Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Diyarbakır merkezli operasyonda 11 gazeteci gözaltına alındı, 5’i tutuklandı; gazeteci Nazan Özcan beraat etti; gazeteci Oktay Candemir hakkında “yanıltıcı bilgiyi yayma” iddiasıyla soruşturma; gazeteciler Sibel Yükler, Yıldız Tar ve Deniz Nazlım’ın “darp” şikayeti hakkında takipsizlik kararı
Diyarbakır merkezli operasyonda gözaltına alınan 11 gazeteciden 5’i tutuklandı
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen bir soruşturma kapsamında 25 Nisan 2023 günü 21 ilde yapılan ev baskınlarında, aralarında gazeteci, siyasetçi, hukukçu, sendikacı, sanatçı ve insan hakları savunucularının olduğu 128 kişi gözaltına alındı. Soruşturma kapsamında toplam 216 kişi hakkında gözaltı kararı bulunduğu öğrenildi. Gözaltına alınanlar arasında 11 gazeteci bulunuyor.
Operasyon kapsamında 25 Nisan günü gözaltına alınan gazetecilerin isimleri şöyle: Mezopotamya Ajansı editörü Abdurrahman Gök, ajans muhabirleri Ahmet Kanbal ve Mehmet Şah Oruç, JinNews muhabiri Beritan Canözer, Yeni Yaşam gazetesi Yazı İşleri Müdürü Osman Akın, Xwebûn gazetesi İmtiyaz Sahibi Kadri Esen ile gazeteciler Mehmet Yalçın, Mikail Barut, Salih Keleş ve Remzi Akkaya.
Gazeteci Kadir Bayram ise haber takibi için gittiği Adıyaman'da aynı soruşturma kapsamında 27 Nisan’da çadır kentte gözaltına alındı.
Mezopotamya Ajansı İmtiyaz Sahibi Ferhat Çelik hakkında da gözaltı kararı bulunduğu ancak Çelik’in adresinde bulunmaması nedeniyle gözaltına alınamadığı bildirildi.
Gözaltına alınanlar arasında çok sayıda gazetecinin avukatlığını yapan Resul Temur da bulunuyor. Temur'un bürosunda yapılan beş saatlik arama sonrası savcı, tutuklu gazeteciler aleyhine kendisinin hazırlamış olduğu iddianameye de suç delili olarak el koydu.
Diyarbakır 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin haklarında gözaltı kararı verdiği 216 kişiden ilk gün gözaltına alınan 128 kişinin emniyetteki ifade işlemleri 26 Nisan’da başladı. 27 Nisan'da adliyeye sevk edilen gazeteciler Abdurrahman Gök, Beritan Canözer, Mehmet Şah Oruç, Remzi Akkaya ve Mikail Barut "örgüt üyeliği" suçlamasıyla tutuklandı. Kadir Esen ile gazeteci Mehmet Yalçın ise serbest bırakıldı. 28 Nisan akşam saatleri itibarıyla diğer dört gazeteci hakkındaki işlemler sürüyordu.
Daha fazla ayrıntı için tıklayın.
Gazeteci Nazan Özcan beraat etti
Bianet haber sitesinin eski Genel Yayın Yönetmeni Nazan Özcan’a, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın şikâyeti üzerine “hakaret” (TCK 125) ve “iftira” (TCK 267) suçlamalarıyla açılan davanın üçüncü duruşması 25 Nisan 2023 tarihinde İstanbul 34. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada, Özcan ve taraf avukatları hazır bulundu.
Davanın 22 Mart tarihli ikinci celsesinde sunmuş olduğu esas hakkındaki mütalaasını tekrar eden savcı, Özcan’ın beraatını istedi.
Katılan Mustafa Doğan İnal’ın avukatı Özcan’ın iddianame doğrultusunda cezalandırılmasını talep etti.
Kararını açıklayan mahkeme, suçun oluşmadığına hükmederek Özcan’ın her iki suçtan da ayrı ayrı beraatına karar verdi.
Haberin ayrıntıları için tıklayın.
