Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Eren Keskin’in evine polis baskını; Antalya’da sokak röportajı yapan Hasan Köksoy ve bir kişi tutuklandı; savcı, Deniz Yücel için ceza talep etti; Oktay İnce ve Zeynep Altıok'a “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla hapis cezası; Çiğdem Toker’in yazılarına erişim engeli getirildi
Eren Keskin’in evine polis baskını
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin’in annesinin evine 3 Aralık 2021 gece saatlerinde polis baskını düzenlendi. Baskın sırasında evde bulunmayan Keskin’e daha sonra telefonla ulaşan polisler, Keskin’in Tunceli’de katıldığı bir panelde yaptığı konuşma nedeniyle ifade vermesi gerektiğini söyledi. Keskin hakkında söz konusu panelde hak ihlallerine ilişkin yaptığı konuşma gerekçesiyle “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla soruşturma başlatıldığı öğrenildi. Keskin, 7 Aralık 2021 Salı günü ifade vermeye gideceğini belirtti.
AYM ve AİHM kararını uygulamayan hakimlerin dosyasına Yargıtay bakacak
Akademisyen ve yazar Mehmet Altan’ın, hakkındaki Anayasa Mahkemesi (AYM) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını uygulamayan dönemin İstanbul 26. ve 27. Ağır Ceza Mahkemesi hâkimlerine açtığı tazminat davasının ilk duruşması 2 Aralık 2021 tarihinde İstanbul 40. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme, görevsizlik kararıyla dosyayı Yargıtay 4. Hukuk Dairesine gönderdi. Mahkemenin görevsizlik talebinin kabul edilmesi halinde hâkimler Seval Alaçam, Kemal Selçuk Yalçın ve Mehmet Akif Ayaz’ın dosyası, Yargıtay’da yargılanan hâkim Orkun Dağ’ın dosyası ile birleştirilecek.
P24 tarafından takip edilen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Savcı, gazeteci Mehmet Aslan’ın beraatini talep etti
Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Mehmet Aslan’ın yaptığı haberler gerekçe gösterilerek “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davada celse arasında mütalaasını sunan savcı, Aslan’ın beraatini talep etti.
MA’da 2 Aralık 2021 tarihinde yayımlanan habere göre savcı, Aslan’ın dijital materyalleri, el konulan kitap ve dergileri ile suçlama konusu haberlerinin “örgüt üyeliği” kapsamına girmediğini belirterek, yeterli delil olmadığı gerekçesiyle gazetecinin beraatini istedi.
Aslan, 9 Ocak’ta İstanbul’da evine yapılan baskınla gözaltına alınmış, 4 günlük gözaltının ardından tutuklanarak Antalya L Tipi Kapalı Cezaevine gönderilmişti. Aslan, yargılandığı davanın 26 Mayıs’ta görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti. Davanın bir sonraki duruşması 16 Aralık 2021 tarihinde İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek.
Zekine Türkeri için ilk duruşmada ceza talebi
Gazeteci Zekine Türkeri hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması 2 Aralık 2021 tarihinde İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Türkeri ve avukatı Erselan Aktan duruşmada hazır bulundu. Türkeri ve avukatının beyanlarının ardından mütalaasını sunan iddia makamı, Türkeri’nin atılı suçtan cezalandırılmasını talep etti. Türkeri ve avukatının mütalaaya karşı savunmaları için süre talebini kabul eden mahkeme davayı 15 Mart 2022 tarihine erteledi.
Zeynep Altıok Akatlı’ya “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla hapis cezası verildi
Eski CHP İzmir Milletvekili ve BirGün gazetesi yazarı Zeynep Altıok Akatlı, sosyal medya paylaşımları nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yargılandığı davanın 2 Aralık 2021 tarihinde görülen karar duruşmasında Urla 2. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından 11 ay hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
Cumhuriyet çalışanlarının yargılandığı dava Mart ayına ertelendi
Cumhuriyet gazetesinde 14 Nisan 2020 tarihinde yayımlanan “Boğaz’da Kaçak Var” başlıklı haber nedeniyle muhabir Hazal Ocak, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Olcay Büyüktaş Akça, Yazı İşleri Müdürü İpek Özbey ve foto muhabiri Vedat Arık'ın “terörle mücadelede görev alanları hedef göstermek” (TMK 6/1) ve “özel hayatın gizliliğini ihlâl” (TCK 134) suçlamalarıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması 1 Aralık 2021 tarihinde İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Gazetecilerin avukatı Turan Karakaş, TMK’nin 15. maddesine göre Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun’un polis ya da asker olmadığından bu maddeden yararlanamayacağını söyledi. Karakaş, Altun’un terörle mücadele kapsamında görevlendirilip görevlendirilmediği hususunun İçişleri Bakanlığından ve Cumhurbaşkanlığından sorulmasını istedi. Sanık avukatları ayrıca kovuşturmanın genişletilmesi talebinde bulundular.
