Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi gazeteciler ve akademisyenler. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açıldı, birçoğu tutuklandı. Bu site ifade özgürlüğünü kullandığı için soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki yasal süreci takip etmektedir.
Anayasa Mahkemesi’nin “hak ihlâli” kararlarına rağmen gazeteciler Şahin Alpay ve Mehmet Altan tahliye edilmedi
Anayasa Mahkemesi (AYM) 11 Ocak günü, Silivri’de tutuklu bulunan eski Zaman gazetesi köşe yazarı Şahin Alpay ve gazeteci-yazar Mehmet Altan ile uzun süre cezaevinde kaldıktan sonra serbest bırakılan Cumhuriyet Kitap Eki Genel Yayın Yönetmeni Turhan Günay’ın başvuruları ile ilgili hak ihlali kararı verdi.
Ancak davaların görülmekte olduğu İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi ve 26. Ağır Ceza Mahkemesi önce gerekçeli karar tebliğ edilmediği gerekçesiyle tahliye taleplerini reddetti. 12 Ocak günü ise, 13. Ağır Ceza Mahkemesi gerekçeli kararın incelenmesini takiben verdiği kararda AYM’nin “görev gaspı” yaptığını söyleyerek Alpay ile ilgili kararı uygulamayacağını duyurdu.
Anayasa Mahkemesi, Alpay’ın başvurusu hakkında “Anayasa'nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının” ve “Anayasa'nın 26. ve 28. maddelerinde güvence altına alınan ifade ve basın özgürlüklerinin” ihlal edildiğine oy birliğiyle, Altan’ın başvurusu içinse yine “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının” ve “ifade ve basın özgürlüklerinin” ihlal edildiğine oy çokluğuyla karar verdi. Alpay’ın maddi tazminat talebini reddeden mahkeme, Altan’a ise 20.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
Ahmet Altan’a “Cumhurbaşkanına hakaret” davasında ceza
Gazeteci Ahmet Altan’ın “Cumhurbaşkanı'na hakaret” iddiasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması 11 Ocak günü İstanbul 32. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Altan duruşmaya Silivri Cezaevi’nden SEGBİS sistemi üzerinden bağlandı. Davanın sonucunda Altan 7.000 TL para cezasına çarptırıldı. Altan’ın avukatlarının itiraz için istinaf başvurusuna gidecekleri açıklandı.
Gazeteci Ersin Özdemir gözaltına alındı
Kızıl Bayrak gazetesi Yazı İşleri Müdürü Ersin Özdemir 13 Ocak günü İstanbul Taksim’de bir gösteriyi takip ederken gözaltına alındı.
TAYAD’lı Aileler’in eylemini izlerken darp edilerek gözaltına alındığı bildirilen Özdemir’in polise mukavemetle suçlandığı bildirildi. Özdemir, ifadesinin alınmasından sonra aynı gün akşam saatlerinde serbest bırakıldı.
Yeni KHK ile bir radyo ve TV kanalı kapatıldı
12 Ocak günü Resmî Gazete’de yayınlanan 697 sayılı KHK ile “terör örgütlerine veya MGK tarafından devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu” gerekçesiyle Hatay’da yayın yapan Hatmar FM radyo kanalı ile aynı ilde yayın yapan YEK TV kapatıldı.
Şerife Oruç’a 3. duruşmada da tahliye yok
Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabirlerinden Şerife Oruç, 11 Ocak’ta, hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasıyla açılan davanın Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen üçüncü duruşmasına çıktı.
Batman’da 3 Temmuz 2016 günü gözaltına alınan ve 5 Temmuz 2016’da tutuklanan Oruç, duruşmaya tutuklu bulunduğu Mardin Cezaevi’nden SEGBİS sistemi üzerinden bağlandı. Görgü tanıklarının getirilemediği duruşmada sadece tutukluluk değerlendirilmesi yapıldı ve verilen ara kararda Oruç ve diğer tutuklu sanıkların tutukluluk hâllerinin devamına hükmedildi. İddianamede “terör örgütüne üyelik” ile suçlanan Oruç ve diğer iki sanık hakkında 7,5 ila 15 yıl arasında hapis cezası isteniyor. Davanın dördüncü duruşması 7 Mart’ta yapılacak.
Tahliye edilen Selman Keleş itiraz üzerine gözaltına alındı
Kapatılan Dihaber’in Van muhabiri Selman Keleş, Kasım 2017’de cezaevinden tahliye edilmesinden sonra savcının itirazı üzerine 12 Ocak günü Diyarbakır’da yeniden gözaltına alındı.
Keleş, 13 Ocak günü Diyarbakır Adliyesi’nden Van'daki Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne SEGBİS'le bağlanarak savunma yaptı. Mahkeme, hakkındaki yakalama kararını kaldırarak Keleş’i serbest bıraktı.
20 Mart 2017 günü haber takibi için Van Büyükşehir Belediyesi civarında çekim yaparken gözaltına alınan Keleş, 31 Mart’ta tutuklanmış, Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nce yargılandığı davada Kasım ayında tahliye olmadan önce sekiz ay cezaevinde kalmıştı.
‘’MGK manşeti’’ davasının görülmesine devam edildi
Kapatılan Taraf gazetesi muhabiri Mehmet Baransu ve gazetenin eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Şevki Çoban’ın 28 Kasım 2013 tarihinde yayımlanan "Gülen'i bitirme kararı 2004'te MGK'da alındı" başlıklı haber nedeniyle yargılandıkları davanın 13. duruşması 9 Ocak günü İstanbul Anadolu 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Savunma yapması beklenen Baransu, Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde başka bir duruşması olması nedeniyle duruşmaya getirilmedi. Mahkeme heyeti Baransu’nun savunmasını yapması için gelecek celseye kadar süre verilmesini kararlaştırdı. Davanın bir sonraki duruşması 21 Mart'ta görülecek.
