Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Hasan Cemal’e köşe yazısı gerekçesiyle “Cumhurbaşkanına hakaret” soruşturması; Özgürlükçü Demokrasi davasında tahliye yok; ETHA çalışanları Şahin ve Gayıp’ın tutukluluğuna devam kararı; KTÜ öğrencisi "Cumhurbaşkanına hakaretten" tutuklandı
Gazeteci, T24 yazarı ve P24 Bağımsız Gazetecilik Platformu Kurucu Başkanı Hasan Cemal, hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla açılan bir soruşturma kapsamında 6 Aralık günü Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde savcılığa ifade verdi.
Temmuz ayında T24’te yayımlanan bir yazısı hakkında yapılan isimsiz bir ihbar sonucu başlatılan soruşturma kapsamında avukatı ile birlikte ifade veren Hasan Cemal, yazısının basın ve ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu belirtti.
Cemal’in savcılık ifadesi ile ilgili habere bu bağlantıdan ulaşılabilir.
KTÜ öğrencisi "Cumhurbaşkanına hakaret" suçlamasıyla tutuklandı
Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü son sınıf öğrencisi ve Trabzon Halkevi üyesi Berivan Bila, 2017 yılında yazdığı “Gazetecilik bölümü ders 1: Gazetecilik Suç Değildir” başlıklı yazısında “Cumhurbaşkanına hakaret” ettiği iddiasıyla, 7 Aralık günü çıkarıldığı mahkeme tarafından Erdoğan’a hakaret suçlaması ile tutuklandı.
Bila 6 Aralık günü sabah saatlerinde sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınmıştı. Baskın sırasında Bila’nın bilgisayarı ve cep telefonu ile çok sayıda gazete, dergi ve kitabına da el konulmuştu.
Özgürlükçü Demokrasi davasında tutuklu gazeteciler tahliye edilmedi
Kapatılan Özgürlükçü Demokrasi gazetesinin beşi tutuklu 14 çalışanının “örgüt üyeliği,” “örgüt yayınlarını basmak” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması 6 Aralık günü İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Duruşma sonunda mahkeme gazetenin imtiyaz sahibi ile dört editörünün tutukluluk hâllerinin devamına karar vererek davayı 21 Şubat 2019 tarihine erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan ulaşılabilir.
Fatih Polat hakkındaki dava Mart ayına ertelendi
Evrensel gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat’ın, sorumlu yazı işleri müdürü olduğu dönemde gazetede yayınlanan bir haber gerekçesiyle “Kişiler arasındaki haberleşmeyi ifşa etme” suçlamasıyla yargılandığı davanın görülmesine 6 Aralık günü devam edildi.
Ankara eski Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in şikayetiyle açılan davada Polat, Gökçek ile AKP eski milletvekili Burhan Kuzu’ya ait olduğu iddia edilen ses kayıtlarının haberleştirildiği 22 Şubat 2010 tarihli bir haber gerekçesiyle yargılanıyor.
İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki üçüncü duruşmaya, Polat ve avukatı Devrim Avcı mazeret göstererek katılmadı. Beklenen bilirkişi raporunun gelmemesi sebebiyle dava 7 Mart 2019 tarihine ertelendi.
Kamil Tekin Sürek’in “Cumhurbaşkanına hakaret” davası ertelendi
Avukat ve Evrensel gazetesi köşe yazarı Kamil Tekin Sürek’in bir yazısı nedeniyle “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın görülmesine 6 Aralık günü devam edildi.
Bakırköy 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen üçüncü duruşmada Sürek’in avukatı Devrim Avcı esas hakkındaki savunmanın hazırlanması için süre talebinde bulundu. Duruşma sonunda ara kararını açıklayan mahkeme, süre talebini kabul ederek davayı 20 Aralık 2018 tarihine erteledi.
Kibriye Evren ilk duruşmasında tahliye edilmedi
Tutuklu Jin News muhabiri Kibriye Evren, hakkında “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla açılan davanın 6 Aralık günü görülen ilk duruşmasında hakim karşısına çıktı.
Ekim ayında gözaltına alınarak tutuklanan Evren, 22 yıla kadar hapis istemiyle yargılanıyor. Evren’in yurt dışı seyahatleri ve sosyal medya paylaşımları suçlamalara dayanak olarak gösteriliyor.
Hazırlanan iddianamenin okunmasıyla başlayan duruşmada Evren savunma yaptı. Hakkındaki gizli tanık ifadelerinin doğru olmadığını ifade eden Evren, suçlamaları reddederek tahliyesini talep etti.
