Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Sözcü davasında mütalaa verildi; savcı, Hasan Cemal hakkında “propaganda” suçlamasıyla ceza talep etti; Türkiye, Dünya Basın Özgürlüğü Endeksinde 157. sırada
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün her yıl yayımladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye 2019 yılında 180 ülke arasında 157. sırada yer aldı. Türkiye, bir önceki yıl yayımlanan raporda da aynı sırada yer almıştı.
Raporda, Türkiye’nin “Paradise Papers” belgeleri ile ilgili haberleri nedeniyle gazetecilerin ceza davalarına maruz kaldığı tek ülke olduğunun da altı çizildi.
Sözcü davasında mütalaa verildi
Sözcü gazetesinin yöneticileri, çalışanları ve yazarlarının “silahlı terör örgütüne yardım etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın yedinci duruşması 18 Nisan günü İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşma savcısı tarafından hazırlanan 17 sayfalık mütalaanın, duruşmadan bir gün önce dosyaya eklendiği görüldü. Mütalaada, sanıklar Emin Çölaşan, Necati Doğru, Gökmen Ulu, Metin Yılmaz, Mustafa Çetin, Yücel Arı ve Yonca Yücekaleli hakkında “FETÖ/PDY içerisindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte bu örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçlamasıyla 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası istendi. Mediha Olgun hakkında etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasını talep eden savcı, gazetenin eski imtiyaz sahibi Burak Akbay’ın savunmasının alınmadığı gerekçesiyle dosyasının ayrılmasını istedi.
Mahkeme ara kararında sanık avukatlarının kovuşturmanın genişletilmesi taleplerini bir kez daha reddederek, Akbay hakkındaki yakalama emrinin infazının beklenmesine karar verdi ve davayı 14 Haziran’a erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Gazeteci Ahmet Kanbal hakkında yeni soruşturma açıldı
Mezopotamya Ajansı (MA) Mardin muhabiri Ahmet Kanbal hakkında açlık grevi eylemlerine dair sosyal medya paylaşımları nedeniyle soruşturma başlatıldı. Mardin Cumhuriyet Savcılığı tarafından “örgüt propagandası” iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında Kanbal, Mardin Emniyet Müdürlüğü TEM Şube amirliğinde ifade verdi.
16 aydır tutuklu olan TV10 yöneticileri tahliye edildi
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan televizyon kanalı TV10’un Ocak 2018’de tutuklanan yöneticileri Veli Haydar Güleç ve Veli Büyükşahin, haklarında açılan davanın ilk duruşmasının sonunda tahliye edildi.
TV10’un Yönetim Kurulu Başkanı Büyükşahin ve Yayın Kurulu Üyesi Güleç “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklanarak Silivri Cezaevi’ne gönderilmişti. Büyükşahin ve Güleç’in de aralarında bulunduğu altısı tutuklu 43 kişinin yargılandığı davanın ilk duruşması Silivri Cezaevi kampüsünde bulunan 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 17 ve 18 Nisan tarihlerinde görüldü. Duruşma sonunda mahkeme heyeti aralarında Büyükşahin ve Güleç’in e bulunduğu dört tutuklu sanığın adlî kontrolle tahliyelerine karar verdi.
Öğretmen Ayşe Çelik cezaevine gönderildi
Telefonla bağlandığı bir televizyon programında “Çocuklar ölmesin” dediği için yargılanan ve aldığı 1 yıl 3 aylık hapis cezasının infazı ertelenen öğretmen Ayşe Çelik, 17 Nisan günü erteleme süresinin dolmasının ardından yeniden tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Çelik, Kanal D’de yayımlanan Beyaz Show adlı programdaki sözleri nedeniyle “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılanmış, Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi, 26 Nisan 2017 günkü karar duruşmasında Çelik’i 15 ay hapis cezasına çarptırmıştı. Çelik’in avukatı karara itiraz etmiş, itirazı değerlendiren İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, Çelik’in cezasını onamıştı.
Gazeteciler İdris Yılmaz ve Erhan Akbaş’a beraat
Gazeteciler İdris Yılmaz ve Erhan Akbaş’ın Van’ın Erciş ilçesinde belediyeye atanan kayyum ile ilgili yaptıkları haberler nedeniyle “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla yargılandıkları davanın karar duruşması 17 Nisan günü Erciş 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşmaya Elazığ 1 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde bulunan Yılmaz katılmazken, Akbaş ve avukatı mahkemede hazır bulundu. Savunmaların ardından hükmünü açıklayan mahkeme, suçlama konusu haberlerin hakaret içermediğini, basın özgürlüğü çerçevesinde değerlendirildiğini belirterek, gazetecilerin beraatine karar verdi.
Savcı, Hasan Cemal için “propaganda” suçundan ceza talep etti
T24 yazarı ve P24 Kurucu Başkanı Hasan Cemal’in 4 Aralık 2015’te “Silvan’dan: Bizi acılara, ölümlere o kadar alıştırdılar ki…” başlığıyla yayımlanan yazısı nedeniyle yargılandığı davanın ikinci duruşması 16 Nisan günü İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Cemal’in üzerine atılı “örgüt propagandası” suçundan cezalandırılmasını istedi. Cemal ve avukatı Fikret İlkiz’in savunma için süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 7 Mayıs 2019 tarihine erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan erişilebilir.