JinNews editörü Gülşen Koçuk gözaltına alındı
JinNews editörü Gülşen Koçuk, hakkında yürütülen iki soruşturma kapsamında 22 Nisan 2023 günü Van'da gözaltına alındı. Koçuk’un SEGBİS ile Diyarbakır ve Edirne savcılığınca ifadesi alındı.
Koçuk'a 8 Haziran 2022 tarihinde Diyarbakır’da yapılan operasyonda gözaltına alınan ve 16 gazetecinin tutuklandığı dosya ve 8 Mart Kadınlar Günü nedeniyle yayımlanan bir haber ile ilgili sorular soruldu. Koçuk ifadesinde gazeteci olduğunu, yaptığı tüm haber ve programların gazetecilik kapsamında olduğunu söyledi.
Koçuk'a isnat edilen bir diğer iddia ise akademisyen Bekir Yüksel Hoş'un yaptığı suç duyurusu oldu. Hoş'un Edirne Cumhuriyet Savcılığına yaptığı suç duyurusunda Koçuk'un kendisine hakaret ettiğini iddia etmişti. Koçuk, bu suç duyurusu ilgili de "Söz konusu kişinin paylaşımı şiddet içerikli olduğu için ben de tweeti attım" dedi.
Koçuk, ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
Gazeteciler Sibel Yükler, Yıldız Tar ve Deniz Nazlım’ın “darp” şikayeti hakkında takipsizlik kararı
16 Haziran 2022 tarihinde Diyarbakır’da tutuklanan gazeteciler için 5 Temmuz’da Ankara’da yapılması planlanan basın açıklamasına katılmak isteyen gazeteciler Sibel Yükler, Yıldız Tar ve Deniz Nazlım’ı darp eden polisler hakkında yapılan suç duyurusuna takipsizlik kararı verildi.
Gazeteciler Yıldız Tar, Deniz Nazlım ve Sibel Yükler; ilgili kolluk görevlileri hakkında “işkence,” (TCK 94) “hakaret,” (TCK 125) “suçu bildirmeme,” (TCK 278) “kişiyi hürriyetinden yoksun kılma” (TCK 109) ve “zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması suretiyle yaralama” (TCK 256) suçlarından suç duyurusunda bulunmuştu.
Soruşturmayı yürüten savcı, 25 Nisan 2022 tarihinde Ankara Gazi Mustafa Kemal Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hastanesi’nde hazırlanan ve “Müştekilerdeki yaralanmaların basit tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ve basit tıbbi müdahale gerekmeyecek ölçüde olduğu” tespitini içeren raporu dikkate aldı ve “kolluk görevlilerinin zor kullanma yetkisinin sınırını aşarak kasten yaralama ve işkence suçlarını işlediklerine” dair yeterli delil olmadığına kanaat getirerek kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi.
Gazeteci Oktay Candemir hakkında “yanıltıcı bilgiyi yayma” iddiasıyla soruşturma
Van’a bağlı İpekyolu Belediyesi kayyımının maaşını yazan gazeteci Oktay Candemir hakkında “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) iddiasıyla soruşturma başlatıldı.
Candemir 27 Nisan günü soruşturma kapsamında avukatı ile birlikte 2 Nisan Polis Karakolu’na giderek ifade verdi. Candemir, ifadesinde tüm suçlamaları reddederek, haberinin haber alma özgürlüğü kapsamında olduğunu ve kamu görevlilerinin ne kadar maaş aldıklarının kamuyu yakından ilgilendiren bir durum olduğunu söyledi.
Haber takibi yapan gazetecilere engelleme
Van’da 26 Nisan’da miting takip eden Gazete Duvar Van Temsilcisi Kadir Cesur ile Serhat News'ten Sıddık Güler ve Ruşen Takva, Cumhurbaşkanlığı basın kartını taşımadıkları gerekçesiyle sahne alanından polis tarafından güç kullanılarak çıkartıldı.
Aynı gün Ankara’da Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi seçim konvoyunu durduran polis, üç kişiyi gözaltına aldı. Üç kişinin polisin fiziksel şiddetine maruz kaldıkları ve en az bir kişinin yaralandığı bildirildi. Polisin ayrıca haber takibi yapan gazetecilere de “Siz gazeteci değilsiniz, teröristsiniz” diyerek müdahale ettiği ve görüntü almalarını engellediği öğrenildi.
