşmada söz alan Karakaş hakkındaki suçlamalara yanıt verdi. Gazeteci ve barış savunucusu olduğunu ifade eden Karakaş, mütalaada atıfta bulunulan sosyal medya paylaşımları ile ilgili açıklamalarda bulundu. Karakaş beraatini talep ederek savunmasını tamamladı.

Duruşma sonunda açıkladığı ara kararında mahkeme, savunmaların alınmış olması nedeniyle Karakaş dâhil tüm sanıklar hakkındaki yurt dışına çıkış yasağı ve diğer adlî kontrol hükümlerinin kaldırılmasına hükmederek davayı 26 Mart 2019 tarihine erteledi.

Ziya Ataman beşinci duruşmada da tahliye edilmedi

Aralarında kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Ziya Ataman’ın da bulunduğu 9’u tutuklu toplam 19 kişi hakkındaki davanın beşinci duruşması 17 Ocak günü görüldü.

Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi, avukat savunmalarının ardından açıkladığı ara kararında tutuklu sanıkların tutukluluk hâllerinin devamına karar vererek davayı 26 Mart 2019 tarihine erteledi.

Çağdaş Erdoğan “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasından beraat etti

Foto muhabiri Çağdaş Erdoğan, bir sosyal medya paylaşımında “Cumhurbaşkanına hakaret ettiği” iddiasıyla hakkında açılan davanın 16 Ocak günü görülen ilk duruşmasında hâkim karşısına çıktı.

Bursa 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada hazır bulunan Erdoğan mahkemeye sunduğu tek sayfalık yazılı savunmasında hakkındaki iddiayı yanıtladı. Erdoğan savunmasında, suçlama konusu paylaşımda kastedilenin muhalefet olduğunu, cumhurbaşkanına bir hakaretin söz konusu olmadığını ifade etti.

Duruşma sonunda mahkeme, Erdoğan’ın hakkındaki suçlamadan beraatine karar verdi.

7 Barış Akademisyenine daha ceza verildi

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için “terör örgütü propagandası” suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerden yedi kişi daha bu hafta görülen duruşmalarında hapis cezasına çarptırıldı.

17 Ocak günü İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde duruşmaları görülen akademisyenler Emin Alper ve Kerem Eksen için kararını açıklayan heyet, Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2'de düzenlenen “terör örgütü propagandası yapmak” suçunu sabit görerek 1'er yıl 3'er ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verdi. Kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

16 Ocak günü ise akademisyenler Efe Arık, U.Ş., Reyda Ergün ve Taner Gören’in duruşmalarını gören İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi dört akademisyenin de “propaganda” suçlamasıyla yine 15’er ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Kararların tamamında hükmün açıklanması geri bırakıldı.

İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi ise akademisyen M.A.’ya üçüncü duruşmasında TCK’nın 314/2, TMK’nın 5/1 ve TCK’nın 220/7 maddeleri kapsamında düzenlenen “örgüte üye olmamakla birlikte bilerek ve isteyerek yardım etme” suçundan 2 yıl 1 ay hapis cezası verdi. Yasal imkân bulunmadığından, kararda hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümleri ve erteleme uygulanmadı. Üye hakimlerden biri karara muhalefet şerhi düşerek “sanığın TMK 7/2'ye göre cezalandırılması” düşüncesinde olduğunu ifade etti.

Hollandalı gazeteci sınır dışı edildi

Hollandalı FD Nieuws’un Türkiye muhabiri Ans Boersma, Türkiye’den sınır dışı edildi.

FD Nieuws’un haberine göre, Hollandalı gazeteciye 16 Ocak günü ikamet iznini uzatmak için gittiği göçmenlik bürosunda “sınır dışı edildiği” bildirildi. Boersma’ya neden sınır dışı edildiğinin bildirilmediği belirtildi.

Türkiye Osman Baydemir’e tazminat ödeyecek

Türkiye, Osman Baydemir’in “düşünce ve ifade özgürlüğünü ihlâl etmek”ten mahkûm oldu.