Mahkeme başkanı, gazetecilerin avukatının Altun’un terörle mücadelede görevli olup olmadığının sorulması yönündeki talebini reddetti. Dava 31 Mart 2022 tarihine ertelendi.
P24 tarafından takip edilen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Dava izleyen gazeteciler sanık yakınları tarafından sözlü saldırıya uğradı
Ankara’da kadına yönelik şiddet ve tehdit nedeniyle yargılanan Ömer Faruk Ayvaz’ın 1 Aralık 2021 tarihinde görülen duruşmasını takip etmek isteyen gazetecilerin duruşma salonu önünde çektiği fotoğraflar polis tarafından silinmek istendi. Sanık Ayvaz’ın ağabeyi duruşma salonu önündeki avukatlara, gazetecilere ve bireysel olarak duruşmayı takip etmek isteyenlere tehditlerde bulundu. Gazetecilere “Sizler teröristsiniz, o yüzden buradasınız” şeklinde sözlü saldırıda bulunan kişi, kadın gazetecilerden şikayetçi olmak istedi.
Reyhan Çapan’ın yargılandığı dava Mart ayına ertelendi
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin eski sorumlu yazı işleri müdürü Reyhan Çapan hakkında 18 ayrı iddianame birleştirilerek “basın yoluyla örgüt propagandası yapmak” (TMK 7/2) ve “terör örgütlerinin açıklamalarını basmak veya yayınlamak” (TMK 6/2) suçlamalarıyla açılan davanın 20. duruşması 30 Kasım 2021 tarihinde İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmaya Çapan katılmadı. Çapan’ın avukatı Özcan Kılıç, dosyadaki eksik hususların giderilmesini talep etti. Mahkeme, dosyadaki bazı sanıklar hakkında çıkarılan yakalama emirlerinin infazının beklenmesine karar vererek davayı 16 Mart 2022 tarihine erteledi.
Savcı, Deniz Yücel için ceza talep etti
Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel’in Twitter hesabından yaptığı bir paylaşım nedeniyle “kamu görevlisine alenen hakaret” (TCK 125) suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 30 Kasım 2021 tarihinde İstanbul 24. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada Yücel’in avukatı Merve Kurhan hazır bulundu. Esas hakkında mütalaasını sunan savcı, Yücel’in Twitter hesabından müşteki Hasan Yılmaz hakkında yaptığı paylaşımların “müştekinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek nitelikte olduğu” gerekçesiyle atılı suçtan cezalandırılmasını istedi.
Yücel’in avukatı Kurhan, mütalaaya karşı beyanda bulunmak için mahkemeden süre talep etti. Talebi kabul eden mahkeme, davayı 28 Aralık 2021 tarihine erteledi.
Aziz Oruç ve Ersin Çaksu’nun yargılandığı dava ertelendi
Gazeteciler Aziz Oruç ve Ersin Çaksu’nun KHK ile kapatılan Özgürlükçü Demokrasi gazetesinde 21 Ekim-1 Kasım 2016 tarihleri arasında yayımlanan haberler nedeniyle TCK’nın 301. maddesinden yargılandığı davanın duruşması 30 Kasım 2021 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Avukatların mazeret bildirmesi üzerine dosya üzerinden görülen duruşmada mahkeme, Çaksu hakkında çıkarılan yakalama kararının devamına karar vererek davayı 24 Mart 2022 tarihine erteledi.
Sokak röportajı nedeniyle iki kişi tutuklandı
Antalya’da “Kendine Muhabir” isimli YouTube kanalında sokak röportajları yayınlayan Hasan Köksoy, yaptığı bir söyleşinin ardından 30 Kasım 2021 tarihinde gözaltına alındı. 1 Aralık günü savcılık ifadesinin ardından tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edilen Köksoy, çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. Köksoy’a röportaj veren ve ismi öğrenilemeyen kişinin de tutuklandığı öğrenildi. Her iki kişinin hangi suçlama ile tutuklandığı konusunda bilgi alınamadı.
