Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Sözcü gazetesi İzmir muhabiri Gökmen Ulu, 19 Mayıs 2017 tarihinde darbe girişiminin yaşandığı 15 Temmuz 2016 günü gündüz saatlerinde gazetenin internet sitesinde yayımlanan bir haber nedeniyle gözaltına alındı.
Ulu aynı gün hakkında gözaltı kararı çıkarılan ve aralarında Sözcü gazetesinin sahibi Burak Akbay’ın da olduğu dört gazeteciden biriydi.
Sabah hakkında gözaltı kararı olduğu haberlerini duyunca Ulu önce evinin önünde polisin gelmesini bekledi daha sonra da avukatıyla birlikte teslim olmak için adliyeye gitmek istedi. Ancak avukatıyla birlikte yolda polis tarafından durdurulan Ulu’ya polisler tarafından savcılık talimatının beklendiği, talimat gelir gelmez gözaltı işlemi yapılacağı söylendi ve eve dönmesi istendi. Ulu, akşam saatlerinde evine gelen polis ekipleri tarafından evinde yapılan aramadan sonra gözaltına alındı. Basında çıkan haberlere göre Ulu “FETÖ/PDY üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” suçlamasıyla gözaltına alındı.
26 Mayıs 2017 günü, Ulu ile birlikte gözaltına alınan Sözcü gazetesi İnternet Sorumlu Müdürü Mediha Olgun ve Mali İşler Müdürü Yonca Yücekaleli savcılık ifadelerinin ardından tutuklama talebiyle İstanbul 8. Sulh Ceza Hâkimliği’ne sevk edildi. Savcılık sevk yazısında Ulu’nun “Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme,” “Cumhurbaşkanına suikast ve filli saldırıya yardım etme” ve “Silahlı terör örgütüne üye olma” suçlamalarıyla tutuklanmasını istedi.
Mahkeme tutanağına göre Ulu, hakkındaki ağır suçlamalardan dolayı “şokta” olduğunu söyledi, 15 Temmuz 2016 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Marmaris’te tatil yaptığı yeri fotoğraflarıyla gösteren haberi gazetecilik maksadıyla yaptığını, Erdoğan’ın Marmaris’te tatil yaptığının zaten bilindiğini ve bu konuda kendi haberinden önce başka kaynaklarda haberler yapıldığını, darbe girişimi gerçekleştikten sonra da Erdoğan’ın kaldığı yere diğer gazetecilerle gidip cumhurbaşkanının sözlerini ilk haberleştiren gazetecilerden biri olduğunu söyledi.
İstanbul 8. Sulh Ceza Hâkimliği, Ulu’nun “FETÖ/PDY Silahlı Terör Örgütüne üye olduğuna ya da örgütün hiyerarşik yapısı içinde yer aldığına” ve “hükümete karşı silahlı isyan” suçuna iştirak ettiğine dair somut kanıt bulunmaması nedeniyle bu suçlardan tutuklama talebinin reddine karar verirken “Örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme” ve “Cumhurbaşkanına suikast ve filli saldırıya yardım etme” suçlarından tutuklanmasına karar verdi. Mahkeme Ulu’yla birlikte Olgun’un da tutuklanmasına karar verirken Yücekaleli serbest bırakıldı.
Ulu, Olgun, Yücekaleli ve Akbay hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu’nca hazırlanan iddianame Ekim 2017’de kabul edildi. İddianamede Gökmen Ulu, Mediha Olgun ve Yonca Yücekaleli’ye “Silahlı terör örgütü içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek,” Akbay’a “silahlı terör örgütü yönetme” ve “örgüt propagandası” suçlamaları yöneltildi.
Sözcü davasının ilk duruşması 7-8 Kasım 2017 tarihinde İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. P24 tarafından takip edilen duruşmada ilk gün savunma yapan Ulu, kendisini “Yurtsever bir gazeteci ve Mustafa Kemal’in takipçisi” olarak tanıttı. Duruşmanın sonunda mahkeme bu tarih itibarıyla davanın tek tutuklu sanığı olan Ulu’nun tahliyesine karar verdi.