6 gazetecinin yargılandığı “Redhack davası” ertelendi
Bakan Berat Albayrak’ın RedHack tarafından sızdırılan e-maillerini haberleştirdikleri için yargılanan gazeteciler Derya Okatan, Tunca Öğreten, Mahir Kanaat, Eray Sargın, Metin Yoksu ve Ömer Çelik’in davasına 16 Nisan günü devam edildi.
İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen yedinci duruşmada, gazeteci Çelik hakkında tanzim edilen yeni bir iddianamenin dosyaya eklendiği görüldü. Yeni iddianamede Çelik, 2015 tarihli sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” ile suçlanıyor.
Mahkeme, ara kararında gazetecilere uygulanan adlî kontrol tedbirlerinin kaldırılması taleplerini reddetti. Yoksu ve Okatan’ın duruşmalardan vareste tutulma taleplerini kabul eden mahkeme, birleşen dosya yönünden henüz savunması alınmamış olan Çelik’in vareste tutulma talebini ise reddetti ve davayı 24 Eylül tarihine erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile habere bu bağlantıdan erişilebilir.
Gazeteci Kibriye Evren’in tutukluluğuna devam kararı
Diyarbakır’da 9 Ekim 2018 tarihinde aralarında gazeteci ve siyasetçilerin bulunduğu 142 kişinin gözaltına alındığı operasyon kapsamında tutuklanan gazeteci Kibriye Evren’in “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın görülmesine 16 Nisan günü devam edildi.
Diyarbakır Cezaevi’nde tutuklu bulunan ve 122 gündür açlık grevinde olan Evren, Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nce görülen davanın dördüncü duruşmasına katılmadı. Evren’in tutukluluğuna devam kararı veren mahkeme, davayı 7 Mayıs’a erteledi.
Önderoğlu, Fincancı ve Nesin’in davası ertelendi
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma amacıyla başlatılan “nöbetçi genel yayın yönetmenliği” kampanyasına katıldıkları için “terör örgütü propagandası yapmak,” “suç işlemeye tahrik,” “suçu ve suçluyu övme” suçlamalarıyla yargılanan Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ve gazeteci-yazar Ahmet Nesin’in 10. duruşması 15 Nisan günü görüldü.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada Fincancı ve Önderoğlu ile avukatları hazır bulundu. Duruşmada esas hakkındaki savunmasını mahkemeye sunan Önderoğlu, beraatini talep etti.
Mahkeme ara kararında Fincancı ve Nesin’in nihai savunmaları için süre talebini kabul ederek davayı 17 Temmuz’a erteledi.
P24 tarafından izlenen duruşma ile ilgili habere bu bağlantıdan ulaşılabilir.
Özgür Gündem davası Temmuz ayına ertelendi
Kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Eş Genel Yayın Yönetmeni Eren Keskin’in de aralarında bulunduğu beş gazete çalışanının “suç işlemeye alenen tahrik etme,” “suçu ve suçluyu övmek” ve “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamalarıyla yargılandıkları davanın görülmesine 15 Nisan günü İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
Davanın 10. duruşmasında sanıklar Eren Keskin ve Reyhan Çapan’ın avukatı Özcan Kılıç, dosyanın müvekkillerinin İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde süren Özgür Gündem ana davası ile birleştirme talebini yineledi. Mahkeme, birleştirme talebine ilişkin İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’ne yazılan müzekkereye cevabın beklenmesi için davanın 17 Temmuz’a ertelenmesine karar verdi.
Ferhat Tunç hakkındaki “hakaret” davaları birleştirildi
Sanatçı Ferhat Tunç’un sosyal medya mesajları gerekçesiyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın görülmesine 15 Nisan günü Büyükçekmece 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
Mahkeme ara kararında dosyanın Tunç hakkında aynı suçlamayla Büyükçekmece 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülmekte olan bir başka dava dosyasıyla birleştirilmesine ve yargılamanın Büyükçekmece 14. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki dosya üzerinden yürütülmesine karar verdi.
Gazeteci Gökhan Öner’e “propaganda” suçlamasıyla 10 ay hapis cezası
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Gökhan Öner’in “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın karar duruşması 15 Nisan günü görüldü.
Denizli 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmaya gazeteci Öner ve diğer sanıklar katılmazken avukatları hazır bulundu. Duruşmada esas hakkında mütalaasını sunan savcı, delil yetersizliği nedeniyle Öner’in “örgüt üyeliği” suçlamasından beraatini isterken, DİHA’da yaptığı haberleri ise “örgüt propagandası” suçu kapsamında değerlendirerek cezalandırılmasını talep etti.
Savunmaların ardından hükmünü açıklayan mahkeme, savcının mütalaası doğrultusunda Öner’in “örgüt üyeliği” suçlamasından beraatine, “örgüt propagandası” suçundan ise 10 ay hapis cezasına çarptırılmasına karar verdi. Heyet, hükmün açıklanmasını 5 yıl geriye bıraktı.
Cezaevindeki gazeteciler ve medya çalışanları listesi
Son tahliyelerin ardından güncellenen listeye göre, 19 Nisan 2019 tarihi itibarıyla Türkiye’de en az 141 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.
Ayrıntılı listeye bu bağlantıdan erişilebilir.