Duruşma savcısı ise Evren’in tutukluluk hâlinin devamını talep etti. Duruşma sonunda ara kararını açıklayan Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi, Evren’in “mevcut delil durumu” gerekçesiyle tutukluluk hâlinin devamına karar vererek davayı 10 Ocak 2019 tarihine erteledi.
Çiğdem Toker’e açılan tazminat davası reddedildi
Gazeteci Çiğdem Toker’e Türkiye’den Rusya’ya yapılan domates ihracatıyla ilgili yazısı gerekçe gösterilerek Agrobay Seracılık tarafından açılan manevi tazminat davası, 6 Aralık günü Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü. Mahkeme, 1.5 milyon TL tazminat talebiyle açılan davanın reddine karar verdi.
Semiha Şahin ve Pınar Gayıp’ın tutukluluğuna devam kararı verildi
Etkin Haber Ajansı’nn (ETHA) Nisan ayından bu yana tutuklu bulunan editörü Semiha Şahin ve muhabiri Pınar Gayıp, “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandıkları davanın 5 Aralık günü görülen ikinci duruşmasında hâkim karşısına çıktı.
Duruşma sonunda ara kararını açıklayan mahkeme, her iki gazetecinin de tutukluluk hâllerinin devamına karar vererek davayı 30 Ocak 2019 tarihine erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan ulaşılabilir.
Mehmet Dursun ilk duruşmasında tahliye edildi
Nisan ayında Van’da tutuklanan gazeteci Mehmet Dursun, hakkında haber kaynakları ile yaptığı telefon görüşmeleri gerekçe gösterilerek “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşmasında hâkim karşısına çıktı.
Van 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 5 Aralık günü görülen duruşmada savunmasını yapan Dursun, hakkındaki suçlamaları reddederek beraatini talep etti.
Duruşma sonunda are kararını açıklayan mahkeme heyeti, Dursun’un adlî kontrol şartıyla tahliyesine karar vererek davayı 15 Mayıs 2019 tarihine erteledi.
Rojhat Doğru “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklandı
Diyarbakır’da hakkında “örgüt üyeliği” iddiasıyla başlatılan bir soruşturma kapsamında İstanbul’da gözaltına alınan gazeteci Rojhat Doğru, 5 Aralık günü çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.
SEGBİS’le bağlandığı Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliğine verdiği ifadede hakkındaki iddiayı reddeden Doğru, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmayı talep etti.
Doğru’nun avukatı Resul Tamur, Doğru’nun Kobani eylemlerinde yaptığı çalışmalarıyla gazetecilik ödülü aldığını hatırlatarak, dosyadaki bütün görüntülerin gazetecilik faaliyetiyle ilgili olduğunu söyledi. Tamur, müvekkilinin tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmasını veya adlî kontrol hükümlerinin uygulanmasını talep etti.
Mahkeme, Facebook paylaşımlarının üzerine atılı suç için “kuvvetli şüphe oluşturduğu” gerekçesiyle Doğru’nun tutuklanmasına karar verdi.
İstinaf mahkemesi Beytullah Demir hakkında tahliye kararı verdi
KHK ile kapatılan Zaman gazetesinin tutuklu bulunan reklam departmanı eski yöneticilerinden Beytullah Demir hakkında tahliye kararı verildi.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, Demir hakkında verilen 7 yıl 6 ay hapis cezasını bozarak Bölge Adliye Mahkemesine gönderdi. Kartal’daki istinaf mahkemesi 5 Aralık günü görülen duruşmada, Demir’in tahliyesine karar verdi.
Demir, 21 aydır Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunuyordu.
Can Dündar ve Memet Ali Alabora hakkında yakalama kararı
Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve oyuncu Memet Ali Alabora hakkında Gezi Parkı protestoları gerekçe gösterilerek “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs” suçlamasıyla tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkarıldı.
Yakalama kararlarının Anadolu Kültür AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kavala'nın tutuklu bulunduğu Gezi Parkı protestolarına ilişkin soruşturma kapsamında çıkarıldığı öğrenildi.
AYM Bianet’in basın özgürlüğünün ihlâl edildiğine karar verdi
Anayasa Mahkemesi, Bianet’te 12 yıl önce yayınlanan “Sıcak İş İlişkileri Değil Taciz” başlıklı habere getirilen erişim engelleme kararına yapılan itirazla ilgili kararını açıkladı.
Mahkeme, 4 Aralık günü Resmî Gazete’de yayımlanan ve 30 Ekim tarihinde oybirliğiyle alınan kararında, “Anayasa'nın 26. ve 28. maddelerinde güvence altına alınan ifade ve basın özgürlüğünün ihlâl edildiğine” ve ihlâlin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasına hükmetti.