İki dosya birleşti
2018'in Aralık ayında Sözcü gazetesinin köşe yazarları Emin Çölaşan ve Necati Doğru, Genel Yayın Yönetmeni Metin Yılmaz, internet haber koordinatörü Yücel Arı ve internet yayın yönetmeni Mustafa Çetin hakkında “FETÖ silahlı terör örgütü içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek yardım etme” suçlamasıyla 7 buçuk yıldan 15 yıla kadar hapis istemiyle yeni bir dava açıldı. 61 sayfalık yeni iddianamenin gönderildiği İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi, bu davanın 18 Ocak 2019 günü görülen ilk duruşmasının sonunda dosyanın esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için cumhuriyet savcısına gönderilmesine ve aynı mahkemede görülmekte olan Sözcü davasıyla birleştirilmesine karar verdi.
İki dosyanın birleştirilmesinin ardan ilk duruşma, celse arasında alınan karar uyarınca, 15 Mart 2019 günü görüldü. Savcının mütalaa için süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 18 Nisan 2019 tarihine erteledi.
Bu tarihte görülen yedinci duruşmada, savcının hazırladığı 17 sayfalık mütalaanın, duruşmadan bir gün önce, 17 Nisan 2019 tarihinde dosyaya eklendiği görüldü. Mütalaada, Gökmen Ulu, Emin Çölaşan, Necati Doğru, Metin Yılmaz, Mustafa Çetin, Yücel Arı ve Yonca Yücekaleli hakkında “FETÖ/PDY içerisindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte bu örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası istendi. Mediha Olgun hakkında etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasını isteyen savcı, Burak Akbay’ın ise dosyasının ayrılmasını istedi.
Savcının esas hakkındaki mütalaasına bu bağlantıdan erişilebilir.
2 yıl 1 ay hapis cezası
Sözcü davasının karar duruşması 27 Aralık 2019 tarihinde görüldü. İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi, aralarında Gökmen Ulu'nun da olduğu yedi kişiyi “FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçlamasıyla 2 yıl 1 ay ile 3 yıl 6 ay 15 gün arasında değişen hapis cezalarına çarptırdı.
Mahkeme, köşe yazarları Emin Çölaşan ve Necati Doğru’ya 3 yıl 6 ay 15’er gün, Genel Yayın Yönetmeni Metin Yılmaz ve internet sitesi yayın yönetmeni Mustafa Çetin’e 3 yıl 4’er ay, internet yayın koordinatörü Yücel Arı, muhabir Gökmen Ulu ve muhasebe çalışanı Yonca Yücekaleli’ye ise 2 yıl 1’er ay hapis cezası verdi. Mediha Olgun’un beraatine karar verilirken gazetenin sahibi Burak Akbay’ın dosyasının ise “savunmasının alınmamış olması, hakkında tutuklamaya yönelik yakalama kararı bulunması” dikkate alınarak ayrılmasına hükmedildi.
İstinaf kararı
İstinaf başvurularını Ekim 2020'de karara bağlayan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 27. Ceza Dairesi, Sözcü gazetesi yönetici ve yazarlarının yargılandığı davada Gökmen Ulu, Metin Yılmaz, Emin Çölaşan, Mustafa Çetin, Necati Doğru, Yücel Arı ve Yonca Yücekaleli hakkında "FETÖ'ye bilerek ve isteyerek yardım etme" suçundan verilen mahkûmiyet kararlarını oy birliğiyle onadı.
Daire, sanıklar hakkında tatbik imkanı bulunmayan denetimli serbestlik tedbirinin yerel mahkemece sanıklar yönünden uygulanmasına karar verilmesinin yasaya aykırı olduğunu belirterek bu hususun yeniden yargılama yapılmaksızın düzeltilmesine, ilk derece mahkemesinin kararında bulunan "sanıklar hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına" şeklindeki ibarenin hükümden kaldırılmasına karar verdi. ve diğer yönleriyle usul ve yasaya uygun bulunan karara karşı yapılan istinaf başvurularının düzeltilerek esastan reddine karar verilmesine hükmetti.