Gerçek Gündem muhabiri Filiz Gazi, 28 Nisan 2023 günü İstanbul Gaziosmanpaşa’da Beraat Camii’ne gelen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya "14 Mayıs darbe girişimidir" sözlerini sordu. Soylu'nun korumaları Gazi'nin kimliğini ve telefonunu aldı, videoları silmeye çalıştı.
TÜGVA davasında gazeteci Metin Cihan’ın dosyası ayrıldı
TÜGVA belgelerini paylaşan gazeteci Metin Cihan ve diğer sanık Ramazan Aydoğdu hakkında “kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek veya yaymak” (TCK 136/1) suçlamasıyla açılan davanın sekizinci duruşması 28 Nisan 2023 günü İstanbul 22. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24’ün takip ettiği duruşmada Aydoğdu ve taraf avukatları salonda hazır bulundu.
Katılan TÜGVA avukatı, bilirkişi raporuna ilişkin beyanda bulunarak “Rapor bu haliyle belgelerin paylaşıldığının ispatı. Sanıkların cezalandırılmalarını istiyoruz” dedi.
Bilirkişi raporuna ilişkin beyanda bulunan Aydoğdu, “Metin Cihan’la belge paylaşmadım. Bilirkişi raporunda Cihan’la iletişimde olduğuma ve ona belge gönderdiğime dair bir tane delil yok” dedi.
Metin Cihan’ın avukatı Özgür Urfa, “Bilirkişi raporunun bir polis tarafından hazırlanması adil yargılanma hakkının ve tarafsızlık ilkesinin ihlali niteliğindedir” diye konuştu.
Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Metin Cihan’ın dosyasının tefrik edilmesini, Aydoğdu’nun ise üzerine atılı suçtan cezalandırılmasını istedi.
Metin Cihan’ın dosyasını ayıran mahkeme, sanık Ramazan Aydoğdu’ya “kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek” suçundan 1 yıl 8 ay, “verileri bozma” suçundan 5 ay hapis cezası verdi. Her iki ceza yönünden de hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Tutuklu gazeteci Ceylan Şahinli’nin davası Haziran ayına ertelendi
Başka bir soruşturma dosyası kapsamında 29 Ekim 2022 tarihinden bu yana tutuklu bulunan Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Ceylan Şahinli’nin, 2017 yılında katıldığı iddia edilen üç gösteri ve üç sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması 24 Nisan 2023 günü Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada Şahinli üç jandarma görevlisiyle birlikte salonda hazır edildi. Avukatı Resul Temur ise Diyarbakır’dan Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla duruşmaya katıldı.
Yaklaşık 10 dakika süren duruşma sonunda mahkeme, Şahinli’nin tutuklu yargılandığı davaya ait iddianamenin bir örneğinin mahkemeye gönderilmesine ve ayrıca Şahinli hakkında farklı bir soruşturma olup olmadığının Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na sorulmasına karar verdi. Dava 12 Haziran’a ertelendi.
Haberin ayrıntıları için tıklayın.
Gazeteciler Ferhat Çelik ve İdris Yayla’nın davası Mayıs ayına ertelendi
Mezopotamya Ajansı İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ferhat Çelik ve Jiyan Haber İmtiyaz Sahibi İdris Yayla’nın “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek” suçlamasıyla yargılandıkları davanın üçüncü duruşması 25 Nisan 2023 günü Van 2. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya daha önce duruşmalardan vareste tutulan Çelik ve Yayla katılmazken avukatları esas hakkındaki mütalaadan sonra savunma yapacaklarını belirterek mazeret bildirdi.
Duruşma savcısı, gazetecilerin ve avukatların yokluğunda esas hakkındaki mütalaasını açıkladı ve gazetecilerin üzerlerine atılı suçu işlediklerini iddia ederek cezalandırılmalarını talep etti.
Avukatların mazeretini kabul eden mahkeme heyeti, gazeteciler ve avukatlarına esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmalarını hazırlamaları için süre vererek davayı 4 Mayıs 2023 tarihine erteledi.