Eski Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Başkanı Osman Baydemir hakkında 2006 yılında yaptığı bir konuşma gerekçe gösterilerek açılan bir davada Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 2008 yılında “suçu ve suçluyu övmek” suçlamasıyla verilen ve Yargıtay’ın 2010 yılında onadığı para cezasına ilişkin Baydemir’in avukatı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurmuştu.

Başvuruya ilişkin kararında AİHM, Türkiye’nin Baydemir’e “ifade ve düşünce özgürlüğünün ihlâl edildiği” gerekçesiyle 2 bin 975 Euro tutarında tazminat ödemesine karar verdi.

Ferhat Tunç havalimanında gözaltına alındı

Müzisyen Ferhat Tunç, 13 Ocak akşamı Atatürk Havalimanı’nda hakkında yakalama kararı olduğu gerekçesiyle gözaltına alındı. 14 Ocak günü Bakırköy Adliyesi’ne getirilen Tunç, hakkında yürütülen iki ayrı soruşturma kapsamında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na ifade vermesinin ardından serbest bırakıldı.

Gün Matbaacılık davasında mütalaa verildi

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredilen Gün Matbaacılık’ın sahibi Kasım Zengin’in de aralarında olduğu 21 çalışanının yargılandığı davanın üçüncü duruşması 14 Ocak günü İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü.

Duruşmada, tutuklu sanıklar ile bazı tutuksuz yargılanan matbaa çalışanları hazır bulundu.

Duruşma, iddia makamının esas hakkındaki mütalaasını mahkeme heyetine sunması ile başladı. Savcı mütalaada, Gün Matbaacılık’ın basımını yaptığı Özgürlükçü Demokrasi gazetesinin Afrin operasyonu sonrası TSK operasyonlarına dair “olumsuz bir algı oluşturduğu,” matbaanın “tamamen terör örgütünün güdümünde yayın yaptığı” iddia edildi.

Mütalaada 12 kişinin (Kasım Zengin, İrfan Karaca, Mahmut Abay, Cemal Tunç, Erdoğan Zamur, İhsan Sinmiş, Kazım Göçer, Mehmet Emin Sürmeli, Musa Kaya, Sadettin Demirtaş, Necat Hizarcı ve Polat Arslan) “örgüt üyeliği,” 9 kişinin de (Mehmet Kadir Özkara, Mürsel Demir, Özgür Bozkurt, Cumali Öz, Süleyman Güneş, Kemal Daşdöğen, Derviş Arvas, Muhammet Özkan ve Uğur Selman Kelekçiler) “örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme” suçlamasıyla cezalandırılmaları istendi.

Mütalaada, tutuklu matbaa çalışanlarının tutukluluk hâllerinin devamı talep edildi. Duruşma sonunda ara kararını açıklayan mahkeme, tutuklu 9 matbaa çalışanının tutukluluklarının devamına karar vererek davayı 11 Şubat’a erteledi.

Gazete Karınca imtiyaz sahibine “propaganda” suçlamasıyla dava açıldı

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu tarafından yürütülen bir soruşturma sonucunda Gazete Karınca’nın imtiyaz sahibi Necla Demir hakkında “zincirleme şekilde örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla dava açıldı.

İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilen iddianamede Demir’in 13 yıla kadar hapsi isteniyor.

Soruşturmanın 21 Ocak 2018 tarihinde Başbakanlık İletişim Merkezi’ne (BİMER) yapılan bir ihbar üzerine başlatıldığı öğrenildi. İhbarda gazetenin “PYD/PKK sözcülüğü” yaptığı ileri sürüldü.

Hazırlanan iddianamede Türkiye’nin Afrin operasyonuna ilişkin gazetede yer alan haber ve röportajlar suçlama konusu ediliyor.

Cezaevindeki gazeteciler ve medya çalışanları listesi

Gazeteciler Seda Taşkın ve Reyhan Çapan’ın tahliyelerinin ardından Türkiye’de cezaevvinde bulunan gazeteci ve medya çalışanı en az 160 oldu.

Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan ulaşılabilir.