Oktay İnce’ye “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla hapis cezası verildi
Video eylemci ve belgeselci Oktay İnce hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla açılan davanın karar duruşması 30 Kasım 2021 tarihinde İzmir Kemalpaşa 1. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya İnce ile avukatları Arif Cangı, Doğu Işık ve Ali Aydın katıldı. İnce duruşmada daha önce yaptığı savunmaları tekrar ederken, avukatları savcının verdiği mütalaayı kabul etmediklerini söyledi. İddianamedeki delillerin kesin olmadığını ve hukuka aykırılık teşkil ettiğini ifade etti.
Duruşma sonunda kararını açıklayan mahkeme, İnce’yi “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla 1 yıl 2 ay 17 gün hapis cezasına mahkûm etti. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Seyri Sokak Video ve Belgesel Kolektifi üyesi İnce, “Seyri Sokak” Twitter hesabının paylaşımları gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” iddiasıyla açılan soruşturma kapsamında 16 Ekim 2018 tarihinde İzmir’de evine yapılan baskınla gözaltına alınmış, arama sırasında tüm arşivine ve ailesinin dijital cihazlarına el konulmuştu. İnce, emniyetteki ifadesinin ardından serbest bırakılmıştı. İnce’nin el konulan video arşivinin iadesi için başlattığı eylemler sonrasında hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla iddianame düzenlenmişti.
İki haber sitesine erişim engeli getirildi
Umut Gazetesi ve Kızıl Bayrak adlı internet sitelerine erişim, Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliğinin 30 Kasım 2021 tarihli kararları ile “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engellendi.
MA’nın Eylül 2020 tarihli haberine soruşturma açıldı
Mezopotamya Ajansı’nın (MA) Türkoğlu 1 No’lu L Tipi Kapalı Cezaevinde yaşanan hak ihlallerine dair “Türkoğlu Cezaevi’nde içme suyu kir akıyor” başlığıyla 24 Eylül 2020 tarihinde servis ettiği haber gerekçesiyle Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı. Cezaevi müdürünün şikayeti üzerine açılan soruşturma kapsamında MA Yazı İşleri Müdürü Ferhat Çelik ifadeye çağrıldı.
İstanbul’da Taksim Polis Merkezinde ifade veren Çelik, haberdeki iddialara dair cezaevi idaresine de söz hakkı tanındığına işaret ederek, “Basın kanununa göre haber verme hak ve yetkisini kullandık. Yaptığımız haber, basın özgürlüğü kapsamındadır. Üzerime atılı suçlamayı kabul etmiyorum” dedi.
Ceren Sözeri’ye açılan tazminat davası Nisan ayında devam edecek
Akademisyen ve Evrensel gazetesi yazarı Ceren Sözeri’ye 7 Nisan 2019 tarihinde yayımlanan “AKP’ye kim oy kaybettirdi” başlıklı yazısı nedeniyle Turkuvaz Medya Grubu tarafından 200 bin TL tazminat talebiyle açılan davanın görülmesine 29 Kasım 2021 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde devam edildi. Dava 13 Nisan 2022 tarihine ertelendi.
Sözcü yazarı Toker’in yazılarına erişim engeli getirildi
Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker, Kocaeli tramvay hattına ilişkin köşe yazısına erişim engeli getirildiğini duyurdu. Toker, yazılarını alıntılayan diğer haber sitelerinde yayımlanan 118 habere de erişim engeli getirildiğini belirtti.
Jin News Ankara muhabiri Öznur Değer gözaltına alındı
Jin News muhabiri Öznur Değer, Ankara Emek ve Demokrasi Güçlerinin 28 Kasım 2021 tarihinde düzenlemek istediği “Geçinemiyoruz” eylemini takip ettiği sırada eyleme müdahale eden polis tarafından gözaltına alındı. Değer’in de aralarında bulunduğu 25 kişiyi darp ederek gözaltına alan polis, Değer’e ters kelepçe taktı ve kamerasına el koydu. Gözaltına alınan 25 kişi hakkında “2911 Sayılı Gösteri ve Yürüyüş Kanuna Muhalefet Etme” ve “Görevi yaptırmamak için direnme” suçlamalarıyla işlem yapıldı. Gözaltına alınanlar, emniyetteki ifadelerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
En az 58 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
4 Aralık 2021 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 58 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.