Gün Matbaacılık davasında 3 kişi tahliye edildi
Mart ayında kayyum atanan Gün Matbaacılık’ın sahibi Kasım Zengin’in de aralarında bulunduğu 21 çalışanı hakkındaki davanın ikinci duruşması 3 Aralık günü İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Davada sanıklar “bilerek ve isteyerek örgüte yardım ve yataklık,” “örgüte üye olmak” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılanıyor.
Duruşma sonunda açıkladığı ara kararında mahkeme heyeti tutuklu sanıklardan Mürsel Demir, Polat Arslan ve Kazım Göçer'in tahliyelerine karar verdi.
Mahkeme diğer tutuklu sanıklar Kasım Zengin, Cemal Tunç, Erdoğan Zamur, İhsan Sinmiş, İrfan Karaca, Mahmut Abay, Mehmet Emin Sümeli ve Musa Kaya’nın tutukluluk hâllerinin devamına karar vererek davayı 14 Ocak 2019 tarihine erteledi.
Davanın ilk duruşmasında sekiz matbaa çalışanı yurt dışına çıkış yasağı konularak tahliye edilmişti.
Çağdaş Kaplan, “hedef gösterme” davasında ifade verdi
Yeni Yaşam gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Çağdaş Kaplan, “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek” suçlamasıyla tutuksuz olarak yargılandığı dava kapsamında 3 Aralık günü ifade verdi.
Kaplan, KHK ile kapatılan DİHA’nın sokağa çıkma yasakları döneminde Diyarbakır’da yürütülen operasyonlarla ilgili bir haberini sosyal medyada paylaştığı gerekçesiyle Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde altı diğer gazeteci ile birlikte yargılanıyor. İddianamede, haberin yayınlandığı dönemde Diyarbakır Jandarma Bölge Komutanı olan ve 30 Ağustos 2018 tarihinde korgeneralliğe terfi eden Jandarma Genel Komutan Yardımcısı Musa Çitil davacı olarak yer alıyor.
Dava kapsamında mahkemenin talimat gönderdiği İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’ne verdiği ifadesinde Kaplan, “gazeteciliğin yargılanmak istendiğini” belirtti. “Gazetecilerden şikayetçi olan Musa Çitil’in mesleklerinin gereğini yerine getiren gazetecileri dava açarak hedef göstermekte” olduğunu kaydeden Kaplan, haberi kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla paylaştığını söyledi. Kaplan, hakkındaki hedef gösterme suçlamasını reddetti.
Davanın bir sonraki duruşması 16 Ocak 2019 tarihinde görülecek.
Üç akademisyene daha “propaganda” suçlamasıyla hapis cezası verildi
Barış için Akademisyenler’in bildirisini imzaladıkları için Terörle Mücadele Kanunu’nun 7/2 maddesindeki “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla haklarında dava açılan akademisyenlerden üçüne daha bu hafta görülen duruşmalarında hapis cezası verildi.
Akademisyen Gülhan Balsoy, 6 Aralık günü İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen üçüncü duruşmasının sonunda 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
4 Aralık günü, İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dördüncü duruşması görülen akademisyen Yonca Güneş Yücel, “propaganda” suçlamasıyla indirimsiz 1 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. Yücel duruşmaya katılmadığı için hükmün açıklanmasının geri bırakılması konusunda beyanı alınmadı. Mahkeme, “suçun tekrarlanmayacağı yönünde olumlu kanaat oluştuğu” gerekçesiyle hapis cezasını sanığı 2 yıl denetimli serbestliğe tâbi tutarak erteleme kararı verdi.
Yine aynı gün İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde akademisyen S.B.’nin ilk duruşması görüldü. Savcının esas hakkında mütalaasını açıklamasının ardından sanığın savunma için süre talep etmemesi üzerine kararını açıklayan mahkeme heyeti, “eylemin zincirleme olarak gerçekleştirildiği” gerekçesiyle akademisyeni 1 yıl 10 ay 15 gün hapis cezasına çarptırdı. Heyet sanığın yargılama sürecindeki tutumu nedeniyle cezasında indirim yaparak 1 yıl 6 ay 22 gün hapisle cezalandırılmasına karar verdi ve hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Cezaevindeki gazeteciler ve medya çalışanları listesi
P24 tarafından açık kaynaklardan derlenen bilgiler ışığında güncellenen listeye göre, 7 Aralık 2018 tarihi itibariyle Türkiye’de en az 170 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan ulaşılabilir.