Gazeteci İsmail Arı’nın “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla yargılandığı dava Temmuz ayına ertelendi
BirGün gazetesi muhabiri İsmail Arı’nın Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın şikayeti üzerine “kamu görevlisine hakaret” (TCK 125/3) suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması 26 Nisan 2023 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşmaya katılan olmadı. Dava 11 Temmuz 2023 tarihine ertelendi.
22 Aralık 2022 tarihinde hazırlanan iddianamede gazeteci Arı’ya yöneltilen suçlamaya 18 Kasım 2022 tarihinde BirGün’de yayımlanan “Deniz manzaralı araziyi Varank’ın ‘kuzeni’ kaptı!” başlıklı haber delil olarak gösteriliyor.
Gazeteci Eylül Deniz Yaşar hakim karşısına çıktı
Gazeteci Eylül Deniz Yaşar’ın “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması, 25 Nisan 2023 günü Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
P24 tarafından takip edilen duruşmada gazeteci Yaşar ve avukatı hazır bulundu.
Kimlik tespitinin ardından savunmasını yapan Yaşar, üzerine atılı suçlamayı reddetti ve suçlamaya konu edilen sosyal medya paylaşımlarının da kendisine ait olmadığını söyledi.
Beraatını talep eden Yaşar, “Lütfen gazeteciliği bu şekilde yargılamayın” diyerek, savunmasını tamamladı.
Gazetecinin avukatı atılı suçun unsurlarının oluşmadığını belirterek Yaşar’ın beraatını istedi.
Dava 22 Haziran 2023 tarihine ertelendi.
Haberin ayrıntıları için tıklayın
Gazeteciler Elif Akgül ve Haluk Kalafat’ın davası Ekim ayına ertelendi
Gazeteciler Haluk Kalafat ve Elif Akgül’ün “Türk milletini alenen aşağılamak (TCK 301) suçlamasıyla yargılandıkları davanın ilk duruşması 27 Nisan 2023 günü İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü.
Gazeteciler ve avukatları mazeret vererek duruşmaya katılmadı.
Dava 19 Ekim 2023 tarihine ertelendi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezine (CİMER) “Ermeni Soykırımı propagandası yapıldığı” iddiasıyla yapılan bir ihbar ve Adalet Bakanlığının 24 Haziran 2021 tarihinde izin vermesi üzerine başlatılan soruşturma sonucunda 9 Aralık 2022 tarihinde hazırlanan iddianamede, gazetecilere yöneltilen suçlamaya o dönem çalıştıkları bianet haber sitesinde 2015, 2018 ve 2019 yıllarında yayımlanan altı farklı haber delil olarak gösteriliyor.
Demirören Medya’nın şikayeti üstüne yargılanan gazeteci Canan Kaya’nın davası Temmuz ayına ertelendi
Medya Koridoru İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Canan Kaya hakkında yaptığı haber gerekçe gösterilerek Demirören Medya Grubu’nun “ticari itibarının zedelendiği ve kişilik haklarının ihlal edildiği” iddiasıyla açılan tazminat davasının dördüncü duruşması 27 Nisan 2023 günü İstanbul 39. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü.
Kaya’nın katılmadığı duruşmada taraf avukatları hazır bulundu.
Kaya’nın avukatı, davacının “haksız rekabet” ile ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına yaptığı suç duyurusunda verilen kovuşturmaya yer olmadığı kararının kesinleştiğini söyledi. Kovuşturmaya yer olmadığı yönündeki karara ilişkin beyanda bulunmak için süre talep eden davacı avukatı, “Yapılan haber yalandır ve basın özgürlüğü ile bağdaşmıyor. Basın Konseyi de davalının haberinin yalan olduğunu tespit etmiştir” dedi.
Davacı vekiline esas hakkında beyanda bulunması için süre veren mahkeme, davayı 18 Temmuz 2023tarihine erteledi.
69 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde
Gazeteciler Abdurrahman Gök, Beritan Canözer, Mikail Barut, Mehmet Şah Oruç ve Remzi Akkaya’nın "örgüt üyeliği" suçlamasıyla 27 Nisan’da tutuklanmalarının ardından, Türkiye’de 28 Nisan 2023 itibarıyla en az 69 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.