İddianamede, niteliği itibariyle gizli kalması gereken 25 Ağustos 2004 tarihli MGK kararının manşetten yayımlanarak ifşa edildiği belirtiliyor. "Devletin güvenliğine ilişkin belgeleri temin etme", "Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından gizli kalması gereken bilgileri basın ve yayın yoluyla ifşa etme" ve "MİT'in görev ve faaliyetlerine ilişkin belge ve bilgiyi basın yoluyla ifşa etme" suçlamaları yöneltilen Baransu ve Çoban’ın 26'şar yıldan 52'şer yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmaları talep ediliyor.
Cumhuriyet muhabirinin “Evetçi savcı” haberine dava açıldı
Cumhuriyet gazetesi Ankara muhabiri Alican Uludağ hakkında, 20 Mart 2017 tarihinde yayınlanan “Evetçi Savcı FETÖ toplantısında” başlıklı haberi nedeniyle 8 Ocak günü dava açıldı.
Uludağ, hakkında Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Soruşturma Bürosu savcısı tarafından hazırlanan ve mahkemenin yetkisizlik kararı vererek Ankara'ya gönderdiği iddianamede, haberde geçen gizli tanık ifadeleri nedeniyle “soruşturmanın gizliliğini ihlal” etmekle suçlanıyor. Uludağ, iddianameyi kabul eden Ankara 37. Asliye Ceza Mahkemesi'nde yargılanacak.
DHA muhabiri Felat Bozarslan’a beraat
Doğan Haber Ajansı (DHA) muhabiri Felat Bozarslan, 2015 yılında yaptığı “çocuk istismarcısına saygın tutum indirimi” haberi için 4.5 yıl hapis istemiyle yargılandığı davanın 11 Ocak günü Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmasında, suçun unsurları oluşmadığı gerekçesiyle beraat etti.
Bozarslan’ın haberi Diyarbakır’da 2015 yılında karara bağlanan bir davada sanığa verilen “saygın tutum” indirimini konu alıyordu.
Artı Gerçek yazarına “terör propagandası” gözaltısı
Artı Gerçek yazarlarından Fadıl Öztürk, 5 Ocak günü Terörle Mücadele Şubesi polisleri tarafından "hakkında terör örgütü propagandası yapan yazılar yazmaktan yakalama ve arama kararı" olduğu gerekçesiyle İzmir’deki evinde gözaltına alındı.
Öztürk ile beraber yedi kişinin daha gözaltına alındığı belirtilen soruşturma kapsamında dört gün gözaltında tutulan Öztürk, 9 Ocak günü adlî kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Öztürk, serbest kalmasının ardından Artı Gerçek’e verdiği mülakatta, aynı anda TİKKO, PKK, THKP, THKO ve Dev-Yol'a üye olmakla suçlandığını, dosyasına Artı Gerçek'te yayınlanmış çok sayıda yazısının konulduğunu ancak emniyet ve savcılık sorgulamalarında kendisine bunların sorulmadığını, içinde Selahattin Demirtaş ve Abdullah Öcalan geçen paylaşımlarının üzerinde durulduğunu söyledi.
TV10 yöneticisi gözaltına alındı
10 Ocak günü İstanbul'da Terörle Mücadele polisleri tarafından gerçekleştirilen sabah operasyonunda aralarında Artı Gerçek yazarı ve TV10 Yönetim Kurulu Başkanı Veli Büyükşahin'in de bulunduğu çok sayıda gazeteci ve akademisyen gözaltına alındı.
Büyükşahin ile birlikte yazar Güneş Daşlı ve Barış Akademisyeni Veysi Altındaş’ın da evlerine baskın düzenlenen ve gözaltına alınan 30 kişi arasında bulunduğu, baskın ve gözaltıların resmî gerekçelerinin ise açıklanmadığı bildirildi.
Özgürlükçü Demokrasi çalışanı Azak gözaltına alındı
Özgürlükçü Demokrasi gazetesi çalışanı Yüksel Azak, 12 Ocak günü evine yapılan baskınla gözaltına alındı.
Bingöl’deki evine yapılan baskında Azak’ın evinde bulunan diz üstü bilgisayarı, cep telefonu ve bir kitabına da el konulduğu bildirildi. Azak’ın gözaltına alınma gerekçesinin 2016 yılında hakkında yapılan bir şikayet olduğu belirtildi ancak ailesi, şikayetin yapıldığı tarihte gazeteci Azak’ın cezaevinde olduğunu belirtti.
Basın Konseyi’nden tutuklu gazetecilere destek
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, yılın ilk toplantısını 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde Silivri’deki Yaşar Kemal Kültür Merkezi’nde yaptı.
Silivri Cezaevi’nde ve diğer cezaevlerinde tutuklu gazetecilere destek amacıyla Silivri’de gerçekleştirilen toplantıda yapılan konuşmalarda, tutuklu gazetecilerin bir an önce serbest bırakılarak mesleklerini sürdürme olanağına kavuşmaları talebi dile getirildi.
Toplantıya Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, ikinci başkan Murat Önok, Basın Konseyi Yüksek Kurul üyeleri ile tutuklu gazetecilerin yakınları katıldı.